فهرست مطالب

بیوتکنولوژی کشاورزی - سال هشتم شماره 2 (پیاپی 22، تابستان 1395)

مجله بیوتکنولوژی کشاورزی
سال هشتم شماره 2 (پیاپی 22، تابستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/06/07
  • تعداد عناوین: 7
|
  • راحله پناه آبادی، اسدالله احمدی خواه*، حسین عسکری صفحات 1-16
    تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی در ایران و جهان می باشد. به منظور بررسی واکنش لاین موتانت MT149 به شرایط تنش خشکی و مقایسه ی آن با رقم والدی ندا در مرحله گیاهچه ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. تنش خشکی (6- بار) با استفاده از محلول پلی اتیلن گلیکول 6000 اعمال شد و دینامیک رشد برگ و میزان کلروفیل های a و b در زمان های مختلف پس از تنش (0، 12، 24 و 36 ساعت بعد از اعمال تنش) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ، زمان و تیمار بر تمامی خصوصیات مورد بررسی معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نیز نشان داد که لاین موتانت نسبت به رقم والدی خود از نظر همه خصوصیات مورد مطالعه برتری داشت. همچنین بررسی بیان ایزوفرم A ژن کاتالاز (OsCat A) در زمان های مختلف بعد از تنش نشان داد که رقم والدی ندا در زمان 24 ساعت پس از تنش کاهش معنی داری (7- برابر) در بیان ژن کاتالاز نشان داد، اما لاین موتانت MT149 در همین زمان افزایش بسیار معنی داری (8/15 برابر) در بیان ژن کاتالاز نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق می توان نتیجه گرفت که احتمالا یکی از دلایل تحمل بالاتر رقم موتانت MT149 به تنش خشکی، افزایش بیان ژن OsCat A برای رفع اثرات سمی ROS می باشد.
    کلیدواژگان: برنج، بیان، تنش خشکی، کاتالاز
  • وحید دانش*، سید حسن حافظیان، قدرت الله رحیمی میانجی، ایوب فرهادی صفحات 17-30
    اسکراپی یا بیماری انسفالوپاتی های اسفنجی شکل قابل انتقال (TSE) یک بیماری عفونی کشنده گوسفند و بز است که روی سیستم عصبی مرکزی حیوان تاثیر می گذارد. در این پژوهش، از 300 راس گوسفند نژاد بومی قزل، ماکویی و هرکی نمونه های خون جمع آوری و با استفاده از یک جفت پرایمر اختصاصی یک قطعه 173 جفت بازی از اگزون سه ژن پروتئین پرایون تکثیر شد. با استفاده از تکنیک PCR-SSCP الگوی باندی برای هر یک از نمونه ها در جمعیت مورد مطالعه شناسایی و بعد از توالی یابی چند شکلی های مشاهده شده در کدون های 136، 154 و 171 آنالیز و مقایسه آن بین نژادهای مختلف انجام گرفت. در این مطالعه دو هاپلوتایپ ARR و ARQ شناسایی شد که بیشترین فراوانی مربوط به هاپلوتایپ حساس به اسکراپی (ARQ) بود. بیش از 98 درصد نمونه ها با داشتن ژنوتیپ ARQ/ARQ در دسته گوسفندان با مقاومت پائین نسبت به این بیماری قرار گرفتند. سه چند شکلی جدید L178، E147و L173برای اولین بار در جهان در این مطالعه مشاهده شد. مقایسه فراوانی هاپلو ژنوتیپی بین نژاد های ماکویی- قزل و ماکویی- هرکی از نظر آماری معنی دار بود (05/0P<). اطلاعات بدست آمده در این پژوهش شاید بتواند برای برنامه های اصلاحی جهت کنترل این بیماری در جمعیت گوسفندان ایران موثر باشد.
