فهرست مطالب

نشریه تولیدات گیاهی
سال سی و هفتم شماره 3 (پاییز 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/08/13
  • تعداد عناوین: 11
|
  • علمی - پژوهشی
  • مائده رهنمون فر، نعمت الله اعتمادی، علی نیکبخت، مهدی قیصری، محمدرضا سبزعلیان صفحات 1-11
    به منظور بررسی اثر سایه، مواد آلی و زمان کاشت بر خصوصیات گل بستری لیسیانتوس رقم پا کوتاه Matador آزمایشی در سال 1390 در گلخانه پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو سطح سایه 50% و 70% به عنوان فاکتور اصلی، دو زمان کاشت (13 اردیبهشت و 9خرداد) به عنوان فاکتور فرعی و سه سطح مواد آلی (0، 5 و 10 کیلوگرم کود حیوانی در متر مربع) به عنوان فاکتور فرعی در فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد سایه 50% باعث افزایش ارتفاع، قطر گل، میزان کلروفیل و وزن تر و خشک بوته ها گردید. طولانی ترین مدت گلدهی در تیمار سایه 50% مشاهده شد. همچنین گیاهان در این تیمار سریع تر از تیمار 70% شروع به گلدهی نمودند. بوته های حاصل از زمان کاشت اول دیر تر وارد مرحله گلدهی شدند اما مدت طولانی تری بوته ها دارای گل بودند. همچنین برگ ها میزان کلروفیل کمتری نسبت به کشت خرداد نشان دادند. زمان کاشت بر بقیه صفات تاثیر معنی داری نداشت. مواد آلی تنها بر وزن تر وخشک بوته ها تاثیر معنی داری نشان داد. اثر متقابل سایه در مواد آلی بر وزن تر و خشک بوته لیسیانتوس و میزان کلروفیل نسبی تاثیر معنی داری نشان داد. اما اثر متقابل زمان کاشت بر سایه و مواد آلی به ترتیب بر وزن خشک و وزن تر لیسیانتوس تاثیر معنی داری نشان داد.
    کلیدواژگان: لیسیانتوس، سایه، مواد آلی، طول مدت گلدهی
  • الهام قجاوند، عبدالرزاق دانش شهرکی، علی تدین صفحات 13-21
    به منظور بررسی اثرات دگرآسیبی برگ گردو در کنترل علف هرز یولاف وحشی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در محل گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهر کرد اجرا شد. تیمارها شامل غلظت عصاره (در پنج سطح شامل صفر، 5/12، 25، 50 و 100 درصد) و نحوه مصرف عصاره (به دو صورت خاک کاربرد و محلول پاشی) در نظر گرفته شدند. در این آزمایش به بررسی صفات سطح برگ، کلروفیل a و b، پایداری دمای گیاه و پروتئین برگ پرداخته شد. نتایج حاصل نشان داد که کاربرد غلظت 50 و 100 درصد عصاره برگ گردو منجر به کاهش سطح و کلروفیل برگ و پایداری دمای گیاه گردید، در حالی که مقدار پروتئین برگ تیمارهای غلظت عصاره نسبت به شاهد افزایش یافت. مصرف عصاره به روش خاک کاربرد به ویژه در زمان دو برگی نیز توانست کلروفیل و سطح برگ را به طور موثری کاهش دهد. با توجه به نتایج می توان با استفاده از غلظت های نه چندان بالای عصاره برگ گردو در کنترل این علف هرز، در راستای دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست بهره مند شد.
