فهرست مطالب

بورس اوراق بهادار - پیاپی 4 (زمستان 1387)

فصلنامه بورس اوراق بهادار
پیاپی 4 (زمستان 1387)

  • تاریخ انتشار: 1387/10/11
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علی سعیدی، اعظم صفدری پور صفحه 7
    تحقیق حاضر با مقایسه عملکرد معیارهای متعارف ریسک (بتا، نسبت شارپ و شاخص ترینور) و معیارهای ریسک نامطلوب (بتای تعدیل شده، نسبت شارپ تعدیل شده و شاخص ترینور تعدیل شده)، به دنبال ارائه و معرفی معیارهای مناسب تر و دقیق تری، در قالب مدل، جهت سنجش ریسک به منظور پیش بینی بهتر بازده مازاد سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. در ادبیات مالی همواره در مورد مفهوم ریسک و معیارهای آن اختلاف نظر وجود داشته است. تئوری های نوین مالی بر اساس مدل انتخاب پرتفوی مارکویتز پایه ریزی شده اند و بنابراین همه آن ها مبتنی بر فرض وجود رفتار میانگین- واریانس در بازار می باشند. در این راستا براساس داده های جمع آوری شده از 32 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1377 تا 1385 با الگوی داده های پنل، بازدهی ماهانه شرکت های نمونه به عنوان مبنای آزمون ها محاسبه و بکارگرفته شده است. با استفاده از پشتوانه ادبیات مالی، دو نوع تعریف و متعاقبا دو نوع معیار متعارف و نامطلوب برای محاسبه و ارزیابی ریسک، معرفی و مورد آزمون قرار می گیرند. نتایج تحقیق نشان می دهد که دو معیار ریسک نامطلوب، یعنی «معیار بتای تعدیل شده» و «شاخص ترینور تعدیل شده»، در مقایسه با معیارهای متناظر متعارف به شکل قوی تری بازده مازاد سهام را تبیین می کنند و نسبت شارپ هم که یک معیار متعارف ریسک است بهتر از «نسبت شارپ تعدیل شده» میانگین بازده مازاد سهام را تبیین می نماید.
    کلیدواژگان: ریسک نامطلوب، بازده مازاد سهام، بتای تعدیل شده، نسبت شارپ تعدیل شده و شاخص ترینور تعدیل شده
  • رضا تهرانی، میثم بلگوریان، احمد نبی زاده صفحه 35
    این مقاله به بررسی رابطه بین بازده وریسک سیستماتیک، چولگی و کشیدگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی85-1381می پردازد. تحقیقات مشابه در این زمینه نتایج متفاوتی را در دوره های صعودی و نزولی بازار نشان می دهند به همین دلیل دوره زمانی تحقیق به دو دوره صعودی 83-1381 ودوره نزولی 85-1383 تقسیم شده و رابطه مورد نظر در هریک از این دوره ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به این محدودیت ها از بین 438 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 64 شرکت در بازه زمانی 86-1380 انتخاب شده اند، ملاک انتخاب این 64 شرکت، میانگین تعداد روزهای معامله برروی سهام در هر سال می باشد. سپس داده های مربوط به قیمت روزانه و نیز شاخص کل قیمت بازار در دوره های زمانی مذکور گردآوری گردیده است. نتایج تحقیق به این مطلب اشاره دارد که ریسک سیستماتیک و چولگی نقش مهمی در توصیف بازده سهام در هر دو دوره ایفا می نمایند؛ این در حالیست که در دوره صعودی کشیدگی با بازده رابطه معنی داری دارد ولی در دوره نزولی هیچ رابطه معنی داری بین کشیدگی و بازده وجود ندارد.
    کلیدواژگان: نرخ بازده، ریسک سیستماتیک، مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM)، چولگی، کشیدگی
  • علی ابراهیمی کردلر، مهدی محمدآبادی، رضا حصارزاده صفحه 53
    بنابر تئوری نمایندگی یک شرکت محلی است برای اجتماع ذی نفعان مختلفی که هر یک اطلاعات، بازده و مطلوبیت های خاص خود را دارند. این ذی نفعان برای حفاظت از منافع خویش و در راستای کنترل تضاد منافع دیگر گروه های ذینفع با خود، اقدام به انعقاد قراردادهایی با دیگر ذی نفعان می کنند. یک واحد تجاری را می توان مکان هندسی و نقطه تلاقی قراردادها دانست. اعتبار دهندگان و سهام داران دو گروه عمده از ذی نفعان هستند. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر تضاد منافع آنان بر توزیع سود و محدودیت در تامین مالی می پردازد. این تحقیق در راستای اندازه گیری محدودیت در تامین مالی، اقدام به بومی کردن شاخص معرفی شده توسط واید و وو(2006) نموده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق از داده های سال های 1379 تا 1385 شرکت های پذیرفته شده در بورس و ضرایب همبستگی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که با افزایش تضاد منافع بین اعتباردهندگان و سهام داران، سود کمتری بین سهام داران توزیع می شود. از سوی دیگر یافته های تحقیق حاکی از آن هستند که افزایش تضاد منافع بین اعتباردهندگان وسهام داران نمی تواند باعث افزایش محدودیت در تامین مالی گردد.
