فهرست مطالب
نشریه پژوهش های آبخیزداری
پیاپی 93 (زمستان 1390)
- تاریخ انتشار: 1391/06/15
- تعداد عناوین: 10
-
-
صفحات 1-10شناخت نواحی مستعد خطرات طبیعی از گام های اولیه در مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی های توسعه ای و عمرانی است. ارزیابی وضعیت فعلی و پیش بینی آینده بحران و رویدادها در بلند مدت به طراحی وضعیت سازمانی مدیریت بحران در هر جامعه ختم می شود. روانگرایی یکی از مهمترین پدیده های ژئوتکنیکی است که در خاک های سست ماسه ای اشباع، به هنگام وقوع زلزله موجب بالا رفتن فشار منفذی و کاهش مقاومت برشی می شود. در این تحقیق پس از تهیه داده ها و نقشه های پایه، با استفاده از مدل سه پارامتری SWM در محیط GIS پهنه بندی خطر روانگرایی در پیکسل های20 ×20 متر برای وضعیت فعلی در محدوده پنج شهر گرگان، ترکمن، بندرگز، آق قلا و کردکوی در استان گلستان صورت گرفت. با توجه به نوسان در وضعیت سطح ایستابی و شتاب لرزه ای، هفت وضعیت بروز خطر تدوین گردید. سپس نقشه پهنه بندی خطر برای وضعیت های تدوین شده تهیه شد و با در نظر گرفتن مرز سیاسی شهرها، درصد مساحتی هر کلاس خطر مشخص شد. مقایسه مساحت کلاس های خطر در وضعیت های بروز خطر نشان می دهد بین کلاس های خطر در وضعیت های مختلف تفاوت معنی دار در سطح 95 درصد وجود دارد. کمترین و بیشترین درصد احتمال خطر به هنگام وقوع زلزله به ترتیب در وضعیت های 1 و 8، درمحدوده شهرهای بندر ترکمن و بندرگز بدلیل نزدیکی به مرکز سطحی زلزله و سواحل دریای خزر بدست آمد.
کلیدواژگان: پهنه بندی خطر روانگرایی، پتانسیل بروز خطر، مدل سه پارامتری SWM، مدیریت بحران، دشت های ساحلی استان گلستان -
صفحات 11-17تعیین کیفیت علوفه گونه های موجود در مراتع یکی از مهم ترین عواملی است که جهت مدیریت صحیح مراتع لازم و ضروری است. کیفیت علوفه گونه های مرتعی در مکان ها و زمان های مختلف ممکن است متفاوت باشد، زیرا عوامل مختلفی روی کیفیت و ارزش غذایی آنها اثرگذار است. از جمله این عوامل می توان به مراحل مختلف فنولوژیکی رشد گیاه اشاره داشت. تحقیق حاضر به منظور ارزیابی کیفیت علوفه گونه hirsuta Frankenia در رویشگاه شور و قلیایی منطقه اینچه برون استان گلستان با ارتفاع 4 متر از سطح دریا و میانگین بارندگی 304 میلی متر در سال مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق با نمونه گیری از گونه Frankenia hirsuta در سه مرحله مختلف فنولوژیکی رشد رویشی، گلدهی و رسیدن بذر در سه تکرار شاخص های کیفی ماده خشک قابل هضم، پروتئین خام، فیبر خام، انرژی متابولیسمی و خاکستر اندازه گیری شدند. سپس این شاخص های کیفی در سه مرحله فنولوژیکی با تجزیه واریانس و آزمون دانکن مقایسه شدند. نتایج نشان داد که در این گونه کیفیت علوفه در مرحله رشد رویشی بیشتر از مرحله گلدهی و رسیدن بذر می باشد. میزان پروتئین خام و انرژی خام در مرحله رشد رویشی بیشتر از دو مرحله دیگر است. با توجه به ارزش غذایی و خوشخوراکی این گونه استفاده از آن در برنامه های تولید علوفه پیشنهاد می گردد.
