فهرست مطالب

پژوهش های پولی - بانکی - پیاپی 33 (پاییز 1396)

فصلنامه پژوهش های پولی - بانکی
پیاپی 33 (پاییز 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/10/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • علیرضا شریف مقدسی، یگانه موسوی جهرمی، کامران ندری، رامین مجاب، اصغر ابوالحسنی صفحات 353-382
    کاهش مخاطرات اخلاقی قراردادها به علت متقارن تر بودن اطلاعات میان تسهیلات گیرنده و بانک و کاهش کارایی فرایند اعتبارسنجی مشتریان، به ترتیب مهم ترین مزایا و معایب افزایش سطح سرمایه گذاری مؤسسات اعتباری معرفی می شود. در این مطالعه این موضوع در قالب تأثیرپذیری سلامت بانکی از سطوح مختلف نسبت سرمایه گذاری به سرمایه پایه بررسی می شود. نمونه مورد بررسی مربوط به اقتصاد ایران در دوره 1385 تا 1394 است. با توجه به رویکرد سیاست گذار در تعیین سطح آستانه برای نسبت سرمایه گذاری به سرمایه پایه، این بررسی در قالب تخمین مدل های غیرخطی صورت می گیرد و عواملی ازجمله اندازه بانک، درجه دولتی، شبه دولتی و خصوصی بودن آنها، ماهیت فعالیت سهام داران و شرکت های مرتبط، درجه تمرکز مالکیت از دو بعد تعداد سهام داران خرد و ماهیت ارتباط آنها کنترل می شود. نتایج نشان می دهد که سرمایه گذاری از جنبه هایی نظیر سودآوری و کیفیت دارایی، نقدینگی و کفایت سرمایه پدیده ای مثبت و از بعد واسطه گری مالی (نسبت درآمدهای بهره ای به درآمد ناخالص) پدیده ای منفی است. به عبارت دیگر، به نظر می رسد در شرایط سرکوب مالی، سرمایه گذاری اگرچه عملکرد بهتری را برای بانک ایجاد می کند، اما سیستم بانکی را از هدف اولیه خود یعنی واسطه گری مالی دور می کند.
    کلیدواژگان: سرمایه گذاری، بانک، بانک مرکزی، مقررات بانکی
  • محمدحسین پورکاظمی، الدار صداقت پرست، حامد زیرک صفحات 383-408
    با وجود تحولات فناوری، همچنان شعب بانک ها از مهم ترین کانال های عرضه خدمات مالی محسوب می شوند. ازاین رو، افزایش کارایی شعب، یکی از اهداف اصلی بانک ها می باشد. ولی این سوال که آیا با توجه به شرایط محیطی و ظرفیت های داخلی، امکان رشد آن ها وجود دارد؟ کمتر موضوع مطالعات قرار گرفته است. با توجه به سه دیدگاه متفاوت رشد شعب لاپلانته و پارادی (2014)، این مقاله موضوع پتانسیل رشد شعب را با استفاده از سه مدل حساب های افتتاح شده/بسته شده، مدل بازار و مدل ترکیبی و البته، با درنظر گرفتن متغیرهای محیطی از طریق روش تحلیل پوششی داده ها مورد مطالعه قرار می دهد. مدل حساب های افتتاح شده/بسته شده، رشد شعب را از منظر حفظ و جذب مشتری مورد ارزیابی قرار می دهد. در مدل بازار، با توجه به ویژگی های بازار هر شعبه، میزان سهم نسبی آنها از بازار مورد ارزیابی قرار گرفته و در مدل ترکیبی، از تلفیق دو مدل اول بهره گرفته شده است. محدوده پژوهش سال مالی 1392 تا 1394 و شعب درجه یک بانک اقتصاد نوین شهر تهران بوده و با توجه به نتایج هر مدل پیشنهاداتی برای رشد شعب و رسیدن به توان بالقوه ارائه گردیده است.
