فهرست مطالب

نشریه علوم و فنون منابع طبیعی
سال دوازدهم شماره 1 (بهار و تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/05/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • صفحات 1-14
    پیش نیاز مدیریت اصولی و درخور با توان اکولوژیک رویشگاه، شناخت کامل و جامع از ترکیب و اجزایی آن اکوسیستم میباشد. به منظور بررسی و تحلیل موجودی خشکهدارها و تیپهای مختلف آن در مناطق منطقه مدیریت شده هکتاری در بخشهای از سری گرازبن و نم خانه واقع در جنگل آموزشی و پژوهشی، خیرودکنار 10و نشده دو قطعه %از حجم خشکه دارها سرپا 32 انتخاب و به طور صد در صد آماربرداری گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که %21 %افتاده و 79 %بصورت افتاده، در منطقه مدیریت نشده حضور دارند. که این مقدار برای منطقه مدیریت شده 68و خشکهدار در منطقه مدیریت نشده 4 بشکل سرپا میباشد. همچنین بررسی تیپهای مختلف خشکهدار نشان داد که، تیپ. در منطقه مدیریت شده بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده اند
    کلیدواژگان: خشکهدار، منطقه مديريت شده، منطقه مديريت نشده
  • سید اصغر مشعشعی صفحات 15-27
    تنش آبی عامل اصلی کاهش کارایی اکوسیستم طبیعی است. در دهه های اخیر، تحقیقات در زمینه چرخه آب در در جنگلها بسیار توسعه یافته و به سمت تعیین الگوهایی برای برآورد چگونگی توزیع بارش بر اساس ویژگی های بارش و پوشش جنگل سوق یافته است. این تحقیق با هدف اندازه گیری میزان اینترسپشن، تاج بارش و ساق آب در یک دوره در سری پاتم، پارسل88/8/8 الی 88/2/4 روزه از 188 ) دو گونه راش (با دو تکرار، 114) دو گونه ممرز (و 113 های جمع6 از جنگل آموزشی پژوهشی خیرودکنار صورت پذیرفت. به این منظور، بارندگی کل با استفاده از آوری کننده باران در فضایی باز بیرون از تاج جمع آوری شد و برای جمع جمع8 آوری تاج بارش نیز در زیر هر درخت آوری کننده تاج بارش نصب گردید و هم چنین ساق آب هر یک از درختان راش و ممرز نیز با استفاده از جمع آوری کننده های مارپیچ ساق آب در ارتفاع برابر سینه جمع آوری شد و تعداد بارندگی کل و ساق آب و تاج بارش بعد از هر بارندگی با استفاده از استوانه مدرج اندازه گیری شد و میزان اینترسپشن از تفاوت میان بارندگی کل و مجموع تاج بارش و ساق میلی372/37 آب مورد محاسبه قرار گرفت. در طی دوره مجموع بارندگی کل متر بود و میزان ساق آب و تاج بارش میلی429/27 و 33/62برای میانگین درختان راش به ترتیب میلی416/87 و 15/12 متر و برای میانگین درختان ممرز متر بودند. هم میلی44/15 چنین در این تحقیق نشان داده شد که در کل دوره اینترسپشن مثبت وجود نداشت بلکه مقدار متر میلی56/9برای میانگین درختان ممرز و متر برای میانگین درختان راش به میزان تاج بارش اضافه شده است. به طور کلی مشخص شد که هر چه درخت دارای قطر برابر سینه کم تر و سطح پوست صاف تری باشد میزان ساق آب بیش تری تولید می کند و هر چه تاج انبوه تر و کامل تر باشد از مقدار تاج بارش کاسته شده و هر چه فضاهای خالی موجود در تاج زیادتر باشد بر میزان تاج بارش افزوده می شود، و نیز روابط و مدل های آماری میان بارندگی کل، ساق آب، تاج بارش و اینترسپشن برای درختان راش و ممرز در کل دوره به وسیله نرم افزار. تعیین گردیدSPSS
    کلیدواژگان: اینترسپشن، تاج بارش، ساق آب، بارندگی کل، مدل سازی، راش، ممرز
  • ابوالفضل فانی، زهرا اژدری، علی شهبازی، عبدالواحد کردی * صفحات 29-41

    اولویتبندی زیر حوزه ها یکی از مهمترین راهکارهای مدیریت جامع حوزه آبخیز و پایداری توسعه میباشد. بنابراین اولویتبندی زیرحوزه ها و شناسایی خصوصیات مورفومتریک به منظور شناسایی رفتار هیدرولوژیکی حوزه های آبخیز و طراحی راهبردهای مدیریتی اهمیت زیادی دارند. هدف از این تحقیق اولویتبندی سیلخیزیحوزه آبخیز مراوه پارامتر مورفومتریک شامل ضریب 10 تپه بر اساس روش ترکیبی آنالیز مورفومتریک و همبستگی آماری میباشد. در ابتدا فشردگی، ضریب گردی، ضریب شکل، ضریب کشیدگی، فراوانی آبراهه، تراکم زهکشی، نسبت انشعاب، بافت زهکشی، شکل حوزه و طول جریان روی زمینی به علت تاثیر زیاد در فرآیندهای هیدرولوژیکی و فرسایش و رسوب حوزه های تهیه شد. ارتباط ArcHydro و ArcGIS آبخیز انتخاب شدند. مقدار عددی پارامترهای مورفومتریبا استفاده از نرم افزار بین پارامترهای مورفومتریک و تعیین وزن تاثیر هر یک از آنها با استفاده از روش های همبستگی تاو کندال و آنالیز (بر اساس روش ترکیب خطی SWPI) مجموع وزنی تحلیل شد. در نهایت شاخص اولویتبندی زیرحوزه های آبخیز وزنی برای هر یک از زیرحوزه ها محاسبه شد. نتایج نشان داد که روش نوین اولویتبندی قادر به تعیین اولویت ترتیبی تمام زیرحوزه ها نبود، اما توانست تعداد شش زیرحوزه را با توجه به میزان فرسایش و مقدار رواناب تولیدی) سیلخیزی(برای اجرای اقدامات آبخیزداریبه طور دقیق شناسایی کند.