کلیدواژگان: کیفیت علوفه، مراحل فنولوژی، اینچه برون، Frankenia hirsute -
صفحات 18-25این تحقیق به منظور بررسی اثر آللوپاتیک عصاره اندام هوایی و زیرزمینی گونه آویشن کوهی بر میزان جوانه زنی و رشد بذور گونه inermis Bromus و Agropyron elongatum انجام گرفت. بدین منظور ابتدا عصاره استخراج شده از اندام های هوایی و زیر زمینی گونه مذکور تهیه شد و از این عصاره با افزودن آب مقطر غلظت های 5، 25، 50 و 75 درصد به دست آمد. سپس در قالب طرح کاملا تصادفی اثر چهار تیمار مذکور و شاهد (آب مقطر) در چهار تکرار بر جوانه زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه های Bromus inermis و Agropyron elongatum بررسی شد. نتایج بدست آمده نشان داد که بین تیمارهای مورد مطالعه درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر، تفاوت معنی دار در سطوح 01/0 و 05/0 وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش غلظت عصاره آویشن کوهی از درصد و سرعت حوانه زنی و مولفه های اولیه رشد در هر دو گونه مورد مطالعه کاسته شد. بیشترین طول درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر، در هر دو گونه inermis Bromus و elongatum Agropyron مربوط به تیمار شاهد و کمترین طول مربوط به غلظت 75 درصد عصاره آویشن کوهی بود. افزایش غلظت عصاره آویشن کوهی بطور معنی داری باعث کاهش جوانه زنی و رشد در هر دو گونه مورد مطالعه شد بطوری که Bromus inermis حساسیت بیشتری به اثر آللوپاتیک آویشن کوهی نسبت به گونه دیگر داشت.
کلیدواژگان: kotschyanus Thymus، Bromus inermis، Agropyron elongatum، جوانه زنی -
صفحات 26-34هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر برخی از عوامل محیطی بر میزان فرسایش، تعیین مهمترین آنها و شناخت روابط حاکم بین میزان فرسایش در واحد های کاری و عوامل محیطی (خصوصیات خاک، شیب، جهت، ارتفاع، مقاومت سنگ، رخساره و درصد پوشش گیاهی) می باشد به منظور تهیه نقشه واحدهای کاری به روش ژئومرفولوژی ابتدا شیب، جهت، طبقات ارتفاعی، سنگ شناسی و رخساره های ژئومرفولوژی تهیه و از تلفیق آنها نقشه واحدهای کاری تهیه شد. سپس نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک در 10 پلات همراه با تعیین درصد تاج پوشش گیاهی در هر واحدکاری صورت گرفت. اندازه پلات های نمونه برداری با توجه به نوع و پراکنش گونه های گیاهی به روش حداقل سطح تعیین شد. به منظور بررسی خصوصیات خاک منطقه، در هر واحد کاری 5 پروفیل حفر گردیده و از عمق 50-0 سانتی متری نمونه برداری صورت گرفت سپس ویژگی هایی خاک شناسی شامل بافت، درصد آهک، درصد ماده آلی، درصد سنگ سنگریزه، اسیدیته و هدایت اکتریکی اندازه گیری شد. میزان فرسایش آبی در هر واحد کاری به روش E.P.M تعیین گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آنالیز مولفه های اصلی (PCA) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که از میان عوامل محیطی مورد بررسی به ترتیب پوشش، شیب، مقاومت سنگ، جهت و ماده آلی به عنوان مولفه اصلی اول 35/54 درصد و سیلت و رس به عنوان مولفه اصلی دوم 96/26 درصد و در مجموع از میان عوامل مورد بررسی 31/81 درصد از میزان تغییرات فرسایش در حوزه آبخیز قره آقاج را توجیه می کنند.
