فهرست مطالب

پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران - پیاپی 3 (پاییز 1391)

مجله پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران
پیاپی 3 (پاییز 1391)

  • تاریخ انتشار: 1392/01/19
  • تعداد عناوین: 6
|
  • بهرام رنجبریان، محمد غفاری، امین تسلیمی صفحه 1
    صنعت گردشگری یکی از پر رونق ترین صنایع جهان در بخش خدمات است و رشد این صنعت علاوه بر توسعه زیرساخت های ضروری مستلزم انجام مطالعات گسترده در زمینه آثار این صنعت، عوامل موثر در جذب گردشگر و همچنین مطالعه در خصوص رفتار گردشگران است. ریسک های استنباط شده مرتبط با سفر به یک مقصد گردشگری یکی از مهمترین عوامل بازدارنده سفر گردشگران به آن مقصد گردشگری است. از این رو هدف مقاله حاضر شناسایی و گونه شناسی ریسک های استنباط شده گردشگران خارجی جهت سفر به شهر اصفهان است. جامعه آماری این پژوهش شامل گردشگران خارجی می باشد که در ماه های فروردین و اردیبهشت سال 1391 به شهر اصفهان سفر کرده اند. از این جامعه نمونه ای به حجم 300 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های پژوهش پرسشنامه محقق ساخته ای حاوی 29 سوال برای شناسایی و گونه شناسی ریسک های استنباط شده گردشگران خارجی جهت سفر به شهر اصفهان مورد استفاده قرار گرفت. به این منظور پرسشنامه در اختیار چند نفر از اساتید رشته مدیریت قرار گرفت و سپس با اعمال برخی اصلاحات پرسشنامه نهایی تهیه شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد گردشگران خارجی سفر کرده به شهر اصفهان دارای چهار نوع ریسک برای سفر به این شهر بوده اند که شامل ریسک های سلامتی، فرهنگی و اجتماعی، جانی و اقتصادی است.
    کلیدواژگان: ریسک استنباط شده، گردشگر، مقصد گردشگری و اصفهان
  • علی اکبر امین بیدختی، نوید شریفی صفحه 13
    احساس امنیت، از موقعیت و جایگاه مهمی در برنامه ریزی کشور برخوردار است. به همین جهت دستیابی و پایدارسازی آن نیازمند مقدمات، زمینه ها و عوامل موثر بر آن است. لذا در این تحقیق به بررسی نقش سرمایه اجتماعی و دینداری بر احساس امنیت اجتماعی درقالب الگویی مفهومی پرداخته شد. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری شامل دانشجویان موسسات غیرانتفاعی و غیردولتی شهر سمنان است. از این تعداد 334 نفر به عنوان نمونه آماری از روش طبقه ای انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. روایی محتوای این ابزار نیز با استفاده از نظر خبرگان، روایی سازه به کمک تحلیل عاملی اکتشافی و همچنین، پایایی آن به کمک تکنیک های دونیمه کردن و آلفای کرونباخ بررسی و تایید شد. همچنین، برای بررسی میزان تاثیر مولفه تشکیل دهنده متغیرها بر یکدیگر از تحلیل عاملی تاییدی و در خصوص بررسی تاثیر ما بین مولفه های متغیر دینداری (درونزا) و احساس امنیت اجتماعی (برونزا) نیز از محاسبات همبستگی و نهایتا برای تایید الگوی مفهومی طراحی شده از تکنیک معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان می دهد در بین مولفه ها و ابعاد دینداری مولفه مناسکی دارای بالاترین اثر بر سرمایه اجتماعی است. خود سرمایه اجتماعی نیز بر روی امنیت جانی، مالی و سیاسی اثر مثبت و معناداری دارد.