    کلیدواژگان: کارائی شعبه بانک، پتانسیل رشد شعبه بانک، تحلیل پوششی داده ها، بانک اقتصاد نوین
  • اعظم احمدیان، هادی حیدری صفحات 409-428
    بحران های اخیر دهه 90 در سیستم مالی و بانکی کشور ایران و بی ثباتی های موجود در شرایط اقتصاد کلان لزوم تدوین سند جامعی برای سیستم هشدار سریع بانکی (BEWS) برای سیاست گذاران پولی و بانکی را بااهمیت ساخته است. این مقاله با استفاده از تجربیات بانک های مرکزی مطرح و بخش نظارت آنها به تشریح روش شناسی برای ارائه سیستم هشدار سریع در بخش بانکی کشور می پردازد. در مرحله اول یک مدل اقتصادسنجی که احتمال تنزیل رتبه سلامت مالی یک بانک را تخمین می زند، ارائه شده است. در مرحله دوم با استفاده از مدل های ماندگاری عمر بانک و توابع خطر، ساختار زمانی دوره ورشکستگی بانک تخمین زده می شود. نتایج به دست آمده نشان می دهد که متغیرهای بخش واقعی اقتصاد مانند ارزش افزوده بخش خدمات و صنعت و متغیرهای بخش اسمی مانند پایه پولی و نرخ بهره بازار بین بانکی دارای تاثیر معناداری بر احتمال بدتر شدن وضعیت سلامت مالی بانک ها هستند. همچنین این متغیرها در نتایج حاصل از تخمین تابع خطر برای دوره مورد بررسی معنادار و با علامت منفی موجب کاهش دوره خطر برای بانک های موجود در سیستم بانکی شده اند. متغیرهای صورت های مالی بانک ها مانند نسبت مطالبات معوق و اندازه بانک در صورت افزایش موجب کاهش زمان بدتر شدن وضعیت بانک و یا به عبارتی بهتر، باعث افزایش سرعت در معرض خطر قرار گرفتن بانک می شوند
    کلیدواژگان: مدل کاکس، مدل ماندگاری، سیستم هشدار سریع
  • مهدی مرادی، فرهاد خدادادکاشی، جهانگیر بیابانی، هادی غفاری صفحات 429-456
    اثربخشی انتقال سیاست پولی از طریق کانال اعتباری تحت تاثیر عوامل مختلفی چون ویژگی های ترازنامه و قدرت بازاری صنعت بانکی می باشد. هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر قدرت انحصاری سیستم بانکی بر اثربخشی انتقال سیاست پولی از طریق مجرای وام دهی است. به این منظور ابتدا شاخص لرنر برای سال های 1393-1380 محاسبه می شود و سپس با به کارگیری داده های سطح بانک شامل ترازنامه و صورت سود و زیان 33 بانک، تابع رشد وام برآورد می شود که آماره سنجش قدرت بازاری به همراه ویژگی های ترازنامه ای بانک به عنوان متغیرهای توضیحی مدل هستند. در این تحقیق به منظور ارزیابی قدرت بازاری از تابع هزینه مرزی استفاده می شود. نتایج برآورد الگو براساس رگرسیون داده های پانل و روش حداقل مربعات دو مرحله ای نشان می دهد، کاهش قدرت بازاری موجب تقویت انتقال سیاست پولی از طریق مجرای وام دهی می شود. همچنین یافته ها حاکی از آن است، افزایش در بدهی بانک ها به بانک مرکزی به عنوان شاخص سیاست پولی اثر مثبت و معنی دار اما ضعیف بر کانال وام دهی نظام بانکی دارد. افزون براین اثربخشی متفاوت انتقال سیاست پولی در بین بانک های با ویژگی های مختلف از نظر اندازه و سرمایه و نقدینگی مورد تائید قرار گرفت.
