فهرست مطالب

نشریه بهداشت مواد غذایی
سال سوم شماره 2 (پیاپی 10، تابستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/05/18
  • تعداد عناوین: 7
|
  • * حمدالله مشتاقی ، مریم عباس والی، الناز محمدی ، احمدرضا صفیان ، میلاد عادل صفحه 1
    این مطالعه به منظور بررسی اثرات ضد باکتریایی عصاره اتانولی سماق (Rhus coriaria L.) در غلظت های 5/0%، 1%، 5/2% و 5% بر عصاره گوشت پخته شده گوساله (مدل غذایی) و محیط آبگوشت تریپتوز سوی براث (مدل آزمایشگاهی) آلوده به اشریشیا کولای در دو دمای 4 و 15 درجه سلسیوس در زمان های صفر، 3، 6، 9، 12، 24و 48 ساعت به روش رقت لوله ای و همچنین بررسی اثر ضد باکتریایی این عصاره به روش انتشار چاهک و تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی(MBC) عصاره سماق علیه این باکتری صورت گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که عصاره اتانولی سماق تاثیر قابل توجهی بر این باکتری در هر دو مدل غذایی و آزمایشگاهی دارد و رشد آن را در هر دو دما به صورت معنی داری مهار می-کند (05/0P<). لازم به ذکر است که تاثیر این عصاره در مدل غذایی ضعیف تر از مدل آزمایشگاهی بود (05/0P<). نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان داد که عصاره اتانولی سماق دارای خاصیت ضد باکتریایی علیه باکتری اشریشیا کولای می باشد.
    کلیدواژگان: سماق، اثرات ضد باکتری، اشریشیا کولای
  • بررسی آلودگی باکتریایی لاشه های گاو کشتار شده در کشتارگاه کرج راک
    صفحه 4
    گوشت لاشه بلافاصله پس از کشتار عاری از میکروارگانیسم می باشد، اما در طول پوست کنی و فرآیندهای پس از آن، آلودگی باکتریایی لاشه اتفاق می افتد. فرآیندهای کشتاری نقش مهمی در افزایش یا کاهش آلودگی میکروبی دارند. در این تحقیق، در مراحل پوست کنی، تمیز کردن و شستشوی نهایی با روش سوآپ برداری غیرمستقیم از نواحی گردن، قسمت خلفی عضلات دست، تهیگاه و کفل 10 لاشه گاو به منظور ارزیابی تاثیر فرآیندهای کشتاری ذکر شده بر جمعیت میکروبی لاشه، نمونه برداری انجام شد. آزمایشات باکتریایی (شمارش باکتری های هوازی در 30 درجه سلسیوس، شمارش اشرشیاکولای و شناسایی سالمونلا) در مورد نمونه ها انجام شد. نتایج نشان داد که قسمت خلفی عضلات دست و مرحله تمیز کردن لاشه به ترتیب آلوده ترین ناحیه و مرحله از نظر میکروبی می باشند. با شستشوی نهایی لاشه بوسیله آب سرد، کاهش معنی داری (05/0 p<) در شمارش باکتری های هوازی قسمتهای گردن و کفل اتفاق افتاد؛ ولی شستشو قادر به حذف کامل آلودگی میکروبی نبود.
    کلیدواژگان: آلودگی باکتریایی، شمارش باکتری های هوازی، کشتارگاه، لاشه گاو
  • سید ابراهیم حسینی* ، شیرین حاجی باقر نایینی ، هما بهمدی ، علیرضا پژند صفحه 9
    در برخی از فرآورده های گوشتی از گوشت استخوان گیری شده با روش مکانیکی (Mechanically Deboning Poultry Meat) MDPM به دلیل ویژگی های تکنولوژی مناسب و محتوی کم لیپید و اسیدهای چرب اشباع استفاده می شود. از طرف دیگر می توان برای بهبود برخی ویژگی های MDPM از تکنولوژی مورد استفاده در تولید سوریمی استفاده نمود. به این معنی که این مراحل می تواند باعث تغییر ترکیبات شیمیایی و غلظت پروتئین های میوفیبریلی و بهبود خواص عملکردی MDPM گردد. در این تحقیق که ابتدا MDPM از مرغ تهیه و مراحل تولید سوریمی شامل دو مرحله شستشو با محلول بی کربنات سدیم %5/0 و مرحله سوم با آب 4 درجه سلسیوس انجام شد، بعد از هر مرحله شستشو آبگیری انجام شد. سپس از لحاظ ویژگی های شیمیایی (رطوبت، پروتئین، چربی و خاکستر) و الگوی الکتروفورتیکی MDPM و سوریمی مورد بررسی قرار گرفتند.
