فهرست مطالب
مجله مطالعات ادبیات کودک
سال دوم شماره 1 (پیاپی 3، بهار و تابستان 1390)
- تاریخ انتشار: 1390/06/23
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1پژوهش حاضر با هدف یافتن مفاهیم هستی شناسی، معرفت شناسی و ارزش شناسی، در داستان های کودکان انجام شده است. نمونه ی مورد بررسی 41 داستان برگزیده ی کودکان است که از سوی کانون پرورش فکری کودک و نوجوان انتشار یافته است. تحلیل این آثار نشان داد که از میان مفاهیم فلسفی مطرح شده در داستان های برگزیده، 49% به حوزه-ی هستی شناسی، 39% به حوزه ی ارزش شناسی و 12% به حوزه ی معرفت شناسی اختصاص داشته است. یافته های کلی پژوهش در ارتباط با نحوه ی پرداختن به مفاهیم نشان می دهد که در هیچ یک از حوزه ها، پرداختن به مفاهیم طرح شده در داستان های برگزیده از سوی نویسندگان ادبیات داستانی به گونه ای نبوده است که برانگیزنده ی قدرت تفکر و تامل در مخاطبان خود باشد.
کلیدواژگان: ادبیات داستانی کودکان، تحلیل محتوا، مفاهیم فلسفی -
صفحه 33بسیاری از صاحب نظران توجه به دوران کودکی را هموار ساختن راه برای زندگی سالم در بزرگسالی می دانند. کودکان در مراحل مختلف زندگی، از ویژگی های رشد شناختی متفاوتی برخوردارند که در رفتار آنان قابل تشخیص است. اگر مراحل رشد به خوبی طی نشود، مشکلاتی به وجود می آورد که می تواند در رفتارهای ناهنجار کودک مشاهده شود. شناسایی داستان به عنوان ابزاری تربیتی، سابقه ای طولانی دارد. ولی استفاده از آن برای رفع مشکلات روان شناختی در سال های اخیر در ایران مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان تاثیر کتاب های داستانی مناسب با رویکرد کتاب درمانی بر پرخاش گری کودکان گروه سنی الف انجام می شود. این پژوهش به روش تجربی تک آزمودنی و با استفاده از پیش آزمون و پس آزمون انجام گرفت. از سیاهه وارسی برگرفته از توصیه های پرخاش گری هیوز و رایس برای گرد آوری اطلاعات استفاده شد. در این پژوهش، 5 کودک مهدکودک وابسته به دانشکده ی علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد در مقطع پیش دبستانی (سنین 5-6 سال) در سال تحصیلی 87- 88 برای انجام آزمون انتخاب شدند. این کودکان، بنابر تایید مربیان و والدین و نیز آزمون پرخاش گری رفتار پرخاش گرانه داشتند. هم چنین 10 داستان از مجموعه داستان هایی که در پژوهش های پیشین برای کنترل و یا کاهش رفتار پرخاش گرانه مناسب تشخیص داده شده بود، در نظر گرفته شد. این کتاب ها در طی 10 جلسه 20 الی 30 دقیقه ای برای کودکان خوانده شد. مشاهده ها و نیز داده های به دست آمده نشان داد که به جز یک مورد، سایر رفتارهای پرخاش گرانه که در پیش آزمون شناسایی شده بود، تا حدی کاهش پیدا کردند.
کلیدواژگان: پرخاش گری، داستان خوانی، رشد ذهنی، کتاب درمانی -
صفحه 61طنز و طنزپردازی در طول تاریخ ادبیات فارسی همواره در کنار انواع دیگری مانند هزل، هجو و فکاهه وجود داشته و شاعران و نویسندگان بسیاری از آن برای بیان مقاصد خود استفاده کرده اند. هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده ی طنزپرداز کودک و نوجوان از جمله نویسندگانی است که به این نوع ادبی توجه کرده است و می توان طنز را یکی از عناصر برجسته و تاثیرگذار در آثار این نویسنده دانست. با توجه به اهمیت طنز در ادبیات و به ویژه نقش و جایگاه ظریف آن در ادبیات کودک و نوجوان این پژوهش بر آن است تا تکنیک های طنز را در آثار طنزآمیز هوشنگ مرادی کرمانی بررسی و تحلیل کند. یافته های پژوهش نشان داد نویسنده در آثاری مانند قصه های مجید، تنور، داستان آن خمره، مربای شیرین، مهمان مامان، تنور و لبخند انار از تکنیک هایی مانند بزرگ نمایی، کوچک نمایی، طنز موقعیت، طنز درگفتار، مبالغه و اغراق، تضاد و بازی های زبانی- بیانی، مقایسه و تشبیه و دیگر شگردها استفاده کرده است. از میان این تکنیک ها اغراق و طنز موقعیت فراوانی بیش تری دارند.