    کلیدواژگان: ساختار بازار، بدهی بانکها به بانک مرکزی، داده های پانلی، شاخص لرنر، تسهیلات بانکی
  • داود دانش جعفری، تیمور محمدی، محمدهاشم بت شکن، حامد پاشازاده صفحات 457-480
    در مقاله حاضر به بررسی و مطالعه ریسک سیستمیک در نظام بانکی کشور ایران پرداخته شده است. جهت بررسی ریسک سیستمیک نظام بانکی، با استفاده از الگوی GARCH همبستگی شرطی پویا (DCC) ، شاخص کسری مورد انتظار نهایی محاسبه شده است. این مقاله علاوه بر محاسبه شاخص ریسک سیستمیک برای بانک های منتخب، آنها را رتبه بندی کرده، و در نهایت به بررسی رفتار و عملکرد بانک ها در طی بازه زمانی خرداد 1388 تا اردیبهشت 1395 (2009-2016) پرداخته است. با در نظر گرفتن اندازه بانک ها و باره زمانی مشترک، 6 بانک به عنوان نمونه انتخاب گردیده و رتبه بندی آنها صورت گرفت. در مقاله حاضر، همچنین سهم هرکدام از بانک های منتخب پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در بروز ریسک سیستمیک محاسبه شده است. نتایج به دست آمده، عملکرد بانک ها را در مواجهه با بحران های مالی جهانی و شوک های واردشده به سیستم مالی داخلی را نشان داده است؛ و نتیجه گیری شده که سیستم بانکداری داخلی تاثیر معناداری از بحران های مالی اخیر جهانی نپذیرفته است.
    کلیدواژگان: ریسک سیستمیک، الگوی همبستگی شرطی پویا، کمبود مورد انتظار نهایی، بحران های مالی
  • ماندانا طاهری، علی رحمانی صفحات 481-508
    استانداردهای بین المللی حسابداری مبتنی بر استاندارد شماره 13 (اندازه گیری ارزش منصفانه) و شماره 9 (برآورد ذخیره زیان اعتباری) به نهادهای مالی اجازه داده است تا دارایی و بدهی مالی خود را در صورت های مالی بر اساس ارزش منصفانه تهیه نمایند. در بانک ها، تسهیلات بانکی یکی از اقلام دارایی مالی و قابل گزارش به ارزش منصفانه است. افشا و گزارش بهای تمام شده یا ارزش منصفانه تسهیلات بانکی به عنوان بخشی از دارایی های مالی بانک ها و اثر هر رویکرد بر ریسک و زیان اعتباری بانک ها، جزو موضوعات قابل توجهی است که همواره مورد بحث و تحقیق بوده است و از سال 1990 که اولین استانداردها در این حوزه منتشر گردید، مورد توجه محققین دانشگاهی و بازار اعتباری بوده است. نتایج تحقیقات در این حوزه نظرات موافق و مخالفی را در ارتباط با به کارگیری ارزش منصفانه تسهیلات با خود به همراه داشته است. در این مقاله با استفاده از داده های بهای تمام شده مندرج در صورت های مالی و برآورد ارزش منصفانه تسهیلات 23 بانک ایرانی از سال 1386 تا 1394، به بررسی اثر ارزش منصفانه و بهای تمام شده تاریخی بر زیان اعتباری بانک ها پرداخته ایم. برای برآورد ارزش منصفانه تسهیلات بانکی از مدل تنزیل جریانات نقدی که توسط فدرال رزرو آمریکا ارائه شده است، استفاده گردید. نتایج این بررسی نشان می دهد در شبکه بانکی ایران، بهای تمام شده تسهیلات در مقایسه با ارزش منصفانه، زیان اعتباری بانک را بهتر پیش بینی می نماید.
