فهرست مطالب

مطالعات پیشگیری از جرم - پیاپی 18 (بهار 1390)

فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم
پیاپی 18 (بهار 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/09/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • علی اکبر قهرمانی صفحه 7
    رکن اصلی رویکرد پلیس جامعه محور مبتنی بر مشارکت مردم، نهادهای رسمی و مردم نهاد جامعه است. بر اساس ادبیات مکتوب این رویکرد درباره مفهوم آن و مشارکت جامعه در امور پلیسی اتفاق نظر قابل ملاحظه ای مشاهده نمی شود، اما برخی تحلیلگران و صاحب نظران علوم انتظامی و اجتماعی بر این عقیده اند که مطالعه این رویکرد و الزامات آن برای جامعه و پلیس دارای خاستگاه و اهمیت ویژه ای است. این مقاله با استفاده از روش اسنادی در پاسخ به دو سوال اساسی نگاشته شده است: 1. چالش های رویکرد پلیس جامعه محور در مشارکت مردم در حوزه پیشگیری از وقوع جرم کدام است؟ 2. سازوکارها و الزامات مشارکت مردم در پیشگیری از جرم چیست؟ جابه جایی جرم و مشکلات در جامعه، مواجه بودن معضل و مشکلات مواد مخدر، اراذل و اوباش در خیابان، تغییر کیفیت رابطه پلیس و مردم، شکاف درک مفهوم امنیت از نگاه شهروندان، پلیس، صاحب نظران، محاکم قضایی و دولت از جمله چالش هایی است که روند رویکرد پلیس جامعه محور و به-تبع آن مشارکت مردم در پیشگیری از وقوع جرم را تحت تاثیر قرار داده است.
    همچنین اقتضایی بودن تصویر ذهنی و عینی مردم از کارکردهای پلیس، نبود مدیریت شهری واحد در جوامع، نابرابری انتظارات مردم از پلیس، نبود تعریف جامع و تبیین پارادایم و مفهوم رویکرد پلیس جامعه محور در جوامع، نبود انسجام و نگرش هماهنگ در مقوله امنیت عمومی و اجتماعی از دیگر چالش های پیش روی پلیس هستند. در نهایت باید بیان کرد پیشگیری از جرم دغدغه فرعی دستگاه های مسئول است، درحالی که از پلیس انتظار تام و تمام دارند.
    از طرف دیگر سازوکارها و الزامات مشارکت مردم در تعامل با پلیس در پیشگیری از وقوع جرم عبارت است از: کیفیت کارکردهای پلیس در سطوح مختلف به خصوص نیروهای خط مقدم، یعنی کلانتری ها و گشتی ها که در سرمایه اجتماعی پلیس یعنی اعتماد عمومی تبلور پیدا می کند. بنابراین اگر اعتماد مردم به پلیس افزایش و توسعه یابد، اقبال و مشارکت هدفمند مردم در امور انتظامی جامعه نیز رنگ دیگری به خود خواهد گرفت. اقداماتی مانند گفتگو و همکاری با شهروندان، دادن اجازه به جامعه برای شناسایی مشکلات و یافتن راه حل ها، شرکت دادن جامعه در کمک به تعیین و تعریف رسالت، دیدگاه، ارزش ها و اولویت ها، توانمندسازی مردم با آموزش های لازم به منظور همیاری در پیشگیری از جرم، تسهیم و توزیع مسئولیت های امور پلیسی در جامعه و مراکز دولتی و بخش خصوصی، گام های مهمی برای پیشبرد اهداف پلیس جامعه محورهستند. اصلاح روابط و نوع رفتار پلیس در جامعه می تواند زمینه های مناسبی برای تحقق راهبردهای پلیس جامعه محور باشد.
    کلیدواژگان: پلیس جامعه محور، پیشگیری از وقوع جرم، پلیس اجتماعی، مشارکت، انتظارات مردم
  • فریبا شایگان صفحه 33
    اعتیاد جوانان یکی از مسائل مهم جامعه امروزی است که گریبان گیر جامعه اسلامی ما هم شده است. خانواده به عنوان یکی از نهادهای مهم جامعه و کانون تربیت نسل آینده، نقش چشم گیری در پیشگیری از اعتیاد می تواند ایفا کند. پلیس هم می تواند به عنوان یکی از تامین کنندگان امنیت، خصوصا برای زنان و کودکان در کمک به خانواده ها برای پیشگیری از اعتیاد، نقش قابل توجهی داشته باشد. مقاله حاضر با هدف پاسخگویی به این سوالات که خانواده ها چگونه می توانند در پیشگیری از اعتیاد فرزندان خود اقدام کنند، با نیم نگاهی به عملکرد پلیس زن به نقش وی در این زمینه می پردازد، و در بررسی نظری انواع خانواده و شیوه فرزندپروری به روش کتابخانه ای پرداخته و بیان می شود که خانواده منطقی بهترین شیوه تربیتی فرزندان را داشته و در زمینه مصون سازی فرزندان در برابر آسیب های اجتماعی، به ویژه اعتیاد، موفق تر از خانواده های پرکار، اردوگاهی و ازهم گسیخته است. همچنین مقاله پیشنهادهایی برای پلیس در زمینه آگاه سازی، اطلاع رسانی، ارائه مشاوره انتظامی و آموزش خانواده ها در پیشگیری از مصرف موادمخدر ارائه می کند.