    کلیدواژگان: گوسفندان نژاد بومی، اسکراپی، ژن پروتئین، پرایون، چندشکلی، PCR، SSCP
  • زهرا زینهاری، شهرام پورسیدی*، جعفر ذوالعلی صفحات 31-52
    گیاه ازمک به ‏واسطه تولید ترکیب ضدسرطانی و ضدمیکروبی سولفورافان، از گیاهان دارویی ارزشمند به‏حساب می‏آید. بهینه‏سازی روش‏های کشت‏بافت به‏منظور آسان نمودن استحصال ترکیبات‏دارویی آن، فرآیند انتقال‏ژن و نیز بهبود صفات این گیاه‏دارویی، بسیار مهم است. این تحقیق، با ریزنمونه های برگ‏لپه‏ای، ساقه و ریشه در محیط کشت MS در قالب دو آزمایش جداگانه، صورت گرفت. تجزیه داده ها به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. در نتایج آزمایش اول با غلظت‏های متفاوتی از تنظیم‏کننده های رشدNAA وBAP، بیشترین درصد پاسخ‏دهی، شاخه‏زایی مستقیم و میانگین تعداد شاخه در ریزنمونه ریشه و بیشترین درصد ریشه‏زایی و میانگین تعداد ریشه در ریزنمونه برگ‏لپه‏ای مشاهده شد. تیمار 1 میلی‏گرم در لیتر BAP بدون حضور NAA سبب القای بیشترین میانگین تعداد شاخه مستقیم در جداکشت ریشه گردید. برگ‏لپه‏ای در تیمار 2 میلی‏گرم درلیتر NAA و5/0 میلی‏گرم درلیترBAP بالاترین درصد ریشه‏زایی و میانگین تعداد ریشه را تولید کرد. درصد کالوس‏زایی و آغازش کالوس ریزنمونه ساقه بیشتر از دیگر ریزنمونه ها بود، در‏حالی‏که درصد باززایی کالوس در سه ریزنمونه مورد مطالعه اختلاف معنی‏داری نداشت. اما بیشترین میانگین تعداد شاخه های حاصل از کالوس‏های باززا‏شده در ریزنمونه برگ‏لپه‏ای دیده شد. آزمایش دوم با ترکیبی از غلظت‏های مختلف 2،4-D و BAP، تحت تاثیر دو تیمار تاریکی مطلق و 16 ساعت دوره روشنایی، انجام شد. طبق نتایج، بالاترین مقدار صفات مورد بررسی، مربوط به تیمار 16 ساعت دوره روشنایی بود. ریزنمونه های برگ‏لپه‏ای و ساقه بیشترین درصد کالوس‏زایی و ریزنمونه برگی بیشترین وزن کالوس را نشان دادند. در‏حالی‏که بالاترین درصد باززایی کالوس و نرخ رشد کالوس از ریزنمونه ریشه بدست آمد. بیشترین وزن کالوس در ریزنمونه برگی و درغلظت 5/0 میلی‏گرم در لیتر 2،4-D و3 میلی‏گرم در لیتر BAP و بالاترین نرخ رشد کالوس در ریزنمونه ریشه و در غلظت 5/0 یا 1 میلی‏گرم در لیتر 2،4-D و3 میلی‏گرم در لیتر BAP و بیشترین درصد باززایی کالوس در ریزنمونه ریشه و درغلظت 2 میلی‏گرم در لیتر 2،4-D و2 میلی‏گرم در لیتر BAP و یا تنها درغلظت 3 میلی‏گرم در لیتر BAP مشاهده شد.
    کلیدواژگان: ازمک، القای کالوس، باززایی مستقیم، بهینه سازی کشت بافت
  • زهرا عزیزی، عباس رافت، جلیل شجاع، حسین مرادی شهربابک*، محمد مرادی شهربابک صفحات 53-68
    در کاربردهای ژنتیک جمعیت، اختصاص افراد به جمعیت های مربوط به خود اهمیت دارد. با توسعه تکنولوژی تعیین ژنوتیپ در مقیاس وسیع بسیاری از نشانگرها از جمله اسنیپ ها برای این مطالعات قابل دسترس شده اند که این اسنیپ ها در مطالعه تنوع ژنتیکی دام های اهلی و ساختار جمعیت سودمند هستند. هدف این تحقیق بررسی ساختار و لایه بندی گاومیش های مناطق مختلف دو اکوتیپ آذری و شمالی با استفاده از داده های SNPChip 90 با روش های معمول بررسی ساختار جمعیت بود که برای این منظور تعداد 258 گاومیش از استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل مربوط به اکوتیپ آذری و از استان گیلان مربوط به اکوتیپ شمالی نمونه گیری و تعیین ژنوتیپ شدند. نتایج حاصل از کنترل ژنومیک لایه بندی ضعیفی با =1.056λ نشان داد که حاکی از وجود اختلاط (ساختار ضعیفی) در بین دو اکوتیپ است. پلات های حاصل از تجزیه مولفه های اصلی و مقیاس بندی چند بعدی، تفکیک این دو اکوتیپ و استان های مختلف دو اکوتیپ را براساس فواصل انجام داد. روش Admixture نیز نزدیکی فاصله ژنتیکی افراد استان های مختلف دو اکوتیپ را نشان داد که البته افراد خالصی هم در این بین وجود داشتند و k=3 خطای اعتبارسنجی پایینی داشت. این روش ها قادر به جداسازی کلی حیوانات به توده های مربوطه بودند و نتایج این تحقیق گویای ارتباط ژنتیکی نزدیک افراد چهار استان مختلف از دو اکوتیپ آذری و شمالی بود.
