فهرست مطالب

پژوهش های کاربردی زراعی - پیاپی 109 (زمستان 1394)

نشریه پژوهش های کاربردی زراعی
پیاپی 109 (زمستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/12/15
  • تعداد عناوین: 18
|
  • سعید سعیدی پور* صفحات 1-8
    برنج یکی از گونه های نسبتا حساس به تنش شوری است که از نظر تحمل یا حساسیت به تنش شوری، تنوع ژنت کیی زیادی در مخزن ژنت کیی انواع زراعی آن نیز دیده می شود. به منظور بررسی تغ ییرات غلظت قندها و پروتئین های محلول در محیط آبکشت، آزمایشی در سال 86 – 1385 در شرایط گلخانه ای در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران انجام شد. تیمار شوری در دو سطح محلول عادی یوشیدا و یا حاوی 100 میلی مولار کلرید سدیم ) EC=12dS m-1 .( در مرحله شش برگی به مدت یک هفته اعمال شد، و نمونه گیری طی این مدت در فواصل زمانی )صفر ، 4، 12 ، 24 ، 48،96 و 168 ساعت( پس از اعمال تیمار، از پهنک برگ شششم غلاف به عمل آمد وغلظت قندها و پروتئین ها پس از استخراج توسط دستگاه اسپکتروفوتومتر اندازه گیری شدند. در این آزمایش غلظت قندهای محلول در رقم خارجی متحمل به شوری IR651( ( طی دوره اعمال تنش به شکل بسیار معنی داری افزایش پیدا کرد، حال آنکه در سایر ارقام ایرانی و رقم حساس به شوری ) )IR29 غلظت قندها تحت تیمار تنش عدم تغییر و یا کاهش را نشان داد. از طرفی تغییر معنی داری در غلظت پروتئین های محلول در هیچ یک از ارقام تحت تیمار تنشی مشاهده نشد هر چند که در رقم متحمل به شوری به خلاف سایر ارقام غلظت پروتئین ها افزایش پیدا کرد. از این رو کاهش پتانسیل اسمزی تا 43 / 1- مگاپاسکال در رقم متحمل را می توان به توان بالای این رقم در سنتز ترکیبات سازگار جهت تنظیم اسمزی به منظور جلوگیری از پسابیدگی نسبت داد.
    کلیدواژگان: برنج، شوری، پتانسیل اسمزی، کربوهیدرات ها، پروتئین ها
  • خالد احمدالی*، نازگل حسینی پژوه، عبدالمجید لیاقت صفحات 9-18
    زراعت دیم ضمن گستردگی، در مقایسه با کشت آبی وابستگی بیشتری با عوامل آب و هوایی نظیر بارش و دما دارد. گندم مهمترین گیاه زراعی کشور است و گندم دیم با 1/ 62 درصد بیشترین سهم اراضی زیر کشت گندم را به خود اختصاص داده است. بنابراین تعیین زمان مناسب کشت این محصول از اهمیت زیادی برخوردار است. در این راستا با استفاده از آمار روزانه چهل ساله بارندگی و دما در ده ایستگاه که توان پوشش منطقه مورد مطالعه را داشته باشند و طبق تعاریف اشترن برای باران موثر و نیز با لحاظ نمودن شرط دمای مناسب جوانه زنی گندم، زمان مناسب کشت با روش های کریجینگ، کوکریجینگ، و میانگین متحرک وزنی تعیین شد. و هر یک از این رو شها برای تعاریف ارائه شده و در دو سطح احتمال 50 % و 75 % با معیارهای آماری MAE و MBE مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی روش های میان یابی نشان داد که روش کوکریجینگ با توجه به معیارهای آماری ذکر شده، علیرغم پیچیدگی هایی که دارد تفاوت چندانی با کریجینگ نداشت . هر دو تخمینگر نسبت به میانگین متحرک وزنی نتایج بهتری از خود نشان دادند. بنابراین استفاده از کریجینگ معمولی و تعریف اول با احتمال %50 در اولویت قرار دارد.
    کلیدواژگان: زمان کشت، گندم دیم، کریجینگ، میانگین متحرک وزنی، کوکریجینگ، استان کردستان
  • کرامت اخوان*، محمدرضا شیری، رضا عادل زاده صفحات 19-28
    این پژوهش به منظور بررسیک اهش فشردگی خاک و تعداد آبیاری و در نتیجه افزایش ک ارایی مصرف آب گیاه ذرت در قالب آزمایش اسپلیت بلوک )استریپ پلات( در پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال های 1383 - 1385 به مدت سه سال در منطقه مغان Iاجرا شد. عامل زیرشکنی در سه سطح زیر شکنی 40 و 60 سانتی متر و بدون زیرشکنی در نوار عمودی و عامل آبیاری در سه سطح I2 ،I1 و 3 )به ترتیب آبیاری پس از 80 ، 100 و 120 میلی متر تبخی ر از طشتکک لاس A( در نوار افقی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اختلاف عملکرد دان ه در سطوح مختل ف زیرشکنی و رژیم های مختلف آبیاری از نظر آماری در سطح احتمال کی درصد معنی داری ولی اثر متقابل این دو عامل از نظر آمار یغیرمعنی دار بو د. تیمارهای زیرشکنی به عمق 60 و 40 سانتی متر به ترتیب با 5/ 12 و 3/ 12 تن در هکتار بالاترین و تیمار بدون زیرشکنی با 15 / 11 تن در هکتار پایین ترین عملکرد را داشتند. بیشترین عملکرد دانه ) 68 / 12 تن در هکتار( مربوط به رژیم آبیاری I2 و کمترین عملکرد) 10/78 تن در هکتار( مربوط به رژیم آبیاری I3 بو د. میزان افزایش عملکرد تیمارهای زیرشکنی به عمق 60 و 40 سانتی متر نسبت به تیمار بدو نزیرشکنی متفاوت بود. به طوری که این افزایش در تیمار آبیاری I1 به ترتیب 40 / 8 و 05 / 3 درصد بود. تجزیه واریانس شاخص مخروط در عمق های مختلف خاک نشان داد تاثیر زیرشکنی بر این شاخص از نظر آماری معنی آماری بود و زیرشکنی باعث بهبود شاخص مخروط شده است. به طور کلی کارایی زیر شکنی در تیمارهای مختلف آبیاری متفاوت بوده و در صورت کمبود آب و افزایش فاصله آبیاری کارآیی زیرشکنی نیز افزایش می یابد.
    کلیدواژگان: آبیاری، زیرشکنی، ذرت، عملکرد و مغان
  • انسیه اشرفی، جمشید رزمجو صفحات 29-34
    برای ارزیابی خصوصیات جوانه زنی رقم کوسه گیاه گلرنگ ، سه تیمار بذری شاهد، نیترات پتاسیم و هیدروپرایمینگ اعمال شد. تنش شوری توسط نمک کلرید سدیم و تنش خشکی توسط پلی اتیلن گلیکول 6000 در پتانسیل های 0، 3/ 0- و 6/ 0- مگا پاسکال با هدایت الکتریکی 0، 6 و 12 دسی زیمنس اعمال شد. شاخص جوانه زنی، نسبت طول ساقه چه به طول ریشه چه، روزها تا50 درصد جوانه زنی ) D50 ( و تعداد جوانه های غیر طبیعی اندازه گیری شد. در تیمار با هیدروپرایمینگ، شاخص جوانه زنی و نسبت طول ریشه چه به طول ساقه چه افزایش یافت. با افزایش سطوح شوری، شاخص جوانه زنی و نسبت طول ساقه چه به طول ریشه چه کاهش یافت؛ اما روزها تا 50 درصد جوانه زنی و تعداد جوانه های غیر طبیعی افزایش یافت. با افزایش سطوح تنش خشکی، نسبت طول ساقه چه به طول ریشه چه نقصان پیدا کرد؛ اما روزها تا 50 درصد جوانه زنی و تعداد جوانه های غیر طبیعی افزایش یافت. هیدروپرایمینگ باعث بهبود جوانه زنی تحت تنش شوری و خشکی و شرایط بدون تنش شد. به علاوه، انجام این تیمار بذری، ساده بود؛ و به مواد شیمیایی گران قیمت یا تجهیزات فراوان نیز نیاز نداشت. بنابراین، هیدروپرایمینگ توانست خصوصیات مربوط به جوانه زنی گلرنگ تحت شرایط تنش شوری و خشکی را در آزمایشگاه بهبود بخشد.
