فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های پولی - بانکی
پیاپی 6 (زمستان 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/11/19
  • تعداد عناوین: 7
|
  • رافیک نظریان، آتنا صفایی کوچکسرایی، قدرت الله امام وردی صفحه 1
    سیاست های پولی با اهداف متفاوتی همچون تثبیت سطح عمومی قیمت ها، ایجاد رشد اقتصادی و اشتغال، حفظ ارزش پول ملی و برقراری تعادل در ترازپرداخت ها اعمال می شود. آنچه به صراحت روشن نیست این است که سیاستگذاران اقتصادی از اجرای سیاست های پولی، دستیابی به چه اهدافی را مدنظر داشته اند. در این تحقیق اهداف نهایی از اجرای سیاست های پولی در ایران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. از این رو تابع عکس العمل سیاستی بانک مرکزی در قالب متغیر شاخص عکس العمل سیاست پولی به عنوان دارایی های داخلی بانک مرکزی و بر اساس نظریه های اقتصادی و ساختار اقتصاد ایران تابعی از متغیرهای دارایی های خارجی بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده و نرخ ارز برای سال های 1352 الی 1386 با استفاده از روش همجمعی و روش یوهانسن یوسلیوس مورد برآورد قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که دارایی های خارجی بانک مرکزی و نرخ ارز غیررسمی تاثیر مثبت و معنی داری بر شاخص عکس العمل سیاستی و متغیرهای تولید ناخالص داخلی حقیقی و شاخص قیمتی مصرف کننده اثر منفی و معنی داری بر شاخص عکس العمل سیاست پولی دارند، همچنین طی یک نتیجه گیری کلی می توان استنتاج نمود که مقامات پولی یک سیاست تثبیتی را دنبال نموده اند که در واقع هدف آن حفظ ثبات قیمت ها و ارزش پول ملی طی دوره مورد بررسی بوده است
    کلیدواژگان: سیاست پولی، بانک مرکزی، ساختار اقتصادی، رشد اقتصادی
  • حسن حیدری، حمیدرضا فعالجو، فرهاد ادیب زاده صفحه 27
    فریدمن در سال 1988 شاخص قیمت سهام را به عنوان یک متغیر توضیح دهنده وارد تابع تقاضای پول نمود و گام مهمی در ارتباط با تاثیرپذیری بازارهای پولی از بازارهای مالی برداشته شد. بر اساس مقاله او شاخص قیمت سهام دو اثر جانشینی (منفی) و اثر درآمدی (مثبت) بر تابع تقاضای پول دارد. بر این اساس، این مقاله با استفاده از رهیافت آزمون کرانه ها و آزمون علیت گرنجر به بررسی تاثیر بلندمدت شاخص قیمت سهام بر تقاضای پول با به کارگیری داده های فصلی دوره زمانی 13701386 ایران می پردازد. نتایج حاصل از آزمون کرانه ها نشان می دهد که در هر دو تابع تقاضای پول M1 و M2 رابطه بلندمدت بین متغیرها به صورت قوی وجود دارد.
    در تابع تقاضای پول M1 و M2 کشش بلندمدت حجم واقعی پول نسبت به تولید ناخالص داخلی، بزرگتر از یک می باشد و کشش بلندمدت تقاضای پول نسبت به نرخ ارز مثبت و کوچکتر از یک و کشش بلندمدت تقاضای پول نسبت به تورم و شاخص قیمت سهام منفی و به صورت قدرمطلق کوچکتر از یک می باشد. در تابع تقاضای پول M1 یک درصد افزایش در شاخص قیمت سهام به کاهش حجم پول واقعی در بلندمدت در حدود 015/0 درصد منجر می گردد. همچنین در تابع تقاضای پول M2یک درصد افزایش در شاخص قیمت سهام به کاهش نقدینگی در بلندمدت در حدود 1/0 درصد منجر می گردد. تاثیر معکوس شاخص قیمت سهام بر تابع تقاضای پول M1 و M2 بیانگر اثر جانشینی شاخص قیمت سهام می باشد. بر اساس نتایج آزمون علیت گرنجر رابطه علیت غیرمستقیم از مجموعه متغیرهای مستقل مدل به حجم پول واقعی و رشد نقدینگی به ترتیب در سطح معنی داری 10 و 5 درصد در بلندمدت وجود دارد.
    کلیدواژگان: قیمت سهام، تابع تقاضای پول، علیت گرنجر، آزمون کرانه ها
  • علاءالدین ازوجی، سیما تمنایی فر صفحه 69
    تجهیز پس انداز، رفع کمبود های منابع مالی سرمایه گذاری و افزایش سطح تولید، نیازمند اصلاح ساختار نظام مالی و بهبود سیستم بانکی است. با توجه به اهمیت رشد اقتصادی در سیاستگذاری کلان اقتصادی، توجه به الزامات آن از جمله ارتقای بازار مالی و کیفیت آن، می تواند زمینه را برای دستیابی به هدف گذاری های کلان در اقتصاد ایران فراهم نماید.