    کلیدواژگان: تضاد منافع، محدودیت در تامین مالی، تئوری نمایندگی، تقسیم سود، سهام داران، اعتباردهندگان
  • اکبر الله یاری صفحه 75
    بورس اوراق بهادار به بازاری اطلاق میگردد که در آن از یک طرف عرضهکنندگان سهام و اوراق بهادار، اوراق بهادار خود را به معرض فروش گذاشته و از سوی دیگر خریداران و متقاضیان برای خرید اوراق بهادار به آن مکان مراجعه مینماید. با توجه به اهمیتی که اطلاعات در کارائی بورس اوراق بهادار دارد، کارائی بازار با استفاده از سه مجموعه اطلاعاتی در سه شکل مورد بررسی قرار میگیرد. این اطلاعات عبارتند از: 1) اطلاعات مربوط به قیمتهای گذشته، 2) کلیه اطلاعات عمومی انتشار یافته، 3) اطلاعات عمومی و اطلاعات خصوصی محرمانه. با توجه به این سه نوع اطلاعات، کارائی بازار بترتیب در سه سطح ضعیف، نیمهقوی و قوی تست میشود. هدف اصلی این تحقیق، بررسی کارائی بورس اوراق بهادار در شکل ضعیف کارائی جهت پاسخگوئی به این سوال است که: آیا تغییرات متوالی قیمت سهام مستقل از یکدیگرند؟ بدین منظور، از روش های آماری تحلیل سریال همبستگی (که یک روش پارامتری محسوب می شود) و آزمون Run (که یک روش نا پارامتری محسوب می شود) استفاده شده است. داده های مورد استفاده در این تحقیق، قیمت روزانه سهام نودوپنج شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران برای سالهای 1378 تا شهریور 1384 است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد در سطح اطمینان 95% بین تغییرات متوالی قیمت سهام، همبستگی وجود دارد و سرمایه گذاران خاصی می توانند با داشتن اطلاعات خاص و محرمانه به سود غیر عادی برسند. بطور کلی، عدم کارائی اطلاعاتی بورس اوراق بهادارتهران به اثبات رسیده است.
    کلیدواژگان: بورس اوراق بهادار تهران، کارائی بازار، تحلیل سریال همبستگی، آزمون Run
  • احمد یعقوب نژاد، افشین نظریان زاده صفحه 109
    مدل بنیاد اروپائی مدیریت کیفیت موسوم به مدلEFQM در سطح گسترده ای در اروپا وجهان مورد استفاده قرارگرفته واخیرا به عنوان مدل مبنا جهت ارزیابی و اهدای«جایزه ملی بهره وری وتعالی سازمان» معرفی گردیده است. ویژگی این مدل، دارا بودن دیدگاه سیستمی قوی به فرایند های کسب وکارسازمان ها وارائه راهکارهای لازم جهت دستیابی به یک سازمان سرآمد است. این تحقیق به این موضوع می پردازد که نظام های مدیریت کیفیت چقدر توانسته اند منجر به بهبود عملکرد سازمان ها شوند. برای پاسخ به سوال تحقیق دو گروه فرضیه مورد آزمون قرار گرفت، فرضیه های گروه اول به این موضوع اشاره دارد که آیا بین امتیاز کسب شده براساس ارزیابی مدل EFQM و شاخص های عملکرد مالی همبستگی معناداری وجود دارد. فرضیه های گروه دوم به این موضوع اشاره دارد که آیا بین شاخص های عملکرد مالی قبل وبعدازاجراء مدل EFQM تفاوت معناداری وجوددارد. جامعه آماری این تحقیق شرکت هایی هستند که مدل EFQM را پیاده سازی نموده و پس از ارزیابی و امتیازدهی بر اساس مدل موفق به کسب گواهینامه، تقدیر نامه یا تندیس کیفیت در جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی شده اند. برای آزمون فرضیه های گروه اول باتوجه به نرمال بودن یا نرمال نبودن توزیع متغیرها ازضریب همبستگی پیرسون یا اسپیرمن استفاده شده است وبرای آزمون فرضیه های گروه دوم باتوجه به تعداد کم مشاهدات ازآزمون های ناپارامتریک (ویل کاکسون) استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های گروه اول نشان می دهد که بین امتیازات کسب شده براساس ارزیابی مدل EFQM و ارزش افزوده اقتصادی همبستگی مثبت ومعناداری وجود دارد. اما نتایج بدست آمده همبستگی بین امتیازات کسب شده بر اساس مدل EFQM و نرخ بازده فروش نسبت هزینه های عملیاتی به فروش، نرخ بازده دارائی ها و بازده حقوق صاحبان سهام را تائید نکرده است. