فهرست مطالب

روانشناسی تحلیلی شناختی - پیاپی 20-21 (پاییز و زمستان 1393)

فصلنامه روانشناسی تحلیلی شناختی
پیاپی 20-21 (پاییز و زمستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/12/19
  • تعداد عناوین: 7
|
  • نفیسه احمدی، سیاوش طالع پسند، علی محمد رضایی، پروانه سرکشیک زاده، احمد قدسی صفحه 1
    مقدمه
    این پژوهش با هدف تعیین میزان اثربخشی برنامه آموزش مدارس مروج سلامت در پیشگیری اولیه از اعتیاد در دانش آموزان مقطع متوسطه استان قم در سال تحصیلی 93-92 به اجرا درآمد.
    روش
    این پژوهش از نوع شبه تجربی است که 400 دانش آموز(200نفرپسر و 200 نفردختر) به صورت تصادفی خوشه ایاز کل دانش آموزان مقطع متوسطه استان قم، انتخاب شدند. و با اختصاص به دو گروه آموزش و کنترل گمارده شدند. برای بررسی اثر بخشی برنامه آموزش مدارس مروج سلامت در گروه های آزمایش و کنترل از دو پرسشنامه استفاده شد. اولین پرسش نامه، APS (سنجش آمادگی به اعتیاد) و دومین پرسش نامه نیز مقیاس نگرش نسبت به مواد مخدر بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از برنامه آماری 15SPSS و از شاخص ها و روش های آماری میانگین، انحراف استاندارد، و تحلیل کوواریانس استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد آموزش برنامه مروج سلامت درکاهش گرایش به سوء مصرف مواد، گرایش فعال و گرایش منفعل دانش آموزان موثر بوده است. در بررسی جداگانه اثر بخشی آموزش ها بر گروه های دختر و پسر، نتایج نشان داد آموزش برنامه مروج سلامت در کاهش گرایش به سوء مصرف موادو گرایش فعال و گرایش منفعل در دانش آموزان دختر موثر بوده است، در حالی که در دانش آموزان پسر موثر نبوده است. همچنین آموزش مروج سلامت در ایجاد نگرش منفی دانش آموزان نسبت به مصرف مواد موثر است. در بررسی جداگانه در گروه های دختر و پسر، آموزش برنامه مروج سلامت در ایجاد نگرش منفی دانش آموزان دختر نسبت به مصرف مواد موثر بوده است در حالی که در دانش آموزان پسر موثر نبوده است.
    نتیجه گیری
    نتایج به دست آمده از این پژوهش اثربخشی برنامه مروج سلامت در پیشگیری اولیه از اعتیاد در دانش آموزان مقطع متوسطه استان قم را به اثبات می رساند.
    کلیدواژگان: مروج سلامت، پیشگیری اولیه، سوء مصرف مواد، تغییر نگرش
  • سیدمحسن حجت خواه، حسن رضایی، محسن درکه صفحه 17
    هدف
    کار در زندان یکی از پراسترس زاترین مشاغلی می باشد که سلامت روانی کارکنان را به مخاطره می اندازد و باعث فرسودگی شغلی افراد می گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین فرسودگی شغلی با سلامت روانی در کارکنان زندان مرکزی کرمانشاه می-باشد.
    روش
    پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان زندان مرکزی کرمانشاه در سال 1390 اعم از افسرنگهبانان و کارمندان ستادی که بصورت مستقیم با افراد زندانی سروکار دارند می باشند که شامل 118 نفر بودند. کلیه افراد جامعه با استفاده از روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس به عنوان نمونه انتخاب گردید. شرکت کنندگان به پرسشنامه های سلامت روانی گلدبرگ (1972) و فرسودگی شغلی گلدارد (1989) و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی محقق ساخته پاسخ دارند. داده ها با استفاده از روش آماری رگرسیون تجزیه و تحلیل شد.