    کلیدواژگان: خانواده، اعتیاد، پیشگیری، پلیس زن، مواد مخدر
  • قدرت الله خسروشاهی، بابک پورقهرمانی صفحه 61
    پروتکل اختیاری کنوانسیون حقوق کودک درباره خریدوفروش، روسپیگری و هرزه نگاری کودکان که در راستای اجرای مقررات حقوق کودک در سال 2000 در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شده و از سال 2002 قدرت اجرایی پیدا کرده است، در راستای کاهش جرائم مذکور، متضمن مقرراتی است که مطالعه جرم شناختی این پروتکل ظهور در اقدامات پیشگیرانه اجتماعی دارد. این اقدامات از یک سو شناسایی عوامل خطر و از سوی دیگر حمایت های لازم در راستای کاهش خطرات فوق را دربردارد.
    این نوشتار درصدد است که ضمن شناخت اجمالی مفهوم پیشگیری اجتماعی از منظر جرم شناختی، جلوه های پیشگیری اجتماعی را در پروتکل مذکور مورد بررسی و مداقه قرار دهد.
    کلیدواژگان: حقوق کودک، پیشگیری اجتماعی، پیشگیری رشد مدار، کنوانسیون حقوق کودک، پیشگیری غیرکیفری
  • مسعود قاسمی صفحه 83
    اهمیت نقش پلیس در اولین مرحله ورود افراد به نظام عدالت کیفری آشکار می شود و عموم مردم همواره این نظام را با پلیس می شناسند. از آن جا که در نخستین مرحله ورود به نظام عدالت کیفری امکان بیشترین تعرض به حقوق بنیادی و اساسی افراد مشاهده می شود، این مسئله توجه خاص حقوق دانان را به خود معطوف داشته است. بنابراین، امروزه توجه به جایگاه علمی پلیس، وضع قوانین و مقررات محدودکننده تعرض به حقوق بنیادی بشر، توسل به شیوه ها و اقدام های پیشگیرانه و حمایتی با هدف کاهش میزان جرائم و آسیب های ناشی از آن بر سیاست جنایی نظام های مختلف تاثیر گذاشته است.
    پلیس به عنوان یکی از ارگان های دولتی مرتبط با مقوله آسیب های ناشی از بزه دیدگی، با شناسایی افراد آسیب دیده و بزه دیدگان بالقوه بر وضعیت و شرایط قبل، حین و بعد از ارتکاب جرم تاثیر می گذارد و فرصت ارتکاب جرم را برای مجرمان محدود می سازد. پلیس با مداخله در وضعیت بحران و نجات اشخاص آسیب دیده در صحنه های جرم و کاهش مشکلات و دغدغه های آنان در مراحل مختلف سیستم عدالت کیفری نقش موثر و بسزایی دارد. بی تردید پلیس با کنار نهادن شیوه های منسوخ دهه های پیشین، با رویکرد نوین اجتماع گرایی و مشارکت مداری - در عین رفتار قاطع و سریع در مقابله با مجرمان حرفه ای - می-تواند در راهبردهای حمایتی و خدمات رسانی به بزه دیدگان به صورت مستقیم و غیر مستقیم شرکت جسته و نقش موثر و قابل توجه خود را در تحقق عدالت برای بزه دیدگان، عملی سازد.
