نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی)
پیاپی 114 (بهار 1396)

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف اسیدآمینه ترئونین بر عملکرد و پاسخ ایمنی جوجه های گوشتی سویه آرین 386در دوره آغازین (1 تا 21 روزگی)، آزمایشی با استفاده از 600 قطعه جوجه گوشتی و در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار، 5 تکرار و 30 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح 66/0، 76/0، 86/0، 96/0، 06/1 و 16/1 درصد ترئونین بودند. جهت جلوگیری از اثرات محدودکنندگی سایر اسیدهای آمینه، سطوح سایر اسیدهای آمینه بالاتر از توصیه ها تنظیم گردید. فاکتورهای اندازه گیری شده شامل: افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی و پاسخ به گلبول قرمز گوسفندی، ایمنوگلوبولین G ، M بودند. نتایج نشان داد که صفات عملکردی و پاسخ های ایمنی تحت تاثیر سطوح افزایش ترئونین قرار گرفتند. به این صورت که افزایش وزن روزانه، خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی و ایمنوگلوبولین M تفاوت معنی داری نشان داد (P<0/05). از طرفی، پاسخ به گلبول قرمز گوسفندی و ایمنوگلوبولین G تفاوت معنی دار نبود P>0/05)).

در این تحقیق، پارامترهای ژنتیکی صفت تولید شیر با استفاده از 27065 رکورد روز آزمون شیر گاوهای هلشتاین شکم اول استان کرمانشاه برآورد شد. بدین منظور از رکوردهای مربوط به 3123 راس گاو شیری متعلق به 22 گله مختلف که طی سال های 1370 تا 1392 زایش داشتند، استفاده شد. تعداد روزهای شیردهی به 305-5 روز و سن در زمان زایش به 21 تا 48 ماه محدود شد. رکوردهای شیر روز آزمون با استفاده از یک مدل تابعیت تصادفی، تجزیه و تحلیل ژنتیکی شدند. اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیطی دائمی گاوها برای شکل منحنی تولید در طول دوره شیردهی توسط چندجمله ای های لژاندر و با استفاده از نرم افزار GIBBS2F90 برازش شدند. نتایج نشان داد که اثر گله، سال و ماه رکورگیری، سن حیوان در زمان زایش، فصل و سال زایش و اثر روزهای شیردهی در سطح یک درصد معنی دار شد. بیشترین و کمترین میزان وراثت پذیری مربوط به ماه دهم (31/0) و ماه اول (13/0) شیردهی بود. همبستگی ژنتیکی افزایشی رکوردهای روز آزمون شیر در دامنه 562/0 تا 996/0 برآورد شد. مقدار همبستگی ژنتیکی بین ماه های مختلف شیردهی بستگی به میزان فاصله بین آنها دارد، به طوری که با افزایش فواصل بین ماه ها، میزان همبستگی کاهش نشان می دهد. با توجه به وراثت پذیری بالاتر صفت تولید شیر در نیمه دوم شیردهی پیشنهاد می شود از رکوردهای این دوره برای ارزیابی حیوانات استفاده شود.

این تحقیق جهت بررسی مقاومت ژنتیکی نژادهای مختلف گوسفند برابر انگل کوکسیدیوز و مقایسه تاثیر مصرف داروهای ضدانگلی شیمیایی و تانن بر عملکرد بره های نر جایگزین انجام شد. تعداد 36 راس بره نر تک قلو 8-9 ماه با میانگین وزن 6 ±30 کیلوگرم از میش های شکم دوم نژادهای بلوچی، ایران بلک و آرمان انتخاب و برای 60 روز بررسی شدند. این تحقیق به صورت فاکتوریل 3×2 در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و تکرار انجام شد. تغذیه بر مبنای استاندارد 11000 و جیره ها بر اساس احتیاجات NRC(1985) متوازن شدند. از روز دهم آزمایش، به مدت 3 روز به جیره اول، تانن تجاری دباغی به میزان 6/1 گرم در هر کیلوگرم وزن بدن و به جیره دوم داروی ضدکوکسیدیوز آمپرولیوم 200 به میزان 5گرم در 20 کیلوگرم وزن بدن افزوده شد. طی دوره آزمایش، میزان پارامترهای آلبومین، روتئین سرم، هموگلوبین، حجم گلبول های قرمز خون، تعداد تخم انگل در هر گرم مدفوع، میزان خوراک مصرفی، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد تعداد تخم انگل در هر گرم مدفوع تحت تاثیر دوره های زمانی آزمایش و نوع ضد انگل قرار گرفت، بطوریکه داروی شیمیایی اثر بیشتری نسبت به تانن دباغی داشت ( ). هیچکدام از صفات مورد بررسی تحت تاثیر نژاد قرار نگرفتند، اما تاثیر دوره های زمانی معنی دار بود ( ). به رغم عدم اثر معنی دار تانن در مقایسه با داروی شیمیایی بر عملکرد، با توجه به تاثیر مثبت آن بر کاهش سطح آلودگی به ایمریا، مصرف آن بجای ضدانگل های شیمیایی در سیستم های پرورش توصیه می شود.

هدف از این مطالعه ارزیابی تاثیر اسیدهای چرب آلفا-لینولنیک و لینولئیک و قندهای تره هالوز و سوکروز بر روی کیفیت اسپرم بز مرخز پس از انجماد و یخ گشایی بود. جمع آوری اسپرم از تعداد چهار راس بز نر مرخز و با استفاده از مهبل مصنوعی انجام گرفت. نمونه های جمع آوری شده پس از ارزیابی اولیه و مخلوط شدن، به 11گروه مساوی تقسیم و به نسبت 1:10 با رقیق کننده پایه تریس حاوی اسید های چرب رقیق شدند. ارزیابی اسپرم های یخ گشایی شده نشان داد که تیمار حاوی آلفا- لینولنیک بصورت معنی دار کیفیت اسپرم ها را بهبود بخشیده است، در صورتیکه تیمار حاوی اسید لینولئیک فقط بر صفت سلامت غشاء و اکروزم تاثیرگزار بوده است. قندهای تره هالوز و ساکارز باعث کاهش معنی دار ویژگی های اسپرم شدند. بعلاوه ترکیب اسید آلفا- لینولنیک و تره هالوز سلامت آکروزوم و سلامت غشاء را به طور معنی داری افزایش داده، و باعث کاهش میزان جنبایی و جنبایی پیشرونده اسپرم شدند. بعلاوه تیمارهای حاوی تمامی آنتی اکسیدانها و رقیق کننده های حاوی اسید لینولئیک و قندها به طور معنی داری باعث کاهش ویژگی های اسپرم شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که افزودن 20 میلی گرم در صد میلی لیتر اسید آلفا- لینولنیک به رقیق کننده برای تمام ویژگی های پس از انجماد اسپرم بز مرخز سودمند بوده و در ترکیب با تره هالوز نتایج بهتری داشت.