    کلیدواژگان: کشاورزی پایدار، پایداری دمای گیاه، غلظت کلروفیل، ژوگلان
  • مسعود موسوی رحیمی، مجتبی دلشاد، عبدالمجید لیاقت صفحات 23-36
    محدودیت منابع آبی در دنیا و مصرف بالای آب در کشاورزی مدیریت آبیاری را در این بخش ضروری ساخته است. کاهش مصرف یا جلوگیری از اتلاف آب، افزایش عملکرد و حتی کاهش عمدی میزان آبیاری (تنش کنترل شده) به شرطی که افت چشمگیر عملکرد و کیفیت را بهمراه نداشته باشد، از جمله راهکارهای بهبود راندمان مصرف آب بشمار می روند. در این آزمایش، به منظور شناخت واکنش گوجه فرنگی گلخانه ای کشت شده در بسترهایی با خواص فیزیکی متفاوت به سطوح تنش کم آبی، اثر تیمارهای کم آبیاری و خشکی دهی قسمتی از ریشه بر گوجه فرنگی گلخانه ای رقم سیندا در یک آزمایش گلخانه ای بصورت طرح کرتهای خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی واقع شد. تیمارهای آبیاری در پنج سطح (سه روش آبیاری معمولی با 50، 70 و 100 درصد نیاز آبی و دو روش آبیاری متناوب که در هر بار آبیاری در تیمارهای کم آبیاری، مقدار آب محاسبه شده به نیمی از محیط ریشه داده می شد) در سه بستر متفاوت از نظر خواص فیزیکی شامل پرلیت به همراه 0، 1 و 2 درصد وزنی هیدروژل اعمال گردیدند. نتایج نشان داد تیمارهای کم آبیاری معمولی و به همراه خشکی دهی قسمتی از ریشه از نظر تعداد، وزن، طول و قطر میوه و عملکرد کاهش قابل توجهی را نسبت به آبیاری کامل(100درصد) نشان دادند. سفتی و درصد ماده خشک میوه در تیمار های کم آبیاری افزایش یافت. در دیگر صفات کیفی همچون pHآب میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول، ویتامین ث، ارزش a*، درخشندگیL*، زاویه هیو و کروما تفاوت معنی داری بین کم آبیاری های معمولی و متناوب مشاهده شد بدین صورت که در اکثر موارد کم آبیاری متناوب (خشکی دهی قسمتی از ریشه) نسبت به کم آبیاری معمولی در بالا بردن کیفیت میوه ارجح تر بود. بسترهای حاوی 2% وزنی هیدروژل از نظر عملکرد، تعداد و اندازه میوه وضعیت بهتری در مقایسه با سایر بسترها داشتند. کاربرد هیدروژل به میزان کم در بسترها اثر چشمگیری بر صفات میوه نداشت و به نظر می رسد درصد های وزنی بالاتر از 1 درصد در بسترهای مصنوعی، می توانند بر خواص فیزیکی بستر و در نتیجه بر گیاه کاشته شده در آن موثر واقع شوند.
    کلیدواژگان: بستر های مصنوعی، کم آبیاری، گوجه فرنگی گلخانه ای، هیدروژل
  • سمانه حبیبی، موسی مسکرباشی، معصومه فرزانه صفحات 37-52
    به منظور بررسی تاثیر قارچ های میکوریزا آربوسکولار بر شاخص های فیزیولوژیکی گیاه گندم، رقم چمران، تحت تنش شوری آزمایشی گلدانی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت یک بار خرد شده ی فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-1390 به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل فاکتور اول، شوری آب (کیفیت آب) در چهار سطح آب تصفیه (dS m-1 1 ≥EC)، آب شهری (dS m-1 3-7/1 EC =)، آب شهری به همراه نمک و آب تصفیه به همراه نمک (dS m-1 8EC =)، فاکتور دوم شامل استریلیزاسیون خاک شامل خاک استریل و خاک غیر استریل و فاکتور سوم کاربرد قارچ میکوریزا شامل 3 گونه e Glomus mossea، G. intraradices، G. geosporum، مخلوط سه گونه قارچ و شاهد (بدون تلقیح) اعمال گردید.نتایج نشان داد که اعمال شوری سبب کاهش محتوای نسبی آب برگ و هدایت روزنه ای و افزایش نشت الکترولیت در هر دو مرحله گرده افشانی و پر شدن دانه گردید ولی عدد SPAD و حداکثر عملکرد فتوسیستم II (Fv/Fm) و عملکرد کوانتومی فتوسیستم II(ΦPSII) فقط در مرحله پر شدن دانه با افزایش غلظت شوری کاهش معنی داری نشان داد. کاربرد قارچ میکوریزا سبب افزایش محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه ای، Fv/Fm و ΦPSII و کاهش نشت الکترولیت در گیاه میزبان نسبت به شاهد گردید که این تغییرات بسته به گونه قارچی با افزایش سطح شوری به طور معنی داری بیشتر بود. هدایت روزنه ای بیشترین همبستگی مثبت (77/0=r) و نشت الکترولیت بیشترین همبستگی منفی (85/0-=r) را با شاخص تحمل به شوری نشان دادند. کاهش عدد SPAD در مرحله پر شدن دانه با افزایش شوری نشان دهنده ی تخریب کلروفیل می باشد. عدد SPAD، همبستگی مثبت و معنی داری با شاخص تحمل به شوری و ΦPSII نشان داد. با توجه به نتایج آزمایش می توان بیان نمود گونه های G. mosseae و G. geosporumبا افزایش محتوای نسبی آب برگ و کاهش نشت الکترولیت، منجر به بهبود تحمل گندم در شرایط شورگردیدند.
