فصلنامه سلامت و مراقبت
سال دوازدهم شماره 2 (تابستان 1389)

در سالهای اخیر نقش برخی از عفونتهای مزمن و پایدار باکتریایی و ویروسی که بطور مستقیم و یا غیر مستقیم در تکوین آترواسکلروز شریان های کرونری که مهمترین عامل بروز سکته حاد قلبی است دخالت دارند، مطالعه شده است. در این مطالعه نقش عفونت مزمن و پایدار سیتو مگالو ویروس بعنوان یک عامل خطر ساز بروز بعدی سکته حاد قلبی،بر اساس تعیین تفاوت شیوع سرمی مثبت آن در بیماران و افراد شاهد، بررسی شده است.
این مطالعه از نوع توصیفی بوده که تعداد100 نفر بیمارو 76 نفرشاهد همزمان توسط کیت تجاری الیزای کمی اختصاصی سیتو مگالو ویروس برای تعیین تیتر آنتی بادی های دسته IgG مورد آزمایش قرار گرفتند و نتایج حاصله توسط آزمون آماری کای- اسکویر تجزیه و تحلیل شد.
شیوع سرمی آنتی بادی سیتومگالو ویروس در 82درصد از بیماران با میانگین تیتر RU/ml 8/123 مثبت و در 18 درصد از آنها با میانگین RU/ml 2/15، منفی بود.آزمون آماری نشان داد که شیوع سرمی مثبت سیتومگالو ویروس با موارد بروز سکته حاد قلبی ارتباط معنی دار دارد (004/0 P=).
با توجه به نتایج این مطالعه، سابقه یک عفونت سیتو مگالو ویروسی مزمن و یا پایدار را در کنار سایر عوامل شناخته شده می توان یک عامل خطر برای بروز بعدی سکته حاد قلبی تلقی نمود.

پرستاران به عنوان عضو اصلی تیم مراقبتی- درمانی نقش مهمی در بهبود و ارتقا سلامت جامعه ایفا می کنند. تنیدگی جزء شناخته شده در پرستاری است و موجب مشکلات عدیده ای هم برای پرستاران و هم بیماران می گردد. در صورت مواجه با عوامل تنش زا استفاده از شیوه های سازگاری ضرورت پیدا می کند.
این پژوهش به منظور تعیین میزان استفاده از روش های مقابله با تنش در کارکنان پرستاری در مراکز آموزشی – درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی انجام گرفت.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که با تعداد 154 پرستار شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه مشتمل بر سه بخش: مشخصات فردی – شغلی و روش های مابله با تنش بود که برای تعیین اهداف پژوهش از مقیاس لیکرت و جهت تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار spss15 و بر حسب تناسب از روش های آمار توصیفی و تحلیلی استاده شد.
یافته های پژوهش نشان داد که 39درصد از روش رویارویی به میزان زیاد، 9/50 درصد از روش دوری گزینی به میزان کم، 3/53 درصد از روش خویشتن داری به میزان متوسط، 4/60 درصد از روش مشکل گشایی برنامه ریزی شده به میزان متوسط، 4/60 درصد از روش ارزیابی مجدد مثبت به میزان متوسط، 3/63 درصد از روش مسئولیت پذیری به میزان متوسط، 2/69 درصد از روش حمایت اجتماعی به میزان متوسط و 2/52 درصد از روش فرار / اجتناب به میزان متوسط استفاده نموده بودند. روش غالب استفاده از روش مقابله با تنش روش حمایت اجتماعی بود. روش رویارویی با سمت و میزان درآمد، روش خویشتن داری با سمت، روش حمایت اجتماعی با شیفت کاری، روش فرار / اجتناب با شهر محل کار، بیمارستان و وضعیت تاهل و شیفت کاری و روش مشکل گشایی با میزان درآمد و روش ارزیابی مجدد مثبت با سمت و شهر و روش دوری گزینی با شهر و بیمارستان رابطه خطی منحنی دار مستقیمی وجود داشت.
یافته های این پژوهش می تواند زمینه ای را برای پژوهش های بعدی در مورد طرح برنامه هایی جهت کاهش عوامل تنش زا و افزایش سازگاری پرستاران فراهم سازد و همچنین انگیزه ای برای انجام مطالعات دیگر در حیطه های مختلف پرستاری و شناخت مسائل و مشکلات پرستاران باشد.

