فهرست مطالب

مجله میکروب شناسی مواد غذایی
سال یکم شماره 2 (پاییز 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/09/08
  • تعداد عناوین: 8
|
  • عادل میرزاعلیزاده، مهران محسنی، عباسعلی زمانی، حمید بارانی بناب صفحات 1-7
    ماست پرمصرف ترین فرآورده تخمیری حاصل از شیر در جهان است و دارای ارزش تغذیه ای قابل توجه به ویژه از نظر پروتئین و کلسیم است. در بین فرآورده های لبنی، ماست اسید بیشتری دارا می باشد به همین دلیل احتمال آلودگی آن به میکروارگانیسم های مقاوم به اسید از قبیل کپک و مخمر بیشتر می باشد. مطالعه حاضر بر روی نمونه های ماست پاستوریزه جمع آوری شده از 9 واحد تولیدی شیر و فرآورده های لبنی استان زنجان در سال های 1390 تا 1392 با هدف پایش سطح کیفیت فرآورده های تولیدی انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که از 50 نمونه ماست پاستوریزه، میزان pH، اسیدیته و ماده خشک بدون چربی در تمامی نمونه ها مطابق با استاندارد ملی بود. هم چنین در بررسی وضعیت بار میکروبی، در هیچ کدام از نمونه ها آلودگی با انواع میکروارگانیسم های پاتوژن در حد بیش از استاندارد مشاهده نشد. یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که ویژگی های شیمیایی و میکروبی در بیشتر نمونه های محصول ماست پاستوریزه در سطح استان زنجان از کیفیت مطلوب و مطابق با استاندارد برخوردار است.
    کلیدواژگان: کیفیت شیمیایی، آلودگی میکروبی، ماست پاستوریزه، زنجان
  • حسین معتمدی، امیر تاج بخش صفحات 9-14
    آلیسایکلوباسیلوس باکتری اسپوردار و مقاوم به گرماست که موجب تغییر مزه و بوی آب میوه می شود و خسارات قابل توجهی را به صنایع آبمیوه سازی وارد می سازد. هدف از این تحقیق شناسایی این باکتری از آب میوه های مختلف با واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از پرایمرهای اختصاصی بود. برای این منظور،پس از انتقال به محیط کشت و گرم خانه گذاری،استخراج DNAوواکنش زنجیره ای پلی مرازبر روی نمونه ها صورت گرفت.نتایج حاکی از آلودگی 5 نمونه از مجموع 24 نمونه بررسی شده بود.پس از برش با آنزیم EcoR1و انجام الکتروفورز باندهایی واضح در نواحی 118 و 528 جفت بازی مشاهده شد که این حالت مطابق با الگویRFLPحاصل از باکتری آلیسایکلوباسیلوس اسیدوترستریس می باشد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان بیان کرد که آلودگی به این باکتری در صنایع تولید آب میوه مشکل ساز است و برای تشخیص آن تکنیک PCRبا دقت بالا، موجب کاهش هزینه ها و صرفه جویی در زمان می شود.
    کلیدواژگان: آلیسایکلوباسیلوس، فساد آب میوه، واکنش زنجیره ای پلیمراز، باکتری ترموفیل
  • مهدی رئیسی، محسن پناهی، عباس دوستی صفحات 15-19
    یکی از مهم ترین پاتوژن های میکروبی که به ویژه در کودکان و سالمندان منجر به گاستروانتریت حاد می شود، آئروموناس هیدروفیلا می باشد. انتقال این باکتری بیشتر، از طریق آب و مواد غذایی با منشاء دامی صورت می گیرد. این مطالعه به منظور بررسی شیوع آئروموناس هیدروفیلا در ماهی، میگو و لابستر صید شده از سواحل جنوبی کشور صورت گرفت. پس از کشت میکروبی، از آزمون های بیوشیمیایی جهت تشخیص گونه آئروموناس هیدروفیلا استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد از مجموع 180 نمونه شامل 110 نمونه انواع ماهی، 30 نمونه لابستر و40 نمونه میگو از تابستان 1389 تا بهار 1390، به ترتیب میزان در ماهی و میگو 14 نمونه (7/12 درصد) و 4 نمونه (10 درصد) به آئروموناس هیدروفیلا آلوده بودند و آلودگی در نمونه های لابستر یافت نشد. شیوع باکتری در تابستان (5/17 درصد)، پاییز (1/10 درصد) و زمستان (9/4 درصد) بود. این مطالعه حاکی از وجود آئروموناس هیدروفیلا در ماهی و میگو در ایران است که احتمال بروز بیماری در انسان را در پی دارد.