    نتایج
    یافته های پژوهشی نشان داد که بین استرس شغلی و نمره کلی سلامت روانی کارکنان رابطه مثبت و معنادار بود که در سطح p> 0/01 این مقدار معنادار می باشد. بین فرسودگی شغلی و مولفه های علایم جسمانی و اضطراب رابطه در سطح p> 0/05 معنادار بود و بین فرسودگی شغلی با افسردگی رابطه در سطح p> 0/01 معنی دار بود اما بین فرسودگی شغلی با خرده مقیاس عملکرد اجتماعی رابطه معنادار مشاهده نگردید.
    کلیدواژگان: فرسودگی شغلی، سلامت روان، کارکنان، زندان
  • حسین ابراهیمی مقدم، سید حامد واحدی صفحه 25
    هدف
    پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش خودکنترلی بر سلامت روان پرستاران شهر تهران انجام گرفته است. روش پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است.
    روش
    جامعه آماری شامل کلیه پرستاران شاغل شهر تهران و نمونه مورد پژوهش که به روش خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شده، شامل کلیه پرستاران بیمارستان منتخب (50 نفر)است. از این تعداد 30 نفر از افرادی که بیشترین نمره (کمترین سطح سلامت) را کسب کرده اند انتخاب شده و در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار مورد استفاده به منظور جمع آوری اطلاعات، شامل پرسشنامه 90 سوالی هوش هیجانی بار-آن و پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی(GHQ) است که توسط گروه آزمایش و کنترل در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل شده است. آموزش خودکنترلی هیجانی در قالب 7 جلسه 60 دقیقه ای، هر 15 روز یکبار به گروه آزمایش ارائه شد.
    یافته ها
    که با روش های آماری توصیفی و استنباطی تحلیل کواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS به دست آمده، بیان گر تاثیر معنادار آموزش خودکنترلی بر سلامت روان است. بنابراین این نوع آموزش به عنوان یکی از مهارت های کاربردی در شرایط پراسترس پرستاران توصیه می شود.
    کلیدواژگان: هوش هیجانی، آموزش خودکنترلی، سلامت روان
  • پریسا برون، داود معنوی پور، مجتبی صداقتی فرد صفحه 33
    این پژوهش با هدف بررسی مکانیسم های دفاعی زنان مبتلا به کژکارکردی جنسی و مقایسه آن با زنان عادی انجام شد. روش پژوهش، علی-مقایسه ای و ابزار پژوهش، شامل پرسشنامه ارزیابی عملکرد جنسی زنان و پرسشنامه مکانیسم های دفاعی(DSQ-40) بود. نمونه پژوهش، شامل 60 نفر (30 زن عادی و 30 زن با کژکارکردی جنسی) بود که به روش نمونه گیری در دسترس، در دو گروه قرار گرفتند. یافته های حاصل از آزمون آماری فرضیه ها اولا بیانگر آن بود که زنان مبتلا به کژکارکردی جنسی، نسبت به زنان عادی از سبک های دفاعی متفاوتی استفاده می کنند. دوم اینکه، زنان مبتلا به کژکارکردی جنسی در مقایسه با زنان عادی، بیشتر از مکانیسم های دفاعی رشدنایافته استفاده می کنند. همچنین زنان مبتلا به کژکارکردی جنسی، در مقایسه با زنان عادی بیشتر از مکانیسم های دفاعی روان آزرده استفاده می کنند. مکانیسم های دفاعی رشد یافته در گروه زنان مبتلا به کژکارکردی جنسی کمتر از گروه زنان عادی است و این به آن معناست که زنان عادی بیشتر از زنان گروه کژکارکرد جنسی از مکانیسم های دفاعی رشد یافته استفاده می کنند. نتیجه اینکه سلامت جنسی افراد به طور معناداری با مکانیسم های دفاعی آن ها در ارتباط است و مکانیسم های دفاعی این ظرفیت را دارند که به عنوان یکی از متغیرهای درمانی در نظر گرفته شوند و در مداخلات درمانی مورد توجه قرار گیرند.
