فهرست مطالب

فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم
پیاپی 29 (زمستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/12/26
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محسن کلانتری*، سمیه قزلباش، بامشاد یغمایی صفحات 9-38
    با وجود تلاش گسترده کشورهای جهان و سازمان های بین المللی برای مبارزه با فعالیتهای مجرمانه مرتبط با مواد مخدر، این پدیده شوم همچنان رو به گسترش است. ایران، به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، از یک سو در مجاورت بزرگ ترین کانون تولیدکننده مواد افیونی جهان قرار دارد و از سوی دیگر گذرگاه اصلی عبور محموله های مواد مخدر به کشورهای اروپایی و نیز بازار مصرف مناسبی برای آن است.
    هدف از پژوهش حاضر، مطالعه تطبیقی میزان گرایش به ارتکاب هر یک از جرائم مرتبط با مواد مخدر در استان خراسان جنوبی، به عنوان یکی از استان های مرزی در حاشیه شرقی و استان کرمانشاه، به عنوان یکی از استان های مرزی در حاشیه غربی کشور، است. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی تطبیقی است و برای شناسایی الگوهای مکانی گرایش به ارتکاب جرائم مواد مخدر از سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. داده های این پژوهش از طریق پرسشگری از زندانیانی انجام گرفته است که به دلیل ارتکاب یکی از جرائم مرتبط با مواد مخدر در زمان پژوهش در یکی از زندانهای این دو استان محبوس بوده اند.
    بررسی الگوهای جغرافیایی گرایش به ارتکاب انواع جرائم مرتبط با مواد مخدر در این دو استان از وجود تفاوت هایی میان آن ها حکایت دارد. در مجموع الگوی بزهکاری در استان خراسان جنوبی گرایش به تولید و تامین و حمل مواد مخدر دارد، درحالی که استان کرمانشاه بیشتر مصرف کننده مواد مخدر است.
    با توجه به یافته های این پژوهش و بررسی میزان گرایش به ارتکاب انواع جرائم مواد مخدر در سطح شهرستان های دو استان، پیشنهادهایی برای کمک به مدیران، برنامه ریزان و مجریان متولی پیشگیری و مقابله با پدیده قاچاق و سوءمصرف مواد مخدر ارائه شده است.
    کلیدواژگان: الگوهای بزهکاری، جرائم مواد مخدر، خراسان جنوبی، کرمانشاه
  • سید باقر حسینی، محسن کاملی* صفحات 39-60
    وقوع جرم، علاوه بر بزهکار و بزه دیده، به مکان وقوع جرم نیز نیاز دارد. جرائم در مکان رخ می دهند و عوامل محیطی باعث ایجاد انگیزه، رغبت، کشش و قصد مجرمانه در فرد می شوند، به طوری که طراحی صحیح معماری و اتخاذ تدابیر پیشگیری از جرم در خصوص محیط، یکی از راه حل های ضروری در امر پیشگیری از جرم است. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تحقیقات میدانی به شناخت نقاط جرم خیز و ارتباط بین طراحی، فضا و جرم و همچنین ارکان پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی می پردازد. محدوده مورد مطالعه شهر قم بوده که به عنوان یکی از کلان شهرهای کشور مطرح است. در این پژوهش به طور موردی جرم سرقت و مهم ترین مکان های وقوع جرم سرقت، که حاشیه خیابان ها و پیاده روها، منازل مسکونی و اماکن تجاری است، بررسی شده و به دنبال آن تاثیر شرایط فیزیکی در ارتکاب بزه سرقت در شهر قم مورد تحلیل قرار گرفته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که کانون اصلی جرم خیزی بزه سرقت در شهر قم خیابان نیروگاه بوده و مهم ترین مکان های وقوع جرم سرقت در این شهر به ترتیب حاشیه خیابان یا پیاده روها، منازل مسکونی، مراکز صنعتی و تجاری است؛ به طوری که پس از شناخت اصول پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، به عنوان یک نظریه و روش مناسب در بهبود روابط فضاها و شرایط شهرها در امنیت و کاهش جرم، به واسطه آن فرصت های جرم و جنایت کاهش و امنیت عمومی در سطح شهرها افزایش می یابد که به دنبال آن شاهد بهبود کیفیت زندگی شهروندان سلامت و امنیت جامعه خواهیم بود.