پرستاری حرفه ای پر استرس محسوب می گردد. دانشجویان پرستاری علاوه بر استرس محیط های آموزشی در معرض استرس های محیط های بالینی نیز قرار می گیرند. در مطالعات انجام شده اکثریت دانشجویان پرستاری دوره آموزش بالینی را تنش زا ذکر کرده اند. سطح بالای تنش می تواند سلامت جسمی و روانی افراد را تهدید نماید. هدف از این مطالعه تعیین عوامل تنش زا در آموزش بالینی از دیدگاه دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی اردبیل می باشد پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است که روی 88 نفر از دانشجویان پرستاری ترم 3 و بالاتر متمایل به شرکت در پژوهش در نیم سال دوم سال تحصیلی 88- 1387 انجام شد. ابزار مطالعه پرسشنامه ای شامل 39 سوال که 9 سوال مشخصات دموگرافیک و 30 سوال در سه حیطه(برقراری ارتباط، اقدامات بالینی، تجارب ناخوشایند)بر اساس مقیاس لیکرت بود.
در حیطه ارتباط، ارتباط با مربی و بیماران بالاترین میزان استرس را به خود اختصاص داد. همچنین در صورت داشتن مشکل ارتباطی در یک زمینه اختلاف آماری معنی داری با سایر حیطه های ارتباطی نیز دیده شد(p<0/001).بیشترین فاکتور تنش زا درارتباط با تجارب ناخوشایند وتذکر مربی به دانشجو در حضور دیگران بود(8/31%). همچنین بین ترم تحصیلی و میزان استرس رابطه معکوسی وجود داشت(p

نتیجه گیری

از آنجا که دانشجویان پرستاری سطح بالایی از استرس را در محیط های بالینی تجربه می کنند،این استرس ها می تواند سبب افت تحصیلی در دانشجویان شود. لذا در آموزش بالینی بایستی برنامه ریزی صحیح جهت تعدیل فاکتورهای تنش زا صورت گیرد

کلیدواژگان: تنش، آموزش بالینی، دانشجوی پرستاری

تشنج ناشی از تب شایعترین اختلال نورولوژیک در کودکان است.این بیماری خوش خیم و معمولا بدون عارضه می باشد ولی برای والدین بسیار ترس آور است و موجب اضطراب و رفتار غیر عادی آنها خصوصا مادران می شود.با توجه به عود بالای تشنج ناشی از تب و شایع بودن آن،نحوه برخورد صحیح با کودک تب دار و در حال تشنج نقش مهمی در مراقبت بیماران دارد.این مطالعه نیز در همین راستا صورت گرفته است.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که در آن میزان آگاهی و عملکرد 100 مادر کودک مبتلا به تشنج ناشی از تب بستری در بخش کودکان مورد بررسی قرار گرفت.نمونه ها به روش نمونه گیری آسان و مبتنی بر هدف انتخاب شدند.ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که شامل 11 سوال مربوط به اطلاعات دموگرافیک و 20 سوال مربوط به میزان آگاهی و عملکرد مادران بود.داده ها توسط نرم افزار آماری spss با استفاده از آزمون آماری توصیفی و تحلیلی کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها نشان داد که میانگین سنی مادران 34/5 ± 1/27 سال بود.حدود سنی کودکان بین 4 ماه تا 6 سال با میانگین سنی 04/19±8/27 ماه بود.37 درصد مبتلایان مونث و 63 درصد آنها مذکر بودند.اکثریت مادران(74 درصد)علت تشنج کودک را وجود تب بالا می دانستند؛55 درصد مادران بر این باور بودند که تشنج ناشی از تب بر رشد و تکامل مغز کودک تاثیر بدی دارد.48 درصد مادران اقدام مناسب برای کنترل تشنج ناشی از تب کودک را پاشویه و داروی ضد تب می دانستند.51 درصد ماردان در زمان وقوع تشنج به علت ترس و استرس هیچ اقدامی انجام نداده و فقط کودک را به مرکز درمانی رسانده بودند.
نتایج بدست آمده از مطالعه نشان می دهد که مادران کودکان مبتلا به تشنج ناشی از تب نیاز به آموزش و افزایش آگاهی و عملکرد مناسب هنگام تب تشنج دارند.

انگیزش شغلی به معنای کلیه عوامل و شرایطی است که باعث انگیختن هدایت و ادامه رفتارهای مرتبط با موقیت شغلی در فرد می گردد. برای انجام کارهای مختلف از جمله یادگیری و تحصیل انگیزه های متفاوتی وجود دارد که انگیزش شغلی از جمله آنهاست. هدف از انجام این مطالعه تعیین انگیزش شغلی دانشجویان رشته مامایی و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی تهران درسال 1385 بود.
در این مطالعه توصیفی 260 نفر از دانشجویان مامایی دانشگاه های علوم پزشکی تهران از طریق روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه ای شامل دو بخش اطلاعات دموگرافیک و گزینه های مرتبط با انگیزش شغلی بود که روایی آن با بررسی اعتبار محتوی و پایایی آن با روش آزمون مجدد تعیین (9/0=r) شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و با کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
مهمترین عامل انگیزش شغلی رشته دانشجویان مامایی «مفید واقع شدن این حرفه در زندگی فردی» و کم اهمیت ترین عامل انگیزش مربوط به، گزینه «مامایی حرفه ای است که دارای اوقات فراغت است» بودند.کسب موقعیت اجتماعی و امکان پیشرفت اهمیت چندانی در انتخاب رشته دانشجویان نداشتند.
در این مطالعه مهمترین عوامل انگیزش شغلی حرفه از دیدگاه دانشجویان مامایی ابعاد معنوی و ماهیت شغلی این حرفه بود و ابعاد اقتصادی و اجتماعی از عوامل کم اهمیت انگیزش شغلی بود.