    این مقاله به دنبال بررسی اثرات شاخص ترکیبی توسعه مالی بر رشد اقتصادی در ایران با رویکرد ترکیبی است. برای این منظور، با استفاده از داده های سری زمانی 13521386 و مدل اقتصادسنجی به روش خودهمبسته با وقفه توزیعی (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM)، تابع تولید کاب داگلاس برای اقتصاد ایران مورد آزمون و تحلیل قرار گرفته است.
    نتایج نشان می دهد در مدل های پویا، کلیه شاخص های فرعی و ترکیبی توسعه واسطه گری مالی اثر منفی و معنی داری بر سطح رشد اقتصادی دارند و در بلندمدت نیز اثر منفی توسعه مالی بر رشد اقتصادی مشاهده شده است که برخلاف نظریه الگوی رهبری عرضه می باشد. لذا برقراری سازگاری بین توسعه بخش واسطه گری مالی و رشد اقتصادی از طریق هماهنگ کردن برنامه ها و سیاستگذاری های بخش خدمات پولی و مالی با اهداف کلان اقتصاد و در کنار آن متناسب سازی سیاست های کلان اقتصادی برای افزایش کارایی بخش خدمات موسسات پولی و مالی (به عنوان کانال تجهیز منابع اقتصاد) ضروری است.
    کلیدواژگان: شاخص ترکیبی توسعه مالی، خدمات موسسات پولی و مالی، رشد اقتصادی، الگوی خودهمبسته با وقفه توزیعی (ARDL)
  • محسن ابراهیمی، محمود آل مراد صفحه 109
    توزیع درآمد به دلیل داشتن اثرات اقتصادی و اجتماعی همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده است، در این تحقیق تاثیر توسعه بازار پول بر توزیع درآمد در ایران را طی بازه زمانی 1345 تا 1385 با استفاده از الگوی خودرگرسیونی با وقفه گسترده (ARDL) مورد آزمون قرار می دهیم. نتایج، نشان دهنده این است که توسعه بازار پول در بلندمدت و کوتاه مدت سبب کاهش نابرابری درآمد می شود. همچنین نرخ باسوادی و رشد اقتصادی نابرابری درآمد را کاهش می دهند، اما رابطه بین درجه بازبودن اقتصاد و نابرابری درآمد مثبت به دست آمد. نتایج این مقاله بر لزوم حمایت از توسعه بازار پول به عنوان یک ابزار سیاستی مهم در جهت کاهش نابرابری درآمد تاکید دارد.
    کلیدواژگان: بازارهای پول، فقر، نابرابری درآمد، مدل ARDL
  • پروانه مهدی نیا صفحه 133
    در این تحقیق برآنیم تا با تحلیلی آسیب شناسانه، عواملی را که بر عدم ارتقای کیفیت خدمات بانکی در ایران موثر بوده اند و سبب شکاف بین انتظارات مشتریان با وضعیت موجود شده اند، شناسایی کرده و برای رفع این عوامل، راه حل هایی پیشنهاد کنیم. داده ها در این پژوهش به روش میدانی جمع آوری شده است، بدین صورت که پرسشنامه سروکوآل که در آن 22 شاخص بانکداری الکترونیک مطرح و بین 158 نفر توزیع شده است، شامل 5 بخش می باشد که هر بخش در پی پاسخگویی به یکی از مراحل محاسبه درجه اهمیت است. از طریق پاسخ های به دست آمده بر اساس مراحل اول و دوم شکاف خدمات مورد انتظار و موجود محاسبه شده، در مرحله بعد به محاسبه نمره رضایت مشتریان و شناسایی نیازمندی های مشتری با توجه به طبقه بندی کانو پرداخته است و سطح اهمیت هر یک از شاخص های رضایتمندی مشتریان را محاسبه می کنیم. در نهایت از بین این شاخص ها 9 شاخص بااهمیت تر انتخاب شده است. برای دستیابی اثربخش به رضایت مشتری، باید فهمید که چه میزان تلاش برای هر مشخصه مشتری جهت دستیابی به رضایت مطلوب وی نیاز است.
