فهرست مطالب
مجله پژوهش های اعتقادی کلامی
پیاپی 21 (بهار 1395)
- تاریخ انتشار: 1395/03/30
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 7-22یکی از شبهات و اشکالات مطرح، منافات برده داری با شخصیت انسان است؛ یعنی علی رغم این که اسلام به انسان شخصیت می دهد، چرا برده داری را تایید کرد؟ و آن را لغو نکرد؟ فلسفه این تایید چه بود؟ در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی به آن پرداخته شده و در جمع آوری مطالب از روش کتابخانه ای و روش فیش برداری استفاده شده است و نتیجه گرفته شده از آنجا که حذف برده داری از جامعه نیازمند زمان بوده، برنامه تدریجی اسلام در راستای حذف آن بوده است و اسلام اگر چه ابتدا آن را تایید کرد ولی برای از بین بردن نظام برده داری برنامه هایی از قبیل بستن سرچشمه های بردگی، گشودن دریچه آزادی، احیای شخصیت بردگان و... را دنبال کرد و در این زمینه موفق شد به طوری که الان در اسلام برده داری وجود ندارد.کلیدواژگان: برده، برده داری، اسلام، انسان، شبهه
-
صفحات 23-46نخست معنای لغوی و اصطلاحی تقیه بیان می شود و بر پایه ی آن، تفاوت تقیه با توریه، اضطرار، اکراه و مانند آنها بررسی می گردد. اقسام تقیه(خوفی، مداراتی و کتمانی) که هر یک هدف و انگیزه ای مخصوص به خود دارد، بخش دوم مقاله است. در این بخش اقسام تقیه و انواع هر یک از این قسم ها، به اجمال بازگو می شود. بخش سوم مقاله، احکام تقیه، به تناسب اقسام آن است. هر قسم از تقیه، حکمی ویژه دارد. تفاوت اقسام تقیه، تفاوت احکام آنها را توجیه می کند. روش تحقیق در مقاله حاضر کتابخانه ای و توصیفی تحلیلی است که به بررسی مسائل تحقیق و رفع ابهامات در این زمینه پرداخته می شود.کلیدواژگان: تقیه، احکام تقیه، اقسام تقیه، خوف، مدارا، اضطرار، احکام تکلیفی و وضعی تقیه
-
صفحات 47-64پس از شکل گیری حکومت اسلامی در مدینه گروه های متعددی در برابر پیامبر (ص) صف آرایی نمودند که از جلوه های بارز آن قوم یهود ساکن در مدینه و حوالی مدینه بودند. یهودیان از جمله اقوامی بودند که به تصریح قرآن کریم به جهت اطلاع از پیامبر موعود در مدینه ساکن شدند؛ اما به علت دشمنی با پیامبر (ص) و لجاجت در پذیرفتن حق و حقیقت اساس دین خود را فراموش کرده و در صدد مقابله با پیامبر (ص) و گسترش اسلام برآمدند. دنیا دوستی یهود موجب شد تا آنها علاوه بر اقدامات نظامی علیه اسلام و پیامبر (ص)، به توطئه ها و دسیسه های فرهنگی نیز اقدام کنند و با طرح مسائلی کلامی و دینی مانع از تبلیغ و گسترش اسلام شوند. در قرآن کریم به انواع مجادلات کلامی یهود در دوره پیامبر (ص) و سوالات آنها در زمینه های دینی از قبیل نبوت پیامیر (ص)، شان حضرت ابراهیم (ع)، تغییر قبلیه و... اشاره شده و به هر کدام پاسخی درخور داده شد تا باعث عبرت افراد حقیقت جو باشد. هدف آنها از این مجادلات کلامی نشان دادن عجز پیامبر (ص) از مبارزه با استدلال های آنها و اثبات براهین خود بود تا در مسلمانان نسبت به صداقت گفته های پیامبر (ص) تردید ایجاد کنند و از دین اسلام بازگردند.