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه های گروه دوم نشان می دهدکه تفاوت معناداری بین ارزش افزوده اقتصادی، بازده دارائی ها و بازده حقوق صاحبان سهام قبل و بعد از اجرای EFQM وجود دارد. با توجه به نتایج آزمون فرضیه های گروه اول تفاوت معنادار بین ارزش افزوده اقتصادی قبل و بعد از اجرای EFQM می تواند ناشی از اجرای مدل باشد. اما تفاوت ایجادشده در بازده دارائی ها قبل و بعد از اجراء مدل می تواند ناشی ازعوامل دیگر باشد. باتوجه به نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود. سازمان ها با در نظرگرفتن قابلیت اجراء و موضوع هزینه – فایده ازمدل EFQM به منظور بهبودعملکردخوداستفاده نمایند.
    کلیدواژگان: شاخص های عملکرد، مدل EFQM، ارزش افزوده اقتصادی
  • رضا عیوض لو صفحه 143
    یکی از پیشرفت های مهم در تئوری مالی طی چند دهه اخیر، توانایی بحث پیرامون ریسک به شیوه قابل سنجش بوده است. در صورت علم به چگونگی اندازه گیری صحیح ریسک های مالی و قیمت گذاری منصفانه آنها، می توانیم دارایی های ریسکی را بطور مناسب ارزش گذاری کنیم. این امر به نوبه خود باعث افزایش کارایی و تخصیص بهینه منابع در سیستم مالی خواهد گردید. سرمایه گذاران قادر خواهند بود تا پس اندازشان را بین انواع اوراق بهادار ریسکی تخصیص دهند، از طرف دیگر مدیران نیز می توانند تا از میان منابع سرمایه ای کمیاب به نحو احسن وجوه حاصل از سهامداران و اعتباردهندگان را تحصیل کنند. مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای به عنوان اولین مدل تعادلی، تشریحی عقلایی از رابطه ریسک و بازده ارائه می کند. در راستای بسط مدل و استفاده از فروض عقلایی ساده تر، مدل قیمت گذاری آربیتراژ مطرح گردید. فاما و فرنچ ادعا می کنند که مدل سه عاملی ایشان توضیح بهتری از بازده ارائه می کند. این مقاله به بررسی مدل یادشده و تشریح نتایج تحقیق انجام شده در این خصوص پرداخته و در نهایت تقابل نظرات نظریه پردازان مالی در این خصوص مطرح می شود.
    کلیدواژگان: مدل سه عاملی فاما و فرنچ، قیمت گذاری عقلایی دارایی ها، بیش واکنشی سرمایه گذاران، کارایی بازار
|
  • Page 7
    This paper compares conventional risk measures operation (Beta, Sharpe ratios and Trey nor indices) with downside risk measures operation (Down Beta, Down Sharpe ratios and Down trey nor indices) to present alternative measures for risk based on some models in order to evaluate risk in forecasting the excess returns of individual stocks in Tehran Stock Exchange and is heading to replace the conventional CAPM model with a suited model or a Sharpe-based and Trey nor -based models. In financial literature, there have been various assumptions about concept of risk and it's measures. Modern financial theories are based on Markowitz's portfolio selection model, then, they all rely on the assumption of mean-variance behavior in the market. This measure of risk has been questioned by Roy and Markowitz and they have advocated of downside risk measures. Therefore, based on the gathered data, from 32listed companies in Tehran Stock Exchange, their monthly returns are calculated as a base for our tests. Relying on financial literature, two separated definition and two kinds of conventional and downside risk measures are presented and tested for evaluating risk. Results show that Down Beta and Down Trey nor indices are better than their conventional measures (Beta and Trey nor indices) in forecasting the excess returns of individual stocks, also Sharpe ratio which is a conventional risk measure, is a more accurate measure than Down Sharpe ratio in forecasting the excess returns of individual stocks.