    کلیدواژگان: پلیس، آسیب دیده جرم، پیشگیری، بزه دیدگی، حمایت، خدمات پلیس محور
  • مهدی مقیمی، حمیدرضا فرهمند صفحه 119
    پیشگیری از مسائل اجتماعی از جمله جرم، مبارزه ای هدفمند از طریق تشخیص و حذف عوامل آن ها است. یکی از راهبردهای کاملا تخصصی پیشگیری وضعی برای علت شناسی و حل مستمر مسائل اجتماعی «حل مسئله» است. حل مسئله فر آیندی راهکارمحور، علمی، کاربردی و نظام مند است که از طریق تلفیق متناسب علم با عمل به تشخیص، تحلیل مسئله مورد نظر، اجرای راهکارهای پیشگیرانه و ارزیابی آن ها می پردازد. این رویکرد با برخورداری از ظرفیت چشمگیر تحلیلی خود، یکی از کارآترین تدابیر برطرف سازی طیف وسیعی از مسائل است، زیرا به صورت نظام مند به شفاف سازی مسائل می پردازد و با توجه به انواع و ویژگی-های آن ها اقدام به حل آن ها می کند. مقاله حاضر فر آیند حل مسئله، تفکر و نگرش های حاکم بر آن، کاربرد آن در پیشگیری وضعی و مهارت های لازم برای به کارگیری آن را به طور کامل و مختصر تبیین و تشریح می کند.
    این مقاله پس از تبیین 10 روش حل مسئله نظیر خلاقیت، صورت بندی مسئله معادل، الگوسازی و... به عنوان معمول ترین روش های حل مسائل اجتماعی، مراحل «فر آیند حل مسئله» را به عنوان دستاوردی شگرف در حل عمیق مسائل مرتبط با پیشگیری وضعی تشریح می کند. ضرورت برخورداری از علوم پایه ای نظیر آگاهی از نظریه های جرم شناختی، آثار تحقیقاتی، روش تحقیق، آمارگیری، سیاست های شهری و مهارت های کاربردی نظیر مدیریت پروژه، تفکر انتقادی، بازنگری آثار علمی و کاربردی برای ورود به فر آیند حل مسئله، موضوع دیگری است که در این رهگذر مطرح شده است. در پایان چند پیشنهاد پژوهشی و کاربردی در راستای بهره برداری مطلوب از این رویکرد کارآمد مطرح شده است.
    کلیدواژگان: حل مسئله، پیشگیری وضعی از جرم، مسئله، تجزیه وتحلیل
  • سرهنگ غلامحسین بیابانی صفحه 153
    دزدی دریایی یکی از قدیمی ترین و اولین جرائم بین المللی محسوب می شود که با گسترش بی سابقه خود باعث تشویق همکاری های بین المللی در مبارزه با این جرم شده است. به گونه ای که از یک سو در نشست 19 و20 ژانویه 2010 سازمان بین المللی پلیس جنایی «اینترپل» به عنوان یک جرم سازمان یافته معرفی شده و از سوی دیگر قطعنامه های سازمان ملل نشان دهنده این موضوع است که پلیس بین الملل نقش موثری در دستگیری ها، تحقیقات و پیگیری دزدی های دریایی و شبکه های جنایی دارد که طی آن مجرمان سازمان یافته کشتی ها را مورد هدف قرار داده و اقدام به گروگان گیری و اخاذی می کنند. از آن جا که پلیس بین الملل که یکی از قدیمی ترین و در عین حال از گسترده ترین سازمان های بین المللی بعد از سازمان ملل به شمار می آید، می تواند با داشتن 188 کشور عضو، نقش ارزنده ای در تامین و ارتقای همکاری های متقابل بین المللی داشته باشد. در این مقاله علاوه بر تعریفی از دزدی دریایی، طبقه بندی آن از نظر کنوانسیون و عهدنامه های مختلف و این که چه وقت اقدامات کارکنان یک کشتی دزدی دریایی محسوب می شود، بیان شده است. همچنین شباهت راهزنی دریایی و تروریسم دریایی، مصادیق دزدی دریایی و این که چرا دزدان دریایی، سومالی را برای انجام ارتکاب مجرمانه خود انتخاب کرده اند. تشریح شده است.
    کلیدواژگان: دزدان دریایی، جرائم سازمان یافته، پلیس بین الملل اینترپل، سازمان های بین المللی
  • ابراهیم ابراهیمی صفحه 187
    به منظور پی بردن به زوایای شخصیت متهم یا مجرم و در نتیجه فردی کردن تصمیم های قضایی، تشکیل پرونده ای تحت عنوان پرونده شناسایی شخصیت در کنار پرونده قضایی، از ضروریات یک دادرسی کیفری عادلانه محسوب می شود. در برخی سیستم های حقوقی تشکیل این پرونده به طورصریح از سوی قانون گذار پیش بینی شده، اما در حقوق ایران تنها در مرحله اجرای مجازات حبس، تشکیل چنین پرونده ای مورد شناسایی قرار گرفته است. عوامل مختلفی مانع اعمال دقیق این تاسیس حقوقی و اتخاذ تصمیم های قضایی بر مبنای شخصیت افراد در کشورمان است که به طورکلی می توان به موانع قانونی (از جمله عدم توجه قانون گذار به این نهاد مترقی حقوقی، جرم انگاری های بی حدوحصر از سوی قوه مقننه و...)، موانع قضایی (مثل ضعف آموزشی در دستگاه قضا، انتصاب قضات به شیوه غیرعلمی و...) و موانع اجرایی (همانند محدودیت در منابع مالی و زیرساخت ها و...) اشاره کرد. تنها راه عبور از این چالش ها نیز تلاش و همیاری قوای سه گانه (مقننه، مجریه و قضائیه) است، تا با ایجاد بستر مناسب برای اعمال صحیح چنین تاسیسات حقوقی، اجرای یک دادرسی کیفری عادلانه و کارآمد را در جامعه ممکن سازند.