    کلیدواژگان: آئروموناس هیدروفیلا، میگو، لابستر، ماهی، اصفهان
  • مجید غلامی آهنگران، محسن جعفریان، مازیار حاج صالحی صفحات 21-25
    در این مطالعه سعی شده است کارایی دو ترکیب ضدعفونی کننده ی نانوسیل D2 و آب اکسیژنه جهت کاهش بار میکروبی پوسته تخم مرغ مورد مقایسه قرار گیرد. در این راستا تعداد 90 عدد تخم مرغ تهیه گردید و به 3 گروه تقسیم شدند. درگروه اول نانوسیل، در گروه دوم آب اکسیژنه و در گروه سوم آب مقطر استریل (به عنوان کنترل منفی) بر روی تخم مرغ های تهیه شده اسپری گردید. پس از 30 دقیقه تخم مرغ ها شکسته و تمام پوسته به قطعات کوچک خرد شده و با اضافه سازی نرمال سالین مورد کشت میکروبی قرارگرفت. پس از تهیه رقت های مختلف، مطابق روش های معمول باکتری شناسی به شناسایی و شمارش کلنی های اشریشیاکلی پرداخته شد. نتایج نشان داد تعداد کلنی های اشرشیا کلی در گروه های در معرض قرار گرفته با آب اکسیژنه و نانوسیل اختلاف معنی داری ندارند. همچنین تعداد کلنی های اشرشیا کلی در تخم مرغ های در معرض قرار گرفته با آب اکسیژنه و نانوسیل به طور معنی دار کمتر از گروه کنترل می باشد. لذا به نظر می رسد نانوسیل می تواند در ضدعفونی تخم مرغ کارایی داشته باشد.
    کلیدواژگان: آلودگی تخم مرغ، نانوسیل، پراکسید هیدروژن، اشرشیا کلی
  • نوید مزروعی آرانی، رضا شرافتی چالشتری * صفحات 27-33

    در ایران، عرقیات گیاهی یکی از فراورده دارویی سنتی بوده و به طور گسترده مصرف می شوند. لذا ایمنی میکروبی این محصولات از نظر سلامت عمومی حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی میکروبی عرقیات گیاهی عرضه شده در شهرستان کاشان در سال 1391 بود. در این مطالعه توصیفی مقطعی طی سال 1391، تعداد 132 نمونه از عرقیات گیاهی (27 نمونه سنتی، 105 نمونه صنعتی) از مراکز عرضه آن و به آزمایشگاه منتقل شد. سپس آزمون های میکرو بی بر اساس استاندارد ملی ایران برای شمارش کلی باکتری های هوازی، شمارش کپک و مخمر، شناسایی کلی فرم ها، انتروکوکوس، سودوموناس آئروژینوزا و کلستریدیوم های احیاء کننده سولفیت صورت گرفت. نتایج نشان داد که هیچ کدام از نمونه های عرقیات گیاهی سنتی و صنعتی تولید شده به کلی فرم ها، اشریشیاکلی و کلستریدیوم های احیاء کننده سولفیت آلوده نبودند. به ترتیب 52/51% و 6/11% نمونه ها شمارش بیش از حد استاندارد باکتری های مزوفیل و مخمر را نشان دادند. هم چنین تعداد 57 نمونه از عرقیات گیاهی صنعتی (29/54%) و 4 نمونه (89/14%) از عرقیات گیاهی سنتی براساس استاندارد ملی ایران قابل مصرف بودند. بر اساس نتایج به دست آمده و آلوده بودن تعدادی از این فراورده ها به کپک، مخمر و شمارش بالای باکتری های مزوفیل هوازی، پیشنهاد می گردد از پاستوریزاسیون، مواد بسته بندی مناسب و رعایت شرایط بهداشتی در زمان تولید عرقیات گیاهی جهت کاهش این مخاطرات استفاده شود.

