فهرست مطالب

راهبرد دفاعی - پیاپی 25 (تابستان 1388)

فصلنامه راهبرد دفاعی
پیاپی 25 (تابستان 1388)

  • 250 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1388/06/20
  • تعداد عناوین: 9
|
  • نسل جدید رهبران تیمی / «رهیافتی برای سازمان های دفاعی»
    دکترمحمدابراهیم سنجقی صفحه 1
    هسته های تیمی به مثابه کانون های جوشان تغییر و تحول سازمانی در قالب تیم های حل مسئله، بهبود کیفیت، نوآوری، مدیریت پروژه، اتاق های فکر و... در رده های سرپرستی و میانی سازمان های پویا و کمال جو، ایفای نقش نموده، مراتب ارزش آفرینی خود را به اثبات رسانیده اند. با وجود مزایای سرشار کارکردهای تیمی در رده های یادشده، فعالیت های تیمی تاکنون نتوانسته است جایگاه واقعی خود را در رده های بالای مدیریت، و به ویژه در مقام رهبری سازمان به دست آورد. این مقاله در صدد است تا نشان دهد که از این پس دامنه فعالیت های تیمی به حوزه مدیریت عالی و رهبری سازمان های کمال جو کشیده خواهد شد و اینکه این پدیده به مثابه روندی غالب در کارکردهای آتی رهبری سازمانی مطرح خواهد شد. روال مقاله به گونه ای است که ضمن تشریح نمای جدیدی از شالوده رهبری و احصای کارکردهای اصلی مربوط به آن، رحجان رویکرد تیمی را در زمینه پیشبرد هر یک از کارکردهای یادشده روشن می نماید. قسمت پایانی مقاله به تشریح رهیافت رهبری تیمی در اعتلای سازمان های دفاعی کشور اختصاص دارد.
    کلیدواژگان: کارکردهای تیمی، رهبری، راهبرد، چشم انداز، فرهنگ سازی، مدیریت دانش
  • محمد قصری صفحه 21
    جایگاه منابع انسانی در محیط اجرایی ساختارهای دفاعی، با وجود پیشرفت های شگفت آور فناوری ها و تجهیزات، همچنان بی بدیل و قابل توجه است؛ با این تفاوت که پیچیدگی های ناشی از سرعت تغییرات محیطی، توجه مناسبی را به مدیریت بر این مؤلفه بیش از پیش مورد توجه قرار می دهد. مطالعات تطبیقی به عنوان بدیلی برای تحقیقات تجربی در محیط هایی که امکان دستکاری در متغیرها را نمی دهد، جایگاه مناسبی را پیدا کرده است. از آن جا که بهره مندی از تجربه های کشورهای گوناگون در مدیریت منابع انسانی بخش دفاع، تجانس های محیطی مناسبی را با جمهوری اسلامی ایران دارا می باشند، این تحقیق انجام گردید. کشورهای آلمان، آمریکا، اندونزی، انگلستان، ایتالیا، پاکستان، ترکیه، جمهوری چک، جمهوری خلق چین، فدراسیون روسیه، ژاپن، فرانسه و کره شمالی با ملاحظه شباهت ها و تفاوت های محیط عمومی و دفاعی حاکم بر آنها، در قالب مؤلفه های راهبردی مدیریت منابع انسانی، شامل نظام و فرایندهای جذب و گزینش، خدمت وظیفه و احتیاط، به کارگیری و رهایی از خدمت، آموزش و خدمات رفاهی مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته اند و متناسب با نتیجه های هریک از بخش ها، پیشنهادهایی در راستای بهره مندی از تجربه های این کشورها به تصمیم سازان و تصمیم گیران حوزه منابع انسانی بخش دفاعی جمهوری اسلامی ارائه شده است.
