فهرست مطالب

نشریه مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی
پیاپی 5 (پاییز 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/10/11
  • تعداد عناوین: 8
|
  • صفحه 5
  • خوشقدم خالدی، زهرا اطهری، دکترکیومرث زرافشانی، محمد قهرمانی صفحات 7-21
    این پژوهش توصیفی- پیمایشی به منظور تعیین سبک یادگیری دانشجویان بر اساس نظریه ویتکین (1976) انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی تشکیل داد (210N=) که تعداد 135 نفر از آنان بر اساس جدول مورگان و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات، از آزمون گروهی بازیافت تصاویر پنهان[1] استفاده شد. بر اساس یافته ها، سبک یادگیری دانشجویان مورد مطالعه به طور میانگین، وابسته به محیط است. این دانشجویان در شناسایی فرصت های کارآفرینانه دارای توانایی قابل توجهی هستند در حالی که در سایر مراحل فرایند کارآفرینی (برنامه ریزی، سازماندهی منابع و راه اندازی کسب و کار) توانایی چندانی ندارند. همچنین تفاوت معناداری بین سبک های یادگیری دانشجویان پسر و دختر به دست آمد. بدین معنا که دانشجویان پسر از سبک یادگیری مستقل از محیط و دختران از سبک یادگیری وابسته به محیط برخوردارند. آموزش مراحل مختلف فرآیند کارآفرینی متناسب با سبک یادگیری فراگیران موجب اثربخشی آموزش های کار آفرینی و شکوفایی استعدادهای طبیعی فراگیران می شود.
    [1]. Group Embedded Figures Test
    کلیدواژگان: سبک یادگیری، آموزش کارآفرینی، مستقل از محیط، وابسته به محیط
  • خدیجه آزاد، محمد جوادی پور، غلامعلی احمدی صفحات 22-39
    هدف مطالعه حاضر بررسی میزان مشارکت اعضای هیات علمی واحدهای دانشگاهی منطقه 10 دانشگاه آزاد اسلامی در برنامه ریزی آموزشی و تصمیم گیری است که در هر یک از ابعاد تصمیم گیری (آموزشی، اداری، پژوهشی) و با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی بررسی شد. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است و جامعه آماری تحقیق شامل 1172 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های منطقه 10 و نمونه مورد مطالعه شامل 280 نفر اعضای هیات علمی درسال تحصیلی 88-87 بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ایی تصادفی انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی آن بر اساس فرمول آلفای کرانباخ 94% به دست آمد. برای تحلیل داده های تحقیق از مدل های آماری تک گروهی، t دو گروه مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه و در نهایت استفاده از آزمون LSD به مقایسه دو به دو میانگین ها پرداخته شده است. نتایج نشان داد که بین میزان مشارکت اعضای هیات علمی در برنامه ریزی آموزشی و تصمیم گیری های واحدهای دانشگاهی تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین میزان مشارکت اعضای هیات علمی در تصمیم گیری های آموزشی باعث افزایش تعلق خاطر آن ها می شود. بین میزان مشارکت اعضای هیات علمی بر اساس متغیرهای جمعیت شناختی تفاوت معنی دار مشاهده نگردید. بین میزان مشارکت اعضای هیات علمی در تصمیم گیری های مربوط به حیطه پژوهشی، آموزشی، فرهنگی و اداری تفاوت معنی داری وجود ندارد.
    کلیدواژگان: مشارکت، برنامه ریزی، تصمیم گیری، دانشگاه، هیات علمی
  • سهیلا زمینی، عسگر پاک مرام، سمیرا زمینی، پروین زارعی صفحات 40-57
    پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه فرهنگ سازمانی با فرسودگی شغلی اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه تبریز انجام شده است. روش این تحقیق از نوع همبستگی می باشد. 209 نفر از اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 87-86 به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده، پرسشنامه فرهنگ سازمانی هافستد HOCQ)) و سیاهه ی فرسودگی شغلی مازلاک و جکسون (MBI) بودند. داده های تحقیق پس از جمع آوری بر اساس سوال ها و فرضیه تحقیق با استفاده از روش همبستگی پیرسون، آزمون t برای گروه های مستقل و آزمون تحلیل واریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده گویای آن است که، فرهنگ سازمانی غالب در دانشگاه تبریز از نوع عقلانی می باشد و فرسودگی شغلی در بین سه نوع فرهنگ متفاوت است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داد که بین فرسودگی شغلی اعضای هیات علمی با توجه به رتبه علمی آن ها تفاوت معنی داری وجود ندار.، همچنین نتایج آزمون t مبین این بود که بین فرسودگی شغلی اعضای هیات علمی و کارکنان تفاوت و بین فرسودگی شغلی زنان و مردان تفاوت معنی دار وجود دارد. همینطور بر اساس نتایج به دست آمده از ضریب همبستگی پیرسون بین فرهنگ سازمانی و فرسودگی شغلی کارکنان رابطه معکوس معنی دار وجود دارد.
