فهرست مطالب

فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی
پیاپی 6 (تابستان 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/06/20
  • تعداد عناوین: 7
|
  • بابک سهرابی، امیر اعظمی، حمیدرضا یزدانی صفحه 9
    پژوهش، زیربنای شکل گیری مقوله مدیریت اسلامی به عنوان اساس مدنظر اداره کشور و یکی از مهم ترین عوامل رسیدن به سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 ه. ش. است. هدف اساسی این پژوهش پی بردن به دلایل ضعیف عمل کردن پژوهش های انجام شده در زمینه مدیریت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران طی سه دهه گذشته است. شناسایی عوامل اساسی و تعیین کننده در کاربردی بودن پژوهش ها در زمینه مدیریت اسلامی در آینده ای نزدیک جزو پژوهش هایی است که انجام آن اجتناب ناپذیر است. اولین گام در این راستا آسیب شناسی پژوهش ها انجام گرفته در زمینه مدیریت اسلامی است که پژوهش حاضر نیز با هدف شناخت وضع موجود پژوهش های گذشته و با استفاده از روش کیفی فراترکیب صورت گرفته است. ابزار پژوهش، اسناد و مدارک گذشته در این زمینه است که جمعا تعداد 35 پژوهش را شامل می شود. شیوه تحلیل داده ها براساس کدگذاری باز است. نتایج بیانگر این است که 28 آسیب های (کد) شناسایی شده در 6 عامل اصلی ساختاری، سیاستگذاری، روش شناختی، فرهنگی، انسانی و انگیزشی قابل طبقه بندی هستند. در پایان براساس یافته های پژوهش پیشنهادهای لازم ارائه شده است.
    کلیدواژگان: مدیریت اسلامی، فرامطالعه، فراترکیب، آسیب شناسی
  • علی رضاییان، حسن دانایی فرد، ابوذر زنگویی نژاد صفحه 25
    انتقال جاری فعالیت های اقتصادی به اقتصاد دانش محور، مرحله ای در تکامل اقتصاد دانشی است. این انتقال نوعی جابجایی پارادایمی از اقتصاد انرژی محور به اقتصاد اطلاعات محور مبتنی بر دارایی های دانشی و سرمایه فکری محسوب می شود. بر این اساس، این پژوهش درصدد توسعه نظریه ها در رابطه با دارایی های دانشی و ارائه یک الگوی جامع به منظور اندازه گیری دارایی های دانشی ملی برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار است. در این مقاله به کمک تکنیک تحلیل عاملی و الگوسازی معادلات ساختاریافته، تاثیرگذاری دو سازه جدید یعنی قابلیت های محیطی و سرمایه اجتماعی به همراه متغیرهای معمول در اندازه گیری سرمایه فکری یعنی سرمایه ساختاری و سرمایه انسانی، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تجربی این مطالعه نشان می دهد که سه نوع سرمایه ساختاری، انسانی و اجتماعی به عنوان مولفه-های اصلی سرمایه فکری، به طور مثبتی با یکدیگر همبستگی داشته و هم افزایی دو متغیر سرمایه ساختاری و اجتماعی تحت تاثیر متغیر قابلیت های محیطی، بر افزایش دارایی های دانشی- سرمایه فکری پایدار ملی جهت دستیابی به مزیت رقابتی پایدار تاثیرات مثبتی خواهد داشت.
    کلیدواژگان: دارایی دانشی، سرمایه فکری، قابلیت های محیطی، اقتصاد دانش محور، الگوسازی معادلات ساختاریافته
  • فرج الله رهنورد صفحه 43
    کارایی و اثربخشی مدیریت دولتی در گرو تحکیم حلقه های ضعیف آن است. یکی از این حلقه های ضعیف در سازمان دولت، نبود الگوی بومی مدیریت دولتی است که برای پیاده سازی چشم انداز 1404 از قابلیت های سازگار با شرایط وضعی کشور برخوردار باشد. کم توجهی به این نیاز کلیدی کارکرد الگوهای تقلیدی را در مقابل تغییرات محیطی کاهش می دهد.
    طبق نظریه اقتضایی یک بهترین الگوی مدیریت دولتی وجود ندارد، از این رو، شناخت الگوی مدیریت دولتی مناسب تنها در پرتو همترازی آن با نیازهای اسناد بالادستی در سطوح حاکمیتی و شرایط وضعی کشور امکان پذیر است. در این پژوهش چهار الگوی مدیریت دولتی (اداره امور عمومی، مدیریت دولتی نوین، مدیریت ارزش های همگانی، و مدیریت ارزش های متعالی) برای تحقق حاکمیت تراز چشم انداز 1404 از دیدگاه خبرگان مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان می دهد که اولا حاکمیت مطلوب تراز چشم انداز با ویژگی های شش گانه عدالت گرایی، قانون گرایی، مشارکت جویی، ارزش گرایی، توسعه گرایی، و پاسخگویی قابل تبیین است. ثانیا از دیدگاه خبرگان مدیریت دولتی، ضروری است یک الگوی تلفیقی مدیریت دولتی برای پیاده سازی حاکمیت تراز چشم انداز بکار گرفته شود.
    کلیدواژگان: اداره امور عمومی، مدیریت دولتی نوین، مدیریت ارزش های همگانی، مدیریت ارزش های متعالی و حاکمیت
  • سعید مرتضوی، علی شیرازی، لیلا مرتضوی صفحه 59
    هدف این مقاله، معرفی اجمالی اصلی ترین نظریه های بازنشستگی و دستیابی به وضعیت کاری و نگرش دانشگاهیان به پدیده بازنشستگی پس از بازنشسته شدن آن ها است. در این راستا، جامعه آماری، متشکل از 33 تن از استادان، دانشیاران و استادیاران دانشگاه فردوسی مشهد است که در دامنه زمانی سال های 87-1378 بازنشسته شده بودند. از پرسشنامه پاسخ بسته و باز برای جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده به عمل آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون فریدمن و U من ویتنی استفاده شد. عمده ترین یافته ها حاکی از آن بود که اغلب اساتید مورد مطالعه، کماکان به فعالیت های علمی دانشگاهی در کنار فعالیت های غیردانشگاهی اشتغال دارند. آن ها از این که در تنظیم وقت خود از استقلال بیشتری برخوردارند خشنودند، اما نسبت به کمرنگ تر شدن ارتباط با همکاران و دانشجویان در مقایسه با گذشته ناخشنودند. هم چنین از مسئولین دانشگاه و به ویژه وزارت متبوع انتظار دارند که اولا بازنشستگی به طور عام و بازنشستگی اعضاء هیات علمی به طور خاص در ابعاد گوناگون مورد مطالعه دقیق و همه جانیه قرار گیرد و ثانیا در کوتاه مدت با تدوین برنامه ای نظام مند از توانمندی های آن ها به طور موثرتری بهره گیرند.
    کلیدواژگان: بازنشستگی، نظریه های بازنشستگی، فعالیت ها، نگرش ها، اعضای هیات علمی دانشگاه
  • حسن فارسیجانی، محسن عارف نژاد * صفحه 75

