نشریه مطالعات کمی در مدیریت
سال هفتم شماره 4 (پیاپی 27، زمستان 1395)

صندوق های سرمایه گذاری مشترک یکی از ابزارهای مالی نوظهور در بازار سرمایه کشور ایران می باشد. ارزیابی عملکرد این صندوق ها در چند دهه گذشته یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز در حوزه مباحث مالی و سرمایه گذاری بوده و معیارهای مختلفی با کاربردهای متنوع ابداع شده است. این پژوهش به بررسی بازده صندوق های سرمایه گذاری مشترک در سهام در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سه ساله 1391 الی 1393، در مقایسه با بازده بازار، و همچنین ارتباط بین اندازه صندوق با میانگین بازده کسب شده پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد بین میانگین بازده صندوق های سرمایه گذاری مشترک در سهام و بازده بازار (شاخص بازده نقدی و قیمت بورس اوراق بهادار تهران) اختلاف معناداری وجود ندارد. و همچنین میانگین بازده صندوق های سرمایه گذاری مشترک در سهام با اندازه بزرگ بیشتر از میانگین بازده صندوق های سرمایه گذاری مشترک در سهام با اندازه کوچک است. با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، درخصوص سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک ومعیارهای ارزیابی عملکرد و همچنین برای بررسی پژوهش های آتی پیشنهاداتی ارائه شده است.

انجام فعالیت هایی علاوه بر فعالیت هایی که منجر به درآمدهای بهره ای توسط بانک ها می شوند تا قبل از سال 1980 نمود چندانی نداشته است، لیکن در دهه اخیر با افزایش رقابت در بازارهای جهانی بانک ها به ارائه خدماتی که بتواند ارزش افزوده بیشتری نسبت به خدمات سنتی ایجاد کند متمایل شده اند. از دیدگاه اقتصادی هدف بانک ها به عنوان یک بنگاه اقتصادی، حداکثر کردن بازده با عنایت به ریسک است، بنابراین مدیریت بانک ها به سمت استفاده از تکنیک های مدیریت نقدینگی جدید و پیچیده تری حرکت کردند. از آنجا که شکست یک بانک می تواند آثار مخرب فراوانی در جامعه جهانی در پی داشته باشد، ناظران بانک ها باید با همان دقت که فعالیت های منعکس در ترازنامه را بررسی می کنند، فعالیت های خارج از ترازنامه را کنترل نمایند. در این تحقیق به منظور دستیابی به یک راه حل بهینه برای استفاده هرچه بهتر از صدور ضمانتنامه ها که یکی از اقلام خارج از ترازنامه می باشد، به بررسی تاثیر ضمنانتنامه که شاخص های آن (ارزش مجموع ضمانتنامه های صادره و حصه غیر بهره ای درآمد) است بر بازدهی بانک که شاخص های آن (بازده دارایی و حقوق صاحبان سهام)  است و ریسک بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازیم. بانک های پذیرفته شده در بورس در زمان شروع این تحقیق شامل شش بانک (ملت، تجارت، پارسیان، کارآفرین، اقتصاد نوین و صادرات) می باشد، قلمرو زمانی این تحقیق سال 1394 می باشد. نتایج حاصله با استفاده از رگرسیون، حاکی بر تاثیر مثبت حصه غیر بهره ای درآمد با بازده حقوق صاحبان سهام و بازده دارایی ها است و ارزش مجموع ضمانتنامه های صادره با یک دوره وقفه بر آنها اثر مثبت دارد، همچنین شاخص های ضمانتنامه بر ریسک بانک تاثیر معناداری ندارند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر توانایی مدیران بر روابط میان مدیریت سود واقعی و عملکرد آتی شرکتها میباشد. نتایج پژوهشهای پیشین گویای تاثیرپذیری عملکرد آتی شرکت از مدیریت سود واقعی و توانایی مدیران میباشد. از نظر تئوری، مدیریت سود واقعی با عملکرد آتی شرکت رابطه منفی معناداری دارد. لذا، جهت اندازه گیری مدیریت سود واقعی از مدل رویچودهری (2006) ، کوهن و زاروین (2010) و زانگ (2012) و برای توانایی مدیران از مدل دمرجیان وهمکارانش (2012) استفاده گردید. محدوده زمانی پژوهش دوره پنج ساله 1388 الی 1392 درنظر گرفته شده و نمونه پژوهش شامل 106 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. در این فرایند از الگوی تحلیل پوششی داده ها (DEA) و رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد میان مدیریت سود واقعی و عملکرد آتی شرکت ها رابطه منفی ضعیفی وجود دارد که با دخالت توانمندی مدیران، ارتباط مذکور ضعیف تر شد.