    کلیدواژگان: لایه بندی جمعیت، ترانه اسنیپ 90K، گاومیش، MDS، PCA
  • پرستو مجیدیان*، حمید نجفی زرینی، کن یوشیدا، غلامعلی رنجبر، قربانعلی نعمت زاده صفحات 69-82
    در این مطالعه، اپرون مصنوعی gnt با قابلیت تنظیم رونویسی برگشتپذیر در باکتری باسیلوس سوبتیلیس با استفاده از القاء کننده گلوکونات ایجاد شد. ابتدا، جهت عدم تاثیر پدیده بازدارندگی کاتابولیتی کربن بر روی میزان رونویسی، در ناحیه اتصالی پروتئین کاتابولیتی A در توالی های creup و credown جهش ایجاد شد. سپس، ژن های ساختاری اپرون گلوکونات تحت کنترل یک پروموتر مداوم قوی (PrpsO) به منظور تجزیه پذیری مداوم القاء کننده گلوکونات قرار گرفتند. از ژن گزارشگر lacZ نیز در پائین دست پروموتر های gnt جهت ارزیابی کارکرد اپرون مصنوعی استفاده شد. نتایج حاصل از القاء ضربه ای نشان داد که آنزیم بتاگالاکتوزیداز در هر یک از سویه های جهش یافته، در زمان صفر یا عدم حضور القاء کننده فعالیتی نشان نداد. با اضافه کردن 1 میلی مولار القاء کننده، حداکثر فعالیت آنزیم و تجمع متابولیت در 1 ساعت بعد از اضافه شدن القاء کننده دیده شد و به دنبال آن با تجزیه القاء کننده فعالیت آنزیم متوقف شد. با افزودن 5/2 و 5 میلی مولار گلوکونات به محیط کشت، حداکثر فعالیت آنزیم بتاگالاکتوزیداز به ترتیب در زمانهای 2h و 4h مشاهده شد. داده های ما بیانگرصرف زمان طولانی تری برای تجزیه القاء کننده و به تبع آن روشن ماندن اپرون در مدت زمان بیشتر و توقف رشد سلولی در حضور غلظت های بیشتری از القاء کننده بود. به طور کلی، می توان استفاده از سیستم القاء ضربه ای و اپرون های مصنوعی برگشت پذیر را جهت تولید وسیع متابولیت های خاص در بازه زمانی کوتاهی از رشد باکتری ها در مطالعات بعدی پیشنهاد کرد.