کلیدواژگان: قره آقاج، واحدکاری، روش E، P، M، خصوصیات خاک، آنالیز مولفه های اصلی -
صفحات 35-45برای اندازه گیری پوشش و تراکم که در بسیاری از برنامه های مدیریتی مراتع کاربرد دارند، روش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. معرفی روشی مناسب که بتواند حجم عملیات صحرایی و هزینه ها و قضاوت های کارشناسی را کاهش داده و در عین حال دارای دقت کافی باشد، در مطالعات مرتعداری دارای اهمیت ویژه ای می باشد. با توجه به گسترش استفاده از تکنولوژی نرم افزارهای مختلف آنالیز تصاویر، در این مطالعه امکان استفاده از روش عکسبرداری به منظور برآورد پوشش سطح خاک و تراکم گیاهان مرتعی مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام این مطالعه 4 تیپ گیاهی (دو تیپ علفزار و دو تیپ بوته – علفزار) در منطقه طالقان انتخاب شد. اندازه گیری پوشش با دو روش نظری و عکسبرداری و اندازه گیری تراکم با دو روش مستقیم و عکسبرداری انجام گرفت. این اندازه گیر ی ها در کوادرات های 1 متر مربعی به تعداد 60 عدد در طول 6 ترانسکت 200 متری انجام گرفت. تفسیر عکس های تهیه شده از پلات ها توسط نرم افزار Arc View انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها بوسیله نرم افزار SPSS و آزمون t جفتی انجام شد. بطور کلی با توجه به نتایج این مطالعه می توان بیان کرد که در جوامع گیاهی بوته - علفزار می توان از روش عکسبرداری برای اندازه گیری پوشش سطح خاک مراتع استفاده کرد. ولی در استفاده از این روش برای برآورد پوشش تاجی در جوامع علفزار، براساس مقدار تفاوتی که بین دو روش وجود دارد و مقدار دقت و هدف از اندازه گیری این فاکتور، می توان در مورد استفاده از این روش تصمیم گیری کرد. همچنین نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین دو روش مستقیم و روش عکسبرداری برای تعیین تراکم بیشتر گونه ها با اطمینان 95 درصد اختلافی معنی داری وجود ندارد. بنابراین می توان برای تعیین تراکم در رویشگاه های شبیه به منطقه مورد مطالعه این تحقیق، از روش عکسبرداری استفاده کرد.
کلیدواژگان: روش عکسبرداری، روش نظری، روش مستقیم، پوشش، تراکم، علفزار، بوته، علفزار -
صفحات 46-54سازه های آبخیزداری از جمله پروژه های پرهزینه ای می باشد که با اهداف کاهش فرسایش و رسوب، کاهش سیل خیزی و سیل گیری در حوزه های آبخیز احداث می گردند. ارزیابی کمی پروژه های آبخیزداری به منظور تجزیه و تحلیل اثرات آن ها و تصمیم گیری صحیح در اجرای بهینه این گونه طرح ها، ضروری می باشد. از آنجا که ایجاد هرگونه سازه در بستر مسیل ها می تواند در تغییر رفتار سیل موثر باشد این تحقیق با هدف بررسی تاثیر سدهای اصلاحی اجرا شده بر سیل خیزی در حوزه آبخیز منشاد صورت گرفت. بدین منظور از مدلHEC-HMS برای مقایسه تغییرات دبی قبل و بعد از اقدامات استفاده گردید. جهت تعیین تاثیر سازه های اصلاحی، زمان تمرکز در شرایط بعد از اجرای اقدامات محاسبه و با اعمال تغییرات ایجاد شده در ورودی های مدل اقدام به شبیه سازی رفتار سیلاب گردید. مدل با 6 واقعه مشاهداتی، واسنجی و اعتباریابی گردید و هیدروگراف سیل با دوره بازگشت های 2 تا 100 ساله در وضعیت قبل و بعد از احداث سازه ها شبیه سازی گردید. شاخص های دبی اوج و حجم سیلاب برای ارزیابی تعیین شد و مقادیر آن ها برای دو وضعیت قبل و بعد از اقدامات آبخیزداری محاسبه گردید. بر اساس نتایج شبیه سازی، تاثیر سازه ها بر کاهش دبی اوج به طور متوسط82/9درصد و بر حجم سیل75/7 درصد بوده است. از طرفی با افزایش دوره بازگشت سیلاب، تاثیر سازه ها بر کاهش دبی اوج و حجم سیلاب کاهش یافته است بطوریکه میزان تغییرات در دوره بازگشت های 2 تا 100 ساله از 14/14 تا 95/6 بوده است.