هدف از مقاله حاضر شناسایی مهمترین نسبت های مالی است که می توان از طریق آن عملکرد شرکتها را ارزیابی نمود. بدین منظور کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1390 تا 1393 به عنوان جامعه آماری پژوهش در نظر گرفته شده و از این میان طبق روش نمونه گیری حذفی سیستماتیک 102 شرکت حجم نمونه آماری را تشکیل دادند. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش تحقیقی توصیفی از نوع همبستگی است. تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی، مدل یابی معادلات ساختاری و دو الگوریتم معروف درخت تصمیم (CHAID, C&RT) با استفاده از نرم افزارهای CLEMENTIN، SMARTPLS، SPSS صورت پذیرفت. نتایج تحقیق پس از انجام تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که تعداد 24 نسبت از کل 28 نسبت مالی در نظر گرفته شده، در ارزیابی عملکرد شرکت موثر بوده که با استفاده از آنالیز فاکتور اصلی PCA این نسبت ها در 7 دسته بنا بر وزن هر یک از آنها از واریانس کل دسته بندی گردید. در مرحله بعد جهت بررسی نوع روابط و میزان همبستگی متغیر ها تحلیل عاملی تاییدی در مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد و مدل اصلی ارائه گردید. نهایتا درخت تصمیم گیری ترسیم و نتایج نشان داد که الگوریتم های درخت تصمیم بالاترین دقت را ارائه می کنند و در میان کلیه نسبت ها،نسبت فعالیت بیشترین تاثیر را در ارزیابی عملکرد دارد.

هدف اصلی این پژوهش تجزیه و تحلیل معیارهای ارزیابی سلامت و ثبات نظام بانکی با استفاده از تکنیک دیمتل است. جامعه آماری پژوهش مدیران و تحلیلگران حوزه بانکداری میباشد و ابزار مورد استفاده پرسشنامه دیمتل است که تعداد 20 پرسشنامه بین خبرگان توزیع و جمع آوری گردید. با تجزیه و تحلیل پاسخ های دریافتی، مشخص گردید که از بین شش معیار ارزیابی سلامت و ثبات نظام بانکی در سیستم رتبه بندی کملز، معیار کیفیت مدیریت بیشترین و معیار حساسیت نسبت به ریسک بازار کمترین اثرگذاری را بر روی سایر عناصر دارند؛ همچنین معیار کیفیت مدیریت بیشترین و معیار نقدینگی کمترین میزان اثرپذیری را از سایر عناصر پژوهش دارا هستند؛ و نهایتا مشخص گردید که معیار کیفیت مدیریت دارای بیشترین تاثیر و تاثر در کل سیستم بوده و معیارهای کیفیت دارایی، کیفیت مدیریت،سوداوری و نقدینگی عناصر علی و معیارهای کفایت سرمایه و حساسیت نسبت به ریسک بازار عناصر معلولی در سیستم هستند.