غشای سلول اسپرم طی فرآیندنگهداری وذخیره درمعرض انواع آسیب های جبران ناپذیر ناشی ازافزایش اکسیژن فعال می باشد.هدف ازاین مطالعه بررسی تاثیر سطوح مختلف آنتی اکسیدان های ویتامینE وسلنیوم در رقیق کننده تریس و زرده تخم مرغ برخصوصیات اسپرم قوچ نژادعربی درزمانهای مختلف نگهداری منی تحت شرایط مایع بود.برای این منظور، در فصل تولیدمثلی به طور هفتگی(دو روز در هفته)ازتعداد هشت راس قوچ نژادعربی تحت شرایط تغذیه ای ومدیریت یکسان اسپرم گیری به عمل آمده وبلافاصله منی آنهاباهم ترکیب وپس از رقیق سازی جهت افزودن سطوح ویتامین Eو سلنیوم آماده شد.این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی وبه صورت فاکتوریل اجراشد.تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف ویتامین E(صفر، 30 و 60 میکروگرم در میلی لیتر)،سلنیوم (صفر، دو و چهار میکرو گرم در میلی لیتر) و زمان نگهداری منی (صفر، دو، چهار و هشت ساعت) تحت دمای 4درجه سانتی گرادبود.تاثیر تیمارهای آزمایشی بر فراسنجه های کیفی اسپرم شامل درصدتحرک پیشرونده،زنده مانی وناهنجاری های مورفولوژیکی درزمانهای مختلف مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج مقایسه میانگین ها براساس آزمون دانکن نشان دادکه سطوح مورد مطالعه ویتامین E و سلنیوم بطور جداگانه در زمان های مختلف نگهداری منی باعث بهبودفراسنجه های تحرک،زنده مانی وناهنجاری های اسپرم نشدند.بررسی اثر متقابل ویتامین Eوسلنیوم بر ویژگی های اسپرم نشان دادکه سطح 60 میکروگرم درمیلی لیتر ویتامین Eو هر دوسطح سلنیوم بدون ویتامین باعث بهبود معنی دار خصوصیات کیفی اسپرم نسبت به تیمار شاهد شدند(001/0P<).در تیمارهایی که ویتامین E وسلنیوم همزمان وجود داشتند،کاهش معنی دار کیفیت اسپرمهادر مقایسه باشاهدمشاهده شد(001/0P<).به طورکلی،استفاده ازآنتی اکسیدانهای ویتامین E(60 میکرو گرم در میلی لیتر)،سلنیوم (دو میکرو گرم در میلی لیتر)به تنهایی و نه درترکیب باهم دررقیق کننده تریس وزرده تخم مرغ منجربه بهبودکیفیت منی قوچ عربی می شود

این پژوهش به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف نیاسین در سطح ثابت اسیدآمینه تریپتوفان در پولت های پرورش یافته روی بستر در دوره رشد (7 تا 12 هفتگی) بر فراسنجه های تولیدی و پاسخ ایمنی در نژاد لگهورن و سویه های لاین W-36 در یک واحد پرورش صنعتی انجام شد. تیمارها شامل 1- جیره غذایی که نیاسین آن 5 درصد کمتر از مقادیر توصیه شده در جدول استاندارد سویه ای بود. تیمارهای 2، 3 و 4 به ترتیب شامل جیره های غذایی که سطح نیاسین آن برابر، 5 و 10 درصد بالاتر از مقادیر جدول استاندارد سویه ای بود. هر تیمار در 3 تکرار و در هر تکرار 8334 پولت در قالب یک طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. در طول دوره آزمایش خوراک مصرفی و مقدار اضافه وزن هر تکرار به صورت دو هفته یکبار اندازه گیری شد. از تعداد 10 پرنده در هر تکرار برای اندازه گیری تیتر آنتی بادی بیماری نیوکاسل خون گیری به عمل آمد. پولت های تغذیه شده با جیره-های حاوی سطوح 5 و 10 درصد نیاسین بالاتر از مقادیر توصیه شده جدول استاندارد سویه ای مقدار خوراک مصرفی کمتری داشتند (05/0P<). بالاترین و پایین ترین تیتر آنتی بادی بیماری نیوکاسل به ترتیب مربوط به پولت های تغذیه شده با سطوح نیاسین 5 درصد بالاتر و 5 درصد پایین تر از جدول استاندارد سویه ای بود (05/0P<). نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد اضافه کردن نیاسین به جیره پولت های پرورش یافته بر روی بستر در دوره رشد می تواند باعث کاهش مصرف خوراک و بهبود تیتر آنتی بادی بیماری نیوکاسل گردد.