    کلیدواژگان: گلرنگ، شوری، خشکی، تیمار بذر و جوانه زنی
  • قباد شعبانی، شهاب خوشخو، محمود خرمی وفا، مجتبی جعفرزاده، علی اکبرآبادی صفحات 35-42
    به منظور مطالعه اثر کود گوگرد، باکتری حل کننده فسفات و تیوباسیلوس )باکتری اکسید کننده گوگر ( بر عملکرد و اجزای عملکرد کتان روغنی ). Linum ustatissimum L ( آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات خاک و آب ماهیدشت کرمانشاه اجرا شد. در این آزمایش گوگرد به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح ) 0، 1000 و 2000 کیلوگرم در هکتار( و باکتری حل کننده فسفات در سه سطح ) 0، 100 و 200 گرم در هکتار( بعنوان فاکتور فرعی همچنین سه سطح مایه تلقیح تیوباسیلوس Thiobacillus thiooxidans )نسبت وزنی مایه تلقیح به گوگرد مصرفی معادل 0، 2 و 4 درصد( به عنوان فاکتور فرعی فرعی انتخاب شدند. نتایج نشان داد که اثرات متقابل دوگانه و سه گانه روی صفات مورد بررسی معنی دار بود. به نحوی که بیشترین عملکرد دانه ) 2097 کیلوگرم در هکتار( مربوط به کاربرد 1000 کیلوگرم گوگرد همراه با 100 گرم باکتری حل کننده فسفات در هکتار و 2% باکتری تیوباسیلوس بود و کمترین عملکرد دانه ) 6/ 928 کیلوگرم در هکتار( با کاربرد 2000 کیلوگرم گوگرد و 100 گرم باکتری حل کننده فسفات در هکتار به همراه 2% تیوباسیلوس به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان دهنده اثرات مثبت کاربرد گوگرد و کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد کتان روغنی است به طوری که گوگرد تاثیر بیشتری نسبت به باکتری حل کننده فسفات و تیوباسیلوس روی عملکرد گیاه کتان داشت.
    کلیدواژگان: تیوباسیلوس، باکتری حل کننده فسفات، درصد روغن، کتان روغنی
  • انسیه اشرفی، جمشید رزمجو، مرتضی زاهدی صفحات 43-56
    تنش شوری بر رشد یونجه ) Medicago sativa ( از مرحله جوانه زنی و رشد گیاهچه تا میزان علوفه خشک اثر می گذارد. بنابراین انتخاب واریته های متحمل به شوری و درک مکانیسم های احتمالی در تحمل به شوری در مرحله آزمایشگاهی و مزرعه ای امکان تولید بیشتر و گسترش کشت این گیاه در خاک های شور کشور را فراهم می کند. بنابراین این آزمایش برای ارزیابی 9 رقم یونجه )رنجر، بمی، یزدی، نیکشهری، قره یونجه، اصفهانی، پایونیر، رهنانی و همدانی( و بررسی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در مرحله جوانه زنی و گیاهچه ای و اندازه گیری ارتفاع، شاخص سطح برگ، تعداد گره در ساقه، وزن خشک و پروتئین این ارقام در شرایط تنش شوری ) 0، 60 ، 120 و 180 میلی مولار نمک کلرید سدیم( در مزرعه انجام شد. طول و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه تحت تیمارهای شوری کاهش یافت. واریته های رهنانی و اصفهانی متحمل ترین و واریته های پایونیر و بمی حساس ترین واریته ها نسبت به شوری بودند. در واریته های متحمل به شوری میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز ) SOD (، گلوتاتیون ردوکتاز ) GR (، پراکسیداز ) POX ( و آسکوربات پراکسیداز ) APX ( حداکثر و در واریته های حساس به شوری حداقل بود. میزان مالون دآلدئید ) MDA ( در واریته های متحمل به شوری در مقایسه با واریته های حساس به شوری، کمتر بود. رقم رهنانی در چین سوم بیشترین ) 4/ 6 تن در هکتار( میزان علوفه خشک را تولید کرده است در حالیکه رقم بمی کمترین ) 0/7 تن در هکتار( میزان علوفه خشک را به خود اختصاص داد. بین میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی اندازه گیری شده در مرحله گیاهچه ای و تحمل به شوری در مزرعه ارتباط و همبستگی قابل قبولی وجود دارد. ارقام رهنانی و اصفهانی که بیشترین سطح فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی را در گیاهچه یونجه دارا بودند، بیشترین تحمل به شوری را نیز طی چین های مختلف در مزرعه نشان دادند. ارقام رهنانی و اصفهانی با میزان کمتر MDA همراه با فعالیت بالاتر آنتی اکسیدان ها در شرایط شوری، دارای ظرفیت بالاتری جهت حذف گونه های فعال اکسیژن تولیدی و ثبات عملکرد بهتری در مقایسه با ارقام حساس می باشند. همچنین با توجه به اینکه افزایش فعالیت آنتی اکسیدان ها بیان کننده افزایش حذف گونه های فعال اکسیژن می باشد، لذا اغلب از این ویژگی به عنوان یک شاخص قابل اعتماد جهت بیان افزایش تحمل شوری استفاده می شود. بنابراین به منظور توسعه سطح کشت ارقام یونجه در مناطق شور و یا اصلاح ارقام حساس به شوری می توان از نتایج این تحقیق بهره مند شد.
    کلیدواژگان: آنزیم های آنتی اکسیدان، پراکسیداسیون لیپیدها، تنش شوری، علوفه خشک، یونجه
  • معصومه جعفری، سید سعید موسوی، مهرداد چا یچی، گودرز احمدوند، محمدرضا عبداللهی صفحات 59-66
    به منظور شناسایی مهم ترین صفات زراعی موثر بر عملکرد و همچنین جهت ارزیابی تنوع پذیری و قابلیت توارث آن ها در 9 رقم لوبیا، آزمایشی درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط معمولی و تنش رطوبتی قبل از غلاف دهی )تنش شدید( انجام شد. نتایج تجزیه واریانس در هر دو شرایط نشان داد که تفاوت ارقام برای بیشتر صفات معنی دار ) ژنتیکی متفاوت در ارقام مختلف مورد نظر می باشد. براساس نتایج مقایسه میانگین ها، بیشترین و کمترین عملکرد اقتصادی در هر دو شرایط معمولی و تنش شدید رطوبتی به ترتیب متعلق به ارقام دانشکده و گلی بود که بالا بودن میانگین صفات روز از کاشت تا 50 % غلاف دهی، روز از کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک و طول دوره پر شدن غلاف در رقم گلی، در هر دو شرایط معمولی و بویژه در شرایط تنش شدید، با اثرگذاری بر صفات موثر بر اجزاء عملکرد سبب کاهش میزان عملکرد اقتصادی در این رقم گردید. نتایج همبستگی صفات در هر دو شرایط نشان دهنده همبستگی بالای عملکرد با صفات وزن غلاف، شاخص برداشت، زیست توده و تعداد غلاف در بوته بود. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که مهمترین صفات تاثیرگذار بر صفت عملکرد دانه در هر دو شرایط، به ترتیب وزن غلاف، شاخص برداشت و زیست توده بودند که با نتایج همبستگی نیز مطابقت داشت. همچنین تحت شرایط تنش رطوبتی، بیشترین و کمترین تنوع ژنتیکی به ترتیب مربوط به صفات تعداد غلاف دربوته و روز از کاشت تا 50 % غلاف دهی بود. بیشترین وکمترین درصد وراثت پذیری تحت شرایط تنش رطوبتی به ترتیب مربوط صفات روز از کاشت تا 50 % غلاف دهی و تعداد دانه دربوته بود.