    کلیدواژگان: پرونده شخصیت، عدالت، تفرید کیفری، بازسازگاری، فرآیند کیفری ایران
  • فریده طه صفحه 205
    تلاش سازمان ملل، جهت تصویب دستورالعمل ها و اصول راهبردی بین المللی در خصوص عدالت کیفری، دارای سابقه ای تاریخی است. تلاش های بین المللی برای هماهنگ شدن سیاست عدالت کیفری به قرن نوزده میلادی بازمی گردد. در قرن نوزدهم، با ظهور میزان وسیعی از نیروهای پلیس، نظام های دادگاه و زندان ها در شهرهای بزرگ، مطالعات مربوط به علل و عوامل ارتکاب جرم، توجه گسترده ای را نسبت به رشته جرم شناسی معطوف کرد. مجموعه ای از کنفرانس ها در اروپا که قابل توجه ترین آن ها، اولین کنگره بین المللی در مورد پیشگیری و سرکوب جرم در سال 1872 در لندن بود، کارشناسان و متخصصان مربوط را از کشورهای مختلف دور هم جمع کرد. موضوعات مهم قابل بررسی در کنگره اخیر، شامل اداره درست زندان ها، تدابیر جایگزینی حبس، روش های بازپذیری اجتماعی بزهکاران، رفتار با اطفال و نوجوانان بزهکار، تهیه و تدوین معاهدات مربوط به استرداد بزهکاران و فراهم کردن زمینه های مجازات سرمایه داران بزهکار یا یقه سفید ها است.
    نزدیک به برگزاری کنفرانس لندن، کمیسیون بین المللی زندان (IPC)، با وظایف جمع آوری آمارهای زنان، تشویق برای اصلاح جزایی، ارائه پیشنهادهای برای اصلاح زندان در اروپا و برپایی کنفرانس های بین المللی بیشتر، تشکیل شد. زمانی که جامعه ملل در سال 1919 تاسیس شد و کمیسیون بهبود حاکمیت قانون را در جامعه بین المللی به عنوان بخشی از وظیفه خود دید، این نهاد به جامعه ملل ملحق شد و به برپایی کنفرانس ها کار خود را ادامه داد و سه کنفراس را در پایتخت های کشورهای اروپایی با فاصله زمانی هر پنج سال یک بار، در سال های 1925، 1930 و 1935 برگزار کرد که در آخرین کنفرانس مذکور، موضوع تغییر عنوان کمیسیون بین المللی جزایی و زندان (IPPC) مطرح شد و سال بعد از برگزاری کنفرانس، این تغییر نام صورت گرفت.
|
  • Dr. A. A. Ghahramani Page 7
    The crucial aspect of community-based police relies on the association of citizens and governmental and non-governmental organizations. According to its literature, this approach lacks a considerable consensus on its notion the level of social cooperation in policing. However, some scholars of social and policing science believe that the study of this viewpoint and its essentials has a specific importance for both police and society. Using the documentary method, the article aims to answer two important questions: (1) which challenges does community-based police encounter in the association of people on crime prevention? (2) Which methods may lead to the cooperation of people in crime prevention?After discussing the above questions, we conclude that if the confidence of citizens to police increases the desire of people to associate with police augment, as wellAfter discussing the aforementioned questions, we conclude that if the confidence of citizens to police increases the desire of people to associate with police augment, as well. Through measures such as conversation, association, and sharing the information with the citizens, authorizing the society to recognize the difficulties and find the solutions, associating the society to definite the norms and priorities, etc, police aim to reach at the purposes of community-based police.