    کلیدواژگان: مدیریت منابع انسانی، نیروهای مسلح، مطالعه تطبیقی، راهبرد، خدمت وظیفه، آموزش
  • دکترابراهیم متقی صفحه 57
    رفتار راهبردی و جنگ های منطقه ای آمریکا تابعی از قابلیت های فناورانه و همچنین توانمندی نیروی انسانی آن کشور است. اگر نظام بین الملل در شرایط آشوب زدگی قرار داشته باشد، نیروی انسانی می تواند عامل مکمل ابزارهای فناورانه باشد. در این مقاله تلاش می شود تا رفتار راهبردی آمریکا برپایه مؤلفه هایی مانند فناوری و نیروی انسانی مورد بررسی قرار گیرد. ساختار اقتصادی و فناوری آمریکا به گونه ای طراحی و سازماندهی شده که نقش تحقیقات نظامی را برجسته می سازد. این امر منجر به تولید نسل های جدید از کالاهای راهبردی گردیده و چنین کالاهایی قادر خواهند بود تا معادله رفتار آمریکا در محیط های بحرانی را شکل دهند. مؤلفه هایی مانند ارتباطات، تحرک، اطلاعات و قدرت آتش را می توان بازتاب تحولات فناورانه و تاثیر آن بر ساختار نظامی آمریکا دانست. تجربه بحران های منطقه ای مانند جنگ آمریکا در عراق و افغانستان نشان داد که آمریکایی ها افزون بر فناوری، در صدد بازسازی نیروی انسانی خود بوده و برای ارتقای کارآمدی این نیروها در نبردهای منطقه ای اصل کیفیت انسانی به موازات کیفیت فناورانه را پیگیری نموده اند.
    کلیدواژگان: مهارت راهبردی، تحرک عملیاتی، رفتار راهبردی، سازمان دفاعی، نیروی انسانی، آمریکا
  • رضا صادقی صفحه 85
    راهبرد نظامی از جمله اسنادی است که به مثابه یک راهنما در خدمت نیل به اهداف ملی و تامین منافع و امنیت ملی کشورها می باشد. بنابراین فرایند راهبردپردازی به ویژه در عرصه نظامی بسیار حایز اهمیت است. البته پیچیدگی شرایط، فراوانی متغیرها، تنوع تهدیدها و چالش های بین المللی و منطقه ای دشواری این روند را بیشتر نموده است. بنابراین طراحی راهبرد نظامی، با مشکلات فراوانی از جمله فرایند طراحی و الگوهای انتخابی مواجه شده است، اما با همه موانع و محدودیت هایی که در راه طراحی این راهبرد وجود دارد، کشورها از تدوین و اجرای راهبرد نظامی در دنیای پیچیده و پرچالش امروز بی نیاز نیستند.
    این تحقیق پس از بررسی نحوه تدوین راهبرد نظامی در منابع نظری تلاش شده به بررسی نحوه فرایند تدوین راهبرد نظامی و رهنامه دفاعی در برخی کشورهای منتخب از جمله روسیه، چین، آمریکا، فرانسه، ترکیه، هند و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پرداخته شود. در پایان هم نحوه تدوین راهبرد نظامی در کشورهای مورد مطالعه مورد تطبیق قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: راهبرد نظامی، رهنامه نظامی، راهبرد دفاعی، فرایند، سیاست گذاری، تهدید
  • دکترعلی محمد نایینی صفحه 121
    امروزه رهیافت تقابل گرایی و خشونت محور با محوریت اقدامات نظامی سخت افزارانه در پیچیدگی های نظام بین الملل که ناکامی خود را به ویژه در سطح منطقه به اثبات رسانده است، جای خود را به رویکرد نرم افزاری داده است. رویکرد نرم که از آموزه های مطالعات نوین و معاصر امنیتی است، متشکل از سه مؤلفه منافع، قدرت و تهدید ارزیابی می شود. در این رویکرد تلاش می گردد تامین منافع و مهار تهدید از راه قدرت نرم انجام شود. در این راستا آموزه های لیبرالیستی در مطالعات امنیتی و روابط بین الملل، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در واقع این رویکرد، اصل عملکردی خود را بر مبنای تغییرات از راه قدرت نرم و با تغییر باور، نگرش و الگوهای رفتاری کشور و یا کشورهای هدف، به وسیله ترویج مفاهیم اصلی لیبرالیستی قرار داده است. در این مقاله تلاش شده به منظور درکی اساسی از مقوله تهدیدهای نرم غرب علیه جمهوری اسلامی ایران، ابعاد و ویژگی های قدرت نرم در حوزه های گوناگون آن مورد بررسی قرار گیرد.
