نشریه مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه
سال سوم شماره 4 (پیاپی 12، آبان 1397)

گزارش ها و صورت های مالی، یکی از مهم ترین اجزاء سیستم مدیریت است. وجود اطلاعات مالی شفاف و قابل مقایسه یکی از ارکان اصلی پاسخگویی مدیران اجرایی و از نیازهای اساسی تصمیم گیری اقتصادی است. علیرغم اهمیتی که افراد حرفه ای و قانون گذاران برای شفافیت و طول افشا قائل هستند، فرضیه مدیریت مبهم بیان می کند وقتی عملکرد شرکت ضعیف است مدیران تمایل دارند تا اطلاعات را به صورت مبهم ارائه کنند زیرا ممکن است بازار به اطلاعاتی که به شکل پیچیده ای (ازنظر خوانایی) افشاشده با تاخیر واکنش نشان بدهد. ازاین رو مدیران ممکن است به منظور جلوگیری از تاثیرگذاری اطلاعات بر روی قیمت بازار سهام، اطلاعاتی که نمی خواهند توسط سرمایه گذاران بررسی شود را به شیوه ای پیچید ه تر منتشر کنند. در همین راستا پژوهش حاضر، به بررسی ارتباط بین تغییرات سود با خوانایی گزارش سالانه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. به منظور دستیابی به این هدف یک فرضیه تدوین شده و جهت آزمون این فرضیه، نمونه ای از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طی سال های1391-1395 انتخاب گردید. یافته های پژوهش حاضر، حاکی از آن است که بین تغییرات سود و خوانایی گزارش سالانه، رابطه ی معنادار وجود دارد.

در این تحقیق، رابطه بین شاخص های رقابت در بازار سهام بر ارزش گذاری سهام در شرکت های صنعت نفت، گاز و پتروشیمی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش تاثیر میزان شاخص هرفیندال- هیرشمن، شاخص لرنر و شاخص لرنر تعدیل شده با در نظر گرفتن متغیرهای کنترل نقدینگی، اندازه شرکت و اهرم مالی بر ارزش گذاری سهام مورد بررسی قرار گرفته است. در راستای پاسخ به سوالات تحقیق، چهار فرضیه تدوین و با انتخاب 31 شرکت از بین شرکت های صنعت نفت، گاز و پتروشیمی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازده زمانی 5 ساله، 1390 الی 1395 آزمون شده است. درنهایت، داده ها با استفاده از نرم افزار Excel و سپس با استفاده از نرم افزار EVIEWS تجزیه وتحلیل انجام شده است. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان می دهد شاخص هرفیندال- هیرشمن، شاخص لرنر و شاخص لرنر تعدیل شده با در نظر گرفتن متغیرهای کنترل نقدینگی، اندازه شرکت و اهرم مالی بر ارزش گذاری سهام تاثیر معناداری دارند.

عدم توجه به سنجش هوش هیجانی کارکنان، سبب عدم درک صحیح مدیران از اهمیت کاربرد آن در بهره وری بانک ها شده است. عدم توجه کارکنان به این مهارت و توانایی شخصی نیز سبب عدم سازگاری با شرایط کاری و پاسخ کند به تغییرات محیطی و سازمانی و ضعف در ارتباط با مشتریان شده است. این پژوهش توصیفی- پیمایشی باهدف بررسی تاثیر هوش هیجانی 208 نفر از کارکنان بانک کشاورزی استان همدان ، به روش نمونه گیری تصادفی ساده بر فروش انواع خدمات بانکی و وفاداری مشتریان، انجام شد. جمع آوری داده از طریق سه پرسشنامه استاندارد هوش هیجانی سیبریا شرینگ، کیفیت خدمات بانکی حسینی و قادری (1389) ، پرسشنامه وفاداری مشتریان به برند آکر (2001) ، و تحلیل یافته ها از طریق آزمون های رگرسیون خطی چندمتغیری و ساده با استفاده از نرم افزار spss23 انجام شد. یافته ها نشان داد هوش هیجانی و ابعاد پنج گانه آن یعنی خودآگاهی، خودتنظیمی، خودانگیزشی، آگاهی های اجتماعی و مهارت های اجتماعی هم بر فروش انواع خدمات بانکی و هم بر وفاداری مشتریان اثرگذار بوده است. درنتیجه، بانک ها می توانند با به کارگیری کارکنان دارای هوش هیجانی بالاتر سبب تقویت سطح وفاداری مشتریان و از طریق آگاهی های اجتماعی سبب تقویت فروش خدمات بانکی خود شوند.