    کلیدواژگان: ارزش منصفانه تسهیلات، بهای تمام شده تسهیلات، زیان اعتباری، شبکه بانکی ایران
  • موسی بزرگ اصل، فرخ برزیده، محمد تقی صمدی صفحات 509-532
    رابطه بین ریسک های مختلف در صنعت بانکداری با توجه به ماهیت کارکرد آنها از اهمیت بالایی برخوردار است و تاثیر این ریسک ها بر ناپایداری آنها و احتمال بروز بحران در آنها از مهم ترین عناوینی است که در طی بحران های مالی در دنیا مورد توجه صنعت بانکداری قرار گرفته است. با توجه به عدم اتفاق نظر در رابطه بین ریسک های مالی در بانک ها، بالاخص رابطه بین ریسک اعتباری و نقدینگی، این مقاله به بررسی رابطه توامان این دو ریسک و تاثیر آنها بر ناپایداری مالی در صنعت بانکداری در ایران در طی دوره 1384 تا 1393 به روش پانل دیتا پرداخته است. بر این اساس برای بررسی رابطه بین ریسک های نقدینگی و اعتباری از روش معادلات هم زمان و جهت بررسی تاثیر این دو به همراه سایر متغیرهای توضیحی بر ناپایداری مالی از روش رگرسیون پویای گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) آرلانو و باند استفاده شده است. نتایج بررسی در رابطه ریسک اعتباری و نقدینگی نشان دهنده رابطه مثبت این دو ریسک در بین بانک های کشور (اعم از دولتی و خصوصی) است، درحالی که ریسک اعتباری در بانک های دولتی بر ریسک نقدینگی تاثیری نداشته است. همچنین در بررسی تاثیر این دو بر شاخص Z برای ناپایداری مالی مشخص گردید در بین بانک های مورد بررسی این دو ریسک منجر به ناپایدارتر شدن و احتمال ورشکستگی بانک ها می گردد.
    کلیدواژگان: ریسک اعتباری، ریسک نقدینگی، ناپایداری مالی، بانک های تجاری، رگرسیون پانل پویا
|
  • Alireza Sharif Moghadassi, Yeganeh Moosavi Jahromi, Kamran Nadri, Ramin Mojab, Asghar Abolhasani Pages 353-382
    Reducing the moral hazard of contracts due to more symmetrical information between the borrower and the bank and reducing the efficiency of the customer validation process, respectively, are the most important advantage and disadvantage of an increase in credit institutions investment. In this regard, we examine the relationship between the bank health and bank investment in different aspects. The data include Iranian banks financial data during the period of 2006- 2015. Since policy maker set a threshold for banks investment ratios, we use non-linear estimation methods to examine this relationship. Also, we control influential factors impact such as the bank's size, the role of the government in banks ownership structure, the nature of the activities of shareholders and related companies, the ownership concentration. The results show that bank investment has a positive effect on profitability, asset quality, liquidity and capital adequacy of the bank. However, it affects negatively on the role of the bank as a financial intermediation, In other words, three goals of 1) financial repression, 2) regulating the non-financial activities of the banks, and 3) which can maximize soundness of the banking system, are impossible trinity in the Iranian economy.
  • Mohammad Hosein Pourkazemi Dr, Eldar Sedaghat Parast Dr, Hamed Zirak Pages 383-408
    Despite technological progress, still, bank branches are amongst key supply channels of delivering financial products. So, increasing the efficiency of branches is one of the main goals of banks. But the question whether branches are likely to grow due to the environmental conditions and internal capacities is less the subject of studies. This paper addresses the growth potential of bank branches based on three different perspectives of branch growth introduced in LaPlante and Paradi (2014), say open/closed accounts model, market model, and hybrid model. Also considering environmental variables, by the data envelopment analysis (DEA) method. The opened/closed accounts model evaluates which branches maintain and attract customers better than the others. In the market model, according to market characteristics of each branch, their relative share of the market is evaluated. And, in the hybrid model, the combination of the two first models has been used. The sample of this research area involves the first-grade branches of Eqtesad Novin bank of Tehran in the period of 2013-2015. According to the results of each model, suggestions for proper growth of branches and potential capacity to growth are presented.