    کلیدواژگان: لوبیا، تنش رطوبتی، وراثت پذیری، ضریب تغییرات فنوتیپی، ضریب تغییرات ژنوتیپی، رگرسیون گام به گام
  • عبدالله رحیمی تبار، سیدمحمود سمر، سمانه اسکندری، محمد معز اردلان صفحات 67-73
    برای مقایسه کارآیی کودهای فسفات دار مایع و جامد بر افزایش فسفر قابل جذب برای گیاه، آزمایشی بر روی دو خاک آهکی انجام شد. به نمونه های خاک، دانه ای از کود حاوی فسفات و یا به همان مقدار سوسپانسیون کود افزوده گردید. هم چنین به منظور ارزیابی اثر اسیدی کردن سوسپانسیون بر افزایش قابلیت جذب فسفر، در تیمار دیگری اسید سولفوریک نیز به سوسپانسیون اضافه گردید. پس از گذشت 14 ، 36 و 165 روز فسفر قابل جذب اندازه گیری شد. کود سوسپانسیون اسیدی در خاک شماره یک، پس از گذشت 14 روز فسفر قابل جذب را در حدود 30 درصد بیش تر از تیمار دانه ای افزایش داد؛ ولی اثربخشی سوسپانسیون بدون اسید، مشابه کود دانه ای بود. در خاک شماره دو و پس از گذشت 14 روز، تفاوت معنی داری میان اثربخشی کودها مشاهده نشد. پس از 36 روز، فسفر قابل جذب در تیمار کود دانه ای در خاک های شماره یک و دو به ترتیب حدود 120 و 40 درصد بیش تر از تیمار سوسپانسیون بود. پس از گذشت 165 روز نیز فسفر قابل جذب خاک های شماره یک و دو که کود دانه ای دریافت کرده بودند، به ترتیب 450 و 130 درصد نسبت به سوسپانسیون برتری داشت. هم چنین اندازه گیری ها نشان داد که شکل کود حاوی فسفات تاثیر مشخصی بر آهن و روی قابل جذب برای گیاه نداشت. به طور کلی نتایج نشان داد در صورتی که گیاه بتواند در مدت زمان کوتاهی پس از مصرف سوسپانسیون، فسفر مورد نیاز خود را از خاک جذب نماید، کود فسفات دار دانه ای با مقدار یک سانی از سوسپانسیون قابل جایگزینی می باشد. در غیر این صورت به مقادیر بیش تری از کود سوسپانسیونی نیاز است.
    کلیدواژگان: کود فسفات دار مایع، کود فسفات دار دانه ای، سوسپانسیون، فسفر قابل جذب خاک، آهن قابل جذب خاک، روی قابل جذب خاک
  • مهدی تاج بخش، عبدالله حسن زاده قورت تپه، رقیه آقایی اوخچلار صفحات 74-84
    کشت دیر هنگام و کمبود نزولات آسمانی از جمله مشکلات عمده در زراعت گندم در مزارع کشور به شمار می رود. بدین منظور آزمایشی جهت القاء تحمل به تنش رطوبتی تحت شرایط مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی در سال زراعی 1387-88 اجرا شد.آزمایش بصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار بود که در آن فاکتور اصلی تنش شامل دو سطح آبیاری معمول )عدم تنش( و قطع آبیاری پس از ساقه رفتن )تنش رطوبتی( و فاکتوریل رقم گندم شامل) a1 =زرین، a2 =سرداری(، 6 سطح پیش تیمار بذور شامل) b1 =پلی اتیلن گل کیول 10 درصد، b2 =کلرید پتاسیم 5/ 2 درصد، b3 =کلرید سدیم 3 درصد، b4 =شاهد، b5 =هاردنینگ و b6 =اکسین) ppm1 (( به عنوان فاکتور فرعی، به صورت فاکتوریل به کرتهای فرعی اختصاص یافتند. تنش رطوبتی در مزرعه با قطع آبیاری از مرحله ساقه رفتن اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس مزرعه ای نشان داد که به جز صفات محتوای نسبی آب برگ پرچم و تعداد پنجه بارور تمامی صفات از قبیل عملکرد دانه، تعداد سنبلچه در هر سنبله، تعداد دانه در سنبله، ماده خشک کل، وزن هزار دانه، مساحت برگ پرچم، ارتفاع بوته و میزان کلروفیل برگ پرچم تحت تاثیر تیمارها قرار گرفتند. تیمار بذور باعث بهبود بسیاری از صفات از قبیل عملکرد دانه )افزایش 35 درصدی( در پیش تیمار با تنظیم کننده های رشدی در رقم زرین در شرایط عدم تنش می شود. بهترین نتایج در بین پیش تیمارهای مختلف از پیش تیمارهای هورمونی بر روی صفاتی همچون تعداد سنبله در متر مربع، تعداد سنبلچه در هر سنبله، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه حاصل شد. در کنار پیش تیمارهای هورمونی، هیدرو پرایمینگ و هاردنینگ )با عملکرد دانه به ترتیب 2/ 562 ، 7/ 532 گرم بر مترمربع( نیز نتایجی نزدیک به پیش تیمارهای هورمونی نشان داد که به علت بالا بودن هزینه پیش تیمار کردن با مواد تنظیم کننده رشد توصیه می شود از پیش تیمار هیدروپرایمینگ استفاده شود که هزینه کمتری دارد. پیش تیمار کردن بذور موجب تسریع مراحل نموی گیاه می شود و از این طریق حداقل یک مرحله آبیاری مزرعه کاهش می یابد. با توجه به شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک کشورمان پیش تیمار بذور ضروری می باشد.
    کلیدواژگان: پرایمینگ، تنش رطوبتی، عملکرد، گندم
  • حمزه اسداللهی، مهدی راستگو، ابراهیم ایزدی دربندی، علی قنبری صفحات 85-92
    یکی از مهمترین راهبردهای کاهش مصرف علف ک شها، بهینه سازی مصرف آنهاست. یکی از راهکارهای اساسی در این زمینه، اختلاط علف ک شها م یباشد. به منظور ارزیابی تاثیر علف ک شهای فورام سولفورون و نیکوسولفورون و اختلاط آنها با ماده افزودنی سولفات آمونیوم و بدون آن برعلف هرز سوروف در ذرت، پژوهشی در قالب 3 آزمایش جداگانه طی سال های 91 - 139 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. آزمایش اول جهت تعیین مقدارکاربرد علف ک شهای فورام سولفورون و نیکوسولفورون در شرایط گلخانه انجام شد. آزمایش دوم به منظور ارزیابی اثر نسب تهای مختلف اختلاط دو علف کش ) 75 % فورام سولفورن + 25 % نیکوسولفورون، 50 % فورام سولفورون + 50 % نیکوسولفورون و 25 % فورام سولفورون + 75 % نیکوسولفورون( مبتنی بر دز توصیه شده بدست آمده از آزمایش اول انجام شد.آزمایش سوم شامل تیمارهای آزمایش دوم به همراه ماده افزودنی سولفات آمونیوم بود. نتایج نشان داد که هر دو علف کش بدون ماده افزودنی سولفات آمونیوم در مقادیر کاربرد بالا باعث کنترل سوروف شدند. در اختلاط دو عل فکش باهم و بدون ماده افزودنی سولفات آمونیوم نسبت اختلاط 75 % فورام سولفورون + 25 % نیکوسولفورون بیشترین کاهش را در وزن خشک عل ف هرز سوروف در مقایسه با دیگر نسبت ها نشان داد و اثرات اختلاط این دو علف کش با هم روی علف هرز سوروف افزایشی بود. از طرفی اختلاط دو علف کش به همراه ماده افزودنی سولفات آمونیوم دارای اثر هم افزا بر علف هرز سوروف بود. همچنین نتایج نشان داد که اختلاط این دو علف کش با ماده افزودنی سولفا تآمونیوم و بدون آن هی چگونه تاثیر نامطلوبی بر روی ذرت ایجاد نکرد.