    کلیدواژگان: بهداشت، شمارش باکتریایی، کلستریدیوم، انتروکوکوس
  • هدی محمدزاده، علی محمدی ثانی، شهرام شعیبی صفحات 35-42
    استفاده از پتانسیل مواد طبیعی به عنوان افزودنی های غذایی به خصوص با توجه به خواص ضد میکروبی آن ها جهت کاهش استفاده از نگهدارنده های شیمیایی در تولید مواد غذایی، بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش خواص ضد باکتریایی اسانس برگ شمعدانی عطری در شرایط آزمایشگاهی بر روی باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کلی، سالمونلا انتریتیکا و لیستریا مونوسیتوژنز مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور به میزان 4 میلی لیتر اسانس برگ شمعدانی عطری توسط دستگاه کلونجر تهیه و سپس حداقل غلظت بازدارندگی رشد و حداقل غلظت کشندگی به روش ریز رقت بررسی شد. نتایج نشان داد که مقدار حداقل غلظت بازدارندگی برای استافیلوکوکس اورئوس و اشریشیا کلی یکسان و برابر با 5/62 میلی گرم بر لیتر و برای سالمونلا انتریتیکابرابر با 125 میلی گرم بر لیتر بود. هم چنین حداقل غلظت کشندگی برای لیستریا مونوسیتوژنز 25/31 میلی گرم در میلی لیتر تعیین شد. نتایج این بررسی نشان داد که باکتری های گرم مثبت در برابر اسانس برگ شمعدانی از حساسیت بالاتری نسبت به باکتری های گرم منفی برخوردارند و حساس ترین میکروارگانیسم آزمون شده نسبت به اسانس برگ شمعدانی عطری به ترتیب لیستریا مونوسیتوژنز،استافیلوکوکوس اورئوس،اشریشیا کلی و سالمونلا انتریتیکا بودند. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که استفاده از اسانس برخی گیاهان زینتی برای مهار باکتری ها می تواند در تحقیقات بعدی رویکرد مناسبی باشد.
    کلیدواژگان: ریز رقت، اسانس برگ شمعدانی، حداقل غلظت بازدارندگی، حداقل غلظت کشندگی
  • مهوش پویان، عباس دوستی، حمیدرضا کبیری، فاطمه دریس صفحات 43-49
    هدف از انجام این مطالعه، بررسی وجود سودوموناس آئروجینوزا و اشریشیاکلی در آب های معدنی و آشامیدنی بسته بندی شده با استفاده از دو روش واکنش زنجیره ای پلیمراز و کشت میکروبی بود. در این مطالعه 142 نمونه آب بسته بندی شده از انواع مختلف از کارخانجات تولیدی فعال در استان های مختلف کشور جمع آوری شد. جداسازی و تشخیص باکتری سودوموناس آئروجینوزا و اشرشیاکلی با دو روش کشت میکروبی و واکنش زنجیره ای پلیمراز انجام و نتایج مقایسه شد. آلودگی به اشریشیاکلی در روش PCR، در 12 نمونه (6/14%) آب معدنی مثبت ارزیابی شد در صورتی که در کشت میکروبی تمامی نمونه ها منفی بودند (000/0p=). نتایج حاصل از بررسی آلودگی به اشرشیاکلی در نمونه های آب آشامیدنی بر اساس روش PCR و کشت میکروبی، منفی بود. آلودگی به سودوموناس آئروجینوزا نیز در روش PCR و کشت، بترتیب در10 (1/12%) و 7 نمونه (5/8%) آب معدنی مثبت بود. (176/0p=). این میزان در آب آشامیدنی در روش های PCR و کشت برابر با 2 (3/3%) و صفر بود. (496/0p=). نتایج مطالعه حاضر نشانگر این است که روش واکنش زنجیره ای پلیمراز می تواند تشخیصی با حساسیت و اختصاصیت بالا، آسان و سریع جهت شناسایی باشد.