    امروزه عوامل زیادی در دستیابی به کلاس جهانی، ایفای نقش می کنند؛ لیکن در دنیای کسب وکار رقابتی امروز، این نیروی انسانی است که وجه تمایز و برتری یک سازمان محسوب می شود؛ ازاین رو مدیریت منابع انسانی نقش موثری در راستای حرکت به سوی کلاس جهانی در سازمان ها ایفا می کند. گسترش سریع اینترنت در طی دهه گذشته موجب تقویت، پیاده سازی و اجرای مدیریت منابع انسانی الکترونیک (E-HRM) شده است. در این پژوهش به بررسی برخی از عوامل موثر بر اجرای E-HRM پرداخته شده است. این عوامل شامل عوامل کاری، عوامل فردی، عوامل محیطی، عوامل سازمانی و نوآوری E-HRM هستند. برای شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اجرای E-HRM با استفاده از رویکرد AHPاز نظرات 25 نفر از مدیران عالی و منابع انسانی سازمان های آب و برق در شهرستان خرم آباد استفاده شده است. با توجه به اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار expert choice عوامل کاری، عوامل سازمانی، عوامل محیطی، عوامل فردی و نوآوری E-HRM به ترتیب دارای بیشترین تاثیر بر اجرای مدیریت منابع انسانی الکترونیک بوده اند.