    کلیدواژگان: سوروف، ذرت، منحن یهای دز، پاسخ، منحن یهای هم اثر، علف ک شهای گروه سولفونیل اوره، مواد افزودنی
  • ابوذر عباسیان، سعید بخشی پور، محمدحسین فتوکیان صفحات 93-99
    هدف از انجام این آزمایش، بررسی کنترل غیرشیمیایی علف های هرز و جلوگیری از کاهش عملکرد برنج با تهیه مطلوب زمین به خصوص انجام شخم دوم )پادلینگ( بود. بدین منظور آزمایشی طی دو سال زراعی 1390 و 1391 در ایستگاه تحقیقاتی برنج تنکابن )چپرسر(، واقع در استان مازندران انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه فاکتور شامل نوع ابزار )راست کاول و روتیواتور(، زمان انجام شخم دوم ) 20 و 10 روز قبل از نشاءکاری( و تعداد دفعات شخم دوم )یک و دو بار( در سه تکرار اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده ها نشان داد که اثر سال بر سرعت پیشروی تیلر، مدت انجام پادلینگ و عملکرد دانه معنی دار است. اثر نوع ابزار و زمان خاک ورزی بر سرعت پیشروی تیلر معنی دار بود. اثر تعداد دفعات خاک ورزی دوم بر تعداد دانه پر معنی دار شد. تعداد علف هرز در واحد سطح و عملکرد دانه تحت تاثیر فاکتو رهای اعمال شده قرار نگرفتند. بیشترین سرعت پیشروی تیلر با انجام یک بار شخم دوم با رتیواتور ) 27 / 2 متر بر ثانیه( بدست آمد. کمترین مدت زمان انجام پادلینگ با میانگین 47 / 4 دقیقه در هر پلات، در انجام دو بار شخم دوم در 20 روز قبل از نشاءکاری به دست آمد. میانگین عملکرد دانه برنج 4/ 3689 کیلوگرم در هکتار بود.
    کلیدواژگان: برنج (Oryza sativa L)، شخم دوم (پادلینگ)، رتیواتور، علف هرز، عملکرد
  • بهنام باباحیدری، مرجان دیانت، مصطفی اویسی صفحات 100-110
    به منظور ارزیابی اثر شکار پس از انتشار بذر در مزرعه گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال های 92 - 1391 در کرج انجام شد. عامل های مورد بررسی شامل گونه های گیاهی در دو سطح )جودره و خردل وحشی(، تاریخ نمونه برداری در 14 سطح )از 22 آذر 1391 تا 1 تیر 1392 به فاصله هر دو هفته( و مکان نمونه برداری در دو سطح )حاشیه و وسط مزرعه( بود. بذرها پس از قرار گرفتن در پتری در کر تها قرار داده شدند. در هر تاریخ نمونه برداری نیز کی پتری شاهد محتوای بذر همان گونه در کرت ها قرار داده شد و سپس میزان بذر از دست رفته محاسبه شد. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که بیشترین درصد شکار بذر در تاریخ 4 خرداد در وسط مزرعه مربوط به علف هرز جودره و کمترین میزان شکار در تاریخ 24 فروردین مربوط به علف هرز جودره در حاشیه مزرعه بود. بیشترین تعداد شکارگر در 18 خرداد مربوط به علف هرز جودره بود، در حالی که کمترین تعداد شکارگر در تاریخ 20 دی در جودره و خردل وحشی و 4 بهمن در خردل وحشی بود. بیشترین تعداد شکارگر در تاریخ 4 خرداد در وسط مزرعه و کمترین تعداد شکارگر نیز در 20 دی و 4 بهمن در وسط مزرعه و 20 دی و 28 بهمن در حاشیه مزرعه مشاهده شد به طوری که در این تیمارها هیچ شکارگری در مزرعه مشاهده نشد. بر اساس نتایج بدست آمده در تحقیق مورچه ها ) Formicidae ( و جیرجیرک ها ) Gryllidae ( بیشترین و کمترین تعداد شکارگر را به ترتیب به خود اختصاص دادند.
    کلیدواژگان: درصد شکار بذر، علف ها یهرز، شکارگر، بانک بذر
  • سید محمدرضا احتشامی، آرش تهرانی عارف، بصیر صمدی صفحات 111-120
    این تحقیق به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر صفات فنولوژیک، مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم کلزا در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در سال زراعی 89 - 1388 اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. تاریخ کاشت در چهار سطح ) 20 شهریور، 5 مهر، 20 مهر )عرف منطقه( و 5 آبان( به عنوان کرت های اصلی و 5 رقم کلزا )هایولا 401 ، اکاپی، ساری گل، زرفام و RGS003 ( به عنوان کرت های فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند. در این آزمایش صفات طول دوره جوانه زنی، طول دوره گلدهی، تعداد روز تا گلدهی و رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی، طول خورجین روی ساقه های اصلی و فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه مورد مطالعه قرار گرفتند. تاریخ کاشت بر تمامی صفات مورد مطالعه به جز تعداد روز تا رسیدگی و طول خورجین ساقه اصلی اثر معنی داری ) P<0.05 ( داشت. تفاوت بین ارقام کلزا در رابطه با تعداد روز رشد، طول دوره گلدهی، ارتفاع بوته، عملکرد و اجزای عملکرد معنی دار ) P<0.05 ( بود. تغییر در تاریخ کاشت باعث شد که مراحل نمو گیاه با عوامل محیطی متفاوتی مواجه شود که این عوامل بر تولید گیاه موثر بود. تاخیر در کاشت، باعث برخورد دوره پرشدن دانه با دماهای بالای محیط شد که این شرایط کاهش عملکرد دانه را در پی داشت، به طوری که تاریخ کاشت 20 شهریور با میانگین 3198 کیلوگرم در هکتار و تاریخ کاشت 5 آبان با میانگین 2293 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. از میان ارقام مورد بررسی، رقم RGS003 بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود.
    کلیدواژگان: جوانه زنی، خورجین، رسیدگی، رقم، عملکرد دانه
  • سید محمدرضا احتشامی، سعید سلیمانی، علیرضا پازکی صفحات 121-131
    این تحقیق به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر صفات فنولوژیک، مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم کلزا در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در سال زراعی 89 - 1388 اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. تاریخ کاشت در چهار سطح ) 20 شهریور، 5 مهر، 20 مهر )عرف منطقه( و 5 آبان( به عنوان کرت های اصلی و 5 رقم کلزا )هایولا 401 ، اکاپی، ساری گل، زرفام و RGS003 ( به عنوان کرت های فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند. در این آزمایش صفات طول دوره جوانه زنی، طول دوره گلدهی، تعداد روز تا گلدهی و رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی، طول خورجین روی ساقه های اصلی و فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه مورد مطالعه قرار گرفتند. تاریخ کاشت بر تمامی صفات مورد مطالعه به جز تعداد روز تا رسیدگی و طول خورجین ساقه اصلی اثر معنی داری ) P<0.05 ( داشت. تفاوت بین ارقام کلزا در رابطه با تعداد روز رشد، طول دوره گلدهی، ارتفاع بوته، عملکرد و اجزای عملکرد معنی دار ) P<0.05 ( بود. تغییر در تاریخ کاشت باعث شد که مراحل نمو گیاه با عوامل محیطی متفاوتی مواجه شود که این عوامل بر تولید گیاه موثر بود. تاخیر در کاشت، باعث برخورد دوره پرشدن دانه با دماهای بالای محیط شد که این شرایط کاهش عملکرد دانه را در پی داشت، به طوری که تاریخ کاشت 20 شهریور با میانگین 3198 کیلوگرم در هکتار و تاریخ کاشت 5 آبان با میانگین 2293 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. از میان ارقام مورد بررسی، رقم RGS003 بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود.
    کلیدواژگان: جوانه زنی، خورجین، رسیدگی، رقم، عملکرد دانه
  • محمد مهدی زاده، ایراهیم ایزدی دربندی، محمد تقی ناصری، مهدی راستگو صفحات 132-139
    در بین انواع آلاینده ها، آفت کش ها و به ویژه علف کش ها، به واسطه استفاده گسترده در سراسر دنیا از پتانسیل بالایی در آلودن منابع آب و خاک برخوردارند. به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی مختلف بر پایداری و تجزیه علف کش متری بیوزین، آزمایشی به قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش شامل کاربرد چهار نوع کود آلی )کودهای گاوی، گوسفندی، مرغی و کمپوست زباله شهری، به میزان 5/ 2 درصد وزنی( به همراه شاهد )بدون کاربرد کودهای آلی( و با هفت دوره زمان نگهداری نمونه ها در داخل انکوباتور )صفر، 5، 15 ، 30 ، 50 ، 90 و 120 رو ( بودند. برای آلوده سازی نمونه های خاک به متری بیوزین از انحلال متری بیوزین تجاری در آب استفاده شد و نمونه ها به نسبت 5 میلی گرم در کیلوگرم خاک آلوده شدند. در طول آزمایش، نمونه ها در دمای ثابت 25 درجه سانتی گراد و در شرایط تاریکی و در 7 بازه زمانی صفر، 5، 15 ، 30 ، 50 ، 90 و 120 روز در انکوباتور نگهداری شدند و باقیمانده متری بیوزین در پایان هر دوره خواباندن نمونه ها توسط دستگاه HPLC تعیین شد. تحلیل نتایج با استفاده از آنالیز رگرسیون و برازش داده ها روی معادله کینتیک مرتبه اول انجام شد. نتایج حاکی از تاثیر معنی دار کاربرد کودهای آلی بر سرعت تجزیه و نیمه عمر متری بیوزین در خاک بود، به نحوی که ضریب تجزیه متری بیوزین در تیمارهای کاربرد کمپوست زباله شهری، کود مرغی، کود گاوی و کود گوسفندی به ترتیب 36 / 1، 29 / 1، 22 / 1 و 17 / 1 برابر تیمار فاقد ماده آلی بود. همچنین مشاهده شد که نیمه عمر متری بیوزین در تیمار های مذکور به ترتیب 87 ، 92 ، 97 و 103 روز بود که در مقایسه با تیمار شاهد ) 119 روز( کاهش معنی داری داشت. بطور کلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان دادند که مواد آلی نقش مهمی در افزایش سرعت تجزیه و کاهش نیمه عمر متری بیوزین در خاک داشته و از پتانسیل بالایی در پالایش این علف کش از خاک برخوردارند.