    کلیدواژگان: باسیلوس سوبتیلیس، اپرون مصنوعی، گلوکونات
  • رضا نظیفی گلیردی، غفار کیانی*، علی دهستانی کلاگر، سید حمیدرضا هاشمی صفحات 99-112
    انار (Punica granatum L.) گیاهی بومی ایران می باشد. به رغم اینکه انار از مهمترین محصولات صادراتی ایران به شمار می-رود، اما شناسنامه دقیقی برای تعیین اصالت ژنتیکی و حفظ حقوق مالکیت این ذخیره توارثی گران‏بها در کشور وجود ندارد. در پژوهش حاضر برای بررسی روابط ژنتیکی 47 ژنوتیپ انار، شامل 9 ژنوتیپ زراعی (از کلکسیون انار یزد) و 38 ژنوتیپ وحشی (از استان های مازندران، گیلان و گلستان)، از نشانگر AFLP استفاده گردید. با استفاده از 10 ترکیب آغازگری تعداد 825 نوار (باند) بدست آمد، که تعداد 697 نوار چند شکلی نشان دادند. از بین آغازگرهای مورد استفاده، ترکیب آغازگری M-CTT و E-ACG با 148 نوار بیشترین تعداد نوار و ترکیب آغازگری E-ACC و M-CTGبا 40 نوار کمترین تعداد نوار را تولید کردند. مقدار متوسط محتوای اطلاعات چند شکلی (PIC) برای آغازگرها برابر با 21/0 بدست آمد. متوسط شاخص نشانگر (MI) 33/17 بدست آمد که بیشترین آن مربوط به ترکیب آغازگری M-CAC و E-AAG می‏باشد. بیشترین شباهت ژنتیکی بین نمونه های بهنمیر و شیرین‏کن تهران و کمترین میزان شباهت بین نمونه های برنجستانک و خوش دره دیده شد. تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که 3 مولفه در مجموع 57 درصد واریانس کل را توجیه می نماید. از ترکیب های آغاز‏گری شناخته شده در این پژوهش می توان به عنوان ابزار قدرتمندی در تعیین روابط ژنتیکی در بین ژنوتیپ‏های انار استفاده نمود.
    کلیدواژگان: انار، تنوع ژنتیکی، نشانگر AFLP، تجربه به مولفه های اصلی
  • ابراهیم هنربخش، علی اصغر اسلمی نژاد، محمدرضا نصیری، سعید زیبایی، رضا پسندیده* صفحات 113-127
    تب برفکی یک بیماری ویروسی بشدت واگیردار است که عمدتا دام‏های سم‏شکافته و حیوانات وحشی را متاثر می‏سازد. تب برفکی در ایران یک بیماری بومی محسوب شده که گاهی همه‏گیری های آن موجب خسارت‏ها و تلفات سنگین به خصوص در دام‏های جوان می‏شود. در این مطالعه، بیان mRNA ژن‏های سایتوکاینی IL-2 و IL-12 در خوکچه های هندی واکسینه شده با واکسن غیر فعال شده تب برفکی تیپ O (بدون استفاده از یاور) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های خون از سیاهرگ سافن 8 سر خوکچه هندی نر (در دو گروه شاهد و واکسینه) در روز‏های 7 و 28 پس از اولین واکسیناسیون گرفته شد. استخراج RNA کل از نمونه های خون با استفاده از کیت استخراج ستونی صورت گرفت و پس از آن طی واکنش نسخه‏برداری معکوس به cDNA تبدیل شد. سپس به منظور بررسی بیان ژن های IL-2 و IL-12از روش Real-time PCR نسبی استفاده شد. نتایج نشان داد بیان ژن IL-2 در حیوانات واکسینه شده نسبت به گروه شاهد در خونگیری های اول و دوم تفاوت معنی‏داری نداشت، ولی افزایش معنی‏داری در بیان ژن IL-12 مشاهده شد (P<0.05). از تغییر سطوح بیان ژن‏های سایتوکاینی می‏توان به عنوان شاخص‏هایی جهت ارزیابی اثرات واکسن‏های جدید بر سیستم ایمنی در مطالعات آینده استفاده نمود.
    کلیدواژگان: تب برفکی، خوکچه هندی، IL، 2، IL، 12، Real، time PCR
|
  • Panahabadi R., Ahmadikhah A.*, Askari H Pages 1-16
    Drought stress is one of the most important limiting factors of crop plants in Iran and worldwide. To assess the response of mutant line MT149 to drought stress in comparison to parental cultivar Neda, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design. Drought stress (-6 bar) was induced using poly ethylene glycol 6000 and leaf growth dynamics and chlorophyll a and b contents were evaluated in different time series (0, 12, 24 and 36 hours after stress treatment). Results showed that effects of genotype, time and stress were significant on all investigated characters. Also, mean`s comparisons showed that mutant line MT149 was superior over than itself parental counterpart. Furthermore, assessment of catalase gene isoform A (OsCat A) in different times after stress showed that parental cultivar Neda experienced a significant down-regulation of catalase A gene, while MT149 experienced a significant up-regulation of the gene in the same time. Based on the results of this research it can be concluded that one of evidences on a higher drought tolerance of MT149 is probably up-regulation of OsCat A to scavenge the ROS toxicities.