  • Azam Ahmadyan D., Hadi Heidari Pages 409-428
    Due to the recent crisis in the Iranian banking system and instability in the macroeconomic conditions, the necessity to develop a comprehensive document of the early warning system is important for policymakers. This paper uses the experiences of famous Central Banks and their supervision, analyses methodology for the monitoring of early warning system in the Iranian banking sector. First, a macro-econometric model is presented that estimates the probability of downgrading the financial health of a bank. Second, using survival and hazard model, we estimate time period of banking failure. The results show that real economy's variables such as services and industries value-added and nominal variables such as money base and nominal interbank interest rates have significant impacts on the probability of deterioration in the financial health. These variables are significant with negative sign cause reduction in the period of exposure for the banking system. An increase in some items in the bank financial statements like the non-performing loans and the bank’s size, reduce the loading time of the deterioration of bank financial situation. In other words, it leads to increase the speed of the bank exposure
  • Mehdi Moradi, Farhad Khodadad Kashi, Jahangir Biabani, Hadi Ghafari Pages 429-456
    The main purpose of this investigation is to examine the impact of the banking market structure on the effectiveness of monetary policy transmission through the bank lending channel. In the first step, we computed the banking sector's market power during 2001 to 2014. In the second step, we evaluated loan growth to measure market power in the banking sector as one of the independent variables. In this order, we used panel data regression with fixed effects approach. In this paper, we measured market power by using frontier cost function. We used macroeconomic variables and balance sheet data of 33 banks to estimate the model and evaluate the factors affecting the lending channel. The results indicate that an increase in the market power has a negative effect on the bank lending channel of monetary transmission. Also, the results show the increase in bank debts to the central bank as a monetary policy indicator has a positive and significant but weak effect on the lending channel of the banking system.
  • Davood Danesh Jafari, Teymur Mohammadi, Mohammad Hashem Botshekan, Hamed Pashazadeh Pages 457-480
    This paper study the systemic risk in Iranian banking system. To assess the systemic risk in the banking system, we use the Dynamic Conditional Correlation (DCC) GARCH model to measure marginal expected shortfall (MES). This research is aimed to calculate the systemic risk in the banks and rank them respect to this measure. Also, we determine the role of Iranian banks to systemic risk by using DCC – GARCH model. Moreover, Assessing the effect of the recent global financial crisis on banking system shows that the crisis has not any significant effects on Iranian banks during the period of 2009-2016. Given, we select six banks as a sample subject to the size of banks and the time period. Then the Banks’ performance is analyzed in the face of the global financial crisis and domestic financial shocks. This paper concludes that there is not any specific factor which directly transfers the global crisis to the domestic banking.
  • Mandana Taheri, Ali Rahmani Pages 481-508
    ​International Financial Reporting Standards (IFRS) 13 (fair value measurement) and IFRS 9 (credit loss discount estimate) have allowed financial institutions to report their financial assets and liabilities based on fair value. For banks, the bank facility is one of the financial assets that can be reported by fair value. Disclosure and reporting of cost or fair value of banks facilities as a part of banks financial assets and effect of each method on banks credit loss and risk is one of the significant issues that has always been discussed. Since 1990, the first standard in this area has been issued, the topic, was discussed by academic and professional bodies.the suggestions results show that there are different opinions about using the fair value method. In this paper, we use cost data extracted from the financial statements of 23 Iranian banks the period of 2007-2015 and estimate their fair value of loans. we examine effects of their fair value and cost on banking credit loss. To estimate the fair value, we used cash flow discount model proposed by Federal Reserve of America. The results for Iranian banking system show that the cost of loans method in comparison with the fair value method is better in forecasting banks credit loss
  • Musa Bozorg Asl, Farokh Bbarzideh, Mohammad Taghi Samadi Pages 509-532
    The relationship between different types of risk and their impacts on financial stability is very important for the banking industry. Due to lack of consensus regarding the relationship between these risks in the banking industry, especially the relationship among credit risk and liquidity risk, this study examines the simultaneous relationship among these two risks and their impacts on the financial stability of Iranian banks during the period of 2005-2014 by using panel data approach. For this reason, we have used the simultaneous equation modeling to test the relationship between liquidity risk and credit risk. Also, we have used the generalized method of moments (GMM) to assess the impact of these two risks on financial stability. Results show that, in general, liquidity risk and credit risk have a significant positive relationship with each other. Moreover, using GMM we found that these two types of risk negatively impact financial stability and increase the probability of bankruptcy of the Iranian banks.