کلیدواژگان: دبی اوج، سدهای اصلاحی، مدلHEC، HMS، آبخیز منشاد -
صفحات 55-62هدف از این مطالعه بررسی و ارزیابی اثر تیمارهای مختلف بر بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر دو گونه Atriplex canescens و Atriplex lentiformis از خانواده اسفناجیان بود. به منظور ارزیابی اثر تیمارهای مختلف بر بذر این دو گونه، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 12 تیمار و 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پیش تیمار نیترات پتاسیم (KNO3) با غلظت های 1/0 و 2/0 درصد و مدت 72 ساعت، گرمادهی یا آبگرم 5 دقیقه و دمای 80 درجه سانتی گراد، تیمار استیل سالیسیلیک اسید در سه سطح 100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر، سرمادهی در دمای4 درجه سانتی گراد به مدت 10 روز، اسید سولفوریک رقیق 60 درصد در دو زمان 5 و 10 دقیقه، تیوره در دو غلظت 1/0 و 3/0 درصد و به مدت زمان 72 ساعت و آب مقطر به عنوان شاهد استفاده شد. در این آزمایش صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی مورد ارزیابی قرار گرفتند نتایج این بررسی نشان داد که تیمار استیل سالسیلیک اسید 100 میلی گرم در لیتر بهترین تیمار در بهبود ویژگی های جوانه زنی بذر گونه A. canescens بوده است و نیترات پتاسیم 1/0 درصد بیشترین اثر را در بهبود ویزگی های جوانه زنی بذر گونه lentiformis. A داشته است.
کلیدواژگان: بهبود جوانه زنی، Atriplex canescens، Atriplex lentiformis، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی -
صفحات 63-69به منظور شناخت بهتر و درک کارکرد و پتانسیل یک اکوسیستم مرتعی، مطالعه اثرات و روابط موجود بین گیاهان و خاک ضروری است. مشخصه های سطح خاک به طور مستقیم بر پوشش گیاهی اثر دارند، از طرفی فاکتورهایی مانند گونه های گیاهی، فرم رویشی و تراکم پوشش مشخصه های خاک را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا این تحقیق با هدف بررسی اثر گیاهان با فرم های رویشی مختلف بر ویژگی های سطح خاک، در مراتع نیمه استپی پارک ملی گلستان انجام شده است. با استفاده از روش آنالیز عملکرد چشم انداز (LFA)، 11ویژگی سطح خاک در سه فرم رویشی بوته، علف گندمی، پهن برگ علفی و مخلوطی از بوته و علف گندمی در پنج تکرار اندازه گیری شد و سپس فاکتورهای اندازه گیری شده در قالب سه مشخصه پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر غذایی برای هر فرم رویشی طبقه بندی گردید. نتایج نشان داد که بوته ای ها نسبت به فرم های دیگر، پایداری سطح خاک را بیشتر افزایش می دهند. مشخصه نفوذپذیری تفاوت معنی داری را بین سه فرم رویشی نشان نداد. خاک علف گندمیان درصد بیشتر چرخه عناصر غذایی را دارا می باشد اما تفاوت آن با سایرین معنی دار نیست. پایداری زیاد خاک در بوته ای ها و به صورت مخلوطی از بوته علف گندمیان، در انتخاب گونه های از این دست به منظور انجام عملیات اصلاحی و مرتعکاری می تواند در مراتع نیمه استپی مورد استفاده قرار گیرد. فرم رویشی بوته به عنوان معرف اکولوژیکی منطقه مورد مطالعه قلمداد شده است.