    کلیدواژگان: گوشت طیوراستخوان گیری شده بطور مکانیکی (MDPM)، سوریمی، الکتروفورز
  • جعفر ابوالحسنی* ، محمد امجدی صفحه 19
    یک روش جدید میکرو استخراج تک قطره بر اساس مایعات یونی برای پیش تغلیظ مس و نقره در مقادیر بسیار کم و اندازه گیری با دستگاه جذب اتمی الکتروترمال،ETAAS، توسعه یافته است. 8 میکرولیتر از مایع یونی 1- هگزیل 3- متیل ایمیدازولیوم هگزا فلورو فسفات،[C6MIM][PF6]، برای استخراج مس و نقره بصورت کمپلکس با دی تیزون استفاده شده است. متغییرهای حائز اهمیت که بازده میکرواستخراج و سیگنال جذب اتمی الکتروترمال را تحت تاثیر قرار می دهند از قبیل دمای پیرولیز و دمای اتمیزاسیون، غلظت دی تیزون، زمان استخراج، حجم قطره و سرعت بهم زدن مورد بررسی و بهینه شدند. در شرایط بهینه آزمایشی، حد تشخیص روش (با سه برابر انحراف استاندارد) به ترتیب 4 و 8 نانوگرم بر لیتر و انحراف استاندارد نسبی (با غلظت 1/0 میکروگرم بر لیتر و 6 بار تکرار 2/4 و 8/4 درصد) برای نقره و مسبدست آمد. روش توسعه یافته بطور موفقیت آمیزی برای اندازه گیری مس و نقره در نمونه های غذایی و آبی بکار برده شد.
    کلیدواژگان: مایعات یونی، میکرو استخراج تک قطره، جذب اتمی الکتروترمال، نقره، مس
  • مهرداد چراغی ، زهرا بیگ محمدی *، کامران شایسته صفحه 53
    آلودگی فلزات سنگین خاک های کشاورزی یک مشکل زیست محیطی عمده است که می تواند، تولید گیاهی، امنیت غذایی و سلامت انسان را تحت تاثیر قرار دهد. فلزات سنگین در نتیجه فعالیت ها و دستکاری های انسان در محیط زیست وارد می شوند. فلزات سنگین در قسمت های خوراکی سبزیجات برگی و همچنین در میوه و دانه گیاهان تجمع پیدا می کنند. لذا این پژوهش با هدف تعیین غلظت عناصر سنگین سرب و روی در محصول خیار گلخانه ای برخی از شهرستان های استان همدان انجام شد. غلظت عناصر مذکور با استفاده از دستگاه نشر اتمی تعیین گردید. نتایج تحقیق نشان داد، میانگین غلظت عناصر سرب و روی در نمونه های خیار به ترتیب 33/0 و 14/3 میلیگرم بر کیلوگرم میباشد. همچنین نتایج مربوط به تجزیه و تحلیلهای آماری نشان دهنده وجود همبستگی منفی بین غلظت عناصر اندازه گیری شده می باشد. بر پایه نتایج بدست آمده از این پژوهش غلظت عنصر روی در گلخانه های همدان و غلظت عنصر سرب در گلخانه های تویسرکان، فامنین و ملایر بالاتر از حدود مجاز توصیه شده تشخیص داده شد.
    کلیدواژگان: خیار، گلخانه، فلزات سنگین، سرب، روی
  • محمدحسین موثق *، سعید آدینه وند صفحه 63
    آفلاتوکسین ها گروهی از مایکوتوکسین ها هستند که توسط قارچ هایی بنام آسپرژیلوس فلاوس، آسپرژیلوس پارازیتیکوس و آسپرژیلوس نومیوس تولید می شوند. آفلاتوکسین M1 متابولیت اصلی آفلاتوکسین B1 می باشد و این سم هپاتوتوکسیک و سرطان زا می باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان آلودگی شیر خام گاو با آفلاتوکسین M1 در شهر تبریز بود. برای این مطالعه 90 نمونه شیر خام گاو از مراکز جمع آوری شیر اطراف شهر تبریز از تیر ماه الی شهریور ماه 1391 بصورت تصادفی اخذ گردید. تعیین میزان آفلاتوکسین M1 بر اساس روش الایزا بود. آلودگی در 100% نمونه های شیر مشاهده گردید. میانگین آلودگی در نمونه های شیر خام اخذ شده 27/19 ± 37/148 نانوگرم در لیتر تعیین گردید. بر اساس نتایج مطالعه، در 77/37% از نمونه های شیر میزان آلودگی با آفلاتوکسین M1 بیش از حد مجاز قابل قبول (100 نانو گرم در لیتر) در استاندارد ملی ایران بود. با توجه به نتایج این تحقیق میزان بالای آلودگی با آفلاتوکسین M1 در شیر خام گاو در منطقه تبریز نگران کننده است. بنابراین کنترل منظم دوره ای شیرهای خام تولیدی از نظر آفلاتوکسین M1 در شهر تبریز توصیه می گردد.