تحقیقات فراوانی درباره رابطه بین فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی در بین کارکنان سازمان های مختلف و بر اساس روش های مختلف انجام شده است؛ ازاین رو، هدف از پژوهش حاضر، به کارگیری روش فراتحلیل به منظور تحلیل و ترکیب نتایج مطالعات صورت گرفته پیرامون ارتباط فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی است. به منظور انجام فراتحلیل حاضر، 14پژوهش (از مجموع 22 پژوهش) که در سال های 1396- 1380 و باهدف ارزیابی ارتباط بین فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی و متناسب با روش فراتحلیل انجام و در فصلنامه های معتبر داخلی به چاپ رسیده بودند، انتخاب شدند. در گام نخست ارزیابی پژوهش های منتخب، مفروضات همگنی و خطای انتشار، موردبررسی قرار گرفت. در مرحله دوم، ضریب اندازه اثر و نقش متغیر تعدیل گر، با به کارگیری نسخه دوم نرم افزار CMA مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نشان دادند اندازه اثر یا ضریب تاثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی معادل 542/0 است که برحسب نظام تفسیری کوهن، این میزان، تاثیری در حد بالا ارزیابی می شود. متغیر تعدیل گر محیط سازمانی نشان می دهد که در بین محیط دانشگاهی اندازه اثر (587/0) و در گروه غیردانشگاهی اندازه اثر (491/0) است. به بیانی دیگر، می توان گفت فرهنگ سازمانی محیط های دانشگاهی تاثیر بیشتری بر رضایت شغلی آن ها نسبت به محیط غیردانشگاهی داشته است.

امروزه سازمان ها دیگر نمی توانند تنها به تجهیزات فنی خود اکتفا کنند و نیاز به افرادی دارند که ازلحاظ دانش و خلق ایده های نو بتوانند با دیگر رقبا رقابت کنند. مدیریت درست سرمایه فکری در سازمان ها موجب استفاده صحیح از آن و باعث بهبود در عملکرد سازمان می شود و اصولا سازمان های برخوردار از مدیریت سرمایه فکری عملکرد بهتری دارند. برای اینکه سازمان ها بتوانند برنامه های عملیاتی خود را اجرا کنند تا عملکردشان ارتقا یابد، سرمایه گذاری در سرمایه فکری یک امر حیاتی است. این پژوهش به روش توصیفی و کتابخانه ای و با بررسی اسناد و مدارک موجود به بررسی نقش سرمایه فکری در عملکرد سازمانی می پردازد. ازآنجاکه سرمایه انسانی به عنوان یکی از ابعاد سرمایه فکری، از عوامل موثر در ارتقای عملکرد سازمانی می باشد، باید تلاش گردد از کارکنان کلیدی حمایت کافی به عمل آید و آن ها را به ارائه هر چه بیشتر ایده های جدید تشویق کرد. علاوه بر آن هنگام جذب نیرو تلاش شود تا بهترین متقاضیان شغل جذب گردد، و ارتقا و رتبه کارکنان طبق سیستم شایسته سالاری باشد.

هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر رهبری تحول گرا بر عملکرد پایدار کارکنان با توجه به نقش متغیر میانجی رفتار شهروندی سازمانی در سازمان تامین اجتماعی شعبه گچساران می باشد. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، در گروه تحقیقات کاربردی قرار گرفته و از جهت روش، تحقیق توصیفی و در زمره تحقیقات پیمایش و همبستگی قرار می گیرد. جامعه آماری این پژوهش را 44 نفر از مدیران و کارکنان شعبه تامین اجتماعی گچساران تشکیل می دهد. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه و به روش تصادفی ساده جمع آوری و با روش مدل معادلات ساختاری توسط نرم افزار SPSS22 و Lisrel 8. 80 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، و روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوا و با استفاده ازنظر متخصصان آشنا به موضوع پژوهش مورد تائید قرار گرفت. درنهایت با استفاده از مدل معادلات ساختاری به بررسی فرضیات تحقیق پرداخته شد و مشخص گردید، رهبری تحول گرا بر عملکرد شغلی کارکنان اثر مثبت و معناداری دارند، رهبری تحول گرا بر رفتار شهروندی سازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارد. علاوه بر آن مشخص گردید که رفتار شهروندی سازمانی در رابطهی بین رهبری تحول گرا و عملکرد شغلی نقش میانجی دارد.