    کلیدواژگان: متر یبیوزین، کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا، نیم هعمر، تجزیه، تریازین، کود دامی
  • امیربخش بلوچ زهی، غفار کیانی، نادعلی باقری صفحات 140-148
    برنج غذای اصلی مردم ایران است. با توجه به افزایش جمعیت لازم است که تولید برنج افزایش یابد. بهره برداری از هتروزیس به عنوان راهکاری برای افزایش بیشتر عملکرد برنج می باشد. انتخاب والدین مناسب، مهم ترین گام در هر برنامه اصلاحی به خصوص تولید برنج هیبرید می باشد. این مطالعه با هدف شناسایی والدین مناسب برای تولید ارقام برنج هیبرید در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. بدین منظور در سال 1390 ، پنج لاین تجدید کننده باروری و پنج تسترن رعقیم سیتوپلاسمی جهت تولید 25 هیبرید F1 به روش لاین ×تستر با یکدیگر تلاقی داده شدند. در سال بعد بذور هیبرید های حاصل به همراه والدین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی کشت شدند. هفت صفت کمی پس از اندازه گیری در طول فصل رشد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات مورد بررسی تفاوت های معنی داری )در سطح 1%( وجود دارد. مجموع مربعات ژنوتیپ ها به مجموع مربعات والدین، والدین در مقابل تلاقی ها و تلاقی ها تجزیه شد. نتایج نشان داد که تستر T1 و لاین های L2 ،L1 و L3 با توجه به متوسط وضعیت صفات زراعی و اثرات GCA خوب به عنوان بهترین والدین برای بهبود عملکرد شناخته شدند. از بین F1 ها نیز هیبریدهای ،L3×T2 ،L3 × T1 L1×T5 ،L1×T2 و L5×T5 با توجه به متوسط وضعیت، اثرات SCA و مقادیر هتروزیس هیبریدهای امیدبخش برای عملکرد بودند.
    کلیدواژگان: برنج هیبرید، لاین ×تستر، قابلیت ترکیب پذیری خصوصی، هتروزیس
  • فاطمه خمدی، موسی مسگرباشی، پیمان حسیبی، نعیمه عنایت ضمیر، معصومه فرزانه صفحات 149-157
    به منظور بررسی تاثیر بقایای گیاهی و سطوح مختلف کود نیتروژن بر خصوصیات بیولوژیک خاک، شاخص های کارایی نیتروژن و میزان توزیع مجدد ماده خشک در گندم، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد بقایای گیاهی ) %50 :CR1 کاه و کلش جو، %50 :CR2 کاه جو + ماشک گل خوشه ای)کود سبز(، CR3 : ماشک علوفه ای، CR4 : کاه کامل گندم، CR5 : کلزا + ماش )کود سبز( %25 :CR6 کاه گندم، CR7 : ماش دانه ای، CR8 : بدون کاربرد بقایا( به عنوان کرت اصلی و سطوح مختلف کود نیتروژن ) 270 :F2 ،160 :F1 و 360 :F3 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره( به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که کاربرد همزمان کاه و کلش جو + ماشک و بقایای کلزا + ماش باعث افزایش تنفس میکروبی و کربن بیوماس میکروبی خاک می شود. همچنین اثر متقابل بقایا و کود نیتروژن بر خصوصیات زیستی خاک معنی دار شد و افزایش کود نیتروژن تا سطح 360 کیلوگرم در هکتار در تیمار بدون کاربرد بقایای گیاهی باعث کاهش 2/ 16 درصدی تنفس و در تیمار کاربرد کاه کامل گندم سبب افزایش 8/ 11 درصدی تنفس میکروبی خاک گردید. بیشترین میزان کربن بیوماس خاک در تیمار 270 کیلوگرم در هکتار بود که با تیمار 360 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنی داری نداشت. با افزایش کود نیتروژن از 160 تا 360 کیلوگرم در هکتار، کارایی مصرف نیتروژن، کارایی جذب نیتروژن، کارایی به کارگیری نیتروژن و شاخص برداشت نیتروژن کاهش یافت. کاربرد بقایای گیاهی، شاخص های کارایی نیتروژن را نسبت به تیمار بدون کاربرد بقایا افزایش داد. همچنین میزان توزیع مجدد ماده خشک در گندم با افزایش نیتروژن افزایش یافت در حالی که بین سطوح 270 تا 360 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنی داری از لحاظ کارایی توزیع مجدد وجود نداشت. درنهایت تیمارهای CR2F2 و CR5F2 به عنوان تیمارهای برتر در این تحقیق معرفی شدند.
    کلیدواژگان: بقایای گیاهی، تنفس میکروبی، کربن بیوماس میکروبی خاک، کارایی نیتروژن، توزیع ماده خشک
  • فاطمه خمدی، موسی مسگرباشی، پیمان حسیبی، معصومه فرزانه، نعیمه عنایت ضمیر صفحات 158-166
    به منظور بررسی اثر کاربرد بقایای گیاهی و سطوح مختلف کود نیتروژن بر میزان عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف در دانه گندم و همچنین اثر بر میزان کربوهیدرات و وزن خشک کل، پژوهشی در سال زراعی 93 - 1391 با استفاده از آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از کاربرد بقایای گیاهی شامل : ) %50 :CR1 کاه و کلش جو، %50 :CR2 کاه جو + ماشک گل خوشه ای)کود سبز(، CR3 : کود سبز، CR4 : کاربرد کاه و کلش کامل گندم، CR5 : بقایای کلزا، :CR6 بدون کاربرد بقایای گیاهی، در کرت های اصلی و سطوح مختلف کود نیتروژن شامل: ) 150 ، 270 و 360 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره( به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که کاربرد بقایای گیاهی در سطح احتمال % در میزان عناصر فسفر، نیتروژن، پتاس، منگنز، روی، آهن، مس و بور موثر است و در بین بقایای گیاهی بیشترین غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف و وزن خشک کل مربوط به تیمار T2 : کاربرد 50 % کاه جو + ماشک گل خوشه ای)کود سبز( بود. همچنین با افزایش کود نیتروژن میزانجذب عناصر آهن، روی و منگنز افزایش یافت ولی میزان مس در دانه گندم کاهش یافت. برهمکنش بقایای گیاهی و کود نیتروژن بر وزن خشک کل معنی دار بود، به طوری که کاربرد 270 کیلوگرم اوره در هکتار در تیمار T2 نسبت به 360 کیلوگرم اوره در هکتار در تیمار بدون کاربرد بقایای گیاهی 8/ 11 درصد وزن خشک بیشتری حاصل شد. بنابراین مدیریت بقایای گیاهی و کود نیتروژن در افزایش کیفیت و کمیت گندم نقش بسزایی دارد.