    کلیدواژگان: گندم، شوری، میکروبزا، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه ای
  • عبدالستار دارابی، سید عبدالله افتخاری صفحات 53-67
    به منظور بررسی مراحل فنولوژی، برخی از شاخص های رشد و خصوصیات کمی و کیفی ارقام ساوالان، سانته و کوزیما آزمایشی به مدت یک سال (90-1389) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان انجام گرفت. غده ها در اواخر دی ماه کشت و اواخر اردیبهشت ماه برداشت شدند. نتایج حاصل نشان داد که طولانی بودن مرحله رشد و نمو جوانه ها و بالا بودن دما در مرحله حجیم شدن غده ها سبب گردیده که عملکرد سیب زمینی در خوزستان از مناطق معتدل کشور کمترشود. در خوزستان مرحله رشد سبزینه ای کوتاه بود و مرحله مسن شدن مشاهده نگردید. سرعت رشد اندام های هوایی و غده درمراحل اولیه رشد و نمو افزایش و پس از رسیدن به حداکثر کاهش یافت. رقم ساوالان به دلیل دارا بودن بیشترین سرعت رشد غده (04/19 گرم در روز در مترمربع) و سرعت رشد محصول (72/21 گرم در روز در مترمربع)، حداکثر عملکرد ماده خشک غده(20/4 تن در هکتار) در واحد سطح را تولید نمود. بیشترین سرعت رشد نسبی گیاه (598/0 گرم در گرم در روز) و غده (320/0 گرم در گرم در روز) به ترتیب به ارقام ساوالان و کوزیما مربوط بود. رقم کوزیما حداکثر عملکرد کل (91/19 تن در هکتار) و قابل فروش (38/18 تن در هکتار) را به خود اختصاص داد ولی از نظر این صفات اختلاف این رقم با رقم ساوالان معنی دار نبود. بیشترین درصد ماده خشک غده (38/22) به رقم ساوالان تعلق داشت.
    کلیدواژگان: آنالیز رشد، سرعت رشد نسبی، سرعت رشد محصول، غده زایی
  • آزاده علیزاده، مجید نبی پور، افراسیاب راهنما صفحات 69-82
    انتقال مجدد مواد پروده به دانه ها، یکی از شاخص های فیزیولوژیکی مهم در تشکیل عملکرد دانه غلات است. به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف پتاسیم (200، 300 و 400 میلی گرم پتاسیم در کیلوگرم خاک) بر انتقال مجدد کربوهیدرات های محلول، دو رقم گندم نان با طول دوره رسیدگی متفاوت (ویریناک و چمران به ترتیب به عنوان ارقام زودرس و متوسط رس) در یک آزمایش گلدانی در شرایط مزرعه به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران مورد ارزیابی قرار گرفتند. مقادیر کربوهیدرات محلول در ساقه هر دو رقم در سطح 300 میلی گرم در کیلوگرم از زمان گلدهی تا رسیدگی افزایش بیشتری داشت و بنابراین ذخیره کربوهیدرات محلول ساقه در این سطح نسبت به دو سطح کودی دیگر بیشتر بود. علی رغم مقادیر پایین پتاسیم در سطح 200 میلی گرم در کیلوگرم، قندهای محلول برگ در هر دو رقم بالا بود ولی در مقابل قندهای محلول ریشه کاهش بیشتری نشان داد. پتاسیم سبب افزایش میزان نشاسته دانه در طی دوره پر شدن دانه گردید. به طورکلی پتاسیم سبب افزایش کربوهیدرات اندام های مختلف گندم گردید. همچنین انتقال مجدد در سطح 200 میلی گرم در کیلوگرم پتاسیم در هر دو رقم به دلیل داشتن دوام سطح برگ کمتر نسبت به دو سطح دیگر بیشتر بود و رقم ویریناک نیز نسبت به چمران انتقال مجدد مواد فتوسنتزی بیشتری نشان داد.
    کلیدواژگان: پتاسیم، کربوهیدرات محلول، انتقال مجدد، گندم
  • شادی محمدی نژاد، منصور غلامی، محمود اثنی عشری صفحات 83-92
    در این پژوهش اثر دو نوع محیط کشت DKW (Driverand Kuniyuki Walnut Medium) و WPM(Woody Plant Medium) و سه غلظت صفر، 5/0 و 1 میکرو مولار از هورمون بنزیل آدنین(BA) بر میزان استقرار ریز نمونه های قلمه تک گره از گردوی ژنوتیپ منتخب 305 بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی بررسی شد. همچنین اثر دو نوع هورمون سیتوکینینی بنزیل آدنین و کینتین(Kn) در سه غلظت4/4، 6/6 و 8/8 میکرو مولار همراه با دو غلظت از هورمون ایندول بوتیریک اسیدIBA)) 05/0 و 1/0میکرو مولار بر پرآوری ریز نمونه های استقرار یافته در محیط انتخاب شده از آزمایش مرحله ی قبل، بصورت طرح کاملا تصادفی نا متعادل مورد بررسی قرار گرفت. تمامی داده ها با نرم افزار SAS و مقایسه میانگین آن ها با آزمون چند دامنه ای دانکن تجزیه و تحلیل شدند. هدف از آزمایش استقرار، تعیین موثرترین محیط کشت و بهترین ریز نمونه ها برای انتقال به مرحله بعدی بود. مقایسه میانگین داده های حاصل از این آزمایش نشان داد از نظر شاخص تعداد گره و برگ، محیط کشت DKW موثر تر از WPM بوده است. بین دو غلظت 5/0 و 1 میکرو مولار بنزیل آدنین نیز در هیچیک از شاخص های اندازه گیری شده تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما اختلاف آنها نسبت به تیمار شاهد معنی دار بود. با تعیین موثرترین محیط کشت در مرحله ی استقرار، از آن برای مرحله بعدی استفاده شد. نتایج مقایسه میانگین داده ها در مرحله پرآوری نشان داد که بنزیل آدنین در غلظت 8/8 میکرو مولار دارای بیشترین شاخص های رشد بود و با غلظت 4/4 میکرو مولار اختلاف معنی داری داشت. نتایج کلی این آزمایش نشان می دهد که بنزیل آدنین موثرتر از کینتین عمل نموده است و در تمامی تیمار ها با افزایش غلظت سیتوکینین ها صفات مورد بررسی افزایش یافت.