    کلیدواژگان: مدیریت منابع انسانی، مدیریت منابع انسانی الکترونیک، کلاس جهانی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی
  • حبیب الله رعنایی کردشولی، آسیه سقاپور صفحه 95
    یکی از کاستی های موجود در حوزه مدیریت عملکرد، نبود یکپارچگی و انسجام بین اجزای این نظام در سطوح مختلف سازمانی است و این مشکل به ویژه در زمینه ایجاد انسجام بین نظام های ارزشیابی عملکرد در سطح سازمانی و ارزشیابی عملکرد کارکنان مشهودتر است. در این مقاله تلاش شده تا الگویی ارائه شود که بتواند یکپارچگی لازم را بین نظام های ارزشیابی عملکرد در سطوح سازمانی و فردی ایجاد کند. برای این منظور، بعد از بررسی الگوهای مدیریت عملکرد سازمانی موجود، الگوی تعالی سازمان(EFQM) و کارت امتیازی متوازن(BSC) به عنوان الگوهای ارزیابی عملکرد سازمانی مناسب انتخاب شدند. سپس با تلفیق این دو الگو و استخراج معیارها و شاخص های ارزیابی عملکرد سازمانی از آن ها، مجموعه ای از شاخص های اولیه جهت ارزشیابی عملکرد کارکنان استخراج شد. در مرحله بعد پرسش نامه هایی طراحی و در بین گروهی از خبرگان توزیع و بر اساس نظرات آنان، الگوی ارزشیابی عملکرد کارکنان در سه مرحله متوالی با روش دلفی نهایی شد. الگوی یادشده دارای 9 بعد، 25مولفه و 76 شاخص بوده و می تواند به عنوان چارچوبی مناسب برای ارزشیابی عملکرد کارکنان در سازمان های مختلف به کار رود. در نهایت به منظور تعیین تناسب الگوی پیشنهادی و انطباق آن با نیازمندی ها و اقتضائات هر سازمان، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، ضرائب اهمیت هر یک از ابعاد، مولفه ها و شاخص های موجود در الگو برای شرکت سهامی آب منطقه ای فارس تعیین و نتایج آن در این مقاله گزارش شده است.
    کلیدواژگان: مدیریت عملکرد، ارزشیابی عملکرد کارکنان، کارت امتیازی متوازن، الگوی تعالی سازمان، فرایند تحلیل سلسله مراتبی
  • طاهره فیضی، مسعود گرامی پور * صفحه 115

    هدف از پژوهش حاضر تعیین معیارهای اصلی و فرعی و استانداردهای کیفی و نمره گذاری پایان نامه های مکتوب رشته های علوم رفتاری (مدیریت، روانشناسی، علوم تربیتی و جامعه شناسی) دانشگاه پیام نور است. 173 معیار ارزیابی پس از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با متخصصان روش پژوهش و سنجش و اندازه گیری در قالب پرسشنامه ای با مقیاس لیکرت و رتبه بندی تنظیم شد. سپس به صورت تصادفی ساده 112 تن از حدود 200 تن از اساتید شاغل و مرتبط با دانشگاه پیام نور در رشته های یادشده به پرسشنامه پاسخ دادند. مقادیر آلفای کرونباخ برای پرسشنامه تدوین شده حدود 0.99 برآورد شد که نشان دهنده قابلیت اعتماد بالای مقیاس است. نتایج آزمون دو جمله ای نشان داد که با بیش از 99 درصد اطمینان معیارهای تدوین شده از دیدگاه اساتید، مورد تایید است. با استفاده از آزمون خی دو معیارهای اعتبار سنجی شده از دیدگاه اساتید در سه طبقه استاندارد پذیرش بدون اصلاح، پذیرش با اصلاح جزئی و پذیرش با اصلاح کلی طبقه بندی شدند. سرانجام استانداردهای نمره گذاری معیارهای ارزیابی با استفاده از تحلیل عاملی به روش مولفه های اصلی مشخص شد.