کلیدواژگان: ادبیات کودک و نوجوان، تکنیک های طنز، طنز و مطایبه، هوشنگ مرادی کرمانی -
صفحه 91یکی از وجوه مشترک داستان ها، روایت کیفیت و کمیت روابط میان شخصیتهای داستانی است که به دو شکل کلامی و غیرکلامی آشکار میشود. میزان استفاده از این دو نوع ارتباط و چگونگی ترکیب آن ها در روایت، با توجه به اهداف نویسنده و نوع مخاطب تغییر میکند.
در داستان های کودکان به ویژه برای گروه سنی الف و ب ارتباط غیرکلامی معمولا حضور چشم گیرتری در روایت دارد و کارکردهای گوناگونی از جمله کامل کردن، تکرار کردن و تاکید ورزیدن بر پیامهایی دارد که از طریق ارتباط کلامی منتقل میشوند؛ گاه نیز کارکرد جانشینی دارد و به جای ارتباط کلامی روایت میشود.
داستان دو دوست اثر هدی حدادی که موفقیتهایی را در عرصه ی داخلی و بین المللی کسب کرده است، از جمله داستان های کودکان است که در آن فقط روابط غیرکلامی شخصیتها روایت شده است. این مقاله در صدد است تا با نگاهی بین رشتهای این داستان را از منظر نشانه های ارتباط غیرکلامی؛ از جمله رفتارها، زمان، مکان، زیباییشناسی تصاویر و... بررسی کند تا پیامهایی را که نویسنده کوشیده است از طریق عناصر غیرکلامی به خواننده منتقل کند آشکار نماید. هم چنین مقاله می خواهد نشان دهد که این داستان در تقسیم بندی هایی که از ادبیات کودک می شود جزء کدام نوع قرار میگیرد و این مساله چه تاثیری در شکلگیری ارتباط بصری دارد.
نتیجه ی بررسی ها نشان میدهد که این داستان جزء ادبیات فانتاستیک واقعی است و تخیل در ساختار آن اهمیت بسیاری دارد. در این داستان از میان ارتباطات غیرکلامی، بیش تر زیباییشناسی تصاویر و رفتارهای حرکتی در جریان انتقال پیام نقش دارند و رفتارهای آوایی و رفتارهای چهره نقش کمتری ایفا میکنند.
کلیدواژگان: ادبیات فانتزی، ادبیات کودکان، ارتباط غیرکلامی، داستان، زیباییشناسی -
صفحه 115انیمیشن ملک خورشید، به طراحی و کارگردانی، علی اکبر صادقی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال 1354 و به مدت 16 دقیقه تهیه شده است. تحلیل آثار ارزشمند علی اکبر صادقی علاوه براین که عرصه ی تازه ای را پیش رو می گشاید، می تواند ویژگی های دوره و بخشی از تاریخ انیمیشن ایران را نیز ثبت کند. اقتباس و انطباق این فیلم با منظومه های عاشقانه ی ادب فارسی و میزان موفقیت آن در نزدیک شدن به فضای قصه های عامیانه به عنوان الگوی موفقی در بین آثار اقتباسی قابل بررسی است. در این مقاله مؤلفان، زندگی و آثار علی اکبر صادقی و انیمیشن ملک خورشید وی را معرفی و از دو منظر ادبی و سینمایی و با روش تحلیل محتوا ساختاریابی می کنند. در ساختاریابی ادبی، عناصر ساختاری داستان چون کنش، وضعیت، شخصیت، گره افکنی، اوج داستان و گره گشایی بررسی و عناصر ساختاری فیلم انیمیشن نیز با متن افسانه در فیلم ملک خورشید انطباق داده می شود. در ساختاریابی سینمایی، عناصر ساختاری طراحی بصری شامل طراحی تصویر، طراحی پس زمینه، رنگ و خط، حرکت و عناصر ساختاری طراحی صوتی چون کلام، جلوه های صوتی، موسیقی متن و طرح ساختاری روایت و هم چنین ساختارهای روایی در انیمیشن ملک خورشید به تفصیل بررسی می-شود. در ادامه ی مقاله، مؤلفان مقایسه ای بین بن مایه های منظومه های عاشقانه و فیلم ملک خورشید به عمل می آورند.