    کلیدواژگان: گردوی ایرانی، استقرار، پرآوری، ژنوتیپ، محیط کشت
  • زهرا رشودی، عبدالحسین ابوطالبی، مهرانگیز چهرازی صفحات 93-103
    برای ارزیابی طول های مختلف قلمه و غلظت های متفاوت ایندول بوتیریک اسید بر ریشه زایی گل کاغذی، پژوهشی در شرایط فضای آزاد از اسفند ماه 1389 تا اردیبهشت 1390 در شهرستان خرمشهر اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار سطح طول قلمه چوب سخت (5، 10، 15 و 20 سانتی متر) و هفت سطح هورمون ایندول بوتیریک اسید (صفر، 500، 1000، 1500، 2000، 2500 و 3000 میلی گرم در لیتر) در 4 تکرار (هر تکرار شامل 10 قلمه) انجام شد. فاکتورهای اندازه گیری شده شامل درصد ریشه زایی، تعداد ریشه، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه بود. آنالیز آماری توسط نرم افزار SPSS و مقایسه میانگین ها در سطح 5% آزمون دانکنانجام گردید. نتایج نشان داد که بیشترین درصد ریشه زایی در غلظت 2000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید به مدت یک دقیقه بدست آمد و همچنینباعث افزایش طول و تعداد ریشه، وزن تر و خشک ریشه گردید. از میان طول های مختلف، طول قلمه 15 سانتی متر، بیشترین تاثیر را بر صفات درصد ریشه زایی، وزن تر و خشک ریشه و تعداد ریشه داشت. بنابراین غلظت 2000 میلی گرم در لیتر و طول 15 سانتی متر بیشترین تاثیر را در افزایش ریشه زایی قلمه های گل کاغذی نشان دادند.
    کلیدواژگان: ایندول بوتیریک اسید، ریشه زایی، قلمه چوب سخت، گل کاغذی
  • منصور جلالی، نورالله معلمی، سید محمدحسن مرتضوی، عزیز تراهی صفحات 105-114
    به منظور مطالعه اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر صفات کمی و کیفی خرمای رقم استعمران (سایر)، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام گردید. عوامل آزمایشی شامل 2 زمان محلول پاشی (20 و 40 روز بعد از گرده افشانی) در کرت های اصلی و 9 ترکیب هورمونی: شاهد (آب مقطر)،50 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین (BA)، 100 میلی گرم در لیتر BA،100 میلی گرم در لیتر اسید جیبرلیک (GA3)، 200 میلی گرم در لیتر GA3، 100 میلی گرم در لیتر GA3+50 میلی گرم در لیتر BA، 100 میلی گرم در لیتر GA3+100 میلی گرم در لیتر BA، 200 میلی گرم در لیتر GA3+50 میلی گرم در لیتر BA و 200 میلی گرم در لیتر GA3+100 میلی گرم در لیتر BA، در کرت های فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده زمان هورمون پاشی و ترکیب هورمونی در صفات سفتی میوه، عملکرد، تعداد میوه در هر خوشه، قند احیاء، غیر احیاء، کل تاثیر معنی داری داشتند. زمان اول هورمون پاشی تاثیر معنی داری بر صفات قطر، نسبت طول به قطر، سفتی، وزن خشک، عملکرد، تعداد میوه در هر خوشه، قنداحیاء، قند غیر احیاء، قندکل، و درصد آب میوه و وزن بذر داشت. همچنین زمان دوم هورمون پاشی در صفات وزن و قطر بذر، عملکرد، تعداد میوه در هر خوشه، قنداحیاء، قند غیر احیاء، قندکل، معنی دار بود. مقایسات میانگین ها نشان داد که ترکیب هورمونی 200 میلی گرم در لیتر GA3+100 میلی گرم در لیتر BA، بهترین تاثیر را بر صفات وزن تر، سفتی، درصد آب، نسبت گوشت به بذر میوه، درصد قند احیاء، تعداد میوه در خوشه و عملکرد در هر خوشه، خرمای رقم استعمران داشته و قابل توصیه است.