    کلیدواژگان: شیر خام گاو، آفلاتوکسین M1، الایزا، تبریز
  • آمنه کارگر* ، امید طبیعی ، مهرداد چراغی ، بهاره لرستانی صفحه 71
    تحقیق حاضر به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین وانادیوم (V) و نیکل (Ni) در عضلات جنس نر و ماده میگوی سفید هندی (Fenneropenaeusindicus) خوراکی در شهرستان شیراز صورت پذیرفت. بدین منظور در پاییز 1390 با مراجعه به بازار عمده عرضه آبزیان تعداد 120 نمونه میگو به صورت تصادفی از سطح شهر شیراز تهیه شد. آماده سازی و آنالیز نمونه ها مطابق با استاندارد توصیه شده صورت پذیرفت و میزان فلزات سنگین با دستگاه جذب اتمی مدل Varian V10-ES تعیین و با مقادیر توصیه شده استاندارهای جهانی مورد مقایسه قرارگرفت. در این تحقیق میانگین غلظت وانادیوم در عضله جنس نر و ماده به ترتیب 64/0± 06/1 و 54/0± 76/0 میلی گرم بر کیلوگرم و میانگین غلظت نیکل در عضله جنس نر و ماده به ترتیب 173/1± 1/8 و 79/0± 1/9 میلی گرم بر کیلوگرم اندازه گیری گردید. از سویی دیگر مقایسه نتایج حاصل از آنالیز داده ها نشان داد که تفاوت معنی داری در بین تجمع فلز سنگین نیکل در بافت عضله دو جنس نر و ماده میگوی سفید هندی وجود دارد (05/0p<). همچنین میانگین غلظت فلزات اندازه گیری شده در بافت عضله بالاتر از مقادیر توصیه شده استاندارد WHOو FAO تشخیص داده شد.
    کلیدواژگان: فلزات سنگین، میگوی سفید هندی، نیکل، وانادیوم، شیراز
|
  • Moshtaghi. H., M. Abbasvali, Mohammadi E., Safian, A.R., Adel M Page 1
    The antibacterial effect of etbhanolic extract of Sumac (Rhus coriaria L.) was investigated quantitatively and qualitatively on Escherichia coli. The results of well diffusion test showed that extracts of Sumac in concentration of 0.5%, 1%, 2.5% and 5% could inhibited E. coli. In this study it was shown that MIC of the alcoholic extract of Sumac against E. coli was 6.25 mg/ml and its MBC against this bacterium was 50 mg/ml. The results from evaluation of the antibacterial effects of the Sumac revealed that at 4 and 15 °C, the growth of E. coli in test tubes containing meat extracts has increased Throughout the 48 h of incubation period. Results showed that the growth of this bacteria in different concentration of Sumac extract as decreased in the both tested temperatures in comparison to time zero (p<0.05). Furthermore, there was a significant difference in the number of microorganism at various times between control and experimental groups in both tested temperatures (p<0.05).
    Keywords: Rhus coriaria L., Antibacterial Effects, Escherichia coli
  • Hoseini S.E.*, Haji Baghernaeeni Sh, Behmadi H., Pazhand A Page 9
    Mechanically deboning poultry meat (MDPM) is widely used due to its suitable technological properties as well as low lipids and saturated fatty acids contents. Besides, production processes applied during the surimi production can improve the technological properties of MDPM. That is to say, the production steps of surimi can change chemical composition and concentration of myofibrillar proteins and improve functional properties of MDPM. In this study, MDPM was prepared from the poultry meat. The production process consisted of 2 washing steps with sodium bicarbonate solution followed by another washing step with 4°C water. Afterwards, chemical properties of MDPM and surimi (moisture content, protein, lipid, and ash content) as well as electrophoresis pattern were evaluated. Result showed that surimi production steps could significantly decrease protein, lipid and ash contents; however, moisture content of MDPM increased significantly. The result of electrophoresis indicated a significant increase in heavy chain myosin with 200 KDa and actin with 45 KDa molecular weights. It was concluded that the production steps improved the chemical properties and increased the concentration of MDPM myofibrillar proteins.