کلیدواژگان: فرم رویشی، ارزیابی سطح خاک، تجزیه و تحلیل عملکرد چشم انداز، پارک ملی گلستان -
صفحات 70-78توزیع اندازه ذرات و پایداری خاکدانه از جمله ویژگی های مهم و مرتبط با ساختمان خاک محسوب می شوند که به دلیل پویایی دارای تغییرات زمانی هستند. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر مواد آلی مختلف بر تغییرات زمانی پایداری و توزیع اندازه ذرات ثانویه خاک می پردازد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی، با تیمارهای دو نوع ماده آلی (کاه و کلش و تفاله پسته)، هر یک در سه سطح (صفر، یک و پنج درصد وزنی)، سه دوره زمانی (40، 80 و 120 روز) و سه تکرار انجام شد. همچنین توزیع اندازه ذرات و پایداری خاکدانه در دو حالت خشک و تر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که تیمارهای مختلف، اثرات متفاوتی بر توزیع اندازه خاکدانه داشته بطوری که، با افزودن بقایای گیاهی به خاک، بسته به نوع و میزان مصرف، فراوانی خاکدانه های درشت افزایش یافت. همچنین دو تیمار شاهد و کاه و کلش در سطح 5 درصد، به ترتیب با میانه قطر 228/0 و 394/0 میلی متر، کمترین و بیشترین نقش را در افزایش اندازه و پایداری خاکدانه در حالت خشک نشان دادند. بررسی تغییرات زمانی توزیع اندازه ذرات نشان داد که در حالت خشک برای تمام تیمارها با گذشت زمان، فراوانی ذرات در ریزترین کلاس اندازه (صفر تا 125/0 میلیمتر) بطور معنی داری کاهش یافته حال آنکه با گذشت زمان توزیع اندازه ذرات ثانویه در حالت تر تغییر معنی داری نداشت. در مقایسه با نتایج توزیع اندازه ذرات ثانویه در حالت خشک، برای توزیع اندازه ذرات در حالت تر بیشترین فراوانی ذرات از کلاس 125/0 تا 25/0 میلی متر به کلاس کوچکتر از 125/0 میلیمتر میل پیدا کرد. این یافته نشان داد که توزیع اندازه ذرات در دو حالت خشک و تر الزاما درای روند مشابه نیست. یافته های این تحقیق روشن ساخت که مواد آلی مختلف، اثرات متفاوتی در خاکدانه سازی داشته و این تاثیر در مقیاس و اندازه خاصی بیشتر از سایر اندازه هاست. پیشنهاد می شود که به نقش زمان در بررسی پایداری و توزیع اندازه ذرات توجه بیشتری شود.
کلیدواژگان: پایداری خاکدانه، تفاله پسته، کاه و کلش، تغییرات زمانی -
صفحات 79-87ایستگاه های باران سنجی معمولا با هدف اندازه گیری و تعیین تغییرات زمانی و مکانی بارش احداث می گردند، بنابراین نیازمند یک طراحی دقیق و اصولی می باشند. هدف این تحقیق ارزیابی شبکه باران سنجی وزارت نیرو در استان گلستان (39 ایستگاه باران سنجی با 12 سال دوره آماری) با استفاده از روش همبستگی مکانی بین ایستگاه ها است. در این راستا تابع همبستگی بر اساس همبستگی میان داده های بارش ماهانه و فواصل ایستگاه ها و معیارهای صحت برآورد بارش شبکه باران سنجی در دو منطقه همگن محاسبه گردید. بر اساس نتایج تعداد و فواصل ایستگاه های مورد نیاز برای بهبود شبکه باران سنجی در دو منطقه همگن و فواصل میان آن ها بر اساس خطاهای مورد انتظار تعیین شده است. نتایج نشان می دهد که در منطقه کوهستانی نسبت به منطقه دشتی، ایستگاه های باران سنجی دارای پراکنش تقریبا مناسبتری می باشند. در مجموع نتایج شبکه باران سنجی موجود در برآورد بارش منطقه ای، اهداف مطالعات تحقیقاتی و مدیریتی که نیازمند داده هایی در سطح خطای 10 تا 15 درصد هستند را تامین می نماید. به منظور بهبود صح ت شبکه در برآورد بارش در مقیاس های کوچکتر زمانی و مکانی در منطقه کوهستانی افزایش تعداد ایستگاه ها و در منطقه دشتی تغییر در آرایش فضایی موجود پیشنهاد می گردد.
