فصلنامه مطالعات افکار عمومی
پیاپی 14 (تابستان 1394)

رویکردهای خرد و کلان به تئوری جامعه شناختی از سالیان قبل وجود داشته است اما موضوع نحوه پیوند میان آنها از دهه 1980 مطرح شده است. رندال کالینز از جامعه شناسان بزرگ آمریکایی است که او را آغازگر نظریه پردازی در چارچوب تلفیق خرد و کلان می دانند. او با تاکید بر اصول نظریه پدیدارشناسی و کنش متقابل نمادین، نظریه خاص خود را مطرح کرد. کالینز قشربندی اجتماعی را به عنوان اصلی ترین موضوع در جامعه شناسی مطرح کرد و از دیدگاه های مارکس، وبر، و دورکهیم بهره گرفت. در این نوشتار، تلاش شده تا با مروری بر آراء کالینز در حوزه جامعه شناختی، رویکرد تلفیقی او برشمرده شود. نتایج بررسی آثار کالینز نشان می دهد که وی با استفاده از سنت آمریکایی دست به تلفیقی آگاهانه زده است که می توان نمود آن را در نظریه های تضاد، زنجیره مناسکی تعامل و جامعه شناسی فلسفه ها مشاهده کرد.

این پژوهش با هدف تبین نقش عوامل فرهنگی و اجتماعی در مشارکت سیاسی زنان شهر اصفهان با روش توصیفی از نوع همبستگی انجام گرفت. از میان تعداد 780364 نفر کل زنان اصفهان، تعداد 30000 نفر از زنان بالای 18 سال در 5 منطقه، تعداد 380 نفر که از طریق فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب و پرسشنامه محقق ساخته که روایی صوری و محتوایی آن تایید و پایایی آن به وسیله ضریب آلفای کرونباخ 90/ 0 محاسبه گردید در میان آنان توزیع شد. نتایج نشان داد بین موانع فرهنگی و اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان رابطه معنا دار وجود دارد. همچنین به جز تحصیلات در سایر متغیر های جمعیت شناختی مورد بررسی (سن و وضعیت تاهل) تفاوت معناداری در مشارکت سیاسی وجود نداشت.

انسجام اسلامی به معنای همدلی، همراهی و برادری مسلمانان جهان بر مبنای اسلام و توحید، و همان دستور صریح خدای حکیم و پیشوایان معصوم(ع) است. بی گمان دلیل اصلی ما برای دعوت از جهان اسلام به وحدت، لزوما نیاز شیعه به وحدت با اهل سنت و یا بالعکس نیست؛ بلکه این ضرورت حفظ اسلام است که همه مسلمین را به وحدت فرا می خواند. انسجام اسلامی شرط اصلی اعلای کلمه اسلام، راز عظمت و کلید حل تمام مشکلات مسلمین بوده و موجب احساس قدرت آنان می گردد. از منظر مقام معظم رهبری(مدظله)، مهم ترین و کلیدی ترین اصل در سیاست خارجی در حوزه جهان اسلام، اصل وحدت و انسجام اسلامی است. اگر همبستگی و انسجام بر روابط مسلمانان و دولت های اسلامی سایه افکند، بسیاری از مشکلات و چالش های موجود برطرف خواهد شد و جامعه اسلامی راه خیر و سعادت را خواهد پیمود.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و تفکرات غیرمنطقی با بخشودگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان شرکت تولیدی صنعتی بهران فیلتر مشهد تشکیل می دهد. طبق جدول کرجسی و مورگان (1972) تعداد 220 نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استاندارد سنجش بخشودگی (1389)، شخصیتی نئو (1987) و باورهای غیرمنطقی جونز (1968) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین ویژگی های شخصیتی برونگرایی، انعطاف پذیری، مسئولیت پذیری و دلپذیر بودن با بخشودگی و مولفه های آن ارتباط مثبت و معناداری و بین ویژگی شخصیتی روان رنجوری و تفکرات غیرمنطقی با بخشودگی و مولفه های آن ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که تفکرات غیرمنطقی به همراه ویژگی های شخصیتی برونگرایی و مسئولیت پذیری قادر به پیش بینی معنادار بخشودگی است.