خودسوزی یکی از بحث برانگیزترین و نگران کننده ترین شیوه های خودکشی است. این روش در کشورهای در حال توسعه از شیوع بسیار بالایی برخوردار است. به طوری که کشور ما ایران یکی از بالاترین درصدهای خودسوزی را در جهان به خود اختصاص داده است. این مطالعه با هدف خودسوزی منجر به فوت در مراجعین به مرکز سوختگی شهید زارع ساری انجام گرفت.
اطلاعات این پژوهش توصیفی مقطعی از طریق فرم های ثبت مرگ و میر ناشی از سوختگی جمع آوری شد. پس از دسته بندی اطلاعات داده ها وارد نرم افزار آماری spss16 شد. سپس توسط آمار توصیفی(جداول، نمودار، میانگین و انحراف معیار) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
میزان احتمال خودسوزی منجر به فوت 116 مورد با میانگین سوختگی 74درصدگزارش شد که بیشترین درصد خودسوزی منجر به فوت در زنان و در گروه سنی 30-20 سال با میانگین سن 2± 36 سال مشاهده شد. بیشترین نوع اقدام به خودسوزی توسط نفت و بنزین در ساکنین روستا در فصل زمستان و دی ماه دیده شد.
با توجه به نتایج این پژوهش خودسوزی به عنوان یک مسئله بهداشت روانی در جامعه محسوب می شود. برای همین آگاهی از آمار قربانیان خودسوزی و سرگذشت آنها انگیزه کافی را جهت پیشگیری از این بلای خود مخرب که دارای عوارض شدید اجتماعی نیز هست فراهم می کند.

شیوع چاقی در سنین باروری به طور گسترده ای در حال افزایش است.چاقی از نظر افزایش بیماری های قلبی عروقی و ناهنجاری های زنان و زایمان و عوارض دیگری اهمیت دارد و این تحقیق در این راستا صورت گرفته است.
در این مطالعه توصیفی- مقطعی 225 زن باردار چاق(از بین 2055 زن باردار) مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهری اردبیل به روش دو مرحله ای خوشه ای- تصادفی ساده انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از برگه ثبت اطلاعات حاوی مشخصات فردی و نمای توده بدنی در اولین مراجعه برای تشکیل پرونده بارداری گردآوری شد.داده ها بر اساس ضرایب همبستگی و آزمون های توصیفی مورد تحلیل قرار گرفتند.
در مجموع تعداد 2055 (225 نفر) زن باردار مورد بررسی قرار گرفتند. شیوع چاقی در زنان باردار اردبیل 4/10درصد به دست آمد. میانگین سنی افراد چاق 9/5±28 سال (64 نفر) و میانگین نمای توده بدنی نمونه ها 06/3± 77/31 بود. بین تحصیلات(008/0>P) و تعداد زایمان (02/0>P) و نمای توده بدنی ارتباط معنی دار بدست آمد.
با توجه به نتایج پژوهش بدون شک آموزش در دوران قبل و بعد از بارداری در مورد چاقی و عواقب آن به عنوان یک اقدام بهداشتی آسان و کم هزینه در زنان در سنین باروری موثر و همراه با صرفه اقتصادی خواهد بود.

برنامه های آموزش عالی جهت ارتقا کیفیت و داشتن پویایی نیاز به ارزشیابی و بررسی های کمی وکیفی دارند.در این مطالعه از الگوی ارزشیابی،که توسط دانیل ال استافل بیم(1971،2000) تحت عنوان سیپ مطرح گردیده جهت ارزشیابی نظام آموزشی دکتری پرستاری ایران استفاده شد.
ارزشیابی برنامه دکتری پرستاری ایران با توجه به الگوی سیپ در چهار حیطه زمینه، درون داد، فرایند و برونداد انجام شد.جهت انجام ارزشیابی جمع آوری اطلاعات به طریق زیر صورت گرفت:جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و مصاحبه رو در رو و مصاحبه تلفنی با 12 نفر در مقاطع مختلف، صاحبنظران و دانش آموختگان سالهای گذشته و دانشجویان تر مهای مختلف در حال تحصیل دوره دکتری پرستاری محیط پژوهش را دانشکده های پرستاری تهران، اصفهان، شیراز و تبریز تشکیل می دادند.
ارزشیابی برنامه دکتری پرستاری ایران طبق الگوی سیپ نشان داد در قسمت تاریخچه، فلسفه، رسالت، چشم انداز و اهداف کلی دروس فوق عاری از عیب ونقص اساسی می باشند و مشخصات دوره و محتوای دروس نیز باتوجه به فلسفه واهداف همخوانی دارد ولی نتایج ارزشیابی نشان می دهد که مشکلات عمده در بخش فرآیند و اجرا مطرح است و حیطه برون داد به علت خوب اجرا نشدن قسمت فرایند،تحت الشعاع قرار می گیرد.