کلیدواژگان: شبکه باران سنجی، برآورد بارش، همبستگی مکانی، فاصله ایستگاه ها، معیار صحت، استان گلستان
-
Pages 1-10Recognizing the susceptible areas for natural hazards is one of the primary steps in natural resources management and Development program schematizations. Assessing existing and future of disaster states can facilitate the design of disaster management organizations. Liquefaction is an important geotechnical phenomenon that usually takes place in saturated loose sandy soils due to increasing pore water pressure and decline soil resistivity. In this research liquefaction hazard potential in west of the Golestan province was evaluated. After processing data and base maps in GIS environment، SWM model was used for producing hazard maps with (20×20m) pixel size، for existing condition. Considering alterations in future water level and seismic acceleration، 7 different scenarios were developed، and hazard maps for these scenarios were obtained. Then area percent around five towns in hazard classes was calculated. The results of statistical comparison show that significance different exist between the hazard classes in different scenarios. The results indicates that the minimum and maximum Liquefaction hazards after earthquake event respectively occurs in 1 and 8 scenarios in Bandar-Torkaman and Bandar-Gaz areas that are in proximity of surface earthquake center and Caspian Sea coasts.Keywords: Liquefaction hazard zonation, Potential of Hazard outbreak, SWM model, Disaster management, The Golestan coastal plains
-
Pages 11-17Determination of forage quality of available species is one of the fundamental factors for the management of rangelands. The forage quality of rangeland species in variant site and time was different. Because various factors affect in quality and nutritive value. From this factors can be mentioned to various stages the phonological in vegetation growth. The present search was conducted to evaluate the forage quality of Frankenia hirsuta at saline and alkaline habitats of inched-borun area in Golestan province. The study area has -4 m elevation and 304 mm annual rainfall. During the study samples were collected for Frankenia hirsuta in three phonological stages of vegetation growth، flowering and seed ripening stages in three replications، the quality indices of dry matter digestibility (DMD)، crude protein (CP)، crude fiber (CF)، metabolic energy (ME) and slage were measured. Then these quality indices in three phonological stages compared with ANOVA and Duncan analysis. The results showed that in these species، forage quality in stage of vegetation growth was higher than flowering and seed ripening. The rate of crude protein (CP) and metabolic energy (ME) at vegetation growth stage higher than two stages. With regard to nutritive value and palatability this species، can be used of this plant at forage production programs.Keywords: Forage quality, Phonological stages, Inche, borun, Frankenia hirsuta
-
Pages 18-25The allelopathic influence of aqueous extracts of Thymus kotschyanus on Bromus inermis and Agropyron elongatum germination (%)، germination speed and seedling growth was examined. In other to this، at first extract from shoot and roots of Thymus kotschyanus was prepared. The extract was diluted by adding distilled water to 5، 25، 50 and 75 percent. The effect of the above concentrations، as well as distilled water as control were studied on seed germination using a completely randomized design. Results indicate that there were significant differences among the treatment for germination percentage and speed، length of root، length of shoot، length seedling and vigority index (p<1% and p<5%). Comparison of means indicated that the most amounts of germination speed and percentage and other studied indices related to control treatment and the lowest amounts belonged to treatment with 75 concentration percentage of Thymus kotschyanus. The increasing of concentration of the Thymus kotschyanus extract significantly decreased germination and seedling growth in both species and Bromus inermis had more sensibility than Agropyron elongatumin related to allelopathic effect of Thymus kotschyanus.Keywords: Allelopathy, Thymus kotschyanus, Bromus inermis, Agropyron elongatum, Germination
-