    کلیدواژگان: پیشگیری از جرم، طراحی محیطی، قم، جرائم شهری
  • بهنام کمالی*، محسن علایی صفحات 61-87
    پژوهش حاضر در پی یافتن رابطه بین قشربندی اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در بین ساکنان شهر اردبیل در سال 1390 بود. احساس امنیت اجتماعی، به عنوان امری ذهنی - روانی، به شدت تحت تاثیر پایگاه اجتماعی در سلسله مراتب اجتماعی است. احساس امنیت به احساس رهایی انسان از اضطراب، بیم و خطر اطلاق می شود. روش پژوهش، پیمایش از نوع همبستگی و روش نمونه گیری نیز خوشه ایچندمرحله ای بود. حجم نمونه آماری 380 خانوار بود و همچنین برای تعیین تفاوت بین گروه ها از آزمون تعقیبی LSD استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد بیشترین فراوانی قشربندی مربوط به قشر متوسط جامعه با 57/7 درصد است. همچنین میانگین احساس امنیت اجتماعی 53/05 با انحراف معیار 10/51 به دست آمد. نتایج نشان داد بین میزان درآمد، سطح تحصیلات، منزلت شغلی، میزان دارایی اقتصادی - مالی، نوع مسکن، سبک زندگی و میزان احساس امنیت اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که قشر بالا از میزان احساس امنیت اجتماعی بالایی نسبت به قشرهای متوسط و پایین برخوردار هستند. در نهایت از مجموع 8 فرضیه پژوهش، 7 مورد آن تایید شد.
    کلیدواژگان: قشربندی اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی، ترس از جرم، سبک زندگی
  • محبوبه طاهری*، پرویز اجلالی صفحات 89-120
    هر محله بخشی از یک شهر، شهرستان و یا روستاست که ویژگی فیزیکی، نمادی، اجتماعی و اقتصادی منجر به در هم آمیختن مرزهای فضایی و اجتماعی آن شده است. با وجود این واقعیت، شواهد متعددی وجود دارد که مبین هویت های محله ای در کلان شهرها و یا شهرهای متوسط و کوچک است. از زمان طرح نظریه های بی سامانی، بی ثباتی (آنومی)، کنترل اجتماعی و غیره مطالعات بسیاری در مورد رابطه بین منطقه و رفتار انحرافی گروه های مختلف اجتماعی انجام گرفته است. این تحقیقات رابطه بین منطقه و رفتار انحرافی را تابع شرایط خاص دانسته و به نقش محلات و همسایگی ها، خصوصا محلات حاشیه ای، به لحاظ عدم دسترسی به امتیازات خاص و احساس محرومیت و ناکامی اشاره دارد. نظر به اهمیت این مسئله، تحقیق حاضر با پیگیری تحولات رخ داده در رویکردهای کلاسیک و متاخر برای تشخیص رابطه بین توزیع فضایی جرم و رفتار انحرافی، به بررسی این مطلب در یکی از محلات شهر ساری تحت عنوان «ترک محله» می پردازد. عناصر شکل دهی هویت و عناصر طرد اجتماعی این محله از سوی دیگران، مولفه هایی هستند که در این تحقیق به آنان پرداخته شده است. این بررسی با استفاده از روش کیفی و مصاحبه و مشاهده مستقیم و استفاده از دانسته های مطلعان محلی انجام شده و به منظور آگاهی بیشتر از وضعیت معیشت و زندگی اهالی محله، با 20 نفر از زنان ساکن آن طی 10 روز مصاحبه صورت گرفته است. نتایج نشان داد که اساس شکل گیری هویت در این محله، بیشتر بر محور جماعت گرایی قومی است و شکل اساسی طرد اجتماعی در این محله در انحرافات اجتماعی و جرم تبلور می یابد و در چرخه ای ترکیبی، با تخریب خانواده، فقر و بی ثباتی اقتصادی و شغلی تقویت می شود و تداوم می یابد.
    کلیدواژگان: محلات حاشیه نشین، عناصرهویتی، طرد اجتماعی، قومیت، جرم، ترک محله ساری
  • یارمحمد قاسمی، زهرا عبدالهی*، امید محمدزاده صفحات 121-144
    هدف از این پژوهش بررسی تاثیر حاشیه نشینی بر شیوع آسیب های اجتماعی در شهر ایلام است. بر این اساس، سوال اصلی این است که: «آیا حاشیه نشینی بر شیوع آسیب های اجتماعی در محله های حاشیه نشین (مهرآباد و خاتمیه) شهر ایلام تاثیر دارد؟» پژوهش به صورت پیمایشی انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از روش آماری کوکران 400 نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در محله های مذکور تعیین شده است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش نامه محقق ساخته همراه با مصاحبه و مشاهده انجام و تحلیل داده های حاصل از طریق نرم افزار SPSS صورت گرفت. با استفاده از ضریب رگرسیون، آزمون های آماری ویلکاکسون و من ویتنی تاثیر متغیرها سنجیده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیرهایی چون وضعیت اشتغال، مهاجرت، تحصیلات و... بر شیوع آسیب های اجتماعی در مناطق حاشیه نشین (خاتمیه و مهرآباد) شهر ایلام موثر است. در نتیجه حاشیه نشینی در شهرهایی که با مهاجرت های سنگین مواجه هستند، می تواند اجرای بخشی از برنامه های توسعه را با دشواری مواجه سازد و مدیریت توسعه را به چالش بکشد.