    کلیدواژگان: تهدید نرم، براندازی، قدرت نرم، امنیت ملی، اهداف و منافع ملی، ج، ا، ایران
  • ارزیابی گونه شناسی های شناخت و سنجش فرهنگ سازمانی / (آموزه ای برای اندازه گیری فرهنگ سازمانی نیروه ای مسلح)
    دکتربرزو فرهی بوزنجانی، دکترمحمدابراهیم سنجقی صفحه 153
    غنای سرشار و گستردگی دامنه مفهومی فرهنگ سازمانی، صاحبنظران گوناگون را بر آن داشته است تا هر یک به فراخور زمینه تخصصی، علاقه و تجربه های شخصی خود، گونه شناسی خاصی را برای شناخت، سنجش و اندازه گیری فرهنگ سازمانی ارائه نمایند. اینکه در میان انواع گونه شناسی های معرفی شده، کدامیک بهتر می تواند محققان را در مواجهه با موارد مبتلابه یاری نماید، نویسندگان این مقاله را بر آن داشت تا در فرجام یک مطالعه دامنه دار، معیارهای روشنی را برای ارزیابی هر یک از گونه شناسی ها معرفی نموده و بر آن مبنا به ارزیابی چهار گونه شناسی شاخص و منتخب مبادرت ورزند. مقاله در فرایند خود به پژوهشگران توصیه می نماید تا با توجه به نوع تحقیق، کدامیک از گونه شناسی های مطرح را برگزیده و بر آن مبنا مؤلفه ها، متغیرها و شاخص های پروژه تحقیقاتی خود را تعریف نمایند. مقاله در انتها با در نظر گرفتن شرایط ویژه سازمان های دفاعی، مناسب ترین گونه شناسی را برای سنجش و اندازه گیری فرهنگ سازمانی نیروهای مسلح ج. ا. ایران پیشنهاد می نماید.
    کلیدواژگان: فرهنگ سازمانی، گونه شناسی، معیارهای ارزشیابی، طبقه بندی فرهنگ سازمانی، نیروهای مسلح
  • محسن مرادیان صفحه 185
    الگوی مصرف از جمله عواملی است که تاثیری مستقیم بر کارایی و بهره وری نیروهای مسلح هر کشوری دارد. الگوی بهینه در این باره، الگویی است که بیشترین بهره برداری را از منابع موجود نماید.
    این مقاله پس از بررسی وضع کنونی کشور در استفاده از منابع خود، به بررسی چرایی و چگونگی اصلاح الگوی مصرف می پردازد. سپس به الگوی مصرف در نیروهای مسلح پرداخته و ماهیت اصلاح الگوی مصرف در عرصه دفاع را مورد بررسی قرار می دهد. از آنجا که بحث درباره اصلاح الگوی مصرف بدون توجه به امنیت ملی ناقص خواهد بود، این مسئله نیز مورد توجه قرار گرفته و در پایان با آزمون فرضیه ای مبنی بر تاثیر اصلاح الگوی مصرف بر امنیت ملی کشور، نتیجه گیری و پیشنهادهایی را مطرح نموده است.
    کلیدواژگان: کارآمدی، رشد اقتصادی، الگوی مصرف، بهره وری، اقتصاد دفاعی
  • معرفی و ارزیابی کتاب
  • محمودرضا گلشن پژوه صفحه 211
  • مجید عباسی صفحه 221
|
  • M.I. Sanjaghi Page 1
    Team cores as the main source of change and development within the teams of resolution of problems، quality improvement، innovation، project management، think tanks … are playing a role in the managing level and have already proved their values. However، those teams have not acquired their real place within the organizations. This paper intends to show that from now on the scope of teamwork will be extended to high-ranking management and leadership and this trend will be dominant trend of future leadership of organizations. Furtherer، the paper explains new scheme and functions of leadership and supremacy of teamwork approach in all relevant areas. And finally، the paper concludes with the explanation of team leadership approach in improvement of defense organizations of our country.