گاو سیستانی نژاد گوشتی و از ذخایر ژنتیکی با ارزش کشور است که از لحاظ تولید گوشت، کمیت و ‏کیفیت لاشه و بازده غذایی مناسب است. در پژوهش حاضر به منظور بررسی چند شکلی ژن ‏TFAM‏ ‏‏(‏Mitochondrial transcription factor A‏) با استفاده از ‏PCR-RFLP، از 150 راس‏ گاو سیستانی به صورت تصادفی و انفرادی خونگیری از ورید گردنی انجام گرفت. سپس نمونه های خون دام ها با روش ‏شستشوی نمکی بهینه شده استخراج وکیفیت آنها با الکتروفورز ژل آگارز 1 درصد بررسی گردید. ناحیه ‏پروموتور جایگاه ‏TFAM‏ به طول ‏bp‏801 با روشPCR تکثیر و محصول ‏PCR‏ توسط آنزیمBsuRI برش داده شد. محصولات هضم شده توسط الکتروفورز با ژل آگارز ‏3 درصد و رنگ آمیزی اتیدیوم بروماید ‏نمایان سازی گردید. با توجه به این که آنزیم برشی مذکور در قطعه تکثیر شده دارای چندین سایت برشی ‏می باشد، نتایج الگوی هضمی در حیوانات هموزیگوت (‏AA‏) سه باند با اندازه 152، 187 و 462‏ جفت باز، ‏در حیوانات هموزیگوت (‏CC‏) چهار باند با اندازه 83، 104، 152 و 462 جفت باز و نهایتا‏ در حیوانات ‏هتروزیگوت (‏AC‏) پنچ باند با اندازه های 83، 104، 152، 187 و 462 جفت باز مشاهده گردید. داده های آماری با استفاده نرم افزار ‏POPGENE3.2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جمعیت در جایگاه ‏TFAM‏ ‏انحراف از تعادل هاردی-‏ واینبرگ را نشان داد(05/0>‏P‏). شاخص شانون(‏I‏)، شاخص نئی، هتروزیگوسیتی‏ مشاهده شده و هتروزیگوسیتی‏ مورد انتظار به ترتیب، 69، 49، 37، 50 درصد محاسبه شد. در مطالعه حاضر ‏ارتباط معنی داری بین ژنوتیپ های گاو سیستانی در جایگاه ژنTFAM با صفات رشد مشاهده نشد .

هدف از این مطالعه تاثیر افزودن خرمای ضایعاتی بر ترکیب شیمیایی و کیفیت سیلاژ یونجه و قابلیت هضم مواد مغذی و فراسنجه های شکمبه ای گوسفند بود. از 4 راس گوسفند نر نژاد کرمانی با میانگین سن 2 سال و وزن 2±47 کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین در 4 دوره 21 روزه استفاده شد. برای تهیه سیلاژ، یونجه با درصد های 0، 5، 10 و 15 درصد خرمای ضایعاتی مخلوط و به مدت 45 روز در بشکه هایی با گنجایش 40 لیتر سیلوگردید. از سیلاژها به میزان 30 درصد در جیره های آزمایشی: 1) جیره شاهد (سیلاژ یونجه بدون خرمای ضایعاتی) 2) جیره دارای سیلاژ یونجه با 5 درصد خرمای ضایعاتی، 3) جیره دارای سیلاژ یونجه با 10 درصد خرمای ضایعاتی و 4) جیره دارای سیلاژ یونجه با 15 درصد خرمای ضایعاتی استفاده شد. افزودن خرمای ضایعاتی به یونجه هنگام سیلو کردن سبب افزایش ماده خشک و انرژی، کاهش الیاف نامحلول در شوینده خنثی و خاکستر شد (05/0>P) و تاثیر معنی داری بر قابلیت هضم ظاهری ماده خشک و الیاف نا محلول در شوینده خنثی جیره های آزمایشی داشت. بالاترین قابلیت هضم ماده خشک مربوط به جیره-ی شاهد و کم ترین مقدار مربوط به جیره دارای سیلاژ یونجه با 5 درصد خرمای ضایعاتی بود. همچنین با سیلاژ یونجه با 15 درصد خرمای ضایعاتی، نیتروژن آمونیاکی تولید شده در شکمبه گوسفندان به طور معنی داری کاهش یافت (05/0>P). در مجموع استفاده از خرمای ضایعاتی سبب بهبود کیفیت سیلاژ یونجه گردید و به دلیل کاهش تولید آمونیاک شکمبه و دفع آن به محیط زیست اثر مثبت دارد.

این مطالعه به منظور بررسی تاثیر تغذیه آنتی اکسیدان طبیعی و مصنوعی بر عملکرد و وضعیت آنتی اکسیدانی بزغاله های پرواری انجام گرفت. تعداد 32 راس بزغاله نر نژاد مهابادی 5 تا 6 ماهه با میانگین وزن اولیه 8/1±5/16 کیلوگرم، به طور تصادفی با یکی از جیره های آزمایشی شامل: 1- شاهد، 2- حاوی 15 درصد تفاله دانه انار، 3- حاوی 400 میلی گرم درکیلوگرم ویتامین ای و 4- حاوی 15 درصد تفاله دانه انار + 400 میلی گرم درکیلوگرم ویتامین ای (بر حسب ماده خشک) به صورت انفرادی و به مدت 84 روز تغذیه شدند. افزودن ویتامین ای و تفاله دانه انار به جیره تغییری در عملکرد و ماده خشک مصرفی بزغاله ها ایجاد نکرد (05/0 P). افزودن تفاله دانه انار، ویتامین ای و تفاله دانه انار + ویتامین ای به جیره باعث افزایش (05/0P<) ظرفیت کل آنتی اکسیدانی و متعاقبا کاهش (05/0P<) میزان مالون دی آلدهید پلاسما، کبد و عضله راسته نسبت به جیره شاهد شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که تفاله دانه انار را می توان به عنوان یک منبع آنتی اکسیدان طبیعی به جای آنتی اکسیدان های صنعتی در جیره نشخوارکنندگان به کار برد.