    کلیدواژگان: اولویتبندی، آنالیز مورفومتری، مراوه تپه، همبستگی آماری
  • ولیاالله موسوی*، عبداالله نجفی صفحات 43-55
    این تحقیق با هدف بررسی تاثیر سطوح مختلف بار و رطوبت نسبی بر رفتار خزش خمشی چوب ممرز متری از سطح دریا از طرح جنگلداری 400 اصله درخت نرمال در ارتفاع 3 (انجام گرفت. بدین منظور betulus سانتیمتر ازچوب بالغ گردهبینه های بریده 2/5×2/5×41 سالم به ابعاد نمونه کاملا 108. ماشلک نوشهر انتخاب گردید درصد و دمای 955 و 653 ،352 شده در ارتفاع برابر سینه، تهیه و در اتاق کلیماتیزه با شرایط رطوبت نسبی هفته متعادلسازی،ابتدا آزمون خمش سه نقطهای با هدف تعیین حداکثر 3 درجه سانتیگراد قرار داده شد. بعد از 203 درصد حداکثر بار شکست 30 و 20 ،10. نمونه در این سه شرایط رطوبت نسبی انجام گرفت 27بار شکست بر روی حاصل شده از آزمون خمش تعیین و سپس آزمون خزش خمشی چهار نقطهای به منظور اندازهگیری پارامترهای خزش ساعت 14 نمونه در بازه زمانی 81) تغییر مکان آنی، تغییر مکان بیشینه، بازگشت آنی و تغییر مکان دائمی (بر روی ساعت برداشت بار) بازگشت (در شرایط رطوبت نسبی یاد شده انجام پذیرفت. بر اساس 10 بارگذاری) رفت (و بازگشت، مدول خزش و خزش نسبی نمونه ها مورد محاسبه قرار – پارامترهای خزش اندازهگیری شده میزان خزش گرفت. نتایج حاکی از آن بود که،تاثیر سطوح مختلف رطوبت نسبی و بار بر پارامترهای خزش معنیدار است، بطوریکه بازگشت و خزش نسبیغیر از ساعات اولیه بارگذاری تنها برای خزش - بازگشت، – بالاترین و پایینترین نمودار خزش درصدو بالاترین و پایینترین منحنی مدول خزش به ترتیب در دو سطح 35 و 95به ترتیب در دو سطح رطوبت نسبی بازگشت و خزش – درصدتشکیل گردید. در اثر مستقل بار، بالاترین و پایینترین منحنی خزش 95 و 35 رطوبت نسبی درصدحداکثر بار شکست و بالاترین و پایینترین منحنی مدول خزش به ترتیب 10 و 30نسبی در دو سطح بارگذاری درصدحداکثر بار شکست مشاهده گردید. نتایج آزمون تجزیه واریانس نشان داد که رطوبت نسبی تنها تاثیر 30 و 10در معنی داری بر مدول گسیختگی دارد، همچنین افزایش خواص خمشی موجب کاهش پارامترهای خزش گردید
    کلیدواژگان: بازگشت، مدول خزش، خزش نسبی
  • مصطفی معدنی پور صفحات 57-70
    در این بررسی ویژگی های مکانیکی و فیزیکی چندسازه ساخته شده از سرشاخه کیوی و پلی اتیلن با دانسیته پایین مش و جفت 20 درصد و با ابعاد 60 و 40،50 مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور آرد سرشاخه کیوی در سه سطح درصد استفاده شد. فرآیند اختلاط مواد با دستگاه اکسترودر انجام شد که پس از 4 و 2 ، 0 در سه سطح MAPPکننده اختلاط مواد چندسازه بی شکل تولید می شود که بعد از سرد شدن دوباره آسیاب و به دستگاه قالب گیری منتق ل شد. در این دستگاه پس از ذوب مجدد ، ماده مذاب به درون قالبهای تزریق شده و نمونه های مورد نظرتولید شد. سپس براساس استانداردهای موجود نسبت به اندازه گیری مقاومت های مکانیکی چند سازه های ساخته شده اقدام کرده و در نهایت تاثیرهر کدام از مواد مورد استفاده را برروی چندسازه های ساخته شده ازطریق نمونه های شاهد و نمونه های تیمار شده مورد بررسی قرار گرفت. خصوصیات مکانیکی عبارتنداز: مقاومت و مدول کشش، مقاومت و مدول خمش ، آزمون به ضربه. آزمون فیزیکی جذب آب و واکشیدگی ضخامت نیز مطابق استاندارد انجام شد. نتایج