    کلیدواژگان: دینداری، سرمایه اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی، معادلات ساختاری
  • سیدعلی هاشمیان فر، زهرا سادات کشاورز صفحه 39
    هدف از این پژوهش، «تبیین جامعه شناختی گستره و شعاع احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر اصفهان» است. برای تبیین مساله و تعیین چارچوب نظری از دیدگاه های جامعه شناختی و مکاتب مربوط به این حوزه ها استفاده و فرضیات پژوهش از آن استخراج شد. این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه در بین شهروندان بالای 18 سال اصفهانی از کلیه اقشار و گروه های اجتماعی در سال 1390 انجام شده است. روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای بوده و حجم نمونه پژوهش 384 نفر در سه منطقه اصفهان است. نتایج جدول همبستگی متغیرهای مستقل با متغیر وابسته نشان می دهد که کلیه متغیرهای مستقل به کار گرفته شده در این پژوهش، به جز متغیر گرایش های مذهبی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی رابطه معناداری با احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر اصفهان دارند.
    کلیدواژگان: احساس امنیت اجتماعی، کنترل اجتماعی، نظم اجتماعی، گرایش های مذهبی، پایگاه اقتصادی و اجتماعی
  • سیروس احمدی، علیرضا عادلی، راضیه امیری صفحه 63
    پژوهش حاضر با استفاده از نظریه پنجره شکسته، به بررسی رابطه بین احساس بی نظمی و احساس ناامنی در بین شهروندان یاسوجی پرداخته است. روش به کار رفته در این پژوهش، روش پیمایشی بوده است. جامعه آماری، کلیه شهروندان بالاتر از 18 سال در شهر یاسوج بوده اند که در همین راستا 482 نفر به عنوان نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای، انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود که برای تعیین اعتبار آن از ا عتبار سازه، به کمک تکنیک تحلیل عاملی، و برای تعیین پایایی، از هماهنگی درونی به روش آلفای کرونباخ، استفاده گردید. نتایج توصیفی پژوهش نشان داد که احساس ناامنی در بین شهروندان یاسوجی بالاست. به علاوه، احساس بی نظمی نیز در بین شهروندان بالاست. نتایج تحلیلی تحقیق نشان داد احساس بی نظمی بر احساس ناامنی تاثیر مثبت و مستقیم دارد و طی آن هر چه میزان احساس بی نظمی نیز بیشتر می شود، احساس ناامنی بیشتر می شود. تبیین احساس ناامنی براساس بی نظمی با استفاده از مدل معادله ساختاری، نشان داد مدل تحقیق، دارای برازش مطلوبی است و با داده های تجربی مورد استفاده، سازگاری و توافق دارد. ضریب علی بی نظمی، بر روی احساس امنیت 83/0 بود که با توجه به مقدار تی(3/13= t) و سطح معناداری (000/ 0 = Sig) این ضریب، معنادار بود. به علاوه، ضریب تعیین بیانگر آن بود که احساس بی نظمی قادر است 68 درصد از تغییرات متغیر وابسته احساس امنیت را تبیین کند.
    کلیدواژگان: احساس ناامنی، احساس بی نظمی، پنجره شکسته، یاسوج
  • علی زنگی آبادی، محمد جاسم شاهسونی صفحه 81
    تاسیس نیروگاه های هسته ای به علت دارا بودن محدوده های حفاظتی که ایجاد سکونتگاه های انسانی را در این محدوده ها با محدودیت مواجه می کند، ممکن است محیط جغرافیایی و آرایش فضایی سکونتگاه های اطراف خود را تحت تاثیر قرار دهد. از طرف دیگر، چون اکثر این نیروگاه ها در نزدیک شهرها و سکونتگاه های انسانی تاسیس می شوند. بنابراین، مطالعه تاثیر آنها در محدوده جغرافیایی اطرافشان از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بررسی های میدانی و کتابخانه ای، تاثیر تاسیس نیروگاه اتمی بوشهر بر روند توسعه این شهر بررسی شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که تاسیس نیروگاه اتمی در 18 کیلومتری جنوب شهر بوشهر باعث به وجود آمدن سکونتگاه های غیررسمی در شعاع 5 تا 10 کیلومتری نیروگاه اتمی شده است که این محدوده جزو محدوده حفاظتی نیروگاه اتمی است و ساخت و ساز در این محدوده ممنوع است. مهمترین عللی که باعث ایجاد سکونتگاه های غیررسمی شده اند، عبارتنداز: 1- تاثیر احداث نیروگاه در جذب مهاجر؛ 2- تاثیر نیروگاه در ایجاد اشتغال؛ 3- تاثیر نیروگاه بر رونق اقتصادی شهر و 4- تاثیر نیروگاه بر کاهش قیمت زمین در محدوده های حفاظتی نیروگاه؛ به این صورت که با افزایش اشتغال بر اثر فعالیت های ساختمانی مربوط به نیروگاه اتمی، اقتصاد شهر رونق می یابد و این عامل باعث ایجاد جاذبه برای مهاجران از سایر نقاط به سمت بوشهر می شود. بنابراین، با توجه به کمبود زمین های لازم برای گسترش شهر و همچنین، عدم توانایی مهاجران برای تامین مسکن در چهارچوب قانون در حریم های حفاظتی نیروگاه به صورت غیر قانونی ساکن شده و سکونتگاه های غیررسمی را که هیچ گونه خدماتی به آنها ارایه نمی شد، به وجود آوردند.