Pages 26-34The purpose of current study is to investigate the effects of some of environmental factors on erosion value، to find the most important governing factors and the relation between erosion of working units and environmental factors (soil characteristics، slope، aspect، elevation، lithology، geomorphology faces and vegetation cover percentage). Working units map was prepared using geomorphology method. This map was derived by overlaying slop، aspect، elevation، lithology and geomorphology faces maps. In order to study plant cover random-systematic sampling in each working unit was conducted in 10 plots. Regarding the species type and distribution the area of each plot was determined based on the minimal area method. Canopy cover of species was determined in each plot. Furthermore، 5 profiles were sampled within the working units to study soil characteristics in 0-50 cm depth. Subsequently، the texture، percent of lime، organic matter، gravel، pH and EC were measured. Erosion value was determined in each working unit using E. P. M. method. Statistical analysis was done using the Principal Components Analysis (PCA) through PC-ORD4 software program. The results showed that among environmental factors، vegetation cover، slope، stone resistance، organic matter and aspect as the first set of factors determine the change in erosion value by 54. 35% while the second set of factors، including loam and clay percentage play contributes to the change by 26. 96%. These two sets of factors altogether explain 81. 31% of erosion value variation in Ghara aghaj basin.Keywords: Ghara aghaj, Working unit, E.P.M, Soil properties, Principal Components Analysis
-
Pages 35-45Ground cover and plant density data are required for many management plans in rangeland utilization. Introducing a proper method with low field work and costs and expert biases in addition an adequate accuracy، is important. In this study according to development of usage of new softwares for digital image analysis، possible use of photographic method for measurement of ground cover and plant density was investigated. To conduct this study four vegetation types (two grasslands and two grass- shrub lands) in Taleghan region were selected. In other to measure ground cover، ocular and photographic methods and for plant density measurement direct (counting) and photographic methods were used. Data were collected within 60 plots of 1 m2 along 6 transects 200 m in each sites. Interpretation of pictures of plots was done using Arc View software. Data analysis was done by SPSS software using paired t test. Generally، the results of this study showed that photographic method for measurement of ground cover in grass- shrub communities is applicable. But in grassland communities for measurement of canopy cover، based on variance between two methods and precision and aim of research، application of photographic method should be with care. In addition the results showed that، there were not significant different between density estimated by two methods (P<0. 05). Then photographic method could be used for density measurements in similar vegetation communities.Keywords: Photographic method, Ocular method, Direct method, Ground cover, Plant density, Grassland, Grass, shrubland
-
Pages 46-54Watershed management structures are expensive projects that are built with purposes of erosion and sediment reduction and flood control in watersheds. Quantitative assessment of watershed management activities in order to analyze their impacts and making basic decision for implementation of these activities are necessary. As building any structure on bed of dry rivers can affect on river behavior، then، this research was done with aim of investigating the effect of check dams on flooding in Manshad watershed. Therefore، the HEC-HMS model was used for comparison of discharge variations with/without checkdams construction. To determine the effects of check dams، the concentration time (after building the structures) was computed and by changing the input parameters، the flood behavior was simulated. Moreover، model was validated and calibrated by six observed event and flood hydrograph was simulated for return periods of 2 to 100 years before and after the structures operation. To evaluate the effect of checkdams on flooding، the peak discharge and flood volume indices were determined for two conditions (before and after the structures operation). Based on the simulation results، the effect of structures on reduction of peak discharge and flood volume were 9. 82 and 7. 75%، respectively. On the other hand، by increasing the return period of flood، the structures effects on the reduction of peak discharge and flood volume have been decreased as the rate of variations in return periods of 2 to 100 years have been 14. 14 till 6. 95.Keywords: Flood Peak, Check Dams, HEC, HMS model, Manshad Watershed
-
Pages 55-62The purpose of this study was to investigate the effects of different treatments on seed germination in; Atriplex canescens and Atriplex lentiformis. An experiment was performed using 12 treatments and 4 replications in a completely randomized design. Treatments included KNO3 with concentrations of 0. 1 and 0. 2 percent for 72 hours، sulfuric acid (60%) for 5 and 10 minutes، immersion in hot water for five minutes، acetylsalicylic acid 100، 200 and 300 mg L-1، pretreatment with thiourea (SC(NH2) 2) 0. 1 and 0. 3 percent for 72 hours and prechilling for 20 days. distilled water was used as the control. Germination properties included germination percentage، germination rate and mean germination time. Our findings indicate that 0. 1 KNO3 and 100 mg L-1 acetylsalicylic acid were the most effective treatments for improvement of seed germination percentage in A. lentiformis and A. canescens، respectively.Keywords: Germination improvment, Atriplex canescens, Atriplex lentiformis, Germination percentage, Germination rate