    کلیدواژگان: ارزیابی، معیار، استاندارد، سنجش پایان نامه
|
  • Babak Sohrabi Yurtchi, Amir Aazami, Hamid Reza Yazdani Page 9
    The research is considered as the fundamental basis for the concept of Islamic Management and for the country governance in the Islamic Republic of Iran in the solar year vision of 1404. The central aim of this research is to identify the weaknesses surrounding the many past research on the topic of Islamic Management that have been conducted in the last three decades in the Islamic Republic of Iran. The recognition of the fundamental and influential factors of the applicability of previous research in the field of Islamic Management in the near future can be considered as an inevitable research which is needed to be done. In this regard, the initial step would be the pathology of the previous research in the domain of Islamic management for which the aim of the current research is to identify the status of the past research through the qualitative method of meta-synthesis. The research tools, documents and proofs are used for analysis which counts to 35 researches totally. The method of coding is based on the open coding approach. The results have shown that the identified 28 weaknesses (codes) can be categorized in six major factors namely structural, policy making, methodology, and cultural, human-oriented, and motivational factors. In the end, a set of recommendations has been provided according to the findings of the research.
  • Ali Rezaian, Hasan Danaeefard, Abouzar Zangoueinezhad Page 25
    Ongoing transition of the Iran to knowledge-based economies is a watershed event in the evolution of the global knowledge economies. This transition marks a paradigmatic shift from energy-based economies to information-based economies based upon knowledge assets and intellectual capital. According, one objective of this study is to develop the theoretical and pragmatic foundations for management and measurement of knowledge assets to facilitate this vision of holistic growth and development. For this reason, first we have explored research literature and similar models and identified a set of indexes for social intellectual & environmental capabilities. Second, with use of factor analysis technique, we have reconnoitered and classified important indexes in three batches. Then, with the contribution of structural equation modeling technique, we have examined the relationships of new element with existing intellectual trinity and the synergism intellectuals and environmental capabilities to gain strategic framework of knowledge measurement, and we have determined with social intellectual and environmental capabilities it will be undemanding to attain knowledge assets, and knowledge competitive advantage will be more stable.
  • Farajolah Rahnavard Page 43
    Efficieny and effectiveness of public administration, is dependent on Strengthening the weak link of it. One of this weak link is the lack of native model of public administration. This model is necessary for implementation of 1404 vision. Ignoring this critical need, decreases the function of imitative model. Based on contingency theory, there is no best model for public administration, therefore recognition of proper public administration model consistent with the condition of country, is possible. In this research four model of public administration for realization of the vision of 1404 are evaluated from the expert’ views. The results show that, first, the six features including justice, law, participation, value oriented, development and accountability, allow the governance of the 1404 vision.Second, from the expert’ views, implementing an integrated model for realization of vision is necessary.
  • Saeed Mortazavi, Ali Shirazi, Leila Mortazavi Page 59
    The purpose of this article is to introduce and discuss the main theories of retirement as a pretext to bring the issue of retirement, in general, and academic retirees, in particular, to the attention of scholars and managers. Thus, a research was conducted in a university setting to determine the main activities that the academic retirees are involved in after retirement and their attitudes toward retirement life. A questionnaire was designed and distributed among the Ferdowsi University of Mashhad academic staff who had retired during 1999-2008 period. The analysis of collected data revealed that most retired academics continue their involvement in the academic work along with nonacademic activities. They are particularly pleased with the opportunity to plan their time and activities as the result of greater independence in retirement. However, the loss of contact with students and colleagues is what dissatisfied them the most after their retirement. They also expect the university administrators and particularly the Ministry of Science, Research and Technology to develop a blue print for more effective use of the academic retirees’ knowledge and skills.
  • Hasan Farsijani, Mohsen Arefnezhad Page 75

    Today, several factors play role in achieving world-class. In today's competitive business world, the human resource is organization's distinction. Therefore, human resources management plays effective role in moving organizations toward world-class.The rapid expansion of the Internet during the past decade has caused, enhancing, implementing and managing the electronic human resources management (E-HRM). This study examines some of the factors affecting the implementation of E-HRM. These factors are including work factors, personal factors, environmental factors, organizational factors, and innovation E-HRM. To identify and ranking the factors that influence on implementation of E-HRM, using the AHP technique, the opinions of 25 top managers of Khorramabad city's power and water industry are analyzed. Based on the results of expert choice software, work factors, organizational factors, environmental factors, personal factors and innovative E-HRM (IN), respectively, have the greatest impact on performance (E-HRM).

  • Habibollah Ranaei Kordshooli, Asieh Saghapour Page 95
    One of the shortcomings in performance management is, lack of unity and integreation between the components of this system at different levels of organization and this issue is more evident especially in creating coherence between the systems of performance appraisal in organizational level and evaluation of employee performance.This article attempts to provide a model that could create necessary integration between the performance appraisal systems of individual and organizational levels. For this purpose, after reviewing existing models of organizational performance management, organization excellence model (EFQM) and balanced score card (BSC) were selected as the appropriate organizational performance evaluation models. Then, combining these two models and extracting criteria and indicators of organizational performance appraisal of them, a set of basic indicators for employee performance Appraisal were extracted. After that questionnaires were designed and distributed among a group of experts. Employee Performance Appraisal model was finalized based on their views in three consecutive stages Delphi method. Mentioned model has 9dimentions, 25components and 76 indicators and can serve as a suitable framework for evaluating employee performance in different organizations. Finally, to determine the appropriateness of the model and its compatibility with the requirements and demands of any organization by using Analytic Hierarchy Proces, the importance coefficient of each dimension, components and indicators in the model for the Fars Regional Water Authority was determined and the results have been reported in this article.
  • Tahereh Feizy, Masoud Gramipour Page 115

    The purpose of this study is to determine the major and minor criteria and qualitative and scoring standards for assessing written master degree dissertation of behavior sciences fields (Management, Psychology, Education and sociology) of Payam Noor University. 172 assessment criteria were developed after literature review and interview with research method and assessment and measurement professionals, and then were used to construct a questionnaire with likert and rating scales. Then 112 teachers were selected randomly from working and related teachers of PNU in the aforementioned fields. The calculated Cronbach Alpha values for the questionnaire were about 0.99 which indicate the high reliability of the scales. Results of binomial tests with more than 99 percent of confidence show that the teachers confirm the developed criteria. Also based on teacher's opinion, the criteria were classified in three standard categories of: acceptance with no modification, acceptance with minor modification and acceptance with major modification. Finally, scoring standards were estimated by principle component factor analysis.