    کلیدواژگان: نیروگاه اتمی، حریم حفاظتی نیروگاه اتمی، مهاجرت، سکونتگاه غیررسمی، شهر بوشهر
  • مسعود الماسی، گلمراد مرادی صفحه 101
    در راستای شناسایی وضعیت روانی زندانیان، مقاله حاضر به شیوه پیمایشی به بررسی عوامل مرتبط با سلامت روانی زندانیان زندان های استان ایلام پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز از طریق توزیع پرسشنامه در بین 343 نفر زندانی که به شیوه نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شدند، گردآوری شده است. ارزیابی یافته ها نشان می دهد که میانگین نمره سلامت روانی برای افراد مورد مطالعه برابر 17/83 است که بیانگر عدم سلامتی مناسب روانی زندانیان است. سلامت روانی به مولفه های تشکیل دهنده آن؛ فیزیکی (با میانگین نمره 65/20)، اضطراب (با میانگین نمره 71/21)، افسردگی (با میانگین نمره 79/20) و کارکرد اجتماعی (با میانگین نمره 11/20) تجزیه شده است. همچنین، رابطه معنی داری بین متغیرهای: سرمایه اجتماعی، جهت گیری مذهبی، مدت محکومیت، پرخاشگری، ازخودبیگانگی، مدت حبس، محرومیت نسبی و راهبردهای انطباق، با متغیر وابسته (سلامت روانی زندانیان) وجود داشت. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که متغیرهای: از خودبیگانگی، محرومیت نسبی، پرخاشگری، سرمایه اجتماعی، مدت محکومیت به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین متغیر وابسته داشته اند، در مجموع توانستند 52 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین و پیش بینی کنند.
    کلیدواژگان: زندانیان، زندان های استان ایلام، سلامت روانی، سرمایه اجتماعی، جهت گیری مذهبی، راهبردهای انطباق، محرومیت نسبی
|
  • Aliakbar Bidokhti, Navid Sharifi Page 13
    Feeling of social security plays an important role in the country’s planning. While its achievement requires complicated arrangements,its failure is due to different factors. The aim of this research thus was to develop a conceptual model to analyze the role of social capital and religiosity on feeling of social security. Research methodology was descriptive -correlational. Statistical population included all students of non-governmental and non-profit institutions of emnan, of which 334 students were selected as sample. Data was collected through a researcher's made questionnaire whose validity and reliability was established. For determining the effect of variable components on each other confirmatory factor analysis was used and for determining the interplay between components of religiosity (inborn) and feeling of social security (external) correlation coeficents were used. Finally, for designing model, structural equation was utilized. The findings revealed that there is a positive and meaningful relationship between social capital and social, financial and political security.
    Keywords: Religion, Social Capital, Feeling of Social Security, Structural Equation
  • Seyed Ali Hashemianfar, Zahra Sadat Keshavarz Page 39
    The present study aims at explaining sociologically the vastness of feeling of social security among citizens of Isfahan. in order to discuss the issue and design a theoretical perspective, different sociological perspectives and related schools of thought were utilizedand research hypotheses were also articulated. Research procedure includes survey in which a questionnaire was used among citizens of more than 18 years old from all strata and social groups of Isfahan in the year 1390. A sample of 384 in 3 regions of Isfahan was selected using multistage cluster sampling method. The results of correlation table of independent variables with dependant variable show that all variables used in this study, except religious orientations and socio-economic status have significant relation with feeling of social security.