    کلیدواژگان: کاه و کلش غلات، عناصر غذایی، مدیریت پایدار سیستم زراعی، گندم
|
  • S. Saidipour* Pages 1-8
    Rice (Oryza sativa), a salt-sensitive species, has considerable genetic variation for salt tolerance within the cultivated gene pool. To evaluate salinity effects on osmoprotectants accumulation two rice genotypes (IR29 and IR651, sensitive and tolerant respectively) accompany with two semi-tolerant Iranian rice cultivars, an experiment were carried out on the Agricultural BiotechnologyResearch Institute of Iran in the growing season of 2006-2007 in a green house. The experiment were grown in normal condition till 6th leaf was fully expanded. Seedlings were exposed to salinity, EC 12 dS m 1 and normal conditions (EC = 1.65 dS m-1, Ushida solution base EC) for one week. Samples were taken 0, 4, 12, 24, 48, 96 and 168 h after starting the treatments. The amount of soluble organics were measured with spectrophotometer after extraction. The concentration of soluble carbohydrates in tolerant cultivars (IR651) increased significantly compared to other cultivars under saline condition. The variation of soluble proteins were not significant in all cultivars in stress treatment, but at the end of experiment protein concentration accumulated in tolerant cultivar whereas decreased in others. So the decrease of osmotic potential till to -1.43 MPa in tolerant cultivar was related to the high ability of this cultivar to synthesis of organic matter like soluble carbohydrates to prevent of dehydration.
    Keywords: Rice, salinity, osmotic potential, carbohydrates, proteins
  • Kh. Ahmadaki*, N. Hosseini Pajouh, A. Liaghat Pages 9-18
    The vast area of rainfed crops, compare to irrigated ones, depend mainly on climatic parameters such as rain and temperature. Wheat is the most important crop and the rainfed wheat area with 62.1 percent shares most of wheat cultivated area in Iran. Therefore, determination of paper planting date is very important. In this study, 40 years-daily rainfall and temperature data from 10 weather stations (which cover the whole studied area) were used to determine the proper planting date according to Eshtern definitions for effective rainfall and considered proper temperature of wheat germination, using kriging, cokriging and WMA (weighted moving average) methods. The prepared methods were evaluated at two probability levels (50 and 75 %) based on statistical criteria of MAE (Mean Absolute Error) and MBE (Mean Bias Error). The results of this study showed that there is not significant difference between the kriging and cokriging methods and they showed better results than the Inverse Distance Weighted. There, it is suggested that the ordinary-kriging and the first definition of Eshtern with 50% probability is used to determine the proper planting date of wheat.
    Keywords: Planting date, rainfed wheat, kriging, weighted moving average, cokriging, Kurdistan province
  • K. Akhavan*, M. Shiri, R. Adelzadeh Pages 19-28
    This study was conducted to determine the effects of sub soiling and irrigation regimes on maize yield. Three sub soiling depth include S0 (without sub soiling), S1 (sub soiling at 40 cm depth) and S2 (sub soiling at 60 cm depth) and three irrigation regimes include I1(Irrigation of after 80 mm evaporation from A class pan), I2 (100 mm evaporation from A class pan), I3 (120 mm evaporation from A class pan) were compared based on split block design with four replication. The results showed that there was significant difference among irrigation regimes and subsoling levels at 1% probability level from point of yield, while irrigation × subsoling nitration effect wasn’t significant. The highest and lowest grain yield was obtained from subsoling (at 40 and 60 cm depth with 12.3 and 12.5 t ha-1, respectively) and non-subsoling (with 11.15 t ha-1) treatments, respectively. The mean comparison of the grain yield regimes showed that I2 irrigation with 12.68 t ha-1 had highest grain yield while I3 regime with 10.78 t ha-1 had lowest grain yield. The grain yield increasing in subsoling at 40 and 60 cm depth than non subsoling treatment was 3.05 and 8.40 percent, respectively. Subsoling efficiency was different in different irrigation regimes. The water use efficiency increased with subsoiling.
    Keywords: Irrigation, Sub soiling, Maize, Yield, Moghan
  • E. Ashrafi, J. Razmjo Pages 29-34
    The treated seeds (control, KNO3 and hydropriming) of safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivar Koseh were evaluated at germination for tolerance to salinity (NaCl) and drought induced by PEG-6000 at the different water potentials of 0, -0.3 and -0.6 MPa. Electerical conductivity (EC) value of the NaCl solutions were 0, 6.5 and 12.7 ds.m . Germination index, shoot/root ratio, germination uniformity, days to 50% germination (D50) and abnormal seedlings percentage were measured. Hydropriming treatment showed an increase in germination index, shoot/root ratio and germination uniformity, while decrease days to 50% germination. Hydropriming increased germination percentage and shoot/root ratio under salinity and water stress. Treatment with KNO3 reduced abnormal seedlings percentage under salinity stress. KNO3 improved germination uniformity and germination index the low water potentials. As salinity increased, germination index and shoot/root ration were decreased, while germination uniformity, days to 50% germination and abnormal seedlings percentage were increased. As drought levels increased, shoot/root ration was decreased, while germination uniformity, days to 50% germination and abnormal seedlings percentage was increased. The results showed that hydropriming increased germination percentage. This treatment enhanced germination ratio under both stresses (salinity and drought) and non-stress conditions. While, hydropriming is simple, cheap and does not need expensive chemicals and sophisticated equipments. Therefore, could be used to improved seed performance of safflower under saline and drought stress.
    Keywords: Safflower, salt stress, water stress, seed treatment, Germination
  • G. Shabani, Sh. Khoshkho, M. Khorami, M. Jafarzadeh, A. Akbarabadi Pages 35-42
    To study the effect of Fertilizer sulfur, Solution phosphor bacteria and Thiobacillus (sulfur oxidizing bacteria) application on yield and yield components of linseed (Linum ustatissimum L), this experiment was conducted based on factorial in a randomized complete block design with three replications. In this study, Sulfur as the main variable in three levels (0, 1000, and 2000 Kg/ha), Phosphate-solubilizing bacteria as sub factor in three levels (0, 100, and 200 gr/ha) and sulfur-oxidizing bacteria (Thiobacillus thiooxidans ) as sub-sub factor in three levels (0, 2, and 4%) were selected. The results showed that Sulfur application has significant positive impact on grain yield and yield components, and usage of 1000 Kg/ha sulfur showed best yield. In addition, twofold and triplet interaction effects showed significantly on yield and all measured traits as, highest yield (2097 kg/ha) was achieved by usage of 1000 Kg/ha sulfur with 100 gr/ha phosphate solubilizing bacteria and 2% Thiobacillus, and lowest seed yield (928. kg.ha) was observed by application of 2000 Kg/ha sulfur with 100 gr.h(varietie: Olay-ozon). )a phosphate solubilizing bacteria and 2% Thiobacillus. Results showed positive effects sulfur and biofertilizers on yield and yield components linseed. However, application of sulfur showed more positive effect on yield linseed in comparison to Phosphate solubilizing bacteria and Thiobacillus.
    Keywords: Thiobacillus, Phosphate, solubilizing bacteria, Oil percentage, Linseed (Linum ustatissimum L.)
  • E. Ashrafi, J. Razmjoo, M. Zahedi Pages 43-56
    Salt stress affects alfalfa growth especially at germination and seedling stages. Therefore, selection of salt tolerant cultivars and find possible mechanisms of salt tolerant are important at these stages. This experiment was conducted to evaluate nine alfalfa cultivars including Rehnani, Esfahani, Gharehyonje, Ranjer, Hamedani, Yazdi, Nikshahri, Pioneer and Bami for the salt tolerant and enzymes activities at germination and seedling stages in labratovar and field condition at four harvested time. Plants were subjected to four salt treatments including, 0, 60, 120 and 180 mM NaCl for 7 days In the Laboratoy, root and shoot lengths and weights and the activities of superoxide dismutase (SOD: EC 1.15.1.1), catalase (CAT: EC 1.11.1.6), peroxidase (POX: EC 1.11.1.7), ascorbate peroxidase (APX: EC 1.11.1.11) and glutathione reductase (GR: EC 1.6.4.2), and the rate of lipid peroxidation level in terms of malondialdehyde (MDA) were measured. In the field, high, Leaf area index (LAI), nodul number, yield forage and protein percentage were measured. Root and shoot length and weights decreased under salt treatments. However, there were differences between the cultivars and Rehnani, Esfahani were the most tolerant and Pioneer and Bami were the least tolerant cultivars. The activities of SOD, GR, POX and APX were higher in salt tolerant and lower in salt sensitive cultivars. The MDA content was lower in salt tolerance cultivars as compared to sensitive cultivars. These results showed that the SOD, GR, POX, APOX activities and MDA content may be used to select salt tolerance cultivars at the germination and seedling stages. The dry forage was higher in Rehnani cultivar in third harves whereas Bami cultivar was the lowest dry weight. Comparison between lab and field results showed that the good relation was among the activity antioxidant enzymes in seedling stage and salt tolerant in field stage.The results also suggest that SOD, GR, POX and APX may play an important role in salt tolerant mechanisms in alfalfa.