نشان داد در مقاومت خمشی ، مقاومت کششی، مدول خمشی ،مدول MAPP %4 % آرد چوب به همراه 60 صورت استفاده از 40 کششی و مقاومت به ضربه کامپوزیت حاصل بیشترین مقدار را داشت، و این درحالی است که درصورت استفاده از تمام ویژگی های ذکر شده کامپوزیت حاصل کمتر ین مقدار را داشت. نتایج MAPPدرصد آرد چوب و صفر درصد ساعت 2 جذب آب کامپوزیت حاصل بعد از MAPP %2 %آرد چوب به همراه 50نشان داد در صورت استفاده از MAPP %4 %آرد چوب و 40غوطه وری در آب کمترین مقدار را داشت و این درحالی است که در صورت استفاده از %40 ساعت غوطه وری در آب کمترین مقدار را داشت. در صورت استفاده از 24جذب آب کامپوزیت حاصل بعد از ساعت غوطه وری در آب به کمترین 2 واکشیدگی ضخامت کامپوزیت حاصل بعد از MAPP %4آرد چوب به همراه واکشیدگی ضخامت MAPP %2 %آرد چوب به همراه 60مقدار رسید و این درحالی است که در صورت استفاده از. ساعت غوطه وری در آب به کمترین مقدار رسید24 کامپوزیت حاصل بعد از
    کلیدواژگان: کامپوزیت، آرد سرشاخه کیوی، پلی اتیلن با دانسیته پایین، ویژگیهای کاربردی
  • مقداد جورغلامی ، سمیه خواجوی صفحات 71-79
    در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیت جهان در مشاغل مختلف در معرض طیف وسیعی از عوامل زیانآور و آلاینده های محیط کار قرار دارند که این امر پیامدهای بهداشتی ناگواری را به همراه داشته و امکان ابتلا به بیماری های شغلی را افزایش خواهد داد. آنچه که در ارتباط بین ارتعاش اجسام در محیط و انسان )از نظر بهداشتی (حائز اهمیت است این است که انرژی امواج ارتعاشی در تماس مستقیم با اعضاء و اندامها میتواند در محدوده هایی مخاطرهآمیز باشد. ارتعاش شغلی نیز یکی از معضلات مهم شغلی در کار با ارهموتوری در محیط جنگلداری قلمداد میگردد. مواجهه با ارتعاش میتواند به طور مستقیم باعث صدمات مکانیکی به بدن گردد و به عنوان یک استرسآور سبب اختلالات فیزیولوژیک گردد. انتقال امواج ارتعاشی) انرژی مکانیکی( از یک منبع مرتعش به بدن انسان میتواند سبب اختلال در راحتی و آسایش فرد، کاهش بازدهی در اثر خستگی و نیز اختلال در اعمال فیزیولوژیک کارکنان و در مواردی حتی میتواند سبب ضایعات اسکلتی و برخی بیماری های دیگر شود. کنترل ارتعاش علاوه بر اینکه حفاظت افراد در برابر صدمات ناشی از ارتعاش را به دنبال دارد سبب حفاظت دستگاه ها و بناها از تخریب و استهلاک ناشی از ارتعاش و همچنین کنترل صدای ناشی از ارتعاش خواهد شد. در پژوهش حاضر به بررسی موضوع ارتعاش ناشی از ارهموتوری و چگونگی کنترل ارتعاش در کار جنگلداری پرداخته میشود.
    کلیدواژگان: ارتعاش شغلی، بیماریهای شغلی، کنترل ارتعاش
  • حسین مغیثینوید نعیمیان صفحات 81-86
    درجه سانتیگراد و در طی دو 160 و 140 این تحقیق با هدف بررسی تاثیر تیمار در محیط بخار آب و در دو دمای زمان یک ساعت و دو ساعت بر خواص فیزیکی )دانسیته و جذب آب (و مقاومت خمشی چوب راش صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که تاثیر مستقل زمان و دمای تیمار و اثر متقابل بین آنها بر دانسیته غیرمعنیدار و بر جذب آب معنیدار بود. در حالیکه فقط تاثیر دمای تیمار بر مقاومت خمشی چوب راش معنیدار بود. با افزایش دما تیمار با بخار آب میانگین مقاومت خمشی چوب راش کاهش یافت.
    کلیدواژگان: راش، تیمار با بخار آب، خواص فیزیکی، مقاومت خمشی