    کلیدواژگان: فرهنگ سازمانی، فرسودگی شغلی، اعضاء هیات علمی
  • معصومه چم آسمانی*، زهرا صباغیان، بهرام صالح صدق پور صفحات 58-77

    هدف از پژوهش حاضر بررسی رهبری دانشگاهی تراز پنج در میان روسای دانشکده های دانشگاه های جامع شهر تهران است که از میان دانشگاه های جامع، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایمرحله ای دو دانشگاه شهید بهشتی و تربیت مدرس بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و سپس 13 رئیس دانشکده و 150 عضو هیات علمی از هر دو دانشگاه، مورد مطالعه قرار گرفته اند. با توجه به روش تحقیق توصیفی- پیمایشی و به منظور گرداوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه اول محقق ساخته جهت بررسی ویژگی های رهبری تراز پنج و پرسشنامه دوم، پرسشنامه استاندارد شده رهبری اثربخش دانشگاهی رمزدن جهت بررسی میزان اثربخشی روسای دانشگاهی بود. میزان پایایی پرسشنامه ها با استفاده از روش آلفای کرنباخ، به ترتیب 922/0 و 952/ 0 به دست آمد. داده های به دست آمده با بهره گیری از آمار توصیفی و استنباطی از جمله ضریب همبستگی پیرسون، t استودنت تک نمونه ای،t استودنت گروه های مستقل و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی عبارت است از: 1- روسای دانشکده ها دارای ویژگی های رهبران تراز پنج هستند. 2- روسای دانشکده ها از ویژگی های حرفه ای رهبران تراز پنج برخوردار نیستند. 3- بین ویژگی های شخصیتی و حرفه ای روسای تراز پنج دانشکده ها رابطه معناداری وجود دارد. 4- از نظر اعضای هیات علمی، روسای تراز پنج دانشکده ها در مقایسه با روسای غیر تراز پنج، رهبران اثربخش تری هستند.

    کلیدواژگان: رهبری، رهبری دانشگاهی، رهبری تراز پنج، رهبری اثربخش، رهبری اثربخش دانشگاهی
  • میرحسین سیدزاده صفحات 78-103
    با توجه به شکل گیری رویکردهای نوین در مدیریت سازمان مرکزی دانشگاه پیام نور، توجه ویژه به مدیریت دانش در جهت نیل به اهداف این دانشگاه، ضروری به نظر می رسد. در این راستا ضمن مرور مبانی نظری پژوهش و طراحی مدل مفهومی، مولفه های پژوهش شناسایی و از طریق پیمایش، به وسیله مدیران، معاونان و کارشناسان سازمان مرکزی دانشگاه پیام نور مورد آزمون قرار گرفتند. برای گردآوری داده و اطلاعات از روش مطالعات اکتشافی در تدوین مبانی نظری و روش مصاحبه با استفاده از روش خبره به منظور شناسایی مولفه ها و متغیرهای پژوهش و استاندارد کردن ابزارهای سنجش و روش پرسشنامه استفاده شده است. برای بررسی پایداری درونی سوال های پرسشنامه از تکنیک سنجش پایایی ضریب آلفای کرونباخ که مقدار آن896/0 بود استفاده شد. جامعه آماری پژوهش600 نفر از مدیران دانشگاه پیام نور و نمونه آماری را 220 نفر تشکیل می دادند و از روش نمونه گیری تصادفی با استفاده از جدول تصادفی استفاده شده است. نتایج نشان داد که مدیریت دانش می تواند با یکپارچه سازی سرمایه های دانش دانشگاه پیام نور بر دانشجو-مداری، یادگیری سازمانی، اعتلای فرهنگ سازمانی، رهبری و تصمیم گیری هوشمندانه، طراحی مجدد فرایندها، تولید دانش جدید، تبدیل دانش ضمنی به دانش صریح و توجه به دانش افراد و نخبگان و تسهیم دانش، تاثیر مستقیم بگذارد.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، فرهنگ سازمانی، تولید دانش، یادگیری سازمانی، خلاقیت، رهبری هوشمندانه
  • نرگس حسن مرادی* صفحات 104-125
    تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات شرکت در دوره اقدام پژوهی بر افزایش مهارت های حرفه ای دبیران منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی 87-86 صورت گرفته است. به همین منظور نظرات 224 نفر از معلمان و دبیران شرکت کننده در دوره اقدام پژوهی طی سال های 86-83 شاغل در مدارس منطقه یک آموزش و پرورش شهر تهران از طریق پرسشنامه محقق ساخته به صورت اتفاقی، جمع آوری و تجزیه و تحلیل گردید. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ برابر 87% بدست آمده است. روش پژوهش حاضر توصیفی– کاربردی است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (محاسبه میانگین، انحراف معیار، درصدها و نسبت ها) و آمار استنباطی (آزمون t تک گروهی، تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی شفه) استفاده شده است. مهم ترین یافته پژوهش حاضر نشان می دهد که اثرات دوره بر افزایش مهارت های پرورشی (با میانگین 4/85) و مهارت های آموزشی (میانگین 6/84) بسیار موثر بوده است و بیشترین تاثیر آموزشی و پرورشی را در بین معلمان با سابقه کاری بین ده تا بیست سال دارد. همچنین معلمانی که در رشته تحصیلی علوم پایه تحصیل کرده اند، اثربخشی دوره ها را نسبت به معلمان سایر رشته های تحصیلی (علوم انسانی، فنی و مهندسی و سایر رشته ها) بیشتر ارزیابی نموده اند.
    کلیدواژگان: اقدام پژوهی، آموزش معلمان، ارزیابی آموزش
  • اباصلت خراسانی، اعظم ملامحمدی صفحات 126-142
    هدف این پژوهش بیان مشکلات اساسی آموزش و ارائه راهکارهایی برای رفع این مشکلات از سوی مدیران و کارشناسان آموزش در سازمان های صنعتی و غیرصنعتی است. این کار از طریق مصاحبه هدایت شده در قالب 4 سوال اساسی و با ابزار پرسشنامه از 100 مدیر و کارشناس آموزش انجام گرفت. نتایج تحلیل داده ها در رابطه با مشکلات آموزش در 4 بخش کلی بیان شده اند که عبارتند از: 1) دیدگاه مدیران نسبت به آموزش، 2) شرایط و جو سازمانی حاکم، 3) دیدگاه پرسنل اداری و کارمندان بخش آموزش، و 4) چگونگی برگزاری دوره ها و میزان اثربخشی آن ها. مهم ترین نکته مورد توجه در بخش اول مربوط به «هزینه ای بودن نگاه مدیران در مورد آموزش» است. از جمله اصلی ترین نکته ای که در بخش دوم ارائه می شود «کمبود امکانات و عدم تخصیص بودجه کافی به آموزش» است. در بخش سوم نیز نکات مهمی حائز اهمیت است که بیشترین فراوانی در نمونه را مبحث «عدم تناسب مدرک دانشگاهی با شغل سازمانی» داراست.
    کلیدواژگان: آموزش، نیازسنجی آموزش، ارزیابی آموزش، مدیران آموزشی
|
  • Khoshghadam Khaledi, Zahra Athari, Kiumars Zarafshani, Mohammad Ghahramani Pages 7-21
    The purpose of this descriptivecorrelational study was to determine students'' learning modalities using Witkin''s fielddependent and field-independent learning style (1976). Using stratified random sampling، 135 students in the Department of Agricultural Extension and Education participated in the study. Group Embedded Figures Test (GEFT) was used to collect data. Results revealed that the majority of students were field-dependent. This learning style clearly indicates that students are skillful in recognizing entrepreneurial opportunities. However، they were not competent in other entrepreneurial process such as planning، coordinating، and venture creation. Moreover، males favored field-independent learning style whereas females preferred a field-dependent learning style. Results of this study have some implications for choosing adequate learning styles for entrepreneurship education. Further recommendations are given based on the findings of the study.