    Keywords: Rice, Drought stress, Expression, Catalase
  • Danesh V.*, Hafeziyan S.H., Rahimi Mianji G., Farhadi A Pages 17-30
    Scrapie or transmissible spongiform encephalopathy (TSE), is an infectious fatal disease of sheep and goats which affects the central nervous system. In the present study, 300 blood samples were collected from three breeds of Iranian indigenous Ghezel, Harki and Makoei sheep breeds. A DNA fragment with the length of 173 bp from exon 3 of PrP gene was amplified with specific primer pairs. The banding pattern of each sample in the study population was identified by means of PCR-SSCP. Then, after sequencing, comparison and analysis of the observed polymorphism between different breeds were performed at codons: 136, 154 and 171. In the present study, tow haplotypes of ARR and ARQ were identified and the wild type scrapie-susceptible ARQ was the most frequent haplotype. In this study more than 98% of animals were with the genotype ARQ/ARQ which was classified as low resistance to this disease.
    Three novel alleles (L178, E147and L173) were observed for the first time in this study. The comparison of genotype frequency between Makoei-Ghezel and Makoei-Harki sheep breeds were statistically signi ficant (P
    Keywords: Native sheep breeds, scrapie, prion protein gene, polymorphism, PCR, SSCP
  • Zinhari Z., Pourseyedi Sh*, Zolala J Pages 31-52
    Lepidium drabathrough the production of anti-cancer and anti-microbial compound, sulforaphane, is considered a valuable medicinal plants.Therefore, optimization of in vitro tissue culture to facilitate genetic transformation and improvement of traits in this plant is important. This study was conducted, by cotyledon, stem and root explants inMSmedium in the form of two separate tests. Data were analyzed in a factorial experiment based on completely randomized design. In the first experiment with different concentrations of growth regulators NAA and BAP, the highest response rate, direct shoot regeneration rate and direct shoot generation were related to root explants. The highest root production rate and root generation were showed in cotyledons explants. 1 mgl-1 BAP without NAA induced the highest direct shoot generation in root explants. Cotyledons explants in 2 mgl-1 NAA and 0.5 mgl-1 BAP produced the highest Root production rate and the highest root generation. Callus induction rate and callus initiation of stem explants were more than others, but the callus regeneration rate in three studied explants showed no significant difference. The highest shoot generation from regenerated callus was observed in the cotyledons explants. The second experiment with a combination of different concentrations of 2,4-D and BAP, under the influence of two treatments darkness and 16h photoperiod was performed. The highest investigated traits was in the 16h photoperiod. Cotyledons and stem explants were showed the highest callus induction rate and leaf explants showed the greatest weight of callus; While the highest callus regeneration rate and callus growth rate were obtained from the root explants.From leaf explants, the highest callus weightwas obtained from 0.5 mgl-1 2,4-D with 3 mgl-1BAP and the most growth rate of callus was obtained from 0.5 and 1 mgl-1 2,4-D and 3 mgl-1BAP. Also the combination of 2 mgl-1 2,4-D with 2 mgl-1 BAP and 3 mgl-1 BAP, produced the highest callus regeneration in root explants.
    Keywords: Callus induction, Direct shoot regeneration, Lepidium draba, Tissue culture optimization
  • Azizi Z., Rafat A., Shoja J., Moradi Shahrbabak H.*, Moradi Shahrbabak M Pages 53-68
    In applications of population genetics, classi fication of individuals in a sample into populations is important. With the development of high throughput genotyping technologies many markers such as SNPs are available which useful in the study of genetic diversity and structure population. The purpose of this research was to study of population structure and stratification buffaloes from different areas of the two ecotypes (Azari and North) using data SNPChip 90K. A total of 258 buffalo from Ardabil, West Azarbaijan, East Azarbaijan and Guilan provinces were sampled and genotyped. The result showed weak population stratification with λ =1.056 for GC method. Also the plots obtained from PCA and MDS showed separation of different provinces based on genetic distance and these animals have closed genetic relationship. Admixture method represents same results and admixture between individual from different provinces of two ecot ypes and k=3 have low error cross validation. These methods are generally able to separate the animals. The results showed the close genetic relationship between two ecotypes from 4 different provinces.