    کلیدواژگان: حاشیه نشینی، آسیب های اجتماعی، آسیب فردی، آسیب محیطی، آسیب خانوادگی
  • سیدمحسن حجت خواه، سعید عسکری*، جلال فیض اللهی صفحات 145-164
    به منظور بررسی ارتباط بین سبک های مقابله با تنیدگی با گرایش به بزهکاری، تعداد 308 دانش آموز پسر مقطع متوسطه شهر کرمانشاه انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که گرایش مثبت به بزهکاری با سن نوجوانان رابطه دارد. نتایج پژوهش مشخص کرد که سبک های مقابله ای اجتناب مدار و سبک مقابله ای هیجان مدار پیش بینی کننده های گرایش مثبت به بزهکاری هستند و سبک مقابله ای مسئله مدار پیش بینی کننده های گرایش منفی به بزهکاری هستند.
    کلیدواژگان: سبک های مقابله با تنیدگی، گرایش به بزهکاری، نوجوانان
  • آمی م. شاک ترجمه: سیروس ضرغامی* صفحات 165-186
    پیشگیری از جرم در آمریکا بر سر یک تقاطع است. بعد از دهه هایی چند از تلاش های موفقیت آمیز، مفهوم پیشگیری در واژه نامه آمریکایی جا افتاده است و راهبردهای پیشگیری قسمتی از سیاست عمومی شده است. با این حال تردید بزرگی در مورد شکل، عملکرد و اهمیت برنامه های پیشگیرانه وجود دارد. از لحاظ تاریخی تلاش های پیشگیرانه، شیوه های نظارت و ناتوان سازی را به کار برده است و به طور ویژه ای بر روی سلاح گرم، جنایت کاران و مواد مخدر تاکید کرده است. بعد از گذشت ده سال شکل های مترقی بیشتری از پیشگیری وارد سیاست عمومی شده است. به هر حال، فضای محافظه کارانه حال حاضر با ترس از تروریسم ترکیب شده است و کاهش بازدهی باعث تاکید مجدد بر نظارت و ناتوان سازی شده است. به دلیل این که ایالات متحده نهاد ویژه ای که مخصوص پیشگیری از جرم باشد، یا حتی برنامه ای ملی برای پیشگیری از جرم ندارد، اکثر برنامه های پیشگیری از جرم در آمریکا اتفاقی است. در حال حاضر موضوعات نظام های یکپارچه سازی اطلاعاتی و فناوری پیشگیری، مشارکت ها در اجرای قانون و مداخلات هدفمند مباحث اصلی پیشگیری از جرم در آمریکا را به خود اختصاص داده است. به هر حال بعید است که الگوی فعلی جرائم ادامه پیدا کند. با وجود مجموعه ای از شواهد فراوان که بعد از چند دهه اخیر در مورد اهمیت پیشگیری از جرم دانش بنیان (که از لحاظ علمی کارآیی آن به اثبات رسیده است) جمع آوری شده، هنوز فشار زیادی برای بازگشت به منطق رایج سابق در مورد بازدارندگی و مجازات وجود دارد.
    کلیدواژگان: پیشگیری از جرم، پیشگیری هدفمند، اشتراک اطلاعات، فناوری پیشگیری
|
  • Mohsen Kalantari*, Somayyeh Ghezelbash, Bamshad Yaghmaei Pages 9-38
    Narcotics has been wide spreading, although all conducted collective efforts by countries and international organizations. I.R. Iran due to neighboring to the world biggest manufacturer of opium and being the main passage of narcotic cargos heading to Europe, and as a potential market of drugs has special situation. This study aims to conduct a comparative survey on the main reason of committing drug-related crime in South Khorasan, as an eastern border province, and in Kermanshah as a western border province of I.I. Iran. The method used in this study was analytical and comparative. To find the patterns of available tendency for committing crime, geographical data was employed. The data in this study was collected through questionnaire. Detainees in two prisons of the provinces, were asked, they were serving there imprisonment for drug-related crime. This survey indicates differences between crime patterns in Khorasan and Kermanshah. In South Khorasan generally delinquency patterns are related to producing and transporting drugs, but in Kermanshah criminals are mostly drug users. Base on the result of this study and considering the drug-related crime tendency in these provinces, some solutions were proposed to competent authorities in the field of prevention and fighting drug trafficking and drug use.