کلیدواژگان: تفاله دانه انار، ویتامین ای، عملکرد، وضعیت آنتی اکسیدانی

هدف از مطالعه حاضر، بررسی ناهمگنی اجزای واریانس مقدار پروتئین شیر در سه شکم زایش اول گاوهای هلشتاین ایران با استفاده از رکوردهای جمع آوری شده توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی طی سال های 1362 تا 1392بود. مجموعه داده ها به ترتیب شامل 141670، 115395 و 82529 رکورد در دوره های شیردهی اول، دوم و سوم بودند. داده ها با استفاده از روش دومارتن به سه دسته مدیترانه ای، خشک بیابانی و مرطوب دسته بندی شدند. ناهمگنی واریانس ها با آزمون بارتلت بررسی شد. نتایج آزمون بارتلت قبل از تبدیل داده ها در سه دوره شیردهی معنی دار (0001/0p<) بود که بیانگر ناهمگن بودن واریانس ها در هر سه منطقه آب و هوایی می باشد. به منظور کاهش یا رفع احتمالی ناهمگنی واریانس ها از روش های تبدیل لگاریتمی، جذری و باکس-کاکس استفاده شد که روش تبدیل جذری در دوره شیردهی سوم منجر به همگن شدن واریانس ها شد. پارامترهای ژنتیکی، وراثت پذیری و اجزای واریانس با استفاده از نرم افزار VCE برآورد شدند. مدل شامل اثرات ژنتیکی افزایشی حیوان، گله-سال-فصل و سن زایش بود. برآوردهای وراثت پذیری قبل از تبدیل بین 19/0-15/0 و پس از تبدیل بین 20/0-12/0 تغییر کرد. تبدیل جذری باعث شد به ترتیب 88/6 و 66/42% گاوهای نر و ماده ممتاز از فهرست معمولی خارج شوند. نتایج این مطالعه نشان داد که اجزای واریانس مقدار پروتئین شیر در گاوهای هلشتاین ناهمگن است. بنابراین پیشنهاد می شود اثر ناهمگنی واریانس در زمان ارزیابی ژنتیکی و انتخاب گاوهای نر و ماده برتر در نظر گرفته شود.

این پژوهش با هدف بررسی اثر آنتی‏بیوتیک ویرجینامایسین، اسانس میخک و پروبیوتیک پروتکسین بر عملکرد، فراسنجه های خونی، جمعیت میکروبی و بافت شناسی روده کوچک جوجه های گوشتی انجام شد. برای این منظور240 قطعه جوجه نر گوشتی سویه راس 308 در 40 واحد آزمایش با 6 تیمار و 4 تکرار 10 قطعه-ای در قالب طرح کاملا تصادفی توزیع شدند. تیمارها شامل: جیره پایه (شاهد)، دو گروه آزمایشی تغذیه شده با جیره شاهد و افزودن 02/0 درصد آنتی بیوتیک ویرجیناماسین و پروبیوتیک پروتکسین و سه گروه آزمایشی تغذیه شده با جیره شاهد و سطوح 150، 300 و 450 میلی گرم درکیلوگرم جیره، اسانس میخک بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای حاوی آنتی بیوتیک، پروبیوتیک و سطوح 150 و 300 میلی گرم اسانس میخک وزن زنده، ضریب تبدیل خوراک، وزن نسبی لاشه، سینه و ران را به طور معنی دار بهبود بخشیدند (05/0P<). میانگین وزن نسبی اندام های ایمنی بورس و طحال و همچنین کبد، در تمامی تیمارها در مقایسه با تیمار کنترل افزایش یافت (05/0P<). پروبیوتیک و تمامی سطوح اسانس، میزان کلسترول و LDL پلاسمای خون را به طور معنی دار کاهش دادند (05/0P<). تمامی تیمارها بجز آنتی بیوتیک تعداد باکتری های لاکتوباسیلوس را افزایش و تعداد باکتری های اشرشیاکلی را کاهش دادند (05/0P<). آنتی بیوتیک، پروبیوتیک و سطوح 150 و 300 میلی گرم اسانس میخک ارتفاع و عرض پرز را افزایش و عمق کریپت را کاهش دادند. تمامی تیمارها نسبت هتروفیل به لمفوسیت را بهبود بخشیدند (05/0P<). بنابراین می توان از پروبیوتیک و اسانس میخک تا سطح 300 میلی گرم به عنوان جایگیزین آنتی بیوتیک در جهت بهبود عملکرد و ایمنی جوجه های گوشتی استفاده کرد.

اثرات تزریق داخل تخم مرغی کلسیم (Ca) و فسفر (P) به همراه ویتامین D (VitD) بر درصد جوجه درآوری، ویژگی های استخوان و عملکرد جوجه های گوشتی پس از تفریخ، در دو آزمایش بررسی شد. در آزمایش اول، تعداد 1080 عدد تخم مرغ نطفه دار (سویه ی راس) به طور تصادفی به 9 گروه آزمایشی اختصاص داده شد. تیمارها شامل 1- کنترل مثبت (تزریق سرم فیزیولوژیک)، 2- کنترل منفی (بدون تزریق محلول)، 3- تزریق محلول Ca، 4- تزریق محلول P، 5- تزریق محلول VitD، 6- تزریق محلول Ca×P، 7- تزریق محلول Ca×VitD، 8- تزریق محلول P×VitD و 9- تزریق محلول Ca×P×VitD بودند. پس از تفریخ، تعداد 80 قطعه جوجه گوشتی از تیمارهای دوره انکوباسیون انتخاب و در قالب طرح کاملا تصادفی (4 تکرار با 20 قطعه پرنده) به مدت 6 هفته پرورش یافتند. درصد جوجه درآوری با تزریق داخل تخم مرغی Ca×P×VitD افزایش یافت (P<0.05). فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز جوجه های گوشتی در 1 و 42 روزگی با تزریق داخل تخم مرغی Ca×P×VitD در مقایسه با سایر تیمارها بیشتر بود (P<0.05). قدرت شکنندگی استخوان جوجه های گوشتی در 1 و 42 روزگی با تزریق داخل تخم مرغی Ca×P، Ca×VitD و Ca×P×VitD در مقایسه با سایر تیمارها بیشتر بود (P<0.05). غلظت Ca استخوان جوجه های گوشتی در 1 و 21 روزگی با تزریق داخل تخم مرغی Ca×VitD و Ca×P×VitD نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود (P<0.05). نتایج به دست آمده پیشنهاد می کند که تزریق داخل تخم مرغی Ca، P و VitD در روز اول انکوباسیون می تواند رشد و بلوغ سلول های استخوان را تسریع کند، با این حال تزریق ترکیبی مواد مغذی نسبت به تزریق منفرد آنها موثرتر بود.