    کلیدواژگان: مکانیسم های دفاعی، سبک های دفاعی، کژکارکردی جنسی، زنان
  • منصور حرفه دوست، محمد علی یزدان پناه، نفیسه صریحی، اسماعیل خیرجو صفحه 45
    زمینه
    تحقیقات انجام شده در مورد نقش دو زبانگی و خلاقیت آثار متناقضی را به همراه داشته است. بخشی از این محدودیت ها به نحوه سنجش خلاقیت اشاره می کند. اکثر تحقیقات انجام شده در این حوزه از آزمون های خود سنجی خلاقیت یا تفکر خلاق و واگرا به عنوان نشانگری برای خلاقیت استفاده کرده اند. این در حالی است که تحقیقات جدید دال بر همبستگی ضعیف بین عملکرد واقعی خلاقیت و آزمون های فوق الذکر هستند. این پژوهش با استفاده از ابزارهای سنتی و جدید خلاقیت به بررسی نقش دو زبانه بودن بر خلاقیت پرداخته است.
    هدف
    هدف این پژوهش مقایسه دانشجویان دو زبانه و یک زبانه در ابعاد آزمون تفکر خلاق تورنس و عملکرد واقعی خلاقیت بود.
    روش
    طرح این پژوهش از نوع تحقیقات مقطعی بوده و شیوه جمع آوری داده ها به صورت همزمان صورت گرفت. برای کنترل آثار مربوط به تحصیلات از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی (103 نفر دو زبانه و 103 نفر یک زبانه) استفاده شد. از آزمون تصویری خلاقیت تورنس برای سنجش توان خلاقیت و از سنجش توافقی برای سنجش عملکرد خلاقانه استفاده شد.
    یافته ها
    تحلیل واریانس چند متغیره نشانگر برتری دانشجویان دو زبانه ها در سه بعد آزمون تفکر خلاق تورنس(سیالی، بسط، اصالت) بود. بین دو زبانه ها و یک زبانه ها در دو بعد دیگر تفکر خلاق (انتزاعی بودن عناوین و بسته بودن پیش رس) تفاوتی معنادار وجود نداشت. همچنین هیچ تفاوت معنی داری در عملکرد واقعی خلاقیت (فن سنجش توافقی) بین دو زبانه ها و یک زبانه ها وجود نداشت.
    بحث و نتیجه گیری
    نتایج این پژوهش دال بر این بود که وقتی خلاقیت توسط آزمون هایی نظیر تفکر واگرای تورنس، که آزمونی برای سنجش توان خلاقیت (نه عملکرد) است، مورد سنجش می گیرد دو زبانه ها نسبت به تک زبانه ها برتری خفیفی نشان می دهند. اما وقتی خلاقیت توسط آزمون های عملکردی خلاقیت مورد سنجش قرار می گیرند، این برتری دیگر وجود ندارد.
    کلیدواژگان: دو زبانگی، آزمون تفکر خلاقیت، عملکرد خلاقیت، فن سنجش توافقی
  • اثربخشی آموزش روش حل مسئله بر روابط خانوادگی و شغلی کارمندان
    محسن شکوهی یکتا، اکرم پرند، سعید اکبری زردخانه صفحه 59
    هدف
    پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش آموزش روش حل مسئله در روابط خانوادگی و شغلی صورت گرفته است.
    روش
    روش پژوهش، شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون است. داده های پژوهش حاضر با استفاده از پرسش نامه های محقق ساخته روش های تربیتی و روابط شغلی، قبل و پس از اجرای کارگاه آموزشی گردآوری گردیده و در آن در نه جلسه دو ساعته برگزار شده است. در این کارگاه 99 نفر از کارمندان شرکت ایران خودرو شرکت داشتند (51 مرد و 48 زن).