    کلیدواژگان: سودوموناس آئروجینوزا، اشرشیاکلی، PCR، کشت
  • سامان مهدوی صفحات 51-56
    این مطالعه جهت ارزیابی آلودگی پنیرهای سنتی تولید شده در روستاهای شهرستان مراغه به اشریشیا کلیO157:H7که به عنوان یکی از مهمترین سروتیپ های بیماری زای انسان در سال های اخیر معرفی شده است طراحی و با اخذ نمونه های تصادفی از روستاهای تولید و توزیع این فراورده به اجرا گذارده شد. ابتدا نمونه های پنیر(100 نمونه) در محیط کشت Tryptic Soy Broth حاوی آنتی بیوتیک سفکسیم و سپس در محیط مک کانکی سوربیتول آگار حاوی آنتی بیوتیک سفکسیم و تلوریت پتاسیم کشت داده شدند. کلنی های مشکوک رنگ آمیزی گرم شده و بر روی آنها آزمون IMVCو سایر آزمون ها انجام شد و واکنش آنها بااشریشیا کلی، جهت تشخیص سروتیپ Oو H به روش آگلوتیناسیون مستقیم مورد آزمایش قرار گرفتند.pH و میزان نمک پنیر نیز اندازه گیری شد. از باکتری هایاشریشیا کلیجدا شده از نمونه های پنیر، آزمایش آنتی بیوگرام به روش کربی بوئر به عمل آمد. بر اساس نتایج هیچ موردی از اشریشیا کلیO157:H7در نمونه های مطالعه شده مشاهده نگردید اگرچه سایر سروتیپ های اشریشیا کلی تشخیص داده شدند که شامل 32 مورد سروتیپ های غیرO157 بود. در بین این سروتیپ ها، سویه های انتروپاتوژن (O125،O126،O44،O114،O86،O127،O55)، انتروتوکسیژن(O20، O128) و وروتوکسیژن(O26،O111) وجود داشتند. تمام سویه های جدا شده نسبت به دوآنتی بیوتیک آمپی سیلین و پلی میکسینB مقاوم بودند. تاثیر نسبت شیوع سروتیپ های اشریشیا کلی از میزان pH و نمک پنیر از لحاظ آماری معنی دار نبود (05/0p>).نتایج این مطالعه نشان داد که پنیرهای سنتی تولید شده می توانند بعنوان حامل بالقوه برای سروتیپ های مختلف اشریشیا کلی عمل نموده و منجر به بروز بیماری در انسان شود.
    کلیدواژگان: اشریشیا کلیO157:H7، پنیر سنتی، مقاومت آنتی بیوتیکی
|
  • Adel Mirza Alizadeh, Mehran Mohseni, Abbas Ali Zamani, Hamid Barani Bonab Pages 1-7
    Generally، yogurt has the highest consumption among all fermented milk products in the world and has significant nutritional value، particularly protein and calcium. Yogurt due to having higher acid، often suffer micro-organism infections resistant to acid such as molds and yeasts. But main surface spoilage in yogurt occurs by mold. The present study was done between the years 2012 to 2014 on pasteurized yogurt samples collected from 9 dairy products industry of Zanjan Province for the purpose of monitoring the quality of products. The results showed that from among 50 samples of pasteurized yogurt، all of them in terms of acidity، pH and solids-not-fat (SNF) properties were consistent with national standards. Also in investigating the total bacteria count، no infection was observed with pathogenic micro-organisms. Findings from the study showed that most of the pasteurized yogurt produced in the Province of Zanjan in terms of the quality and biological characteristics is suitable and compliant with standards.