برای ارزیابی شاخص های مدیریتی در واحدهای پرورش دهنده جوجه گوشتی استان اردبیل از تکمیل پرسشنامه در 71 واحد پرورش جوجه گوشتی فعال استفاده گردید. انتخاب واحدهای مذکور با نمونه-گیری طبقه بندی شده تصادفی به روش انتساب متناسب انجام شد. شهرستان های اردبیل و بیله سوار به ترتیب بیشترین و کمترین واحدهای پرورش جوجه گوشتی را دارا هستند. میانگین مدت پرورش در واحدهای مذکور 20/49 روز، ضریب تبدیل غذایی 17/2، شاخص کارآیی تولید 08/243، وزن نهایی 72/2 کیلوگرم و میانگین تلفات 42/5 درصد بود. بیش از نیمی(2/55 درصد) از واحدهای مورد مطالعه از جیره های غذایی به شکل آردی و قریب یک سوم(60/27 درصد) آنها از شکل پلت( خرد شده به صورت کرامبل) در هفته اول و آردی در بقیه دوره پرورش استفاده می کنند. اثرات شکل فیزیکی خوراک بر درصد تلفات و شاخص کارآیی تولید در واحدهای مورد مطالعه معنی دار نبود، 75/32 درصد واحدهای پرورش جوجه گوشتی مورد مطالعه از جیره های غذایی با نسبت انرژی به پروتئین خام، مطابق استاندارد کتابچه سویه مورد پرورش(غالبا سویه تجاری راس- 308)، 70/20 درصد بیشتر از استاندارد و 55/46 درصد کمتر از استاندارد استفاده می-کنند. بیشترین شاخص کارآیی تولید در گروه تغذیه شده با جیره های دارای نسبت انرژی به پروتئین خام مطابق استاندارد کتابچه و کمترین آن در گروه دارای کمتر از استاندارد کتابچه مشاهده گردید( 0014/0p=). همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای طول دوره پرورش، وزن کشتار، ضریب تبدیل غذایی و درصد تلفات اثرات معنی داری بر شاخص کارآیی تولید دارند(0001/0p<). بنابراین برای دستیابی به عملکرد مطلوب در پرورش مرغ گوشتی توجه به مدیریت تغذیه بایستی در اولویت قرار گیرد.

این آزمایش به منظور بررسی اثر سطح پروتئین جیره و مقادیر مختلف کنجاله کنجد مکمل شده با آنزیم فیتاز بر صفات عملکرد، لاشه و فراسنجه های خونی بلدرچین ژاپنی انجام گرفت. تعداد 360 قطعه جوجه مخلوط بلدرچین ژاپنی یک روزه بین 36 واحد آزمایشی تقسیم شدند. یک طرح کامل تصادفی با قالب فاکتوریل 2×3×2 شامل دو سطح پروتئین جیره (24 و 20 درصد)، سه سطح کنجاله کنجد (صفر، 12 و 24 درصد) با و بدون مکمل آنزیمی فیتاز با 12 تیمار، 3 تکرار و 120 قطعه جوجه در هر تکرار در دوره سنی 8 تا 42 روزگی انجام گرفت. کاهش سطح پروتئین جیره به طور معنی‏داری سبب بهبود نسبت راندمان پروتئین مصرفی، کاهش مصرف خوراک و میزان اسید اوریک خون شد (05/0P<). مصرف کنجاله کنجد باعث کاهش مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی و کاهش کلسترول خون گردید (05/0P<). افزودن آنزیم فیتاز به جیره های مصرفی اثر معنی‏داری بر عملکرد، فراسنجه های خونی و ویژگی های لاشه نداشت. نتایج این آزمایش نشان داد در تنظیم جیره بلدرچین می توان از جیره های کم پروتئین و کنجاله کنجد تا سطح 24 درصد بدون بروز اثر منفی بر عملکرد، لاشه و فراسنجه های خونی استفاده کرد همچنین این نوع جیره ها باعث بهبود غلظت متابولیت‏های بیوشیمیایی خون مثل اسید اوریک و کلسترول می‏شوند. استفاده از سطح پایین پروتئین و سطح بالای کنجاله کنجد در جیره اثر منفی بر عملکرد، صفات لاشه یا فراسنجه های خونی پرندگان ایجاد نکرد.

چندشکلی های تک نوکلئوتیدی ( SNP) امروزه به مهم ترین و کارآمدترین ابزار به نژادی تبدیل شده اند. مطالعات پویش کل ژنوم و انتخاب ژنومی دو کاربرد مهم در اصلاح نژاد دام هستند که هر دو مبتنی بر تعیین ژنوتیپ تعداد بسیار زیادی از این جایگاه ها هستند. بدین منظور آرایه های با تراکم بالا از این نشانگرها در صنعت گاو شیری ارایه شده اند. از آنجاییکه ترانسکریپتوم تنها حاصل رونویسی بخشهایی از ژنوم است که رمزگر بوده و در نهایت به یک فرآورده پروتئینی ترجمه و بیان می شوند، احتمالا SNP های موجود در این مناطق نیز بهتر می توانند ارزش اصلاحی ژنومی را برآورد کنند. بر اساس این فرضیه، با استفاده از بسته نرم افزاری samtools، فهرستی از SNPها بر روی توالی ترانسکریپتوم نمونه ای از جمعیت گاو ماده هلشتاین آمریکا کشف و سهم آنها در توجیه واریانس ژنتیکی صفت باقیمانده مصرف خوراک ((RFI در جمعیتی از تلیسه های هلشتاین استرالیایی ارزیابی شد. این ترانسکریپتوم با همردیفی و مکان یابی خوانش های RNA-Seq بر روی ژنوم مرجع گاو تشکیل شد. در مجموع، یک فهرست شامل 53478 نشانگر SNP بر روی توالی ترانسکریپتوم جمعیت مورد مطالعه کشف شد که بیشتر آنها در طراحی آرایه های SNP ایلومینا در نظر گرفته نشده اند. فهرست یافت شده با آرایه با تراکم بالا ایلومینا تنها 6336 نشانگر مشترک داشت. این فهرست مشترک نتوانست سهم بیشتری از واریانس ژنتیکی صفت باقیمانده مصرف خوراک را توجیه نماید. پیشنهاد می شود جایگاه های کشف شده در پیش بینی های مبتنی بر توالی کل ژنوم به کار برده شوند تا بهتر ارزیابی گردند.