  • Page 35
    This article examines the relationship between return, systematic risk, skewness and kurtosis in Tehran stock Exchange during 2001-2007.Similar research, in this field, shows different results on upward and downward markets, therefore the period under study is divided into sub periods including upward market (2001-2004) and downward market (2004-2007) and the relationship between these sub periods independently are examined. Regarding to this approach, totally 64 firms from different industries are selected. Then daily price and market index data were collected. Findings indicate that beta and skewness play an essential role in describing stock return in both periods. However, in the upward market, excess kurtosis has a significant relationship with the stock returns but in the downward market there is no such relationship.
  • Page 53
    According to the agency theory, a firm is nexus of diversified stakeholders. Each of them contracts to others to protect his interests. Stockholders and bondholders are two main stakeholders in all firms. This research investigates the effect of conflict between these two groups on income distribution and financial constraints. We measured conflicts of interest following Ahmed et al. (2002). Whetted and Wu (2006) index (WW) is used to compute degree of financial constraints by means of Iranian financial data. We used correlation coefficients to test hypothesis and found conflicts of interest between stockholders and bondholders have a negative impact on income distribution. Furthermore, our results show that the increase in conflicts is not correlated with financial constraints.
  • Page 75
    Stock exchange is a market that suppliers and companies present their stocks and securities for sale, also investors come to buy these securities. With due attention to information that is very important for efficiency of stock market, market efficiency was studied by three groups of information. This information consists of: 1) Historical information 2) The current or general available information 3) General and inside information With due attention to such information, market efficiency is tested in three levels respectively: weak, semi-strong and strong form. The main purpose of this research is to study the efficiency of stock market in the weak level to answer the question "are respectively changes of stock prices independent from each other?" In this study, the statistical methods, correlation analysis which is a parametric method and Run-test that is a non parametric method are used. The data in this study is the stock daily price for ninety five accepted companies in the stock exchange between 1999 and 2006. The results showed that, there is a correlation between the respectively changes of stock prices in 95% of confidence level, and particular investors can gain irregular profit by having some inside information. Generally, inefficiency of the information of Tehran stock exchange is proved.
  • Page 109
    The model of European Foundation for Quality Management, by the name of EFQM model, has been used extensively in Europe and other countries of the World and recently introduced as a base model to assess and present the "EFQM Excellence Award". The specification of this model has a strong viewpoint to business process of organizations and offers the necessary methods to attain an eminent organization. This research turns to this subject that “how quality management systems have been able to improve the function of organizations.” Tow groups of theories were tested to answer the above question. The first group of theories refers to this point that “is there any meaningful correlation between acquired privilege based an EFQM model assessment and indices of financial function.” The second group of theories refers to this subject that “is there any meaningful difference between the indices of financial function before and after performance of EFQM model.” Statistic societies of this research are the companies which have put the EFQM model into practice and after assessment and survey based on the model, they have succeeded to gain the license, letter of appreciation or EFQM Excellence Award. Considering being normal or abmoral variable distribution, it has been used Spirman or Pearson's correlation coefficient in test of the first group of theories and considering a number of observations, it has been used nonparametric tests wilcoxon in experiment of the second group of theories. The results from the test of first group of theories show that there is meaningful and positive correlation between the acquired privileges based on EFQM model assessment and EVA but the obtained results from this test have not confirmed correlation between acquired advantages based on EFQM model assessment and sale, finances efficiency rate and shareholders` fees. The obtained results from the test of second group of theories show that there is a meaningful difference between EVA, finances efficiencies and shareholders` fees before and after performing EFQM. With regard to the results of the first group of theories, the meaningful difference between EVA before and after performing EFQM can be resulted from this model but the existing difference in finances efficiencies before and after performing the model can be resulted from other factors. Due to the obtained results and considering the capability and the point of profit-expense, it is suggested to organizations to use EFQM model to improve their function.
  • Page 143
    Capital asset pricing, as one of the basic theories in finance and investment area, develops a model for estimation of expected rate of return and equity cost of capital. This model has many applications in the field of finance. One of anomalies in the capital asset pricing model is the value premium that its proponents believe this risk premium is compensation for a risk not mentioned in original model. Researchers (such as fama & french) believe that if we ignore the value premium, the expected rate of return estimated by CAPM would be biased. This research is going to evaluate the value premium in Tehran Stock Exchange and its role in asset pricing. Finally, critical viewpoints would also be analyzed.