بررسی انواع مجادلات کلامی و اعتقادی یهودیان برای مقابله با پیامبر (ص) و مسلمانان موضوع این نوشتار است که با استناد به آیات قرآن، کتب تفاسیر و منابع تاریخی و به شیوه توصیفی تحلیلی و روش کتابخانه ای بدان پرداخته خواهد شد.کلیدواژگان: پیامبر (ص)، یهود مدینه، مخاصمات دینی، مجادلات کلامی -
صفحات 65-84چگونگی نیل آدمی به معرفت الله همواره دغدغه حکیمان و دانشمندان اسلامی بود، و دیدگاه های مختلفی درباره آن مطرح است؛ روایات اسلامی برای اهل بیت (علیهم السلام) در معرفت الله جایگاهی رفیع و کلیدی قائل شده اند تا جایی که در برخی روایات معرفت الله منحصرا از طریق اهل بیت معرفی شده است.
واسطه بودن اهل بیت (علیهم السلام)که ازجهتی، وجودی خلقی داشته واز جهت دیگر به واسطه ویژگی های منحصر به فرد و جایگاه خاصشان در عالم وجود به خداوند متصل اند می تواند ما را در دستیابی به معرفت و نیز تحلیل و کیفیت چگونگی دست یابی به آن رهنمون سازد.
در این مقاله ضمن تبیین نقش واسطه گری اهل بیت علیهم السلام در معرفت الله و ضرورت چنین واسطه گری که مویدات نقلی و عقلی برآن صحه گذاشته اند، نقش تکوینی و تشریعی ایشان در معرفت آفرینی در اقسام مختلفی قابل تصویر است. تبیین عقلی و شهودی معرفت الله به صورت تشریعی در کنار تصرف وجودی، و نقش آفرینی ولایت و محبت ایشان به صورت تکوینی در شناخت خدا نقش افرینی می کنند. براین اساس چگونگی نیل به معرفت الله به وسیله اهلبیت را بر پایه منابع اسلامی از جمله روایات می توان تبییین و تحلیل نمود.کلیدواژگان: اهل بیت، وساطت، معرفت الله، انسان کامل، ولایت، فیض، چگونگی وساطت -
صفحات 85-102درباره تفسیر فعل انسان از حیث اختیار و جبر، از سوی دین پژوهان رهیافت های مختلفی ارائه شده است. اشاعره و در راس آنان، ابوالحسن اشعری نظریه «کسب» را مطرح و مدعی شد که نقش انسان در فعل خویش کسب فعل و نه ایجاد آن است. لکن عالمان اشاعره در طول تاریخ در تبیین حقیقت آن دچار اختلاف شده و به تبع آن قرائت های مختلفی ارائه کرده اند. نویسنده با فحص در آثار اشاعره به هفت رهیافت مهم از نظریه کسب دست یازیده است که در این مقاله با تحلیل و ارزیابی تقدیم می شود. در مقاله روشن خواهد شد که نظریات ارایه شده از تبیین حقیقت کسب ناتوانند و در آن آراء به نوعی به جبر یا به تفویض منتهی می شوند، لذا برخی از عالمان اشاعره به انکار نظریه کسب پرداخته و به نظریه «امر بین الامرین» امامیه روی آوردند.کلیدواژگان: جبر، اختیار، کسب، امر بین الامرین، اشاعره، علیت، فاعلیت
-
صفحات 103-122یکی از بحث های پر دامنه فلسفه دین که در قرن بیستم تحت تاثیر آراء ویتگنشتاین پرورش یافته، نا واقع گرایی است و یکی از ناواقع گرایان افراطی، فیلیپس است. او واقعیت را امری کاملا زبانی می داند و زبان را خالق همه اشیاء؛ همچنین با توجه به مبانی پوزیتویستی اش مفاهیم دینی را دارای مرجع عینی نمی داند، چون ارجاع به واقعیت را خاص علم می داند، لذا نظریه او نوعی نظریه غیرشناخت گرایانه در باب دین خواهد بود و این نظریه منجر به نفی مفاهیم متافیزیکی از جمله «خدا» می شود.