  • Dr. F. Shaiegan Page 33
    Addiction is one of the most critical difficulties of current societies including our Islamic society. Family, one of the most crucial organizations of the society, has a pivotal role in preventing such problems. Simultaneously police as a supplier of security, especially for women and children, may remarkably assist the families to prevent the addiction. The present article aims to find the answer of following questions:How families should prevent their children addiction? And in this regard, what is the role of police, especially policewomen?To answer the questions, the article studies different kinds of the families and the methods they apply to train their children through a librarian and theoretical method. It concludes that the logical family enjoys the best methods for children training. To deter their children against the social vulnerabilities especially addiction, such families are more successful than other kinds of families. Moreover, the article indicates some suggestions for police to inform families and give them some advices to prevent the drug addiction.
  • Dr. Gh. A. Khosro Shahi, B. Pour Ghahramani Page 61
    Enacted in 2000 (and applied in 2002) through the UN General Assembly, in order to implement the child law regulations, the optional protocol of the convention on the rights of the child about the purchase, prostitution, and the pornography of children involves some regulations which are criminologically considered as social prevention measures. Such measures include both the recognition of the risk factors and the necessary support to reduce such risks. In addition to recognition of the notion of social prevention at a glance from a criminological point of view, the article aims to analyze the aspects of social prevention in the protocol, as well.
  • M. Ghasemi Page 83
    The significance of police role is understood through the first encounter of people with the criminal justice system, and generally people first recognize the system by police. Lawyers have more concentrated on the first step of entering into the criminal justice system since in this step the violation of constitutional human rights is more probableTherefore, today the consideration of scientific statue of police, the enactment of restricting law and regulations against violation of human constitutional rights, and the recourse to preventive and protective methods and measures aimed to reduce crime and its consequences have affected the diverse criminal policy systems. Police, as a governmental organization engaged in damages resulted by victimization, may influence the situation before, after, and at the exact time of committing crime through identification of possible victims or at risk people. Here, police restrict crime opportunities against offenders and by intervention in the critical situation of crime, rescue of people harmed through the committed offense, and reduction of victims’ problems may prove their indispensable role in criminal justice system. Doubtless, to directly and indirectly support victims of crime, simultaneously with the tough and fast behavior against offenders, police ought to relinquish their obsolete methods and utilize current community-based and association-oriented approaches then actualizing their crucial role as administrators of justice for victims.
  • M. Moghimi Page 119
    Prevention of social problems, especially crime, is a fight through the recognition and omission of their elements. Problem solving is one of the quite specialized guidelines of situational crime prevention for etiology and the persistent solution of social problems. Problem solving is a solution-based, scientific, practical, and systematic process which properly joins science to practice in order to analyze the related problem, implement preventive solutions, and evaluate their results. The present article broadly discusses the process of problem solving, the fundamental approaches of problem solving, its application in situational crime prevention, and necessary skills to implement it. After a debate on 10 methods of problem solving such as creativity, modeling, etc, as the most common ones, the steps of problem solving process will be explained as great outcomes that deeply solve the problems related to situational prevention. The essential for enjoyment of basic sciences such as awareness of criminology theories, studies, methodology, etc to begin the process of problem solving is another aspect discussed here. Finally, some scientific and practical suggestions will be presented to properly utilize such efficient approach.
  • Colonel Gh. Biabani Page 153
    Piracy is one of the most primitive and ancient kinds of international offences which its unexpected expansion resulted in the more serious international associations. Therefore, in the INTERPOL congress of the 19th and 20th January 2010, piracy was considered as an organized crime. On the other hand, UN resolutions indicates that international police has a pivotal role in the arrest, investigation, and the pursuit of piracies and other criminal networks in which the organized criminals target the vessels and ships. As an experienced and expanded international organization which has a cluster of 188 members, INTERPOL may provide mutual international associations to the best. In addition to the definition of piracy, categorizing it according to diverse conventions and treaties, and how the activities of a vessel board may be considered piracy will be discussed here. Moreover, how piracy and terrorism resemble each other, the instances of piracy, and the reason why pirates chose Somalia as a beneficial place to commit their crime are discussed in the paper.
  • E. Ebrahimi Page 187
    To understand diverse aspects of accused or offender personality, and therefore, personalize the judicial decisions, building a profile, which determines the personality at the same time of preparing the judicial case, is a bare essential of a fair criminal trial. In some law systems, profiling has been clearly predicted by the legislator whereas in some others such as Iran it is not the case in the process of imprisonment. A variety of obstructions has prevented such judicial innovations in Iran generally including legal obstacles (most importantly the lack of legislation concentration on it, and the unlimited criminalization through the authority body), the judicial barriers (such as the education deficiencies in judiciary and the designation of judges through improper methods), and executing problems (such as the finance limitations). A multi-agency approach among all three authority powers of Iran is the only solution of such challenge, which provides a proper ground to truly implement such legal establishment then administrating a fair and efficient criminal trial in the society.