ارزیابی و عملکرد از مقوله هایی است که از دیرباز در حوزه مدیریت، مدیریت مالی، حسابداری و مدیریت اقتصادی مورد توجه قرارگرفته است. در هر حوزه به تناسب پیشرفت و فناوری تولید اطلاعات و رشد و پیچیدگی های صنعت تجارت، روش های جدیدتری برای سنجش عملکرد مطرح شده است.  به طوری که می توان گفت بسیاری از روش های جدید مکمل روش های ارزیابی در گذاشته بوده و برخی از روش های نوین باعث کنار گذاشتن روش های قدیمی شده است. با افزایش زمینه رقابت در سیستم بانکداری ایران، بانک ها باید همواره به پایش عملکرد خود پرداخته و هرساله عملکرد خود را با استفاده از مدل های مناسب نسبت به رقبا بسنجند. پژوهش حاضر با عنوان ارزیابی عملکرد و رتبه بندی بانک های پذیرفته شده در بورس وفرابورس ایران بر اساس تکنیک پرامتی روش غیر جبرانی با استفاده از رویکرد تصمیم گیری چند شاخص و ارائه الگوی مناسب رتبه بندی، باهدف ارائه مدلی مناسب جهت رتبه بندی بانک ها در بورس و فرا بورس ایران طی دوره زمانی سه ساله از 1391 لغایت 1393 انجام گرفته است. این پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با صاحب نظران و مدیران و کارشناسان با استفاده از شاخص هایی نظیر نقدینگی، کفایت سرمایه، ساختار دارایی و سودآوری به ارزیابی عملکرد و رتبه بندی بانک ها پرداخته است. به منظور به دست آوردن ارزش و اهمیت هر شاخص با استفاده از پرسشنامه و انجام مقایسه های زوجی و تجزیه وتحلیل بر مبنای روش، وزن هر شاخص تعیین گردید و در مدل پرامتی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بیانگر آن بود که به جز شاخص ساختار دارایی ها ارتباط معنی داری بین سایر متغیرها و ارزیابی عملکرد و رتبه بندی بانک ها وجود ندارد.

عدم یا نقصان شفافیت یکی از چالش های قابل توجه سازمان های امروزه بخصوص موسسات مالی و بیمه ای است و وجود شفافیت اطلاعات مالی، یکی از مهمترین و بدیهی ترین عوامل پیشگیری از بحران های مالی و کاهش سطح اعتماد عمومی سرمایه گذاران ، ذینفعان و مشتریان و جامعه می باشد. موضوع افشای اطلاعات به نحو مناسب، جامع و کامل در گزارش های سالانه شرکت در تصمیم گیری تعداد زیادی از افراد جامعه، به خصوص سرمایه گذاران در بازار سرمایه موثر است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر شفافیت اطلاعات مالی در صنعت بیمه کشور با استفاده از تکنیک های دیماتل و تاپسیس فازی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان صنعت بیمه کشور و نمونه گیری به شکل تصادفی ساده از طریق آزمون کوکران و به تعداد 376 نفر تعیین گردیده است. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعه ادبیات موضوعی و نظرسنجی از خبرگان صنعت بیمه ، شاخص های شفافیت مالی شناسایی و در چهار گروه دولتی، محیطی، سازمانی و مالی دسته بندی شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته بوده است که پس از سنجش و تامین روایی و پایایی ، ملاک عمل قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در فاز کمی با استفاده از تکینک های تاپسیس و دیماتل فازی به رتبه بندی و شناسایی روابط علت و معلولی شاخص ها پرداخته شد، به گونه ای که شدت اثر روابط مذکور به صورت امتیاز عددی معین گردید. در پایان با توجه به نتایج حاصله مشخص گردید که تعیین دقیق میزان خسارات معوق وخط مشی دولت در موضوع شفافیت اطلاعات مالی به عنوان اثرگذارترین شاخص ها در مجموع عوامل بوده است.

یکی از وظایف ذاتی آموزش های فنی و حرفه ای، تربیت نیروهای ماهر و نیمه ماهر است که بعضا منجر به اشتغال نیز می شود. با توجه به این که در مطالعات پیشین تاثیر اشتغال در کاهش آسیب های اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش آموزش های فنی و حرفه ای در کاهش آسیب های اجتماعی طی سال های 1390 تا پایان 1394 با نقش میانجی اشتغال به انجام رسید. روش تحقیق در این پژوهش کاربردی، توصیفی از نوع پیمایشی و پس رویدادی بود. جامعه آماری مشتمل بر کلیه آموزش دیدگان معرفی شده از سوی سازمان بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی (ره) و اداره کل زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان زنجان به اداره کل آموزش فنی و حرفه ای بود. طبق فرمول کوکران، تعداد 509 نفر بر اساس نمونه گیری طبقه ای تصادفی، مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل یک فرم مصاحبه نظام مند بود که پایایی و روایی آن به ترتیب با آلفای کرونباخ بالای 0, 7 و تحلیل عاملی مورد تایید قرار گرفت. طبق نتایج حاصله، درصد اشتغال به واسطه آموزش های فنی و حرفه ای، 37, 9 درصد بود. همچنین آزمون فرضیات نشان داد آموزش های فنی و حرفه ای در ماهر یا نیمه ماهر شدن کارآموزان موثر بود و اشتغال بعد از آموزش های فنی و حرفه ای (به عنوان یک متغیر میانجی) بر کاهش 5 مورد از مصادیق 7 گانه آسیب های اجتماعی مشتمل بر: 1- طلاق، 2- سرقت و دزدی، 3- پرخاشگری و خشونت، 4- اعتیاد، 5- بیکاری موثر است.

