فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی
سال نهم شماره 4 (زمستان 1394)

هدف این پژوهش، بررسی رابطه مدیریت هوشمند با توانمندسازی کارکنان سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه کارکنان سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی که تعداد آنان 1563 نفر است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده است که تعداد حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 302 نفر برآورد شد. برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته مدیریت هوشمند با مقیاس لیکرت 5 درجه ای و همچنین پرسشنامه توانمندسازی کارکنان الوانی (1390) استفاده شده است. روایی پرسشنامه ازطریق استاد راهنما و مشاور و چند صاحبنظر حوزه مدیریت مورد تایید قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه مدیریت هوشمند و توانمندسازی با استفاده از آلفای کرانباخ به ترتیب 95/0 و 81/0 برآورد شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون چند متغیری و تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که توانمندسازی کارکنان ازطریق مدیریت هوشمند قابل پیش بینی است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری در مدرسه و خودکارآمدی با اشتیاق به مدرسه در بین دانش آموزان دختر انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهر اردبیل در سال تحصیلی 1392-1391 می باشد. نمونه پژوهش شامل 360 دانش آموز می باشد که با توجه به روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای از میان دانش آموزان مدارس ناحیه 1 و 2 شهر اردبیل انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های کیفیت زندگی کاری در مدرسه ویلیامز و باتن (1981)، خودکارآمدی موریس (2001) و اشتیاق به مدرسه فردریک، بلوم و پاریس (2004) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که کیفیت زندگی کاری در مدرسه و خودکارآمدی با اشتیاق به مدرسه دانش آموزان رابطه معناداری دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان داد که کیفیت زندگی کاری در مدرسه و خودکارآمدی توان پیش بینی اشتیاق به مدرسه دانش آموزان را داراست. این نتیجه تلویحات مهمی در زمینه آموزش و ارتقای بهداشت روانی دانش آموزان دارد.

در سال های اخیر، پژوهشگران زیادی به بررسی رابطه تفکر انتقادی با پیشرفت تحصیلی پرداخته اند که حاصل این پژوهش ها نتایج متناقضی بوده اند که تعدادی از این تحقیقات، رابطه بین تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی را تایید کرده اند و تعدادی نیز وجود این رابطه را رد کرده اند. ازاین رو پژوهشگر در پژوهش حاضر بر آن است تا با بهره گیری از روش فراتحلیل، مطالعات انجام یافته در این زمینه را شناسایی کرده و نتایج کمی حاصل از این تحقیقات را باهم ترکیب کرده و نتیجه ای جامع حاصل شود. جامعه موردمطالعه در این پژوهش دانشگاه ها و مراکز مختلف پژوهشی شامل دانشگاه های شهید رجایی، شهید بهشتی، خوارزمی، تهران، الزهرا (س)، علامه طباطبائی، تربیت مدرس، شهید چمران اهواز، شیراز، اصفهان، تبریز و پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش، مرکز اسناد و اطلاعات مدارک علمی ایران و پایگاه های اطلاعاتی SID، magiran و noormags بودند از این تعداد، 51 مطالعه در زمینه موردنظر انتخاب شدند که از آن ها، 139 اندازه اثر به دست آمد. جهت تحلیل اطلاعات از نرم افزار CMA2 و نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج حاکی از اثر کوچک ترکیبی بین تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی بود. همچنین، هر سه شاخص شناختی، فراشناختی و عاطفی با تفکر انتقادی رابطه معنادار داشتند که در این میان اندازه اثر شاخص فراشناختی بیشتر از دو شاخص دیگر بود.

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه هوش معنوی با خودکارآمدی معلمان مدارس ابتدایی شهر همدان بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری و تحلیل داده ها، جزء پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان مدارس ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 1394-1393 به تعداد 1542 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی، و مطابق با فرمول کرجسی و مورگان نمونه ای به حجم 310 نفر انتخاب شد ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی مربیان اسچانن – موران و وولفولک (2001) و پرسشنامه هوش معنوی هیلد برانت (2011)، بود که پایایی پرسشنامه خودکارآمدی معلمان 91/0 و پرسشنامه هوش معنوی 90/0 با روش آلفای کرونباخ تعیین شد. نتایج همبستگی نشان داد که وضعیت هوش معنوی معلمان و خودکارآمدی آنان بالاتر از سطح متوسط است. بین هوش معنوی با خودکارآمدی معلمان رابطه مثبت و معنادار (327/0R=) مشاهده شد همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مولفه های تفکر انتقادی وجودی و نیز تولید معنی شخصی قدرت پیش بینی خودکارآمدی معلمان را دارند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین عدالت سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی و اعتماد سازمانی در کارکنان دانشگاه های دولتی شیراز به مرحله اجرا در آمد. روش پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی بود و جامعه آماری را 1300 نفر از کارکنان مرد و زن دانشگاه های دولتی شهر شیراز تشکیل دادند، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای280 نفر از بین آنها انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات در این پژوهش شامل سه پرسشنامه عدالت سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی و اعتماد سازمانی بود که روایی و پایایی آن در حد مطلوب گزارش شده است. از 280 پرسشنامه توزیع شده 250 عدد آن بازگشت داده شد. داده های حاصل از پرسشنامه ها با استفاده ازضریب همبستگی پیرسون، و مدل معادلات ساختاری در راستای بررسی فرضیه ها و پاسخ به سئوال پژوهش بررسی گردید. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که بین عدالت رویه ای و مولفه های رفتار سازمانی رابطه معناداری وجود ندارد. بین عدالت سازمانی و مولفه های آن با اعتماد سازمانی رابطه معنادار وجود دارد. بین عدالت سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی (161/0r=) در سطح 05/0 ≤p رابطه معنی دار وجود دارد؛ و بین مولفه های رفتار شهروندی سازمانی رابطه معنادار وجود دارد. همچنین الگوی معادلات ساختاری نشان داد که اعتماد به مدیر، عدالت توزیعی و عدالت رویه ای بر اعتماد به سازمان بر حسب شاخص های برازندگی تاثیر مستقیم دارد و بیشترین تاثیر مربوط به اعتماد به مدیر است و بقیه مسیرها غیرمعنادار بوده اند.