    Keywords: antioxidative enzymes, dry forage, lipid peroxidation, Medicago sativa L, salt stress
  • M. Jafari, S.S. Moosavi*, M. Chaichi, Q. Ahmadvand, M. Abdollahi Pages 59-66
    In order to identify the most important effective agronomic traits on yield and for evaluation of their variability and heritability in nine bean cultivars, two separate experiments were conducted based on RCBD with three replications under normal and moisture stress conditions. Analysis of variance results showed that the cultivars differences were significant for the majority of traits in both conditions, so that there were different genetic potentials for the cultivars. Mean compression results showed that the highest and lowest economic yield belonged to Daneshkade and Goli cultivars respectively, in both normal and moisture stress conditions. The traits of days from planting to 50% pod formation, days from planting to physiological maturity and period of pod filling reduced the yield of Goli cultivar in both conditions, especially in severe moisture stress condition. Correlation results showed that the economic yield was significantly correlated to pod weight, harvest index, biomass and number of pods per plant. Stepwise regression indicated that the traits of pod weight, harvest index and biomass were the most important effective traits on economic yield in both conditions. In addition, the maximum and minimum genetic diversity under stress condition belonged to days from planting to 50% pod formation and number of pod per plant respectively. Meanwhile, the highest and lowest heritability in moisture stress condition related to days from planting to 50% pod formation and seed number.
  • A. Rahimi Tabar*, S. M. Samar, S. Eskandari, M. Moez Ardalan Pages 67-73
    To compare the effect of liquid and solid forms of P-fertilizers on plant available P, an experiment was conducted on two calcareous soils. A granule or the same amount of suspension was added to soil samples. Also in another treatment, H2SO4 was added to suspension to evaluate its effect on increasing soil available P. Soil available P was determined after 14, 36 and 165 days. After 14 days and in soil sample 1, acids suspension fertilizer caused about 30 percent more available P than granule treatment but the effectiveness of suspension was the same as granule. In soil sample 2 and after 14 days, there was no difference between fertilizers. After 36 days, granule fertilizer caused about 120 and 40% more available P in soil samples 1 and 2 respectively. After 165 days available P in soil samples 1 and 2 were about 450% and 130% higher compare to suspension. Also Results indicatedthe shape of the fertilizer had no effect on the soil available Fe and Zn. It is concluded that if plant could be able to absorb P from soil in a short period of time after fertilizer application, granule P fertilizer can replace by the same amount of suspension. If not, more suspension fertilizer is needed.
    Keywords: Liquid phosphate fertilizer, granule phosphate fertilizer, suspension, soil available phosphorus, soil available iron, soil available zinc
  • M. Tajbakhsh, A. Hasanzadeh*, R. Aghaii Pages 74-84
    Delaying in planting and low precipitation are the major problem in wheat (Triticum aestivum L.) farming in Iran. To evaluate the effects of inducing of drought tolerance under field conditions an experiment was done in 2009 at Agricultural research center in western Azerbaijan under well-water and drought stress. The experiment was Split-plot factorial in randomized complete blocks Design with three replications, in which two irrigation conditions includes well water and drought stress as main plots and factorial of two cultivars (Zarrin, and Sardary) and Hardening includes osmotic solutions 10% polyethylene glycol (8000), 3% sodium chloride and 2.5% KCL) and plant growth regulator (10 ppm IAA) by control as subplots. Drought stress obtained by cut irrigation from rapid stem development stage. Result showed that besides traits RWC of flag leaf and fertile stems other traits such as grain yield, number of spike per square meter, number of seed per spike, number of spikelet per spike, total dry mater, 1000- number of seed weight, flag leaf area, Plant height and leaf chlorophyll content had significant different at 5% level. Seed priming can improve many traits such as yield that increase (35 percent) in priming with plant growth regulators (IAA) optimalgrowth condition. Besides the Hormonal priming, Hydropriming and Hardening results showed that close to the Hormonal priming because of the high cost of priming with growth regulators, Hydropriming recommended to use. Priming of seeds is accelerated plant growth stages and thereby reduced to a minimum level of farm irrigation. According to the country’s arid and semiarid climates seed treatment is essential.
    Keywords: Priming, Drought stress, Yield, Wheat
  • H. Assadollahi*, M. Assadollahi, E. Izadi, A. Ghanbari Pages 85-92
    of the basic strategies in this context. In order to evaluate the effect of foramsulfuron and nicosulfuron combination without and with ammonium sulfate as an adjuvant on barnyardgrass (Echinochloa crus-galli (L) Beauv) control in maize, a study was conducted in three separate experiments, in Ferdowsi University of Mashhad during 2011 2012. The first experiment was conducted separately for each plant of barnyardgrass to determine optimum dose for foramsulfuron and nicosulfuron in greenhouse conditions, based on the dose-response experiments. The second experiment conducted to evaluate the effect of different mixture ratio of two herbicides (75% foramsulfuron 25% nicosulfuron, 50% foramsulfuron 50 nicosulfuron, 25% foramsulfuron 75% nicosulfuron) based on the results of the first experiment. The third experiment included the second experiment treatments plus ammonium sulfate as adjuvant. Results showed that both herbicides without ammonium sulfate and at high doses controlled barnyardgrass. Sulfonylurea herbicides mixture without ammonium sulfate by application of 75% foramsulfuron% nicosulfuron among others, had the most damage to the barnyardgrass and herbicides mixture effect was additive. Combination of sulfonylurea herbicides together by adding ammonium sulfate showed synergistic effects for controlling barnyardgrass, so that its dry matter reduced by application of lower doses of herbicides in comparison with herbicides applied alone. Also combination of these two herbicides alone and by addition of ammonium sulfate to them showed no undesirable effect on maize.
    Keywords: Adjuvants, ALS inhibitors, Barnyardgrass (Echinochloa crus, galli L.), Dose, response curves, Isoboles, Maize
  • A. Abbasian*, S. Bakhshipour, M. H. Photokian Pages 93-99
    The aim of this research was investigation of non-chemical control of weeds and prevention of rice yield reduction with appropriate land preparation such as puddling. A filed experiment was conducted in 2011 and 2012 growing seasons in Tonekabon’s rice research station (Chaparsar) in Mazandaran province. The experiment layout was a factorial experiment based on randomize complete block design (RCBD) with three factors including type of equipment (rastcawel and rotivator), time of puddling (10 and 20 days before transplanting) and number of puddling (one and two times) with three replicates. Results of combined variance analysis showed that effect of year on tiller speed, time of puddling and grain yield were statistically significant. Tiller speed was affected by kind of tool and second pudlling time. Effect of pudlling frequency on number of filled seed was significant. Number of weeds at 2 M-2 and grain yield was not affected under applied three factors. The maximum of tiller headway speed (2.27 m.s-1)was obtained with one time of puddling by rotivator. minimum time of puddling treatment (4.47 min/plot) was achieved using two time of puddling at in 20 days before transplanting. Mean of rice grain yield was 3689.4 kg/ha.
    Keywords: Rice (oryza sativa L.), puddling, Rotivator, Weed, Yield
  • B. Baba Heidari, M. Dianat*, M. Oveisi Pages 100-110
    To evaluate the effect of hunting after the release of seed in wheat field a factorialexperiment was conducted as a randomized complete block design with three replications at Karaj during 2012-13. Factors were included plant species at two levels (wild mustard and wild barley), sampling dates at 14 levels (from December, 12 to June, 22 per two weeks) and sampling location at two levels (periphery and center of field). The seeds were transferred to petri and then placed in plots. At each sampling date, a control seed petri were placed at field and then the lost seeds have been measured. The results showed the highest seed hunting in center of field on 4 Khordad was pertained to wild barley and the lowest seed hunting in periphery on 24 Farvardin was belong to wild mustard. The highest number of predators on 18 Khordad was pertained to wild barley, whereas the lowest number of predators on 20 Day was obtained by both weeds and on 4 Bahman by wild mustard. The highest number of predator on 4 Khordad was in the center of field and the lowest number of predators on 20 Day and 4 Bahman was in the center of field and on 20 Day and 28 Bahman in the periphery of field. Ants (Formicidae) and crickets (Gryllidae) had the highest and lowest number of predators, respectively.