    کلیدواژگان: خدمات بانکی، رضایت مندی مشتری، بانکداری الکترونیک، مدل کانو
  • عزت الله صیادنیا طیبی، هوشنگ شجری، سعید صمدی، علی ارشدی صفحه 169
    بحران های مالی و اثرات مخرب آن بر فضای اقتصادی و سیاسی جوامع بر کسی پوشیده نیست. در خصوص بحران های مالی نظریه های مختلف از جمله نظریه مارکس، نظریه شکست بازار کینز و نظریه مکتب اتریشی بر وجود چنین بحران هایی در سیستم سرمایه داری صحه می گذارند و آن را جزئی از سیستم سرمایه داری می دانند. از این رو دانشمندان علم اقتصاد سعی دارند سیستمی را تبیین و طراحی کنند که بتواند قبل از وقوع بحران، سیاستگذاران را در جریان وقوع آن قرار دهد و سیاست های پیشگیرانه لازم در جهت مقابله با آن اجرا شود. لذا در این پژوهش یک سیستم هشداردهنده در جهت شناسایی بحران های مالی (بانکی و پولی) تبیین خواهد شد، بدین گونه که این سیستم هشداردهنده در صورت احتمال وقوع بحران در آینده باید بتواند یک سیگنال در حال حاضر مبنی بر احتمال وقوع بحران در آینده ارسال کند. ابتدا شاخص های هشدار شامل رشد تولید ناخالص داخلی، تورم، نرخ بهره حقیقی، شاخص بورس، نرخ ارز موثر و انحراف نرخ ارز رسمی و غیررسمی، نسبت بدهی خارجی به دارایی خارجی، نسبت حساب های جاری به تولید ناخالص داخلی از طریق روش سیگنالی انتخاب می شوند و سپس این متغیرها از طریق مدل لاجیت و شبکه عصبی مورد سنجش قرار می گیرند. تخمین ها طبق نتایج مورد انتظار می باشد و سال های 1374، 1373، 1366، 1359 به عنوان سال های بحرانی انتخاب می شوند و شاخص هایی همچون نرخ رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ بهره حقیقی، نرخ تورم و انحرافات ارزی به عنوان شاخص های هشدار شناسایی می شوند.
    کلیدواژگان: بحران های مالی، سیستم هشداردهنده اولیه، رویکرد سیگنالی، مدل لاجیت
  • تیمور رحمانی، محمد امین صادق زاده صفحه 213
    تاثیر و اهمیت استقلال بانک مرکزی و سیاستگذاری پولی در کاهش یا کنترل تورم در بسیاری از تحقیقات به تایید رسیده است که در پی آن می توان نقش این موضوع را در ثبات اقتصادی و متغیرهای بخش حقیقی نیز بررسی نمود. در این تحقیق به بررسی تاثیر استقلال بانک مرکزی بر ثبات رشد اقتصادی کشورها با استفاده از شاخص استقلال قانونی بانک مرکزی (LVAW) برای 43 کشور صنعتی و در حال توسعه طی سال های 1989 تا 2000 پرداخته شده است که نتایج حاصل از برآوردها بیانگر رابطه منفی بین استقلال بانک مرکزی و انحراف رشد اقتصادی از مقدار بلندمدت آن می باشد، بدین معنا که استقلال بانک مرکزی و داشتن یک رویه باثبات پولی با فرض عدم خنثی بودن پول می تواند بستر لازم برای دستیابی به رشد اقتصادی با ثبات را خصوصا برای کشورهای در حال توسعه فراهم نماید.
    کلیدواژگان: سیاست پولی، استقلال بانک مرکزی، سیکل پولی سیاسی، ثبات اقتصادی
|
  • Rafik Nazariyan , Atena Safayi Koocheksaraei, Ghodratolah Emamverdi Page 1
    Monetary policies take place for different purposes; including price stability, economic growth and employment. Also, presenting value of national money and balance of payment are important. The vague is that: what targets policy makers consider Important in performing the monetary policies.In this research, the final target about monetary policies in Iran is evaluated. Based on central bank policy reaction function in form of DCt (monetary policy reaction function) as central bank internal asset It is estimated according to economic theories and Iran economic structure as a function of FA,ER,CPI,GDP for the years 1352-1386 (1973-2007) by using co-integration procedure and Johanson & Juselius method The results show that central bank foreign assets and market base currency rate effect positively and significantly on policy reaction function and actual domestic gross production variable and consumer price indicator has negative and significant effect on DCt. Also as a general conclusion it is inferred that policy makers follow a consistent and persistant policy. In fact, during this period, the goal of central bank was the stability of prices and preservation of domestic national money value in Iranian economy.