  • M. Ghasri Page 21
    Although technology amazingly is improving, the place of human resources at the executive branch of defense departments is still remarkable. The only difference is that sophistications out of the speed of developments, necessitates paying due attention to management of human resources. In the mean time, comparative studies, as an alternative to experimental researches in which modification of variables is not possible, have acquired a notable place. With the view to employ similar experiences of other countries, which have much similarity with the Islamic Republic of Iran, this paper is prepared. Therefore, having in mind the similarities and differences regarding defense departments, management of human resources, recruitment process, training and well-being services as well as military service and reserve forces of the Islamic Republic of Iran and countries like Germany, the USA, Indonesia, The UK, Italy, Pakistan, Turkey, Check Republic, China, Russia, Japan, France and North Korea, the current paper studies those factors comparatively and then suggests appropriate ways to employ other experiences by decision makers in management of human resources.
  • I. Mottaghi Page 57
    The US strategic behavior and regional wars are subject to its technologic capabilities and human factor capacities. In chaos within the international system، the human factor can play complementary role to technologic instruments. Therefore، the author of this paper attempts to explain the US strategic behavior based on technology and human factors. In fact، the US economic and technologic structure is planned and organized in such a manner that highlights the role of military researches. This in turn leads to new generation of strategic production، which shapes the equity of the US behavior in a crisis. Those factors like communications، mobility، information and fire strength are among the implications of the US technologic development and its effect on the country''s military structure.
  • R. Sadeghi Page 85
    Military strategy is a guiding document، which is employed to serve national purposes، interests as well as national security. Therefore، the process of preparing military strategy is very important. Also، complication of the situation and variety of involved factors، challenges and threats at the regional and international levels have increased the difficulties in this regard. Thus، planning military strategy faces many problems including the process of planning and the relevant patterns. However، even with lots of difficulties، the countries are in desperate need to plan and to implement military strategy. Following a review of theoretic sources in the field of military strategy، the paper is explaining the process of planning military strategy in a few countries like Russia، China، The USA، France، Turkey، India، and the NATO and finally these processes are compared with each other.
  • A.M. Naeini Page 121
    Nowadays the confrontation approach and coercive measures، mostly in military form، have replaced by software approaches in the international system، which has been unsuccessful especially in the regional level. This new approach originated from the modern security doctrines، is comprised of three factors، including interest، power and threat. Based on this approach، the main effort is done to secure interest and to contain threat by soft powerThe US experience in the regional crises like the war in Afghanistan and Iraq have already indicated that other than technology، the Americans are to restructure their human resources and in order to promote their efficiency in the regional wars، they have paid due attention to the quality of human resources in parallel with technological improvements.
  • B. Farrahi, M.I. Sanjaghi Page 153
    Rich and wide scope of the concept of organizational culture have led many scholars to provide different typology and measurement of the concept based on their own experience and knowledge. The question that which one of them could assist the scholars، have motivated the authors of the current paper to introduce clear criteria to evaluate each one of the typologies and then to evaluate four selected typologies. The paper also recommends especial typology to recognition and measurement of organizational culture by the scholars and finally given the special requirements of defense organizations، it provides the most appropriate typology to recognize and measurement of organizational culture.
  • M. Moradian Page 185
    Consumption pattern is one of the factors which has a direct effect on efficiency and productivity of armed forces. The optimal pattern in this regard is the one that utilizes the existing resources to the maximum extent. After reviewing the current situation in the country in terms of utilization of the resources, this paper illustrates why and how to modify the pattern of consumption. The relevant pattern of the Iranian armed forces is discussed afterwards and then the nature of this modification is scrutinized. Since any discussion in this regard without paying due attention to the issue of national security would be an incomplete one, this issue is also discussed in the paper and finally after experiment of a hypothesis on the relationship between these two factors, some suggestions are provided in conclusion.