رابطه بین تاثیر عوامل سازمانی بر توسعه پایدار شرکت با تاکید بر نقش قابلیت های نوآوری و استراتژی مسئولیت اجتماعی شرکت مبحث چالش برانگیزی است که در این مقاله به بررسی آن در شرکت های واقع در شهرک صنعتی شماره 1 زنجان پرداخته می شود. هم اکنون مراکز آکادمیک و سازمان های مهم بین المللی به طور جدی این نگاه را در دستور کار خود قرار داده اند تا از پیامدهای منفی نگاه تک بعدی سنتی نسبت به توسعه پایدار سازمانی پرهیز کنند. یافتن راهی به سمت پایداری سازمانی موضوع بحث بسیاری از کتاب ها و مقالات در دو دهه اخیر بوده است.
این مطالعه به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ روش تجزیه و تحلیل از نوع تحقیقات تحلیلی می باشد. آمار و اطلاعات مورد نیاز تحقیق به روش پیمایشی و از طریق پرسشنامه گرد آوری شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، کارکنان و مدیران شرکت های واقع در شهرک صنعتی شماره 1 زنجان بوده که از بین جامعه آماری 275 نفری، به روش کوکران یک نمونه 160 نفری برای این مطالعه انتخاب شدند. پرسشنامه پخش شده از نظر روایی و پایایی مورد آزمون قرار گرفت که دستاوردها نشان دهنده پایایی و روایی پرسشنامه بودند. داده های گردآوری شده به وسیله پرسشنامه استاندارد، با بهره گیری از آمار توصیفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. برای برآورد مدل نیز از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج این برآورد نشان می دهد که همه ی مولفه های عوامل سازمانی، تاثیر مثبت و معنی داری بر توسعه پایدار شرکت دارد؛ هر چند این تاثیر مثبت درباره مولفه های گوناگون عوامل سازمانی متفاوت است.

موضوع تحقیق حاضر طراحی مدل جانشین پروری برای پست های کلیدی در سازمان امور دانشجویان می باشد. با نگاهی به پیکره وجودی سازمان ها در می یابیم در سازمان ها معمولا از مدیران خارجی استفاده می کنند، در صورتی که بسیاری از نیروهای موجود در سازمان از قابلیتهای زیادی برخوردارند. این افراد به دلیل شناختی که از سازمان و مجموعه دارند باعث تقویت مدیریت کل سازمان میشوند و انگیزه و وفاداری را در سازمان بوجود می آورند. متغیرهای تحقیق، ویژگی های شغل (فردی) و ویژگی های شاغل (عمومی) می باشد. روش شناسی: تحقیق از حیث هدف، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی پیمایشی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای، میدانی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد که از روایی و اعتبار تایید شده برخوردار است. روش تحلیل داده ها نیز AHP می باشد. نتایج آزمون AHP نشان داد مقادیر جانشین پروری در همه معیارها از بهترین وضعیت برخوردارند و اختلافات اندک در امتیاز برخی گزینه ها می باشد که موجب کاهش تفکیک پذیری نتایج می گردد. نتایج تحلیل نشان دهنده این است که از نظر میزان اهمیت به ترتیب عواملی مانند: عوامل موثر بر وظایف مدیریتی شغل، عوامل انگیزشی، نوع مسئولیت، علاقه به فرصت ارتقا، عوامل موثر بر انجام وظایف (آموزش) ، انتصاب فرد جانشین، تشکیل جلسه کاری، سابقه خدمت مطلوب ، شاخص حجم کاری، گروه سنی مطلوب، موفقیت در سمت فعلی، روبرو شدن با مسایل، میزان تعارض، ارزیابی آثار اشتباهات، عوامل نامساعد، عوامل ایجاد اشتباه و فشار عصبی با شاخص سازگاری مقدار کمتر از 0/1 و قابل قبول بر جانشین پروری در سازمان امور دانشجویان موثر می باشد.