    کلیدواژگان: خرما، بنزیل آدنین (BA)، اسید جیبرلیک (GA3) و هورمون پاشی
  • محبوبه علایی، حمیدرضا روستا، سید نجم الدین مرتضوی، حسین علایی صفحات 115-127
    با گسترش کشت هیدروپونیک در تولید محصولات باغبانی، تقاضا برای مواد اولیه بستر نیز افزایش یافته است و نیاز به مطالعات بیشتر برای یافتن بهترین بستر با توجه به خصوصیات گیاهان مورد کشت، ضروری به نظر می رسد. به این منظور پژوهشی بر روی گل داوودی رقم پوما به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با دو فاکتور بسترهای کاشت مختلف (کوکوپیت: پرلایت با نسبتهای 100:0، 75:25، 50:50، 25:75، 0:100) و سیستم کشت (آکواپونیک و هیدروپونیک) و با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان دادند که نوع سیستم و بسترهای کشت مختلف و هم چنین برهمکنش آن ها اثر معنی داری بر خصوصیات کمی و کیفی گل داوودی داشتند. بر اساس نتایج، سیستم هیدروپونیک در بهبود شاخص ها از لحاظ تمام شاخص های رشد رویشی در سطح بالاتری نسبت به سیستم آکواپونیک قرار داشت. در بستر 100% پرلایت وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی پایین ترین مقدار بود در حالی که گیاهان در بسترهای 25% پرلایت: 75% کوکوپیت از نظر شاخص های وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی بالاترین میزان را دارا بوده و معنی دار شدند. بنابراین از لحاظ صفات رویشی بهترین بستر 25% پرلایت: 75% کوکوپیت معرفی می شود. سیستم هیدروپونیک از نظر صفات زایشی مثل تعداد گل در هر بوته، تعداد گل روی هر شاخه، تعداد غنچه، شاخص کیفیت و طول شاه گل نسبت به سیستم آکواپونیک تفاوت معنی دار نشان داد. گیاهان در سیستم هیدروپونیک در بستر 50% پرلایت:50% کوکوپیت بیشترین تعداد گل را داشتند، اگر چه این افزایش در تعداد گل باعث کاهش کیفیت گل ها نسبت به محیط کشت های دیگر حاوی کوکوپیت شد. این در حالیست که در سیستم آکواپونیک بیشترین تعداد گل در هر بوته در تیمار پرلایت تنها مشاهده شد. به طور کلی گیاهان در بستر کشت مخلوط کوکوپیت و پرلایت بخصوص در نسبتهای بالای کوکوپیت25% پرلایت: 75% کوکوپیت بهترین رشد را داشتند که دلیل آن مربوط به خصوصیات فیزیکی خوب پرلایت و خصوصیات فیزیکو شیمیایی کوکوپیت خصوصا توانایی نگه داری بالای آب و مواد غذایی است.
    کلیدواژگان: آکواپونیک، بسترهای کشت، داوودی، رشد رویشی، رشد زایشی، هیدروپونیک
  • محسن جعفرزاده قهدریجانی، محمد مهدی مجیدی، آقا فخر میرلوحی، مریم ابراهیمیان صفحات 129-141
    برای بهبود صفت پیچیده ای مانند عملکرد، یکی از موثرترین روش ها در گزینش ژنوتیپ های مطلوب، استفاده از شاخص های انتخاب می باشد. در این پژوهش، به منظور ارزیابی کارآیی شاخص های مختلف انتخاب، 28 رقم کلزا (Brassica napus L.) در یک آزمایش مزرعه ای با دو سطح رطوبتی شامل 50 (عادی) و 85 (تنش) درصد تخلیه رطوبتی، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 88-1387 مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص های انتخاب اسمیت-هیزل و پسک-بیکر بر اساس 7 صفت شامل روز تا گلدهی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، درصد روغن، عملکرد روغن و عملکرد دانه و همچنین پاسخ های مستقیم و همبسته این صفات، برای هر یک از شرایط رطوبتی محاسبه شدند. هر دو شاخص در دو شکل، همراه با عملکرد و بدون عملکرد نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه ضرایب همبستگی ژنتیکی نشان داد که عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد روغن بود. همچنین در هر دو شرایط رطوبتی تعداد خورجین در بوته با عملکرد دانه و عملکرد روغن همبستگی مثبت داشت که نشان می دهد این صفت می تواند در افزایش همزمان عملکرد دانه و روغن بیشتر از سایر صفات تاثیرگذار باشد. نتایج حاکی از آن بود که شاخص انتخاب اسمیت-هیزل (همراه با عملکرد روغن یا دانه) بالاترین کارایی انتخاب را در شرایط عادی و تنش خشکی دارا بود و می تواند برای انتخاب ارقام مناسب در برنامه های اصلاحی کلزا به منظور افزایش عملکرد روغن و دانه مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: کلزا، پاسخ به انتخاب، شاخص اسمیت، هیزل، شاخص پسک، بیکر، تنش رطوبتی
|
  • M. Rahnemoon Far, N. Etemadi, A. Nikbakht, M. Gheisari, M.R. Sabzalian Pages 1-11
    In order to investigate the effect of shade، organic materials and planting time on characters of Lisianthus، a completely randomized design experiment was conducted in greenhouse of Isfahan University of Technology including 3 treatments، and each one consisted of 3 replications in 2012. Treatments consisted of two levels of 50% and 70% shade as the main factor، two planting times (April 28th and May 2nd) as sub-factor and three levels of organic material (0، 5 and10 kilograms of manure per square meter) as sub-factor in subsidiary. The results showed that 50% shade increased height، diameter of flower، the amount of chlorophyll and fresh and dry weight of the plant. The longest flowering period was observed in treatment of 50% shade. Plants in this treatment produced flower faster than those in 70% shade. The first planting time (April) fell behind in blooming but beared flowers for a longer time. Also، leaves showed less chlorophyll compared to those planted in May. Planting time had no significant effect on other characteristics. Organic material showed a significant effect only on wet and dry weight of plants. Interacting effect of shade and organic material showed a significant effect on Lisianthus’s fresh and dry weight and amount of relative chlorophyll. But the intraction between planting time، shade and organic matter effected dry weight and fresh weight respectively.