    Keywords: delinquency pattern, drug, related crime, South Khorasan, Kermanshah
  • Seyyed Bagher Hosseini, Mohsen Kameli* Pages 39-60
    Opportunity for crime does not only depend on offender and victim, but it is either influenced by environmental elements. These elements create motivation, attraction and intent for criminal actions. Therefore, appropriate environmental design and employing preventive measures in architecture, are considered significantly fruitful in crime prevention. This paper attempts to find crime-ridden areas and links between designing, environment and crime. The method used in this study includes descriptive and analytical approach, and data is collected through field and library research. The area of study was Qom city, a known metropolitan city in I.R. Iran. In this research some areas with the highest rate of theft such as margin of streets, sidewalks, residential areas and business buildings were analyzed, and the impacts of environmental factors in crime rate. Results indicates that most theft cases in Qom city happen at Niroogah Street and areas around main streets, sidewalks, residential areas and business buildings. Knowing and employing CEPTED measures will reduce crime through enhancing cities environment. This will lead to a decline in crime rate and subsequently incline in the sense of security in society.
    Keywords: crime prevention, environmental design, Qom, urban crime
  • Behnam Kamali*, Mohsen Alaei Pages 61-87
    This study is to find links between social stratification and the sense of security among Ardebil citizens in 2001. The sense of security as a mental phenomenon is strongly influenced by social base in social hierarchy. The sense of security means relieving anxiety, fear and risk. The research method employed in this case was correlational and multi-stage cluster sampling with the population of 380 householders. Then to determine differences between groups LSD post hoc test was carried out. The findings of this study suggest the Mode of 57.7 for middle class. The statistical data show the Mean of 53/05 with 10/51 Standard Deviation. The results indicate that there is a link between the amount of income, educational level, employment and financial status, lifestyle, and the sense of social security. It is believed that upper class enjoys higher level of sense of security than middle and lower class. Finally among eight hypothesis of this research, seven were approved.
    Keywords: social stratification, sense of security
  • Mahboobe Taheri*, Parviz Ejlali Pages 89-120
    Each locality is a component of a city, town or countryside which physical, iconic, social and economic features have mixed its social and spatial borders. This fact highlights the localities’ identity in metropolitans and small and medium towns. Since the existence of Chaos, Anomie and Social Control Theories and etc, many studies have been conducted regarding relation between districts and social deviance of different social groups. The present research demonstrates how links between districts and social deviance are under some circumstances, it also reveals the role of neighborhood, especially sub-urban divisions which suffer lack of facilities and social services, in the sense of deprivation and failure. This paper attempts to have a survey on changes happened in classic and latest approaches to find links between special distribution of crime and social deviance in a locality of Saari town named as “Turk Mahalleh”. Issues including elements of identity creation and social exclusion of this locality are the main concern of this research. In this article qualitative methods, interviews and direct observation along with benefitting from the information of informants were employed. Moreover, to know residents livelihood of this locality twenty women were interviewed in ten days. The results demonstrate that the main factors of identity creation in this locality are based on ethnicity. Furthermore it is believed that the reason of social exclusion is social deviance and crime. It is viewed that Family destruction and poverty cause unsustainable economy for families and job lost.
    Keywords: sub, urban divisions, identity elements, social exclusion, ethnicity, crime, Turk Maalleh
  • Yarmohammad Ghasemi, Zahra Abdollahi*, Omid Mohammadzadeh Pages 121-144
    The objective of this research is to evaluate the impacts of marginalization on the spread of social damages in Ilam city. Hence the main question is that “Does marginalization have an impact on the spread of social damages in Mehrabad and Khatamieh districts of Ilam city? This research is carried out as a survey study and the size of the sample by using Cochran’s Formula includes 400 heads of households in the districts under study. Researcher-made questionnaire along with interviews and observations were the tools used in order to gather the required data.Using regression coefficient villcusion statistical tests and menvitney, variables effects are measured. research finding snow that variables such as job position immigration education and etc affect the prevalence of social Damages in country side are as. as a result countries residence in cities where there a lot of immigrations. Can challenge a part of development program and development management.
    Keywords: marginalization, social damages, individual damages, environmental damages, family damages, Ilam city
  • Seyyed Mohsen Hojatkhah, Saeed Asgari*, Jalal Feizollahi Pages 145-164
    In this paper to find links between stress-coping style and crime tendency among male adolescents 308 intermediate school boys were selected in Kermanshah. The results of this research suggest that there is a relation between positive tendency towards crime and adolescents’ age. Furthermore, it is believed that avoidance-focused copying style and emotional-focused copying style can predict positive tendency towards crime, but problem-focused coping style predicts negative tendency to crime.
    Keywords: stress, coping style, tendency towards crime, adolescent