این نوشتار درصدد است، ابتدا مبانی و اصولی را که نهایتا منجربه غیرشناختاری بودن زبان دینی از نظر فیلیپس می شود بررسی نماید و در گام بعد با تبیین لوازم این نظریه به نقد آن بپردازد.کلیدواژگان: واقع گرایی، ناواقع گرایی، بازی های زبانی، گرامر، شکل زندگی، باور دینی، فیلیپس -
صفحات 123-158ولایت فقیه به عنوان نظریه ای در جهت اقامه دین و توسعه پرستش خداوند از ساحت فردی به ساحت اجتماعی و حکومی، افق جدیدی را در علوم مختلف اسلامی و سیاسی گشوده است. در سال های اخیر ضرورت پرداختن به «فقه سیاسی» و مباحث مرتبط با ولایت فقیه برای پاسخ گویی به نظرات رقیب و روشن شدن بسیاری از مباحث، بیش از پیش احساس شده است. فقه شیعه در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود همواره با نعمت بسیار باارزش اجتهاد توانسته مسائل فقهی را با توجه به نیازهای جامعه حل و از رهگذر اجتهاد برآمده از مکتب اهل بیت علیهم السلام پیوسته در حال تحول و نوآوری باشد. شکی نیست که در زمان های اخیر فقهای برجسته و ستون های استوار فقه و فقاهت فراوان بودند، ولی در میان آن ها تنها افراد کمی به عنوان صاحب مکتب شناخته شدند. برای مثال، امام خمینی(ره) یکی از افراد صاحب مکتب در این زمینه است. نگارنده در این مقاله بر آن است ضمن اشاره به خطابات قانونیه معظم له، به بررسی و بازپژوهی ملاک خطابات حکومی و غیرحکومی پرداخته، و با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از قرآن کریم، کتب مرجع فقهی و اصولی و... به شرح و توصیف آن بپردازد.کلیدواژگان: خطابات، خطابات حکومی، خطابات غیرحکومی، خطابات قانونی، حکومت
-
Pages 7-22Among the posed doubt and issues is the contradiction between slavery and human personality. That is, while Islam gives personality to human, why has Islam confirmed slavery and not rejected it? What is the philosophy of this confirmation? This article has investigated the issue in a descriptive and analytic method and field noting is used in gathering the data. The conclusion is that because deleting the slavery in society had been a time consuming process and although Islam confirmed it at first, conducted programs like blocking slavery origins, opening the freedom gates, surviving slaves personalities, etc. And Islam succeeded in this way so that today there is no slavery in Islam.Keywords: Slave, slavery, Islam, human, doubt
-
Pages 23-46First we explain verbal and idiomatic meaning of neservation and it's differences to "Toriyeh","exigency" and "reluctancy" in second section of essay, we will introduced different kind of reservation, including three type mentioned belw. Eeach of them has it's goal and reason.
1- Beacaus of fearing to saving yourself
2- Beacaus of hiding lifestyle to countinu your way in thinking
3- Beacaus of making good and effective human relationship with
other's to save scocity.