    Keywords: Monetary Policy, Central Bank, Economic Structure, Economic Growth
  • Hassan Heidari, Hamidreza Faaljou, Farhad Adibzadeh Page 27
    Friedman (1988) introduced Stock Price Index (SPI) as explanatory variables into the money demand function. He explained that SPI has two effect substitution and income effects on money demand. This study examines the long-run effect of stock price on demand for money by using Bounds test approach to level relationship and Granger causality test over the period of 1370:1-1386:4 (1990:1-2006:4) Bounds test results strongly confirm the existence of long-run relationship among variables in both demands for real M1 and M2 models. Moreover, our result reveals that SPI has a significant substitution effect on long-run demand for real M1 and M2. In these two definitions of money, long-run elasticity of real money demand to GDP is greater than one and long-run elasticity of real money demand to exchange rate is positive and less than one. Moreover, long-run elasticity for real money demand to inflation and SPI is negative and less than one in absolute value. In demand function for M1 and M2, one percent increase in SPI reduces the long-run real money demand about 0.015 and 0.10 percent, respectively. The inverse effect of SPI on money demand confirms the existence of substitution effect. Moreover, Granger causality test results confirms indirect one-side casualty from the set of independent variables to real M1, and M2 at 10 and 5 percent significance level in the long-run, respectively.
    Keywords: Stock Price, Money Demand Function, Granger Causality, Bounds Test
  • Alaedin Ezoji Sima Tamannaiefar Page 69
    Raising saving, level removal of financial resource obstacles to investment and increase in productivity allare require the financial structure reform and banking system improvement. This study, investigate the impact of financial development composition Index on economic growth in Iran by use of composition approach, using time series data 1352-86, and econometric models with ARDL and ECM method, test and analysis Cobb-Douglas production function for Iran. The results show that economic growth doesnt react to financial development changes (in the short time and long run). It is necessary, to harmonize financial sector development in finance and money services sector with macro economic objectives, while adjusting economic policies to rising financial and money service sector efficiency.
    Keywords: Financial Development Composition Index, Monetary, Financial Institutions Services, Economic Growth, ARDL Method
  • Mohsen Ebrahimi, Mahmoud Ale Murad Page 109
    Distribution of income due to its economic and social effects has always been the focus of attention of economists. In this study, we measure the effect of money market development on income inequality in Iran by using autoregressive distributed lag (ARDL) from 1967 to 2006. The results show that money market development reduces income inequality in the long-run and short run. Furthermore, literacy and economic growth rate would decrease inequality. There was a positive significant relationship between the degree of economic openness and income inequality. The study results emphasize on the necessity of promoting the money market as an important policy tool to reduce income inequality.
    Keywords: Money Markets, Poverty, Income Inequality, ARDL Model
  • Parvaneh Mehdinia Page 133
    We try to explore through a pathological analysis the factors affecting the banking quality in Iran and to propose solutions for them. Data for this study is collected through field operation. To do so, SERQUAL questionnaire which includes 22 electronic banking indicators which consists of 5 sections used to explain different phases of calculating the degree of importance and distributed to 158 persons. The gap between customers’ expectations and prevailing banking services was calculated on the basis of the first and second phase of answers of the questionnaires. Clients’ satisfaction was calculated in the next phase and customers’ needs and their level of importance were explored through Cano classification. Finally, 9 more important indicators were selected.
    Keywords: Banking Services, Customer's Satisfaction, Electronic Banking, Cano's Model
  • Ezatollah Sayadnia Tayebi, Houshang Shajari, Saeid Samadi, Ali Arshadi Page 169
    There are various theories about the crisis. These include theories of Marx, Keynes's theory of market failure, Austrian school. They confirmed that the existence of crisis in the capitalist system and consider it as a part of the capitalist system. The economists have tried to explain and design a system that before the crisis happen, policy makers should be aware of it possibility and crisis prevention policies should be implemented to prevent it. Therefore, this paper study an early warning system for identification of the financial crises (banking and currency). It would explained. the probability of future crisis, and an early warning system be able to send a signal before it happens. The first warning indicators, including GDP growth, inflation, real interest rate, stock price index, effective exchange rate and diversion of formal and informal exchange rate, the ratio of foreign debt to foreign asset, the ratio of current account to GDP are selected by the signal approach and then these variables are measured by the logit model and neural network. Therefore, according to our estimates, the years of 1980, 1987, 1994, 1995 are selected as the crises years in Iran's economy. indicators such as GDP growth, real interest rates, inflation and exchange rate deviation are identified as early warning indicators.
    Keywords: Financial Crisis, Early Warning System
  • Teymour Rahmani, Mohammad Amir Sadeghi Page 213
    There have been many studies on the effect of the central bank independence and monetary policy on inflation, implying that more independent central banks are more successful in taming inflation. The same theoretical background could be applied to examine the effect of central bank independence on the real sector of the economy. We examine the relationship between the central bank independence and the stability of economic growth by using LVAW index for 43 countries over 1989-2000. Our empirical results show a negative relationship between the central bank independence and deviations of economic growth. Therefore, more independent central banks provide better economic environment for stable economic growth.
    Keywords: Monetary Policy, Central Bank Independence, Monetary Cycle, Economic Stability