پژوهش حاضر، به بررسی تاثیر سبک مدیریت کلاسی تعامل گرایانه بر اضطراب ریاضی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان پلدشت پرداخته است. این پژوهش، از نوع تحقیقات شبه آزمایشی بوده و طرح پژوهشی مورد استفاده در این پژوهش، طرح پیش آزمون و پس آزمون و با گروه های مقایسه است. جامعه آماری در این تحقیق، دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان پلدشت در سال تحصیلی 94-93 که تعداد آن 703 نفر (374 نفر دانش آموز پسر و 329 دانش آموز دختر) می باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول بارتلت، 104 نفر تعیین و به روش نمونه گیری دسترس در چهار کلاس (دو کلاس دخترانه و دو کلاس پسرانه) انتخاب گردید. برای اندازه گیری اضطراب ریاضی دانش آموزان، از پرسشنامه 18 سوالی اضطراب ریاضی شکرانی (1381) استفاده شد. پایایی درونی پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ، 77/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS 18 و با استفاده از روش های آماری توصیفی و نیز استنباطی شامل تحلیل کواریانس انجام شد. نتایج نشان داد اعمال سبک مدیریت کلاسی تعامل گرایانه بر کاهش اضطراب ریاضی، کاهش اضطراب آزمون ریاضی و کاهش اضطراب ماهیت ریاضی، موثر است. همچنین، میانگین اضطراب ریاضی، اضطراب آزمون ریاضی و اضطراب ماهیت ریاضی در دختران کمتر از پسران است؛ بنابراین اعمال سبک مدیریت تعامل گرایانه می تواند نقش بسزایی در فراهم کردن جو مطلوب در جلسه آموزش درس ریاضی و کاهش اضطراب ریاضی داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر روش تدریس جیگسا و و روش سنتی در پیشرفت تحصیلی و میزان یادداری درس جغرافیا در دانش آموزان پسر سال سوم دوره راهنمایی تحصیلی مدارس سما در شهر تهران است. روش پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ روش اجرا شبه آزمایشی است بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای،نمونه ای متشکل از چهار کلاس(دوکلاس گروه آزمایشی،دوکلاس گروه گواه) انتخاب شد.روش تدریس جیگسا و برای گروه آزمایشی و روش تدریس سنتی برای گروکنترل به کارگرفته شد. معلوما تقبلی دانش آموزان در زمینه درس جغرافیا با استفاده از مقیاس محقق ساخته پیشرفت تحصیلی مورد ارزیابی قرار گرفت. پیشرفت تحصیلی و یادداری دانش آموزان پس از اجرای روش های تدریس نیز باهمین مقیاس ارزیابی شد.داده های جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل کواریانسیک راهه و تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از تاثیر معنی دار روش تدریس جیگساو برپیشرفت تحصیلی و یادداری دانش آموزان در درس جغرافیا درگروه آزمایشی است.این نتیجه نشان دهنده برتری و کارآمد یروش تدریس جیگساو درمقابل روش تدریس سنتی است.

هدف از اجرای این پژوهش بررسی رابطه رهبری توزیع شده با خوش بینی علمی معلمان مدارس ابتدایی پسرانه دولتی شهر تهران بود. روش پژوهش، توصیفی – همبستگی بوده و جامعه آماری پژوهش را تمامی معلمان مدارس ابتدایی پسرانه دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 94-93 تشکیل می دادند (7848 نفر). برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد 366 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که گزینش آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای و طبقه ای انجام شد. جمع آوری داده ها براساس دو پرسشنامه رهبری توزیع شده و خوش بینی علمی معلمان صورت گرفت که ضریب آلفای کرونباخ آن ها به ترتیب 0.87 و 0.92 به دست آمد. جهت تعیین روایی پرسشنامه، از روایی محتوایی و سازه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت پذیرفت. نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت رهبری توزیع شده و خوش بینی علمی معلمان ابتدایی پسرانه دولتی شهر تهران بالاتر از حد متوسط و میانگین نظری قرار دارد و بین رهبری توزیع شده با خوش بینی علمی معلمان رابطه مثبت و معناداری در سطح 01/0 وجود دارد. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که از بین هفت بعد رهبری توزیع شده؛ ابعاد تعامل مبتنی بر اعتماد، فرهنگ مدرسه، عمل رهبری، حمایت همه جانبه و ارزیابی و توسعه حرفه ای هر یک به ترتیب 28/0، 19/0، 27/0، 13/0 و 19/0 خوش بینی علمی معلمان را پیش بینی می کنند و روی هم رفته 65/0 از خوش بینی علمی معلمان را تبیین می نمایند ولی دو بعد ماموریت و تصمیم گیری مشترک پیش بینی کننده مناسبی برای خوش بینی علمی معلمان نمی باشند.