In third section we explain rul's and sentences about every kind. That are different from one to other . Beacaus of their reasons .Keywords: Reservation, kinds of reservation, fraring, adoping, nessesity, sentences -
Pages 47-64After the establishment of the Islamic state in Medina, several groups such as the Jews who were residing in the city and its neighborhood deployed against the Prophet. As The Holy Quran states Jewish were among those nations who settled in Medina awaiting the prophecy of the promised one, but Because of their hostility to the Prophet (PBUH) and obstinacy in accepting the truth, they forgot the basis of their own religion and tried to oppose the Prophet (PBUH) and prevent the spread of Islam. Secularism of the Jews led them to take military actions against Islam and intrigued against it. Also, by broaching verbal and religious issues, the attempted to hamper the spread of Islam. Verbal conflicts of the Jews and their religious questions, including the prophecy of Mohammad; the dignity of Prophet Ibrahim (PBUH); and Qibla shift, during the life of the Prophet have been mentioned and appropriately answered in the Holy Quran to be a lesson for those who seek truth. Citing several verses, commentaries, and historical resources and through a library descriptive-analytical approach, this paper aims at evaluating those doctrinal and verbal challenges Jews used to confront the prophet and his followers.Keywords: The Prophet (PBUH), Medina Jews, Religious Conflicts, Verbal Challenges
-
Pages 65-84How to obtain human knowledge of God is always a concern of philosophers and scientists, and there are different views about it; Islamic traditions for the Ahl al-Bayt (PBUH) in the knowledge of God have placed a very high status key so that the knowledge of God exclusively in some traditions through inmate has been introduced. By the Ahl al-Bayt (PBUH) who, in a sense, existential mood and on the other hand due to unique features and their own place in the universe are connected to God can help us in the pursuit of knowledge and the quality of and the seeking to lead it. In this article clarifies the role of intermediary Ahl al-Bayt (as) in the knowledge of God and the need for such intermediaries have confirmed that support the rational and traditional Furthermore, their developmental role and legislation in different kinds of knowledge creation in the image. Explaining the rational and intuitive knowledge of God in the form of legislative Besides being captured, and his love for developmental role of provinces and their role in the knowledge of God. Based on how to obtain the knowledge of God by Ahlbyt based on Islamic sources such narratives can be Tbyyyn and analyzed.Keywords: inmate, mediation, knowledge of God, perfect man, province, grace, how mediation
-
Pages 85-102Regarding mans actions, from viewpoint of compulsion or volition, among religion researchers, there are different approaches. Asharites and its head believe in theory of acquisition and claimed mans role in his actions is acquisition, not creation. But during history Asharite ulama, have got different ideas and readings concerning the reality of acquisition. Studying the Asharite works, the author found seven prominent approaches and then criticized and evaluated them. He demonstrated that the Asharite theories of compulsion or volition not only are not able to explain the reality of acquisition, but they lead to either compulsion or indeterminism. Therefore, some Asharite ulama denied the theory of acquisition and accepted the Shii theory of intermediate position.Keywords: compulsion, volition, acquisition, intermediate position, Asharites, causality, subjectivity
-
Pages 103-122One of the most boisterous topics of the philosophy of religion that has been rooted from the wittgenstien's view points, is the non-realisme of religios propositions. Phillips as a follower of wittgenstien has trid to offer a radical non-realistic. He thought that the fact is completely linguistic and language is creator of all things. According of his positivist principles, religious concepts have no references to facts. Because this kind of reference is specially for Knowledge. Finally he has accepted the non-cognitive of religious belief and so, on the baisis of this non-realism, he has to deny the objectivity of the metaphysical concepts such as (God). primarily this thesis intended to express the principles that resulted noncognitive religious language and then expresses the necessaries and criticisms of this theory.Keywords: Realism, non, realism, language Game, Grammer, Form of Life, Religious belief, Phillips
-
Pages 123-158The guardianship of the jurist as a theory religion practice, and developed of God worship from individual in to social and state one has opened a new horizon in different political and Islamic sciences. In recent years it has been felt more necessary to pay attention to political jurisprudence and issues relevant to the guardianship of the jurist in order to answer the opinions of rivals and clarifying the issue. Shia jurisprudence through its challenging history, has been able to solve jurisprudence problems due to precious of ijtihad driver from Ahl al-Bayt thoughts and is developing. Doubtlessly in recent era there has been plenty of outstanding religious scientist, but there has been a limited number among there who have a school Imam Khomeini is one of them. The author of this essay is, referring to the legal statement holiness. to this article wants to review and study the standards for determining state orders from non-state orders. And explain it by the use of analytical descriptive method of the Holy Quran, reference jurisprudence and principle jurisprudence, and etc books.Keywords: Orders, state orders, non, state orders, legal orders, state
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.