هدف از مطالعه حاضر برآورد روند ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی صفات وزن بدن در سنین مختلف در گوسفندان کردی شمال خراسان بود. برای انجام این مطالعه از رکوردهای مربوط به صفات رشد 5144 راس بره حاصل از 161 راس قوچ و 1982 راس میش استفاده گردید. صفات مورد ‏بررسی شامل وزن های تولد (5069 رکورد)، 3 (3968 رکورد)، 6 (3519 رکورد)، 9 (2840 رکورد) و 12 (2595 رکورد) ماهگی بودند ‏که طی سال های 1375 تا 1392 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی واقع در شهرستان شیروان استان خراسان شمالی جمع ‏آوری شده بودند. ‏مولفه های واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفات با استفاده از روش حداکثر درست نمایی محدود شده و برازش 6 مدل حیوانی مختلف با استفاده از نرم افزار WOMBAT برآوردید گردید. تعیین مناسب‏ترین مدل برای هر صفت با استفاده از مقادیر لگاریتم حداکثر درست نمایی صورت گرفت. ارزش‏های اصلاحی حیوانات با روش معادلات مدل های مختلط با استفاده از بهترین مدل دام تک صفتی برآورد گردید. روند ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی به ترتیب از طریق تابعیت میانگین ارزش اصلاحی، میانگین فنوتیپی و تفاوت میانگین ارزش اصلاحی از میانگین فنوتیپی بر سال تولد برآورد شدند. وراثت پذیری مستقیم وزن های تولد، 3، 6، 9 و 12 ماهگی به ترتیب 03/0±10/0، 03/0±28/0، 04/0±32/0، 03/0±22/0 و 04/0±20/0 برآورد گردید. روند ژنتیکی مستقیم برای صفات وزن تولد، 3، 6، 9 و 12 ماهگی به ترتیب 25/0±13/4، 91/5±01/117، 78/5±24/148، 83/5±01/110 و 89/6±21/122 گرم در سال و روند فنوتیپی به ترتیب 47/7-، 32/126-، 21/490-، 69/493- و 48/599- گرم در سال برآورد شد. ب

هدف از انجام پژوهش حاضرتعیین شرایط مناسب تهیه سیلاژ مخلوط باگاس نیشکر و برگ و طوقه چغندر قند بود. بدین منظور آزمایشی قالب طرح کاملا تصادفی با روش فاکتوریل با 27 تیمار و 4 تکرار جمعا با 108 واحد آزمایشی انجام گرفت. تیمار ها شامل شامل 3 سطح ماده خشک (25، 35 و 45 درصد) مخلوط باگاس و برگ و طوقه چغندرقند 3 سطح اوره (صفر، 1 و 2 درصد) و 3 سطح ملاس (صفر، 5 و 10 درصد) بود. مواد آماده شده مربوط به هر واحد آزمایشی درسطل پلاستیکی با ظرفیت 8 لیتر سیلو شد و پس از گذشت 60 روز، سیلو ها باز شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش درصد ماده خشک سیلاژ از 25 به 35 درصد، شاخص رنگ و بوی سیلاژ نمره بهتری را به خود اختصاص داد. افزایش سطح ملاس باعث کاهش pH و افزایش نمره ارزیابی ظاهری در سیلاژها شد اما با افزایش سطوح اوره، pH سیلاژها افزایش و نمره ارزیابی سیلاژها کاهش یافت. بنابراین چنین می توان دریافت که جهت تهیه سیلاژ مناسب از مخلوط برگ و طوقه چغندرقند و باگاس نیشکر تامین سطح 35 درصد ماده خشک و نیز استفاده از 10 درصد ملاس و یک درصد اوره مناسب باشد.

این پژوهش به منظور تعیین تاثیر سطوح مختلف مولتی آنزیم ناتوزایم پلاس شامل مقادیر صفر، 5/0 و 75/0 گرم آنزیم در هر کیلوگرم علوفه خشک یونجه به عنوان سه گروه آزمایشی بر تخمیر پذیری، قابلیت هضم و تجزیه پذیری علوفه یونجه در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی انجام شد. تخمیرپذیری نمونه ها با اندازه-گیری آزمایشگاهی گاز با روش استاندارد انجام شد. برای اندازه گیری تجزیه پذیری ماده خشک ، فیبر نامحلول در شوینده خنثی(NDF) و فیبر نامحلول در شوینده اسیدی(ADF) یونجه در شکمبه از طریق روش کیسه های نایلونی (in situ ) از 3 راس گاو نر اخته فیستولا شده نژاد تالشی استفاده شد. قابلیت هضم ماده آلی، ماده خشک، NDF و ADF در تیمارهای مختلف با روش جمع آوری کل مدفوع بر روی 4 راس گوسفند نر بالغ نژاد شال اندازه گیری شد. نتایج آزمایشات تخمیرپذیری نشان دادکه استفاده از آنزیم اثری بر میانگین تولید گاز در تیمارهای آزمایشی نداشت. میزان تجریه پذیری ماده خشک، NDF وADF در بین تیمارهای آزمایشی در تمام زمان های انکوباسیون دارای اختلاف معنی داری بود به طوریکه با افزایش مقدار مصرف آنزیم، تجزیه پذیری ماده خشک و NDFوADF نیز افزایش یافت (05/0P<). نتایج آزمایشات قابلیت هضم نشان داد که استفاده از آنزیم در سطح 75/0 گرم آنزیم در هر کیلوگرم علوفه خشک یونجه سبب افزایش معنی دار قابلیت هضم ماده آلی، ماده خشک، NDF و ADF شد(05/0 P<). درمجموع نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از مولتی آنزیم مورد آزمایش در سطح 75/0 گرم آنزیم به ازای هر کیلوگرم یونجه مصرفی سبب بهبود قابلیت تجزیه پذیری و قابلیت هضم علف خشک یونجه شده است.