    Keywords: feeling of Social Security, Social Control, Social Order, Religious Orientation, Socio, Economic Status
  • Siroos Ahmadi, Alireza Adeli, Razieh Amiri Page 63
    This research has investigated the relationship between feeling of disorder and feeling of insecurity, among citizens of Yasouj, using broken window theory. Research method is cross-sectional survey and research population includes citizens of Yasouj who are upper 18 years old. 482 cases were selected using random multi-stage sampling method. Measurement tool was a researcher-made questionnaire whose construct validity was established through factor analysis and its reliability was measured using cronbach alpha coefficient. Descriptive findings showed that both rates of feeling insecurity is and disorder are high among Yasouj residents. Analytical findings indicated that there is a positive significant relationship between feeling of disorder and feeling of insecurity. Explanation of the feeling of insecurity on the basis of the feeling of disorder using structural equation model specified that the research model has an ideal goodness of fit and is consistent with empirical data. Structural coefficient of feeling of disorder on the feeling of insecurity is 0.83 which is significant withregard to T value (13.3). In addition, feeling of disorder can explain 68% of the variance of the feeling of insecurity.
    Keywords: Feeling of Insecurity, Feeling of Disorder, Broken Windows, Yasouj
  • Ali Zangiabadi, Mohammad Jasem Shahsoni Page 81
    Because of having conservation areas that limit creation of human settlements, establishment of nuclear power plants may affect geographic environment and spatial arrangement of surrounding settlements and as most of these power plants are established near cities and human settlements the study of their impact within the surrounding geographical environment is very important. In this study the impacts of nuclear power plants of Bushehr on the procedure of expansion of the city have been considered by using various descriptive and analytical methods, and field work. The results indicate that establishment of nuclear power plant in a distance 18 kilometers away from the south of the city have caused the problem of unplanned residential areas or informal settlements within the range of 5 to 10 kilometers of the power plant, while the range falls within the conservation area in which creation of buildings is banned. The most important reasons for creation of these informal settlements are listed subsequently: 1- The impact of establishing nuclear power plant on attracting immigrants 2- The impact of nuclear power plant on increasing employment 3- The impact of this power plant on economic prosperity of the city 4- The impact of nuclear power plant on reducing land price in consevation areas. In other words, by a increase in job opportunities resulted from building constructions associated with nuclear power plant, a prosperity in the city economy is appeared that this responsible for motivation for people of other regions to migrate to this part of Bushehr. Therefore, considering both lack of sufficient lands for city expansion and also disability of immigrants to provide legal housing for themselves, these people have started to settle in the nuclear power plant conservation areas and build informal settlements with no services in them.
    Keywords: Nuclear Power Plant, Nuclear Power Plant conservation areas, Immigration, Informal Settlements, City of Bushehr
  • Masoud Almasi, Golmorad Moradi Page 101
    In order to identify the mental state of prisoners, the present study examines factors associated with mental health of prison inmates is Ilam. Required information was collected through a questionnaire which was distributed among 343 prisoners who were selected by quota sampling method.Research findings indicate that the mean of mental health scores for subjects is. 83.17, which is below the appropriate level of mental health.. mental health variable was divided into its constituent components, namely, physical (mean score 20.65), anxiety (mean score 21.71), depression (mean score 20.79) and social functioning (mean score 20.11). Also, based on research resultsthere is significant relationships between variables such as amount of social capital (r = 0.134), religious orientation (r =0.102), sentence length (r=-0.18), amount of aggression (r= -0.38), social alienation (r= -0.28), duration of detention (r=0.15), rate of relative deprivation (r=0.15)and coping with stress (r=0.223) with dependent variable (mental health).. Regression analysis showed that variables of alienation, relative deprivation, aggression, and social capital, are respectively impoerant in explaining the dependent variable. Overlal, they explain52% of the variance of the dependent variable.
    Keywords: Prisoners, Prisons of Ilam's Jails, Mental Health, Social Capital, Religious Orientation, Adaptation Strategies, Relative Deprivation