    یافته ها
    پس از گردآوری داده ها، میانگین نمرات در پیش آزمون و پس آزمون در هر یک از روش های تربیتی و همچنین در پرسش نامه روابط شغلی با استفاده از آزمون t وابسته مقایسه شد. مهارت حل مسئله در میان شرکت کنندگان افزایش یافته، روش تربیتی آنها در خانواده و روابط شغلی آنان نیز بهبود یافته است.
    کلیدواژگان: مهارت حل مسئله، آموزش کارمندان، رابطه والد، فرزند، روابط شغلی
  • سنجش اثربخشی کلاس های آموزشی مهارت های زندگی بر سطح آگاهی همسران جانبازان (مورد مطالعه استان سمنان)
    مستوره صداقت، نرگس خاتون اکرم صفحه 71
    هدف از پژوهش حاضر سنجش اثر بخشی کلاس های آموزشی مهارت های زندگی بر سطح آگاهی همسران جانبازان استان سمنان بود. جامعه این تحقیقهمسران جانباز استان سمنان بودند. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 50 نفر از همسران جانباز استان سمنان می باشند. در مطالعه حاضر ابتدا آن هایی که واجد شرایط لازم هستند به طور تصادفی در دو گروه 25 نفره جای گرفتند(گروه آزمایش و گروه کنترل). پس از آن برای افراد گروه های آزمایشی، جلسات آموزش مهارت های زندگی در طول چند جلسه برگزار شد. افراد گروه کنترل نیز هیچ مداخله ای دریافت ننمودند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش عبارت بودند از پکیج آموزش مهارت های زندگی و پرسشنامه خودپنداره راجرز. داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های زندگی در پس آزمون باعث افزایش نمرات آگاهی شده است. با توجه به اندازه تاثیر می توان گفت این میزان قابل توجه است. بنابراین می توان گفت که آموزش مهارت های زندگی می تواند به طور موثری باعث افزایش آگاهی همسران جانبازان گردد.
    کلیدواژگان: آموزش مهارت های زندگی، آگاهی، همسران جانبازان
|
  • Page 17
    Aim
    Working in prison one of the most stressful vocations which harms the mental health of employees and in a reason for individuals vocational. The aim of present study is to investigate the pelalion vocational earson and mental health in Kermanshah province central prison employees.
    Method
    the present study is expressive and a kind of correlation. The study community includes all employees of Kermanshah central prison in years 1390 weather guard officers or employee staff and was 118 persons. All community persons were selected as sample. The participations answered the mental health inventory of Goldberg (1972) and Goldardsrocational erosion and mohaghegh demographic information inventory and analyzed with regression statistics method.
    Results
    the study data showed that between vocational stress and main score of mental health was a positive significant relation that in level p> 0/01 is significant. Between the vocational erosion and bodily sign and stress there was significant relation in level p> 0/05 and between vocational erosion with depression relation the level was significant p> 0/01 but between vocational ersion with social activity scale fraction is not seen a significant relation.
    Keywords: vocational erosion, mental health, worker, prison
  • Page 25
    This research is performed in order to study the effectiveness of self-control training on mental health. The method of research is semi experimental with pretest-posttest design with control group. Statistical population contain all employed nurses in Tehran. A total of 50 nurses of a selected hospital were chosen as the sample group by multilevel cluster sampling. From this number, 30 nurses received the maximum health score using the tool of General health questioner (minimum mental health level). These 30 nurses were distributed into two groups, experimental and control. The tools used for data collecting, included emotional intelligence questioner (90 question) from Bar-on and general health questioner- GHQ – (28 question) that were completed by experimental and control group in pretest and posttest phase. Emotional self-control training was presented for experimental group in 7 one hour sessions every 15 days. Findings were obtained using descriptive and inferential statics (Covariance analysis) and SPSS software. Results demonstrated significant effect of self-control training on mental health. Thus this education type as a functional skills in full stress conditions is suggested.