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثر انتقال باکتری های باسیلوس لیچنیفورمیس، آکروباکتریوم اینترمدیوم و میکروباکتریوم پالادیکولا جدا شده از روده موریانه به شیرابه شکمبه بر فراسنجه های تولید گاز و قابلیت هضم مواد مغذی کاه گندم و سرشاخه خرما به روش برون تنی بود. هر سوبسترای تلقیح شده با ایزوله های باکتریایی گرمخانه گذاری شد و با تیمار شاهد (بدون تلقیح باکتریایی) مقایسه گردید. فراسنجه های تولید گاز، قابلیت هضم شکمبه ای ماده خشک و ماده آلی، انرژی قابل متابولیسم، ضریب تفکیک، pH و قابلیت هضم آزمایشگاهی ماده خشک، ماده آلی، فیبر نامحلول در شوینده خنثی و فیبر نامحلول در شوینده اسیدی (به روش دو مرحله ای) در همه تیمارهای آزمایشی مشابه بود (05/0P)، به طوری که بیشترین و کمترین میزان آن به ترتیب در تیمار تلقیح شده با گونه آکروباکتریوم و تیمار شاهد مشاهده گردید. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، تلقیح باکتری های تجزیه کننده لیگنوسلولز جدا شده از روده موریانه به شیرابه شکمبه تاثیری بر فراسنجه های تولید گاز و قابلیت هضم مواد مغذی کاه گندم و سرشاخه خرما نداشت، هرچند آن ها سبب افزایش غلظت نیتروژن آمونیاکی شدند.

کلیدواژگان: باکتری های تجزیه کننده لیگنوسلولز، روده موریانه، تولید گاز، قابلیت هضم

هدف این تحقیق بررسی اثر پودر میوه ی کهورک بر عملکرد، خصوصیات لاشه، فراسنجه های بیوشیمیائی خون، سامانه ایمنی و ضد اکسیدانی جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی بود. در این آزمایش از تعداد 250 قطعه جوجه یک روزه نر سویه راس 308 در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار، پنج تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد منفی (بدون تنش)، شاهد مثبت (تنش گرمایی) و سطوح یک، سه و پنج درصد پودر میوه کهورک بود. جهت اجرای برنامه تنش گرمایی، دمای سالن در طول دو هفته آخر آزمایش به مدت شش ساعت در روز به حدود )2±38) درجه سانتی گراد افزایش یافت. نتایج نشان داد که افزودن کهورک در شرایط تنش باعث کاهش معنی دار وزن بدن، مصرف خوراک، راندمان مصرف انرژی، راندمان مصرف پروتئین و شاخص تولید و از طرفی باعث افزایش معنی دار ضریب تبدیل خوراک گردید. تیمارهای آزمایشی تاثیری بروزن نسبی اجزای لاشه نداشت. غلظت کلسترول، LDL، گلوکز و فعالیت آنزیم هایAST،ALT ، LDH و میزان MDA پلاسمای خون با افزودن پودر میوه کهورک تحت تنش به طور معنی داری کاهش یافت (05/0>P)، ولی غلظت HDL، پروتئین تام و آلبومین سرم خون در تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری نشان نداد. عیار پادتن بر ضد SRBC در جوجه های دریافت کننده کهورک افزایش یافت. بنابراین اگر چه پودر کهورک اثرات منفی بر عملکرد جوجه های گوشتی داشته ولی بهبود سامانه ایمنی و آنتی اکسیدانی جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی را در پی داشت.

این آزمایش به منظور بررسی تاثیر استفاده از علوفه یونجه، بی کربنات سدیم و استفاده توام آن ها در جیره آغازین گوساله های شیرخوار بر عملکرد رشد، برخی از متابولیت های خون، قابلیت هضم جیره، امتیاز مدفوع و اندازه های بدنی گوساله ها انجام شد. به این منظور 40 راس گوساله هلشتاین با میانگین وزن 2/2±6/42 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 10 تکرار استفاده شد. گوساله ها پس از وزن کشی در 10 روزگی به مدت 60 روز به طور تصادفی با یکی از 4 جیره آزمایشی شامل: 1) جیره آغازین (شاهد) 2) جیره آغازین+15درصد یونجه 3) جیره آغازین+1درصد بی کربنات سدیم 4) جیره آغازین+15درصد یونجه+1درصد بی کربنات سدیم تغذیه شدند. نتایج نشان داد که افزایش وزن روزانه و وزن نهایی گوساله ها با جیره حاوی یونجه + بی کربنات سدیم کمتر از سایر گروه ها بود (02/0>P)، با وجودی که مصرف خوراک آغازین روزانه جیره های آزمایشی یکسان بود. کمترین راندمان تبدیل خوراک با جیره حاوی یونجه بود که با جیره حاوی یونجه + بی کربنات سدیم تفاوت معنی داری داشت (05/0>P). امتیاز مدفوع، متابولیت های خون در روزهای 35 و 65 آزمایش، اندازه های بدن در روزهای 10 و 65 آزمایش تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت. قابلیت هضم ماده خشک در جیره های حاوی یونجه کمتر از جیره شاهد بود (02/0=P)، در حالی که قابلیت هضم ماده آلی، پروتئین خام و دیواره سلولی تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت. بر اساس نتایج این آزمایش استفاده از یونجه در سطح 15 درصد می تواند در بهبود راندمان تبدیل خوراک موثر باشد، اما بی کربنات سدیم به میزان یک درصد تاثیر مطلوبی بر هیچ یک از فراسنجه های عملکردی نداشت.