    Keywords: Lisianthus, Shade, Organic Material, Flowering Period
  • E. Ghojavand, A. Danesh, Shahraki, A. Tadayon Pages 13-21
    In order to evaluate the allelopathic effects of decomposed walnut leaf extract on some physiological traits of wild oat (Avena fatua L.) an experiment was conducted in Shahrekord University in 2010. This experiment was arranged as a factorial experiment with randomized complete block design with three replications in the glasshouse. Factor A included, five treatments of 0, 12.5, 25, 50 and 100 % of walnut decomposed leaf extraction and Factor B included three methods of soil applicant at the in time of planting and soil applicant and spray extraction at the two-leaf stage. In this study, some traits such as leaf area, chlorophyll a and b, crop temperature stability and Leaf protein were measured. The results showed that use of 50 and 100% of extract reduced leaf area and leaf chlorophyll content significantly while the leaf protein content increased. Moreover, soil application of extract, especially in two-leaf stage, reduced leaf area and leaf chlorophyll content significantly. In conclusion, walnuts potentially have the ability to be used in weed management. Furthermore, in compliance with principles of sustainable agriculture, putting this method to use has the least environmental impact.
    Keywords: Sustainable agriculture, Crop temperature Stability, Chlorophyll content
  • M. Mousavi Rahimi, M. Delshad, A. Liaghat Pages 23-36
    Limitation of high quality water made it necessary to find suitable methods of irrigating management. Reduce of water waste, increase of yield and even controlled water stresses are known as factors improving water use efficiency. Irrigation (fertigation) in hydroponic systems is much more important than in soil based cultivation and is highly depended to physical characteristics of medium used. This experiment was carried out to investigate the response of hydroponically cultured greenhouse tomato to deficit irrigation (DI), partial root zone drying (PRD) and incorporating in different media. A split- plot experiment based on randomized complete block design with three replicates and four observations in each experimental unit was used. Irrigation treatments were applied using 5 methods (normal irrigation using 100% of water need, deficit irrigation with 70 and 50% of water need and PRD treatments by 50 and 70% water need). Three types of media (perlite, perlite + 1% w/w hydrogel and perlite + 2% w/w hydrogel) were considered as secondary factor. Results showed that on average, full irrigation resulted in better values of fruit weight, number, diameter and yield than DI and PRD. Media had 2% hydrogel showed better results than the others on measured traits. Fruit dry matter and firmness were higher in deficit irrigation treatments. Other quality traits including juice pH, vitamin C, fruit color, firmness, titrable acidity (TA) and total soluble solids (TSS) were also statistically different among treatments. PRD obtained higher values in most cases. It seems using small amounts of hydrogel (e.g. 1% w/w) in media is not enough effective on perlite characteristics and can not affect fruit quality indices. For this purpose, higher proportions (e.g. 2% w/w) must be incorporated with coarse perlite.