    Keywords: chemical quality, microbial contamination, pasteurized yoghurt, dairy products, Zanjan Province
  • Hossein Motamedi, Amir Tajbakhsh Pages 9-14
    Alicyclobacillus is an endospore forming and heat resistant bacterium that can cause changes in odor and color of fruit juice and make significant losses to juice industries. The purpose of this study was to identify this bacterium from different juices by PCR using specific primers. To do so، DNA extraction and PCR was done after culture and incubation. Of 24 tested samples، 5 cases were examined. As a consequence of enzymatic digestion with EcoR1 and electrophoresis، 118 and 528 bp fragments were obtained that are in accordance with RFLP pattern of Alicyclobacillus acidoterrestris. With regard to the obtained results، it can be claimed that contamination to this bacterium makes some problems in fruit juice industry. To diagnosis it better، PCR with high sensitivity can be used since it reduce the expenditures and save the time.
    Keywords: Alicyclobacillus, fruit juice spoilage, PCR, thermophilic bacterium
  • Mehdi Raissy, Mohsen Panahi, Abbas Doosti Pages 15-19
    Aeromonas hydrophila is one of the most important pathogens of acute bacterial gastroenteritis particularly in young children and elderly which is transmitted mostly via water and food originating from animals. This study was conducted to determine the contamination rate of A. hydrophila in fish، shrimp and lobster caught off the south coast of Iran. After microbial culture، biochemical protocol was applied for identification of A. hydrophila. The results showed that from a total of 180 samples including، 110 fish، 40 shrimp and 30 lobsters from summer 1389 to spring 1390، 14 fish samples (12. 7%) and 4 shrimp (10%) were positive and no contamination with A. hydrophila was found in the lobsters. The highest contamination of A. hydrophila occurred in summer (17. 5%) followed by fall (10. 1%) and winter (4. 9%). The results of this study revealed the presence of A. hydrophila in fish and shrimp in Iran.
    Keywords: Aeromonas hydrophila, lobster, fish, shrimp
  • Majid Gholami-Ahangaran, Mohsen Jafarian-Dehkordi, Mazyar Haj-Salehi Pages 21-25
    In this study the efficiency of two commercial anti-bacterial compounds comprising hydrogen peroxide and Nanosil D2 for reducing of bacterial population on egg shell surface was compared. Thus، 90 eggs were prepared and divided into 3 groups. In first group، Nanosil، in second group، hydrogen peroxide and in third group sterile water (as control) were sprayed on outer surface of egg shell. After 30 minutes، crushed egg shells were cultured. After preparation of serial dilution، Escherichia coli colonies were identified and counted according to usual bacteriological procedures. The results revealed there are no significant differences in amount of E. coli colonies between eggs exposed to Nanosil and hydrogen peroxide. The eggs exposed to Nanosil and hydrogen peroxide showed significant lower infectivity comparing to the control group. Thus، it seems that Nanosil can be used as a disinfectant of eggs.
    Keywords: egg contamination, Nanosil, hydrogen, peroxide, Escherichia coli
  • Navid Mazroi Arani, Reza Sharafati Chaleshtori Pages 27-33

    In Iran، herbal waters are as traditional medicinal products and are widespreadly consumed. Therefore، microbial quality of these products in terms of public health is important. The aim of this study was evaluation of microbial quality of Herbal waters distributed in Kashan 2012. In this descriptive study، the number of 132 herbal waters samples (27 traditional samples and 105 industrial samples) distributed in Kashan during 2012 year were purchased and transferred to laboratory. Then microbial tests such as total aerobic bacterial count، mold and yeast count، total coliforms، detection of enterococcus، Pseudomonas aeruginosa and sulphite reducing clostridia were evaluated based on national standard of Iran. The results showed that any one samples not contaminated to coliforms، E. coli and Sulphite reducing clostridia. 51. 52% and 11. 6% of samples were demonstrated total mesophilic bacteria and yeast counts more than the standard، respectively. Also، based on national standard of Iran، 57 industrial herbal waters samples (54. 29%) and 4 traditional herbal waters samples were usable. Based on obtained results and contamination of some of these products to mold and yeast as well as high count of total aerobic mesophilic bacteria، pasteurization، good packaging material and good hygiene in processing procedure is recommended.