آزمایشی با روش فاکتوریل 2×2×3 با قالب کاملا تصادفی در 12 تیمار ، 3 تکرار و 27 قطعه جوجه در هر تکرار برای بررسی تاثیر شکل خوراک، رقم جو و مکمل آنزیمی بر عملکرد، خصوصیات لاشه و پاسخ ایمنی جوجه های گوشتی با استفاده از 972 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 اجرا شد. عامل های اصلی و سطوح هر عامل شامل رقم جو (فجر، ریحانه و یوسف)، شکل خوراک (آردی و پلت) و سطح آنزیم (صفر و 05/0گرم در کیلوگرم) بودند. بر اساس نتایج حاصله در کل دوره پرورش، مقدار مصرف خوراک و سرعت رشد تحت تاثیر اثرات اصلی و اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0> P). اثرات اصلی (به استثنای رقم) و اثرات متقابل شاخص کارآیی تولید را تحت تاثیر قرار_دادند (05/0> P). پلت نمودن جیره و استفاده از آنزیم، عملکرد و درصد وزن نسبی کبد و صفرا را به طور معنی داری بهبود داد (05/0> P). عیار پادتن تولیدی علیه گلبول قرمز گوسفند (SRBC) و ایمنوگلوبولین نوعIgM تحت تاثیر اثرات اصلی و اثرات متقابل بین عوامل قرار نگرفت، اما غلظت ایمنوگلوبولین نوع IgG با افزودن آنزیم به جیره ها بطور معنی داری افزایش یافت (05/0> P). نتایج این تحقیق نشان داد استفاده از جو رقم ریحانه به شکل پلت و همراه با آنزیم بدون اثر منفی بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه های گوشتی قابل توصیه است.

درک کنترل ژنتیکی صفات رشد یکی از مهم ترین اهداف اصلاح نژادی در پرورش طیور است. به منظور یافتن وراثت پذیری ژنومی صفات رشد، از تراشه تجاری SNP ژنوم مرغ در جمعیت F2 حاصل از تلاقی دوطرفه مرغ بومی آذربایجان و لاین B سویه گوشتی آرین استفاده گردید. وراثت پذیری ژنومی با استفاده از روش آماری بهترین پیش بینی نااریب خطی ژنومی (GBLUP) برای صفات یک، سه، پنج، هفت و نه هفتگی وزن بدن و طول شانک برآورد گردید. به منظور بررسی ارتباط بین حداقل فراوانی آللی SNP ها (MAF) و میزان وراثت پذیری برآورد شده برای صفت رشد هفت هفتگی، SNP ها به پنج گروه MAF تقسیم گردید (1/0-0، 2/0-1/0، 3/0-2/0، 4/0-3/0، 5/0-4/0). همچنین برای برآورد وراثت پذیری ژنومی در هر گروه، پنج مدل مطابق با ماتریس روابط خویشاوندی ژنومی داخل هر گروه استفاده گردید. وراثت پذیری ژنومی برآورد شده برای وزن های هفتگی از 43/0 در هفته اول تا 27/0 در هفته نهم و برای صفات هفتگی شانک از 46/0 در هفته اول تا 12/0 در هفته نهم برآورد گردید. مقدار همبستگی ژنومی به دست آمده برای دو صفت در طی این هفته ها نشان دهنده همبستگی ژنومی بالا برای این دوصفت است. مقدار وراثت پذیری برای پنج گروه MAF به ترتیب 15/0، 30/0، 17/0، 26/0 و 27/0 به دست آمد. در این تحقیق بیشترین مقدار وراثت پذیری برآورد شده مربوط به گروه فراوانی 2/0-1/0 است. وراثت پذیری ژنومی یافت شده در این تحقیق درک بهتری از کنترل ژنتیکی صفات رشد را نشان می دهد. استفاده از این یافته ها میتواند باعث تسریع در پیشرفت ژنتیکی برنامه های اصلاح نژادی شود.

به منظور ارزیابی کارایی اسانس مرزه خوزستانی و جاذب سم پلی ذورب 120 قطعه بلدرچین 51 روزه، طی آزمایشی با چهار تکرار (هر تکرار 2 قطعه نر و 3 قطعه ماده) در قالب طرح کاملا تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند.گروه های آزمایشی عبارتند از: یک- شاهد منفی (جیره بدون آفلاتوکسین)، دو- شاهد مثبت ( جیره آلوده به 5/2 میلی گرم در کیلوگرم آفلاتوکسین)، سه- جیره آلوده +300 میکروگرم بر کیلوگرم اسانس مرزه، چهار- جیره آلوده + 600 میکروگرم بر کیلوگرم اسانس مرزه، پنج- جیره آلوده + 900میکروگرم بر کیلوگرم اسانس مرزه، شش- جیره آلوده + 5/2 گرم در کیلوگرم جاذب سم پلی ذورب با چهار تکرار (هر تکرار پنج پرنده) در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. آزمایش اول شش هفته به طول انجامید. نتایج نشان دهنده تاثیر معنی دار تیمارهای آزمایشی بر وزن نسبی تخمدان ، بیضه ها، حجم و میزان کف تولید شده غده کلواک می باشد (01/0p≤). میزان باروری و جوجه در آوری تخم ها به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی واقع شد (05/0p≤). در آزمایش دوم عملکرد نتاج بدست آمده از گروه های آزمایشی یک، دو و سه به مدت 5 هفته با دریافت جیره شاهد مورد بررسی قرار گرفت. بررسی عملکرد نتاج بدست آمده از پرندگان تغذیه شده با تیمارهای آزمایشی نشان دهنده تفاوت معنی دار در ضریب تبدیل غذایی می باشد. نتایج نشان می دهد که استفاده از اسانس مرزه در سطح 300 و600 میکروگرم بر کیلوگرم و جاذب پلی ذورب می تواند سبب تخفیف عوارض سوء ناشی از مسمومیت با آفلاتوکسین در بلدرچین های مولد گردد.