کلیدواژگان: افسانه ی عاشقانه، انیمیشن ایران، انیمیشن ملک خورشید، بن مایه های ادبیات کهن، ساختار ادبی، ساختار سینمایی، علی اکبر صادقی -
صفحه 145هدف اصلی این مطالعه، بررسی رابطه ی کتاب خوانی و رشد اجتماعی دانش آموزان است. جامعه ی آماری این پژوهش همه ی دانش آموزان دختر و پسر پایه ی پنجم ابتدایی و سوم راهنمایی ناحیه 1 و 2 آموزش و پرورش اردبیل در سال تحصیلی 89-1388 بودند. حجم نمونه ی این مطالعه 640 نفر بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شد. ماهیت موضوع و اهداف مطالعه ایجاب می کرد که از روش تحقیق همبستگی استفاده شود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ی محقق ساخته، آزمون رشد اجتماعی و تست ریون است. نتایج تحلیل های آماری نشانگر آن بود که در دانش آموزان کلاس پنجم مطالعه ی کتاب ها و مجلات تخیلی، تاریخی و ورزشی پیش بینی کننده ی مثبت و کتاب های پلیسی پیش بینی کننده ی منفی و معنادار رشد اجتماعی بود و در دانش آموزان سوم راهنمایی نیز کتاب ها و مجلات علمی و ورزشی پیش بینی کننده ی مثبت و کتاب های شعر پیش بینی کننده ی منفی و معنادار رشد اجتماعی بود. هم چنین تفاوت های جنسیتی نیز در مطالعه ی کتاب ها به دست آمد.
کلیدواژگان: دانش آموز، رشد اجتماعی، کتاب خوانی -
صفحه 167این مقاله بر آن است تا با استفاده از یکی از رویکردهای علمی در حوزه ی روایت شناسی (مکتب پاریس: گرماس، کورتز، فونتنی و...) خوانشی بر عنصر پیرنگ در «داستانک های نخودی» اثر محمد هادی محمدی داشته باشد. پیرنگ نادرست که تجلی تفکر پراکنده ی «نویسنده ی مجازی» است، باعث می شود تمام اثر این ناهماهنگی را متجلی سازد. این موضوع سبب می شود علاوه بر آسیب های اشاره شده در بالا، زیبایی اثر هنری مخدوش شود. به همین دلیل می توان ادعا کرد بین اندیشه و ساختار، از یک طرف و ساختار و زیبایی، از طرفی دیگر، رابطه ای مستقیم وجود دارد. به همین دلیل نگارنده ی مقاله، می کوشد این روابط را بررسی کند. هدف از تجزیه و تحلیل این داستانک ها ابتدا این است که خواننده با انسجام یا عدم انسجام اندیشه ی «نویسنده ی انتزاعی» با یکی از عناصر اصلی و سازنده ی روایت که پیرنگ نام دارد؛ آشنا شود. آن گاه، به عنوان هدف دیگر، چگونگی ظاهر شدن معنا از لایه های ژرف به لایه های سطحی نیز روشن شود؛ زیرا پیرنگ عنصر اصلی ژرف ساخت هر روایت است و مقوله های معنایی که همان «مربع معنائی» هستند از درون این عنصر ساختاری بیرون می آیند. در پایان، بومی سازی نظریه های مربوط به پیرنگ با فرهنگ ایرانی، به ویژه در حوزه ی ادبیات کودک و نوجوان، باعث می شود نویسندگان کودک و نوجوان به اهمیت پیرنگ در روایت های داستانی آگاه شوند.
کلیدواژگان: پاره ی ابتدایی، پاره ی میانی، پیرنگ، روایت، روایت دنیای ناهمسان، نیروی تخریب کننده، نیروی سامان دهنده
-
Page 1The purpose of this study is to find basic philosophical concepts in children's literature through content analysis. The sample consists of 41 selected stories published by the Institute for the Intellectual Development of Children and Young Adults (kanoon parvaresh fekri koodakan va nojavanan) in five age groups--preschool to intermediate period. Results show that 49% of concepts belong to ontological, 39% to axiological and 12% to epistemological domains. The findings show that the presentation of these concepts is not done in such a way as to promote thinking and contemplating in their readers.