    Keywords: Emotional intelligence, Self, control training, Mental health
  • Page 33
    This study aimed to investigate women with defense mechanisms compared with normal women were sexually dysfunctional. The sample consisted of 60 patients (30 women and 30 women with normal sexual dysfunctional) the sampling method, in two groups. The results of the first test hypotheses showed that women with sexual dysfunctional than the ordinary women of different defensive style they use. Second, women with sexually dysfunctional women in general, the more immature defense mechanisms they use. Also, women with sexual dysfunctional, compared with normal women more neurotic defense mechanisms they use. Defense mechanisms developed in the group of women with sexual dysfunctional lower than normal women. This means that normal female sexual dysfunction than women developed defense mechanisms they use. The result is that sexual health is significantly associated with their defense mechanisms and defense mechanisms have the potential to be one of the variables to be considered therapeutic and medical interventions considered.
    Keywords: defense mechanisms, defensive style, sexually dysfunctional
  • Page 45
    Context: Research aiming to study the effects of bilingualism on creativty have contradicatory results. Some parts of this conflicting results relates to meashring creativity. Most research in creativity studies use self-report questionaires or creative and divergent thinking as an indicator of creativity. However, resent research implided that ther is poor correlation between creative performance and mentioned tests. This research conducted using traditional and modern instruments to eluciadiate bilingulism effects on creativity.Target: the purpose of cureent study was comparative investigation of bilingual and monolingual students.
    Method
    croos- sectional desighn was used to gathering data simiultanusly. Master students of psychological – educational faculty of Allame tabatabaii university To control the educational level effects (103 bilngual, and 103 monolingual students).
    Finding
    Data analysis using MANOVA showed that in 3 dimensions (fluency, elobration, and originality)of Torrance creative thinking the bilingual students had advantages to monolinguals. But in other 2 dimesions of creative thinking, there was no significant difeerence between those groups. Resuls, also. Showed that there was no significant difference between monolinguals and bilinguals in creative performance.
    Conclusion
    results of current research implied when creativity was measured by tests such as Torrance creative thinking, bilingual students get higher scores. However, when creativity was assessed by creativity performance tests, this difference was not observed.
    Keywords: bilingualism, creative performance, creative thinking, consensual assessment technique
  • The effectiveness of teaching problem-solving strategies on family and career relationships of employees
    Page 59
    Aim
    This study was conducted with the aim of investigating the role of teaching problem solving methods in family and career relationships.
    Method
    The design of this study is Quasi-experimental with pretest -posttest. Data are collected before and after the workshops, utilizing parenting strategies and career relationships questionnaires developed by the researchers. These two-hour workshops in nine sessions have been held for 99 employees of the Iran- Khodro Company (51 men and 48 women).
    Findings
    After collecting the data, the mean scores of pretest- posttest for factors of parenting styles and career relations questionnaire were compared using dependent t- test procedure. Finding suggests that problem-solving skills among participants have increased and employment relations and parenting styles have improved.
    Keywords: Problem, Solving skill, Employee training, Parent, child's relationship, Career's relationships
  • Measuringthe effectiveness oflife skillstraining on awareness of veteran's wivesSemnan province
    Page 71
    The purposeof the present study was measuringthe effectiveness oflife skillstraining on awareness ofveteran's wivesSemnan province. The research population partnerswereveteransofSemnan province. The samplein this studyis50war veterans spouseSemnan province. In this study,those whoarequalified were divided randomly intotwo groups of 25people (Experimental groupand the control group). Thenthe experimentalgroup, life skillstraining sessionsheldoverseveral sessions. Thecontrol groupreceivedno intervention. The instruments usedinthe study were Packageslife skillsandself-concept Rogers’squestionnaire. The dataobtainedwereanalyzedusinganalysis of covariance. The results showed thatlife skills training atpost-test Increase theawarenessscores. Depending on the sizeeffectit can be saidthatthe amountis significant. Sowe can say thatlife skills trainingcaneffectivelyincreasetheawareness ofvictim's wives.
    Keywords: life skills training, awarenessspouses of veterans