امروزه سازمان هایی موفق هستند که دانش جدید را در سطح گسترده ای از سازمان توزیع و آن را به سرعت در فناوری ها و محصولات جدید به کار گیرند. این فرایند منجر به خلاقیت و نوآوری و توسعه برتری رقابتی خواهد شد. در سال های اخیر در کنار سرمایه های انسانی، مالی و اقتصادی، سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی موردتوجه صاحب نظران در حوزه های مختلف علوم، به ویژه مدیریت، اقتصاد، دین و نظام ارزشی می باشد. این مفهوم به پیوندها و ارتباطات میان اعضای یک شبکه به عنوان منبع باارزش اشاره دارد که با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضا می شود. سازمانی که بتواند هر چه بیشتر تعاملات اثربخش را در میان کارکنان خویش، در داخل گروه ها و واحدهای سازمانی افزایش دهد، احتمال خلق دانش جدید در سازمان، انتقال و تبادل دانش میان افراد سازمان بیشتر و در نتیجه موجب مدیریت اثربخش دانش سازمانی خواهد بود. توجه به ارتباطات و تعاملات اثربخش میان افراد سازمان و ایجاد جوی آکنده از اعتماد متقابل میان آنان، ما را به مفهوم سرمایه اجتماعی نزدیک می سازد.

بنگاه های اقتصادی بازیگران اصلی اقتصاد در هر کشور محسوب می شوند که نقش مهمی در شکل گیری رشد اقتصادی آن ایفا می کنند. بنابراین مدیران برای رسیدن به اهداف بلند مدت و افزایش ارزش شرکت، باید منابع مالی خودرا به درستی مدیریت نمایند. بسیاری از مدیران صنعتی فکر می کنند که مخارج تحقیق و توسعه نوعی از هزینه است و از آثار سودآورانه ان غافل هستند. افزایش رقابت و بهبود عملکرد بسیاری از سازمان ها را بر آن داشته که فعالیت های خودرا برای تولیدات اساسی و توانمندی های محوری متمرکز کنند که این امر مستلزم سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه می باشد. در این راستا پژوهش حاضر از نوع علمی ترویجی و کتابخانه ی به مروری مبانی نظری تحقیق و توسعه می پردازد.

مقاله حاضر با هدف امکان سنجی استقرار مدیریت جانشین پروری در سازمان بهزیستی استان آذربایجان شرقی در سال 1396 انجام شد. روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارکنان بهزیستی شهرهای مختلف استان آذربایجان شرقی در سال 1396 به تعداد 884 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران 268 نفر به صورت تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته با استفاده از مراحل شش گانه فالمر و کانگر (2004) و مدل جانشین پروری کیم (2006) به شرح زیر طراحی و با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی شاخص های شناسایی شده در شش عامل: 1- تعیین خط مشی در تعهد مدیران ارشد به سیستم مدیریت جانشین پروری 2- تعیین خط مشی در شناسایی پست های کلیدی 3- ارزیابی کاندیداها در تعیین شایستگی های مورد نیاز پست های کلیدی 4- ارزیابی کاندیداها در شناسایی استعدادهای کاندیداها 5- توسعه کاندیداها در روش های خارج از محیط کار/ ضمن خدمت و 6- ارزیابی سیستم مدیریت جانشین پروری در فرایند/ نتیجه، طبقه بندی و مراحل شش گانه استقرار مدیریت جانشین پروری در بهزیستی شناسایی شدند. جهت سنجش روایی پرسشنامه از اعتبار محتوایی و سازه ای و جهت سنجش پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد که مورد تائید قرار گرفتند. نتایج آزمون t تک نمونه ای نتایج نشان داد در مجموع امکان استقرار مدیریت جانشین پروری وجود ندارد و از بین شاخص های شش گانه آن نیز؛ فقط شاخص های تعیین خط مشی در تعهد مدیران در سیستم مدیریت جانشین پروری و ارزیابی سیستم مدیریت جانشین پروری در فرایند و نتیجه در سطح ضعیف استقرار یافته اند. ولی امکان استقرار سایر شاخص ها در سازمان مربوطه وجود ندارد.