-
Page 33Though stories have long been considered as educational tools which can help reduce psychological problems, using them as a tool for decreasing psychological problems of children has recently been implemented in Iran. This research aims at investigating the extent to which bibliotherapy, which is based on children's stories, can be effective in reducing aggressive behaviors in children at pre-school age. The research method was based on observation of and studying a single subject with pre and post-test. A checklist of aggression based on Hughes and Rice's characteristics of aggressive behaviors was used for collecting the opinions of the pre-school teachers. Five pre-school children (5-6 years old) who were in a kindergarten located in Ferdowsi university of Mashhad under the supervision of the Faculty of Education and Psychology were selected as participants. Ten stories were selected. These stories were read to the participants in 10 sessions. Each session lasted 20 to 30 minutes.The result of the observations and also the comparison between pre-test and post-test scores showed that the aggressive behavior decreased in all children except one. According to the observations, the teachers agreed that some group behaviors such as children's participation in class activities were increased.
-
Page 61Satire has existed side by side with other literary techniques such as humor and lampoon in Persian literature for many centuries. Hooshang Moradi Kermani, children's writer of satirical fiction, has used satire prevalently in his works. Considering the importance of the subtle role of satire in children's and young adult's literature, this paper analyzes Moradi Kermani's use of satire in his works such as Majid's Stories, The Oven, The Story of that Vat, Sweet Jam, Mama's Guest, and The Smile of the Pomegranate. In these stories he has used overstatement, understatement, irony of situation, hyperbole, paradox and puns to develop the plot.
-
Page 91One of the common factors of fiction is the narrative of quality and quantity of communication among characters of stories revealed in two forms of verbal and non-verbal depending on the goal of the writer and the kind of reader s/he has in mind.The story of “two friends” by Hoda Haddadi who has acquired successful national and international recognition narrates non-verbal communication between characters. This paper is a study of non-verbal communication signs such as behavior, time, place, and the aesthetics of pictures in this story. The results of considerations show that this story belongs to real fantastic literature and imagination plays a very important role in its structure. In this story the aesthetics of pictures and movements play the most important role in transferring the messages; vocal and facial behaviors have a lesser role in it.
-
Page 115"Malek Khorshid", a sixteen minute animation, was produced by Ali Akbar Sadeghi in the Institute for the Intellectual Development of Children and Young Adults (kanoon parvaresh fekri koodakan va nojavanan) in 1975. Sadeghi is one of the forerunners of animation in Iran. And an analysis of his works helps us to appreciate the history of Iranian Animation. This film shows us one of the most successful adaptations of Iranian folkloric stories, thus it can be considered as a model for adaptation from other Iranian folktales. The research uses content analysis approach as well as bio-filmography. The animation is analyzed from a literary aspect as well as cinematic features. Elements of action, characterization, complication, climax and conclusion are studied and cinematic structure, visual design elements consisting of concept, background drawing, color, movements, sound and visual effects are also discussed. Some motifs such as love, choice of short but dangerous roads, princess captured by demon, and killing of dragons are also compared in the folklore and the animation.
-
Page 145The main goal of this study was to compare social development of book reading students and non-reading students. The population of this study consisted of male and female students of fifth grade elementary school as well as third grade junior school from district 1 and 2 of Ardebil, Iran in 2010. Six hundred and forty students were selected through randomized sampling of multi-stage cluster. Tools used in this study included questionnaires, tests of social development and Raven test. The results showed that books and magazines of sports, science, and history had a positive relation while poetry books had a negative relation with the social development of students. In this study, books and sports magazines had a greater role in predicting student's social development.
-
Page 167Theorists have proposed two conditions for defining narration: one is based on a correlation between actant/narrator and enunciated (Gérard Genette, Lintvelt Jaap), and the other is based on variations in premier and terminal stages of narration plot (Propp, Greimas and Larivaille). In fact Greimas and Larivaille, following Propp's efforts, tried to define a very simple and abstract framework for all the events. As a result of what they did, all the narrations are based on a super-structure called Canonic Scheme or Quintuplet Pattern. These theorists (Propp, Greimas, etc.) believed that narration is transition from one stage to another crystallized in variation of the plot. In this article, the aim is to examine this element as a case study in Minimal Stories of Nokhodi by M. Hadi Mohammadi, using a structured approach (Semiology of Paris School). It is argued that all these short stories are designed using those premier, medium and terminal stages. It is discussed that the plot is either linear or mobile. In case of linearity, it is argued what the exact signification is and why the "abstract author" has used a homodiegetic recite in narration of these short stories.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.