    Keywords: Hygiene, bacterial count, Clostridium, Enterococcus
  • Hoda Mohammadzade, Ali Mohammadi Sani, Shahram Shoeibi Pages 35-42
    Using the potential of natural materials as special food additives for reducing the use of chemical preservatives in production of food stuff، considering their antimicrobial properties، is of great importance. In this research، the in vitro antibacterial effects of Pelargonium graveolens essential oil on Staphylococcus aureus، Escherichia Coli، Salmonella enterica and Listeria monocytogenes were studied. To do so، 4ml of the essence was prepared using Clevenger. Afterward، MIC and MBC were determined. MIC of S. aureus and E. coli was equal to 62. 5 ppm and this figure for S. enterica and L. monocytogenes was 125 and 31. 25 ppm، respectively. The results showed that، comparing to gram-negative bacteria، the gram-positive bacteria were more sensitive to this essential oil. The most sensitive tested microorganisms were L. monocytogenes، S. aureus، E. coli، and S. enterica. Finally، we found that the use of some ornamental plants for inhibiting bacteria can be a helpful approach in future researches.
    Keywords: micro dilution, Pelargonium graveolens, essential oil, MIC, MBC
  • Mahvash Pooyan, Abbas Doosti, Hamidreza Kabiri, Fatemeh Drees Pages 43-49
    The aim of the present study was to examine the presence of P. aeruginosa and E. coli in packed mineral and drinking water by using Polymerase Chain Reaction and microbial culture methods. In this study، 142 packed water samples were collected from active productive factories in various Provinces. Isolating and diagnosing the bacteria P. aeruginosa and E. coli were done by microbial culture and Polymerase Chain Reaction and the results were compared. E. coli contamination in PCR method، were evaluated as positive in 12 samples (14. 6%) of mineral water، while all the samples in the microbial culture were negative (p=0. 000). The results of study the contamination to E. coli in drinking water samples were negative based on PCR and microbial culture methods. Contamination of Pseudomonas aeruginosa was positive in 10 samples (12. 1%) and 7 samples (8. 5%) based on PCR and microbial culture methods، respectively (p=0. 176). This value was 2 (3. 3%) and 0 in drinking water by PCR and culture method، respectively (p=0. 496). The results of this study indicates that Polymerase Chain Reaction can be high sensitive، specific، fast and easy method for identification.
    Keywords: Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, PCR, culture
  • Saman Mahdavi Pages 51-56
    This study was conducted to determine the contamination of Escherichia coli O157: H7 in traditional cheeses in villages of Maragheh City. A total of 100 cheese samples were cultured in Tryptic Soy Broth containing cefixime and in Mac conkey sorbitol agar containing cefixime and potassium tellurite. Suspicious colonies were stained (Gram staining) and IMVC and other tests were performed on them. The isolated Escherichia coli were tested for detection of O and H serotypes by direct agglutination method. Cheese samples were also examined for pH and NaCl content. Antibiogram test was done on Escherichia coli isolates from cheese samples by Kirby-bauer’s method. According to the results، no case of E. coli O157: H7 was detected in the studied samples، although 32 cases of non O157 serotypes of E. coli including enteropathogenic (O55، O127، O86، O114، O44، O126، O125)، enterotoxigenic (O20، O128) and verotoxigenic (O26، O111) serotypes were identified. All of the isolated strains were resistant to Ampicillin and Polymyxin B. The effect of prevalence ratio of E. coli serotypes from pH and NaCl content was not significant statistically (p>0. 05). From the results of this study it is concluded that traditional cheese could be a potent carrier to transmit the various serotype of E. coli and cause disease in human.
    Keywords: Escherichia coli O157:H7, traditional cheese, antibiotic resistance