    Keywords: Seed hunting percent, weeds, predator, seed bank
  • S. M. Ehteshami, A. Tehrani Aref, B. Samadi Pages 111-120
    This research was conducted to investigate the effect of sowing date on some phenological and morphological characteristics, yield and yield components of five rapeseed (Brassica napus L.) cultivars in research farm of Agriculture and Natural Resources Research Center of Tehran during 2008-2009. The experimental design consisted of four randomized complete blocks (CRDB) in a split-plot arrangement. Four sowing dates (11 September, 27 September, 12 October and 27 October) as main plots and five rapeseed cultivars (RGS003, Hayola401, Okapi, Sarigol and Zarfam) as sub-plots were evaluated. In this experiment, evaluated traits included germination period length, flowering period length, number of days to flowering and maturity, plant height, number of secondary stem, pod lengh per main and secondary stems, number of pod per plant, number of seed per pod and grain yield. The sowing date had significant effect on all characteristics, except number of days to maturity and pod lengh per main stem. There were significant difference between rapeseed cultivars (P
    Keywords: Cultivar, Germination, grain yield, Maturity, Pod
  • S. M. Ehteshami, S. Soleimani, A.R. Pazoki Pages 121-131
    In order to investigate the effect of weed competition on morphophysiologic indices, yield and yield components of rapeseed, a research project was conducted using a randomized complete block design with three replications at Natural Resources and Agricultural Research Center of Tehran Province in Varamin, during 2008-2009 growing season. Treatments included periods of weed competition or noncompetition with rapeseed based on growth different stages of crop. Treatments were applied in two groups: I. Weed interference until 2, 4, 6, 8 leaf stages, emergence of flowering bud initiation and harvest stages and II. Weed free treatments until the above mentioned growth stages. The continuity of weed competition to thelater stages of crop growth caused that the final height of rapeseed increased by plants which in turn increased the node intervals on the main stem. The results also showed that weed removal time had significant effects on number of secondary branches per plant, height of the lowest pod bearing branch, pod number per plant, seed number per pod, 1000 grain weight, biological and grain yield, harvest index and oil yield, but there were no significant differences between treatments on pod length and percent of oil production. Overall, it is found weed control in this period can prevent yield reduction significantly.
    Keywords: grain yield, Harvest index, Oil percent, Weed, Weeding
  • M. Mehdizadeh, E. Ezadi*, M.T. Naseri, M. Rastgo Pages 132-139
    Herbicides due to their expanded usage around the world have a high potential for contaminating of soil and water sources. The objective of this investigation was to study the influence of different organic fertilizers on metribuzin herbicide degradation in soil. Experiment was conducted in completely randomized design with 3 replications in Ferdowsi University of Mashhad-Iran. Experimental factors included 4 organic fertilizers (municipal waste compost (MC), poultry manure (PM), cow manure (CM) and sheep manure (SM)), in 2.5 percent rate (w/w)) with control treatment (non organic fertilizer application (NF)) and incubation periods (0, 5, 15, 30, 50, 90 and 120 days). Soil samples was mixed with metribuzin at a rate of 5 mg.kg-1 soil. Metribuzin residue was measured with HPLC. Data were fitted to the first order kinetic equation for analysis. Results showed that all organic fertilizers had a significant effect on metribuzin degradation and half life in soil. Metribizin degradation coefficients (K) in MC, PM, CM and SM treatments were 1.36, 1.29, 1.22 and 1.17 times NF treatment respectively. Metribuzin half life in mentioned treatments was 87, 92, 97 and 109 days respectively, that were significant lower than NF treatment (11 days). It seems that application of organic fertilizers have an important role on metribuzin bioremediation.
    Keywords: Metribuzin, HPLC, Half life, Degradation, Triazine, Manure
  • A. Baloch Zehi, G. Kiani, N. Bagheri Pages 140-148
    Rice is staple food in Iran. As regards to population increase it is necessary to increase rice yield. Exploration from heterosis is an option for yield enhancement in rice. Selection of suitable parents is the most important step in every breeding programs especially in hybrid rice production. This study was performed with the aim of identifying suitable parents for breeding programs and promising hybrids for experimental hybrid rice seed production at Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University. For this propose 5 fertility restoring lines and 5 cytoplasmic male sterility testers were crossed with each other to produce 25 F1 hybrids in 2011 using line × tester method. In the next year, hybrids seeds along with their parents were planted in a randomized complete block design. Seven quantitative traits measured during the growing season and then analyzed. Results showed significant differences among genotypes for all studied traits (P≤ 1%). Sum of squares of genotypes was fractioned to sum of squares of parents, parents vs. crosses and crosses. Results showed that tester T1 and lines L1, 2 and L3 were identified as the best parents according to the high mean performance and good GCA effects for yield improvement. In addition, among the F1s, hybrids L3×T1, L3×T2, L1×T2, L1×T5 and L5×T5 were the promising hybrids for yield according to the mean performance, SCA effects and heterosis values.
    Keywords: Hybrid rice, Line×Tester, Specific combining ability, Heterosis
  • F. Khamadi, M. Mesgarbashi, P. Hosaibi, N. Enaiat, M. Farzaneh Pages 149-157
    In order to evaluated the effect of crop residue and nitrogen fertilizer levels on soil biological, nitrogen indices and redistribution of dry matter in wheat, experimental design with 3 replicates was employed. Treatments were crop residue (CR1: 50% barley straw, CR2: 50% barley straw vetch, CR3: vetch (green manure), CR4: 100% wheat straw, CR5: rape residue mungbean (GM), CR6: Vigna radiate (GM), CR7: 25% wheat straw, CR8: No crop residue incorporation) as main plot, and nitrogen fertilizer levels ( F1: 160, F2: 270, F3: 360 kg/ha) as subplot. The result of this research showed that the highest respiration microbial and microbial biomass carbon (MBC) were obtained in CR2: barley straw vetch (GM), and C 5: rape residue mungbean (GM) incorporation. Interaction crop residue and nitrogen fertilizer on biological soil was significant and CR8F1 treatment decreased basal respiration microbial 16.2 percentage relative to CR8F3, and CR4F1 increased BRM 11.8 percentage compared to CR4F3. Nitrogen indices decreased with increasing N fertilizer from 160 to 360 kg/ha. Crop residue incorporation increased nitrogen indices compared to No crop residue application. Dry matter redistribution increased with nitrogen applied. No difference significantbetween 270 and 360 kg N ha-1 related to redistribution efficiency. In final CR2F2 and C 5F2 were the best treatments.
    Keywords: crop residue, Microbial Biomass Carbon, microbial respiration, nitrogen indices
  • F. Khamadi, M. Mesgarbashi, P. Hasibi, M. Farzaneh, N. Enayatzamir Pages 158-166
    In order to evaluation of crop residue and nitrogen fertilizer levels on micronutrient and macronutrients content in grain wheat, and also carbohydrate and dry matter, this study was conducted during 2012 - 2014 crop years. Experimental design was split- plot within randomized complete block with three replication.the treatments included crop residue levels : (CR1: 50% barley straw, CR2: 50% barley straw vetch (green manure), CR3: green manure (Viciaspp), CR4: 100% wheat straw, CR5: rape residue, CR6: No crop residue incorporation) as main plot and nitrogen fertilizer levels: (150, 270 , 360 kg urea ha-1) as subplot. The result showed that crop residue incorporation significantly affected the nitrogen, potassium, phosphorous, manganese, zinc, iron, copper and boron (p = 0.01). So the maximum macro and micro nutrient contents and dry matter was related to T2: 50% barley straw vetch (green manure) incorporation. also increase nitrogen fertilizer levels, increased Iron (Fe), Zinc (Zn), and Manganese (Mn) contents in grain wheat, but Copper (Cu) concentration decreased. Interaction of crop residue and N levels significantly affected the total dry matter of wheat, and 270 kg urea ha-1 in T2 treatments compared to 360 kg urea ha -1 in T6 dry matter was obtained 11.8 % higher.then crop residue and nitrogen fertilizer management important for increase quality and quantity of wheat.
    Keywords: crop system sustainable management. Cereal straw, micronutrient, Wheat