    Keywords: Population Stratification, Buffalo, SNPChip 90K, MDS, PCA
  • Majidian P. *, Najafi H., Yoshida K., Ranjbar G., Nematzadeh G Pages 69-82
    In this study, we proposed the artificial operon which is capable of reversible transcriptional regulation control in Bacillus subtilis. Firstly, the creup and credown were mutated to release from CCR phenomenon. Then, the structural genes of gnt operon were placed under the control of constitutively strong promoter to degrade gluconate constitutively. In addition, the reporter gene (lacZ) was introduced under control of gnt promoters to evaluate functionality of the artificial operon. The results of pulse induction system showed no enzyme activity of each strain in the absence of inducer. By addition of 1 mM gluconate, the highest enzyme activity was shown at 1h after addition of inducer, and then the inducer degraded to turn off the operon. The maximum activation of enzyme was observed in 2h and 4h after addition of 2.5 and 5 mM gluconate into culture media, respectively. Our data indicated that the longer degradation of inducer and higher enzyme activity was appeared by more concentration of gluconate as well as growth arrest. It is suggested to use the pulse induction system and reversible artificial operon to achieve huge amount of special metabolite at short period of bacterial growth.
    Keywords: Bacillus subtilis, Artificial operon, Gluconate
  • Nazifi, Gelirdi R., Kiani G. *, Dehestani, Kolagar A., Hashemi S.H.R Pages 99-112
    Pomegranate (Punica granatum L.) is native to Iran with several ecotypes which have been adapted to various climatic conditions and diseases. Although it is one of the important exported fruits, there is not a precise identification criteria to determine the authenticity of genetic inheritance and proprietary rights in the country. In the present study the genetic relationships of 47 pomegranate genotypes, in cluding 9 cultivated genotypes (from the collection of Yazd) and 38 wild genotypes (from Mazandaran, Gilan and Golestan provinces), were investigated with AFLP markers. Using 10 primer combinations, 825bands were obtained of which 697 showed polymorphism. Among the primers, primer combination of M-CTT and E-ACG showed the highest number of bands (148) and primer combination of E-ACC, M-CTG produced the lowest number of bands (40). The average value for PIC was 0.21, while Average Marker Index (MI) was 17.33 that the highest one belonged to primer combination of M-CAC and E-AAG. Maximum genetic similarity belonged to Bahnamir with Shirin Kan Tehran samples and the minimum genetic similarity observed between Berenjestanak and Khosh Darreh. Principal component analysis showed that 57% of the total variance was explained by first three components. The identified primer combinations in this study could be used as a powerful tool for determination of genetic relationships between Pomegranate genotypes.
    Keywords: Pomegranate, Genetic diversity, AFLP markers, Principal component analysis
  • Honarbakhsh E., Aslaminejad A.S., Nassiri M.R., Zibaei S., Pasandideh R.* Pages 113-127
    Foot-and-mouth disease (FMD) is a severely contagious viral disease that mainly affects cloven-hoofed livestock and wildlife. Foot-and-mouth disease is an endemic disease in Iran that sometimes caused considerable losses of livestock, especially in young animals.In this study mRNA expression of interleukin-2 (IL-2) and interleukin-12 (IL-12) cytokines was evaluated in vaccinated guinea pigs with inactivated type O FMD vaccine (without adjuvant). Blood samples were collected from saphenous vein of eight male guinea pigs (at control and vaccinated groups) at 7 and 28 days after the first vaccination. Total mRNAs were extracted using the column RNA isolation kit and subsequently reverse-transcribed into cDNA. Then relative real-time PCR assay was used to analyze of quanti fication of IL-2 and IL-12 expression. The expression of IL-2 gene had not significant difference in vaccinated animals compared to the control group in the first and second blood samples but IL-12 gene expression significantly increased (P
    Keywords: Foot, and, mouth disease (FMD), Guinea pig, IL, 2, IL, 12, Real, time PCR