    Keywords: Deficit irrigation, Fruit quality, Greenhouse tomato, Super absorbent
  • A. Darabi, A. Eftekhari Pages 53-67
    In order to study phenology, some growth indices and qualitative and quantitative characteristics of potato cultivars (Savalan, Sante and Cozima) an experiment was conducted for one year (2010-2011) at Behbahan Agriculture Research Station. The experimental design was randomized complete block design with three treatments and three replications. Tubers were planted at mid January 2010 and were harvested at mid May 2011. The results indicated that the yield of potato in Khouzestan province is lower than that in temperate regions due to the long sprout development stage and high temperature during the tuber bulking stage. The duration of the vegetative stage was short and the maturation stage was not observed. The haulm and tuber growth rate increased during the early season while reached a maximum value, following decline in the late season. The tuber and crop growth rate of Savalan cultivar (19.4 and 21.72 g m-2 day-1 respectively) was higher than other cultivars. Therefore, this cultivar produced the highest yield of tuber dry weight (4.20 t ha-1). The maximum of relative growth rate (0.598 g g-1 day-1) and maximum of tuber growth rate (0.320 g g-1 day-1) belong to Savalan and Cozima cultivars respectively. Cozima cultivar produced the highest total and marketable yield (19.91 and 18.38 t ha-1 respectively). In regard to, total and marketable yield the difference between Cozima and Savalan cultivars was not significant. Savalan cultivar produced the highest tuber dry weight percentage (22.38).
    Keywords: Growth analysis, Relative growth rate, Crop growth rate, Tuber initiation
  • A. Alizadeh, M. Nabipoor, A. Rahnama Pages 69-82
    Side transportation of storage carbohydrates is one of the most important physiological indices in yield formation. In order to study potassium variation levels (200, 300 and 400 mg kg-1) on side transportation and soluble carbohydrate contents in two wheat cultivars with different maturity period (Veerynak and Chamran as early and medium maturity types, respectively), a pot experiment was carried out in the glasshouse using a factorial experiment based on a randomized complete block design with three replications in Shahid Chamran University of Ahvaz. The stem soluble carbohydrate in both cultivars was higher at 300 mg kg-1 from flowering to maturity stages at this potassium level. Total soluble carbohydrate was higher at 300 mg kg-1 than two other potassium levels. Leaf soluble carbohydrate in both cultivars was higher at 200 mg kg-1, although the potassium level was lower. Potassium was also caused to increase grain starch during the grain filling period. In general, due to lower leaf area duration in both cultivars, remobilization was lower at 200 mg kg-1 than other levels.
    Keywords: Potassium, soluble carbohydrate, Remobilization, Wheat
  • Sh. Mohamadi Nejad, M. Gholami, M. Esna Ashari Pages 83-92
    This research was conducted through a factorial experiment with two factors including culture media (DKW and WPM) and Benzyl Adenine (BA) at three concentrations (0: control, 0.5 and 1.0 µm) for establishment of single node explants of Persian walnut, selected genotype 305, based on a completely randomized design. Thus, the effect of two cytokinin hormones (BA and Kinetin) in three concentrations (4.4, 6.6 and 8.8 µm) with IBA in two concentrations (0.05 and 0.1 µm) were studied on the proliferation of explants established on the selected medium. The results obtained from the proliferation step were analyzed through unbalanced complete randomized design. The aim of the establishment test was to determine the most effective medium for transmission to the next step. The mean comparison of the data for number of nodes and leaves showed that DKW medium performed better than WPM. Also, no significant difference was observed between 0.5 and 1 µm of BA concentrations. But a significant difference was observed between treatments with 0.5 and 1 µm of BA concentrations. Based on these results, the DKW medium was continued to be used in the next experiments. Results of mean comparison of data showed that the higher rates of growth indices were observed with 8.8 µm BA which only had a significant difference with 4.4 µm of BA. Overall results at this stage showed that BA performed better than Kinetin, and the rate of all investigated traits increased when cytokinin concentration increased. All data were analyzed with SAS software and the means of data were compared using Duncan's multiple range test.
    Keywords: Persian walnut, Genotype, Culture medium, Proliferation, tissue culture
  • Z. Rashoudi, A. Abotalebi, M. Chehrazi Pages 93-103
    In order to evaluate the effects of various lengths of cutting and different concentrations of indole butyric acid (IBA) on Bougainvillea spectabilis rooting, a research in outdoor conditions was conducted in Khorramshahr between march 2010 and may 2011. A factorial experiment was performed in a randomized complete blocks design with four different lengths of hardwood cuttings (5, 10, 15 and 20 cm) and seven IBA levels (0, 500, 1000, 1500, 2000, 2500 and 3000 mg/l) in 4 replicates (each replicate contained 10 cuttings). The Measured factors included rooting percent, root number, root length, fresh and dry weight of roots. SPSS software for statistical analysis and comparison of means was performed by Duncan's test at 5% level. The results showed that the highest rooting percentage belonged to 2000 mg/l of IBA, which led to increasing root length, root number, root fresh and dry weight at 5% level. Results also indicated that the highest rooting percent of cuttings, root fresh and dry weight and root number was obtained with 15 cm cutting. Therefore, the highest rooting percentage belonged to 2000 mg/l of IBA and 15 cm cutting.