    Keywords: Mechanically deboned poultry meat (MDPM), Surimi, Electrophoresis
  • Abolhasani. J.*, Amjadi. M Page 19
    A new single drop micro-extraction method based on ionic liquids was developed for the preconcentration of ultra-traces of silver and copper prior to its determination by electro-thermal atomic absorption spectrometry (ETAAS). An 8-μL drop of ionic liquid, 1-hexyl-3 methylimidazolium hexafluorophosphate, [C6MIM][PF6], was used for the extraction of silver and copper ions as dithizone complex. Important variables affecting microextraction efficiency and ETAAS signal, such as pyrolysis and atomization temperature, dithizone concentration, extraction time, drop volume and stirring rate were investigated and optimized. Under the optimum experimental conditions, the detection limits (3 s) of the method were 4 and 8 ng L-1, for Ag and Cu, respectively and corresponding relative standard deviations (0.1 μg L-1, n = 6) were 4.2% and 4.8%. The developed method was successfully applied to the determination of copper and silver in food and water samples.
    Keywords: Ionic liquids, Single, drop micro, extraction, Electro, thermal atomic absorption spectrometry, Silver, Copper
  • Cheraghim., Bigmohammadiz.*, Shayesteh, K Page 53
    Heavy metal pollution of agricultural soils is a major environmental problem that can affect plant production, food safety and human health. Soil contamination with heavy metals occurs as a result of human activities. Heavy metals can easily accumulate in edible tissues of leafy vegetables, fruits and seeds. Few studies have been conducted on heavy metals concentration in soil and greenhouse crops. Therefore, this study aimed to determine the concentrations of lead (Pb) and zinc (Zn) in greenhouse cucumbers produced in Hamadan province. The concentrations of heavy metals were measured using atomic emission method. Results showed that the mean concentrations of Pb and Zn in cucumber samples were 0.33 and 3.14 mg/kg, respectively. Also the results of the statistical analysis revealed a negative correlation between the measured concentrations. Moreover, the concentration of Zn in the samples obtained from Hamadan greenhouses and lead concentration in Tuyserkan, Famenin, as well as Malayer samples were above the recommended limits. Daily intake amounts of Pb and Zn from vegetables consumption for three age categories (children, adolescents, and adults) were calculated. In conclusion, daily intake of Pb and Zn were determined below the recommended limits.
    Keywords: Cucumber, Greenhouse, Heavy metals, Lead, Zinc
  • Movassagh M.H.*, Adinehvand S Page 63
    Aflatoxins are a group of mycotoxins mainly produced by common fungi Aspergillus flavus, A. parasiticus and A. nomius. Aflatoxin M1 (AFM1) is the major metabolite of aflatoxin B1. AFM1 is also known to be hepatotoxic and carcinogenic. The purpose of this study was to investigate the contamination level of AFM1 in raw cow milk of Tabriz. A total of 90 raw cow milk samples was collected randomly from Tabriz suburb milk-collection-centers between July to September 2012. Determination of AFM1 was based on ELISA assay. Based on the results, AFM1 was found in 100% of cow milk samples. The mean contamination rate was 148.37 ± 19.27 ng/l. Moreover, 37.77% of cow milk samples had the contamination level over the maximum tolerance limit (100 ng/l) accepted by Iranian National Standard. It was concluded that high incidence and contamination level of AFM1 in cow's milk is of great concern. The periodic monitoring of cow raw milk for the contamination of AFM1 in Tabriz area is recommended.
    Keywords: Raw Cow Milk, Aflatoxin M1, ELISA, Tabriz
  • Kargara.*, Tabieeo., Cheraghim., Lorestani, B Page 71
    This study was conducted to determine the concentration of Vanadium (V) and Nickel (Ni) in the edible muscle tissues in male and female Fenneropenaeusindicus. For determination of the concentration of heavy metals in muscle tissues of edible Indian prawn in Shiraz city in autumn of 2011, 120 samples have been obtained randomly from Shiraz retail. Preparation and analysis of samples were performed by standard method using Atomic Absorption (Varian V10-ES) and then the concentrations of the heavy metals were compared with the recommended international standard. In this study the mean concentration of V in muscle of male and female were estimated at 1.06 ± 0.64 and 0.7 ± 0.54 mgKg-1, respectively. However, the concentration of Ni in muscle of male and female was determined as 8.1 ± 1.173 and 9.1 ± 0.79 mgKg-1, respectively. The analysis of the data showed that the concentration of Ni in the muscle of male and female samples had significant difference (P<0.05). In this study, concentration levels of metals in the muscle tissues were above the acceptable limit established by WHO and FAO.
    Keywords: Heavy metal, Indian white prawn, Nickel, Vanadium, Shiraz