    Keywords: Learning style, entrepreneurship education, field, independent, field, dependent
  • K. Azad , M. Javadipour. , G. Ahmadi Pages 22-39
    The purpose of this study was to examine the extent of participation of faculty members in educational planning and decision making processes in different departments of Islamic Azad University situated in its 10th university zone in academic year 1387-88. A stratified random sample of 280 faculty members participated in the study. Data were collected by a questionnaire developed by the researchers. Results showed no difference between faculty members in terms of participation in educational planning and decision making in different departments. It was found that participation of faculty members in educational decision making had increasing effect on their sense of ownership. There was no difference among academics in terms of demographic variables. No difference was found in participation in planning and decision making in relation to areas of learning and research as well as cultural and administrative issues.
    Keywords: participation, planning, decision making, university, faculty
  • S. Zamini , A. Pakmaram , S. Zamini , P. Zareee Pages 40-57
    The purpose of this study was to examine relationship between organizational culture and job burnout among academics and non-academic employees in Tabriz University. Participants consisted of 209 subjects selected through stratified random sampling. All participants completed both the Hofsted Organizational Culture Questionnaire and Maslach Burnout Inventory (MBI). Results indicated that the rational culture is dominant in Tabriz university. The levels of job burnout were found to be different in various types of organizational culture. However، job burnout was not different among various academic ranks. There was significant difference between academics and employees in terms of job burnout. The levels of job burnout were found to be different between females and males. Finally، results showed a negative relationship between organizational culture، and job burnout among employees.
    Keywords: organizational culture, job burnout, academics
  • M. Chamasemani *, Z. Sabaghian, B. Saleh Sedghpour Pages 58-77

    The purpose of the present study is to investigate the Five Level Academic Leadership among deans in comprehensive universities located in Tehran. A random sample of 13 deans and 150 faculty members of Shahid Beheshti University and Tarbiat Modarres University participated in this survey study. Data were collected by two instruments. The first one was the 5th Level Leadership questionnaires developed by the. The second one was a standardized questionnaire which developed by Ramsden to measure effective academic leadership. Results showed that deans had personality traits of5th level leaders whereas they didn’t have professional traits of leaders at the same level. The relation between personality traits and professional traits was found to be significant. From faculty members'' point of view، deans associated with the 5th level leadership were found to be more effective than others.

    Keywords: Leadership, Academic Leadership, Five Level Leadership, Effective Leadership, Effective Academic Leadership
  • M. H. Seyyedzadeh Pages 78-103
    Adoption of new management approaches at the Payam Noor University (PNU) central organization، resulted in paying particular attention to Knowledge management in order to meet university goals. Therefore، related literature was reviewed to develop a conceptual model along with variables involved. Data were collected using exploratory methods and focus groups. Survey instrument was administered to a random sample of 220 university staff at PNU. Results indicated that knowledge management through integrating intellectual properties could affect student-centered learning، organizational learning، rational leadership and decision making، process re-engineering، production of new knowledge، transferring tacit knowledge to explicit knowledge، and knowledge sharing towards improving performance and meeting intended objectives.
    Keywords: Knowledge management, organizational culture, creating knowledge, organizational learning, creativity, Intelligent leading
  • N. Hasanmoradi* Pages 104-125
    The present study examined the effects of Action Research courses on professional skills of teachers in academic year 1386 – 1387 in Tehran. A randomly selected sample of 244 teachers participated in action research courses during 1383-86. Data were collected using a researcher- made questionnaire based on a five-point Likert scale. Results showed that the effects of action research courses were significant on educational skills (M=85/4) and instructional skills (M=84/6). Significant difference was found between teachers with 10-20 years experience and others. Finally teachers with basic sciences background found the courses more effective compared to other participants.
    Keywords: Action research, teacher education, educational evaluation
  • A. Khorasani , A. M. Mohammadi Pages 126-142
    In this article، the key educational issues and problems are addressed in Iranian industrial and non-industrial organizations. Data were collected through structured interviews with more than 100 managers and experts across the organizations. Findings of the study were classified in four main categories، including: a) Training managers'' approach to learning 2) organizational climate 3) administrative staff’s approach to learning 4) success of courses and their effectiveness. Finally، some suggestions were made according to issues and problems addressed in the study.
    Keywords: education, educational needs assessment, educational evaluation, educational managers