    Keywords: Bougainvillea spectabilis, hardwood cutting, IBA, rooting
  • M. Jalali, N. Moallemi, S.M.H. Mortazavi, A. Torahi Pages 105-114
    Growth regulators have important effects on improvement of quality and quantity of horticultural commodities. In this research, to study the effects of plant growth regulators (PGRs) on quantitative and qualitative traits of date fruit cv. Estaamaran, an experiment was conducted in the palm collection of date palm tropical fruits research institute of Iran Ahvaz in 2010. The experiment was split plot in block completely randomized design with four replications. Experimental factors included 2 times of hormone spraying (20 and 40 days after pollination) in main plots and 9 hormonal mixture (control: distilled water), 50 ppm BA, 100 ppm BA, 100 ppm GA3, 200 ppm GA3, 50 ppm BA+ 100 ppm GA3, 100 ppm BA+ 100 ppm GA3, 50 ppm BA+ 200 ppm GA3, 100 ppm BA+ 200 ppm GA3) in sub plots. Different parameters including fresh weight, length, diameter, L/D, firmness, dry weight and fruits water content, length and diameter of seed, pH, total acidity (TA) and total soluble solids (TSS) of fruits were measured. The results showed that direct effects of hormone spraying time and hormonal mixture had significant effects on parameters such as fruit firmness, yield, fruit's number in clusters, reducing, non reducing and total sugars. First time of hormone spraying had a significant effect on diameter, L/D, firmness, dry weight, fruits water content and seed weight, yield, fruit's number in clusters, reducing, non reducing and total sugars. Also, second hormone spraying time was significant on traits of seed weight and diameter, yield, fruit's number in a clusters, reducing, non reducing and total sugars. Mean comparisons showed that hormonal mixture of 100 ppm BA+ 200 ppm GA3 had the best affect on traits of palm date cv. Estaamaran and could be recommended.
    Keywords: Benzyl Adenine (BA), Gibberellic Acid (GA3), hormone spraying
  • M. Alaei, H.R. Roosta, N. Mortazavi, H. Alaei Pages 115-127
    With expansion of hydroponic culture, demand for subsrate materials also has increased and necessity for more study to find the best substrate according to the plant characteristics seems to be necessary. For this purpose, a study was carried out on chrysanthemum cv puma using a factorial design with two factors, first a different substrate (cocopeat: perlite, 0:100, 25:75, 50:50, 75:25, 100:0) and second, a culture system (aquaponic and hydroponic) with compeletly randomized design and three replicates for 5 months. Results of ANOVA showed that the culture system and substrate form and their interaction has a significant (p<0.01) effect on chrysanthemum quantity and quality characteristics. According to the results of this study, in hydroponic system, vegetative growth characteristics of plants were higher compared to aquaponic. In substrate with 100% pelite, fresh and dry weight of roots and shoots were the lowest, whereas plants in 25% perlite+75% cocopeat had the highest fresh and dry weight of roots and shoots. Thus, the substrate ratio of 25% perlite+75% cocopeat was the best substrate for vegetative growth. There was a significant difference between hydroponic and aquaponic in reproductive characteristics of plants e.g., flower number per plant, flower number on one shoot, flower bud number, quality index and length of king flower. Plants in hydroponic system had the highest flower in the substrate ratio of 50% perlite+50%cocopeat, although this increment in flower number caused the reduction of flowers quality compared to other cocopeat contained substrates, whereas, in aquaponic system the highest flower number of plants was observed in 100% perlite substrate. Generally, plants in the substrate with mixture of cocopeat and perlite especially in the higher ratios of cocopeat had the best growth which is related to good physical characteristics of perlite and good physicochemical characteristics of cocopeat especially higher water and nutrient maintenance of cocopeat.
    Keywords: Aquaponic, Chrysanthemum, Hydroponic, Reproductive growth, Substrate, Vegetative growth
  • M. Jafarzadeh Ghahdrijani, M.M. Majidi, A.F. Mirlohi, M. Ebrahimiyan Pages 129-141
    Breeding based on selection indices is an effective method for improving complex traits such as yield. To assess the efficiency of different selection indices 28 cultivars of canola (Brassica napus L.) were evaluated under two soil moisture conditions including full irrigation (normal environment) and deficit irrigation (stress environment). The experiment was conducted according to a randomized complete block design with three replications during 2009. Selection indices were computed based on Smith-Hazel and Pesek-Baker methods by seven traits including days to flowering, number of pod per plant, grain number in pod, 1000-grain weight, oil percentage, oil yield and grain yield under both conditions in two forms (with and without yield). Results of genetic correlation coefficients indicated that there was a significant and positive correlation between grain yield and oil yield. Also, the number of pod per plant positively correlated with grain yield and oil yield under both soil moisture conditions indicating that this trait can be useful to indirect improvement of grain and oil yield. In conclusion, results indicated that Smith-Hazel index (with oil yield or grain yield) had the most selection efficiency and can be used to increase oil yield and grain yield in canola breeding programs.
    Keywords: Response to selection, Smith, Hazel index, Pesek, Baker index, Drought stress