-
Pages 63-69In order to determination of a rangeland ecosystem function and potential، studying the effect of relation between plant and soil is essential. Soil features directly effect on vegetation. The other hand factors such as plant species، growth form and vegetation density affect on soil features. So، the aim of this research is studying the effect of plant with different growth forms on soil surface features in semi-steppe rangeland in Golestan National Park. Using Landscape Function Analysis (LF (، 11 soil surface features in three growth forms including shrub، wheat grass، forbs and mixture of shrub and wheat grass in five replications were measured. Then according the three indices of stability، permeability and nutrient cycle، for each growth form they were classified. The results showed that shrub form more increase soil surface stability to others forms. Permeability showed no significant differences among the three growth forms. The soil surface of wheat grasses had the higher percentage of nutrient cycle، but the difference with others was not significant. Due to high stability of soil in shrubs and mixture of shrub-wheat grass، these species can be used for breeding operation in semi steppe rangelands.Keywords: Growth Form, Soil Surface Analysis, Landscape Function Analysis, Golestan National Park
-
Pages 70-78Particle size distribution (PSD) and aggregate stability are dynamic soil properties، which changes with time. This study investigates the effect of different organic matters on PSD variability. The experiment was carried out using factorial method in a randomized complete design with two treatments of organic matter (straw stubble and pistachio residue)، three levels of 0، 1 and 5 %w، three time steps (40، 80 and 120 days) and three replicates. In addition، soil PSD was measured in two manners of dry (DPSD) and wet (WPSD). The results indicated that studied treatments had different influence on the PSD، which depends on type and amounts of added plant residue macro aggregates frequency increased. Also، the control and straw stubble (5%) treatments with median sizes of 0. 228 and 0. 394 mm، resulted in the least and highest effect on DPSD، respectively. The results of DPSD variability showed that for all of the treatments، the frequency of smallest particles (<0. 125 mm) decreased significantly، while the WPSD had no changes with time. In comparison with the DPSD which 0. 125-0. 25 mm particles were the most frequent، for the WPSD this range shifts to the fraction of <0. 125 mm. This finding indicated that the DPSD and WPSD have not the same trend. In addition، Nitrogen utilization led to some changes in DPSD، whilst this effect was insignificant for the WPSD. The findings of this study reveal that following application of any type of organic matter، a range of particles size is most influenced. Taking into account the influence of time in aggregate studies is suggested.Keywords: Aggregate stability, Pistachio residue, Straw stubble, Time variability
-
Pages 79-87Rain-gauge networks are often installed to provide measurements that characterize the temporal and spatial variations of rainfall، thus accurate and efficient design of them are necessary. The main objective of this research is to evaluate the rain gauge network installed and administered by the Ministry of Energy in the Golestan province (39 rain gauge stations during 12 years)، using spatial correlation technique. Considering the effects of topography on precipitation pattern، the Golestan province has been divided into two homogeneous areas. In each area the correlation functions based on correlation between monthly rainfall data and distances of stations have been determined and the accuracy of spatial rainfall estimation with the running rain gauges have been evaluated using two accuracy criteria (Ac1 and Ac2). Then، depending on the desired level of accuracy، the required number of rain gauges and their distances and spatial pattern were estimated in both homogeneous areas. Results showed that the present network of rain gauges in the mountainous area has more suitable spatial pattern than the flat area. Also it has been concluded that the existing network of rain gauges would suffice the objectives of management and research studies that require data with 10 to 15% accuracy level. However، in case of need for more accurate estimation of spatio-temporal variations of rainfall، the number of rain gauges in the mountainous area should be increased. While، in the flat area relocation of existing rain gauges is necessary.Keywords: Rain gauge network, Rainfall estimation, Distance between stations, Spatial correlation, Accuracy criteria, the Golestan Province
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.