آیت الله میرزای نائینی از جمله صاحب نظران و سرآمدان رسمی فقه شیعه است که هدفش دفاع و تحکیم پایه های مشروطیت بود. وی در رساله ی خود تلاش نمود اصل تبدیل نظام استبدادی به مشروطه را نه تنها به عنوان یک مصلحت سیاسی اجتماعی، بلکه به عنوان یک ضرورت عقلی و شرعی به اثبات برساند. در این راستا، آنچه جایگاه نائینی را در فلسفه ی سیاسی مدرن برجسته کرده و او را از نظریه پردازان مهم همسو با دموکراسی در میان عالمان شیعی مطرح ساخت، استفاده وی از مبانی دینی جهت راه گشایی به مردم سالاری و نظام غیراستبدادی بود. در واقع، نائینی ضمن تطبیق مشروطیت و دموکراسی غربی با اسلام و قوانین اسلام و تاکید بر آزادی، عدالت و شورا به عنوان اصول تشکیل دهنده مردم سالاری، در برخورد با مدنیت غربی و مفاهیم نوظهور در گفتمان غربی روشی را برگزید که به او امکان مواجهه فعال را می دهد. بنابراین، این مقاله می کوشد ضمن تشریح نوع حکومت و نظام سیاسی، مولفه های مردم سالاری را در اندیشه ی نائینی مورد بررسی و تبیین قرار دهد.

جهانی شدن پدیده ای است که جهان را در پرتو انقلاب اطلاعات و ارتباطات متحول ساخته است و گسترش فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و جهانی شدن فرهنگ بدون شک عرصه ی سیاست خارجی و دیپلماسی را متحول ساخته و شکل تازه ای به آن داده است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنا نبوده و تحت تاثیر فضای جدید کنونی حاکم بر جهان باید منطبق بر این شرایط در عرصه ی سیاست خارجی رفتار نماید. در این پژوهش پرسش موردنظر این می باشد که جهانی شدن فرهنگ و گسترش فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را با چه الزاماتی روبرو نموده است؟ بر همین اساس و بر پایه این فرضیه که «جمهوری اسلامی ایران به منظور ارتقای اهداف سیاست خارجی که معرف هویت انقلاب اسلامی در سطح جهان خواهد بود و هم چنین به جهت مقابله با جنگ نرم دشمنان و تحقق اهداف خود در فضای کنونی جدید حاکم بر جهان، می بایست فعالیت های خود را در مسیر پردازش های نرم و بهره گیری از فناوری های ارتباطی متمرکز نماید.» با روش توصیفی- تحلیلی به منظور دستیابی به پاسخی مناسب برای این پرسش، به تبیین، بررسی و تجزیه و تحلیل مباحث در این زمینه پرداخته شد و در پایان با ارائه دلایل گوناگون و اهمیت تعیین کننده ی استراتژی های نرم افزاری و گسترش فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی فرضیه ی پژوهش تایید می گردد.

بیداری اسلامی پدیده ای است اجتماعی به معنای رهایی از استبداد و استعمار و تلاش در راه دستیابی به استقلال سیاسی، اقتصادی و... با سیری در تاریخ به نظر می رسد این پدیده سابقه ی دیرینه ای دارد، چرا که این پدیده تاریخی را می توان در داستان اصحاب کهف،حرکت اسلامی پیامبر(صلی الله علیه وآله)در برابر کفار قریش ومبارزه وقیام ائمه اطهار(علیهم السلام)از جمله امام حسین (علیه السلام)،توابین وقیام مختار دید.در دهه های اخیر انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) یکی از الگوهای بزرگ در خیزش های اسلامی اخیر به ویژه در کشورهای عربی بوده است.

در طول تاریخ، همواره تامین امنیت به عنوان یکی از دغدغه های اصلی حاکمان و دولتمردان بوده است. با گذشت اعصار و تغییر در جوامع بشری و ظهور فناوری های جدید، تهدیدهای پیش روی امنیت جوامع، نحوه سیاست های کشورهای استعمارگر و نوع جنگ ها نیز دچار تغییرات اساسی شده و نبردهای با تجهیزات و نفرات زیاد و جنگ های سخت، جای خود را به نبرد اندیشه و جنگ نرم داده اند. تمامی این موارد، ضرورت تغییر در نحوه سیاست های دفاعی کشورها به جهت آمادگی در برابر تهدیدهای نوین دشمنان را نشان می دهد. این مطالعه بر نقش تکنولوژی های وب 2 و خصوصیات آن در آسیب های اجتماعی تاکید دارد. سرویس های جدید وب که همواره کاربران را به اطلاعات مورد نیازشان متصل می گرداند، اخیرا متصدیان سیاسی را در فهم جایگاه خود دچار مشکل ساخته است. این سرویس ها که وب 2 نام دارند، مسلما تاثیری بر توسعه آسیب های اجتماعی و جنگ روانی و حتی مقابله با آن نیز دارند، که می تواند به افکار عمومی کمک کند. همچنین، استفاده گسترده از این سرویس ها، باعث به وجود آمدن تفاوت های فرهنگی در جامعه می گردد؛ در این مطالعه به منظور تعیین و مهمترین کاربرد سرویس های وب2 و نیاز به آن ها در پیشگیری از آسیب های اجتماعی از روش توصیفی - تحلیلی و فنون اسنادی استفاده شده است. و تاثیر وب 2 بر آسیب های اجتماعی در سه سطح کاربرد، خدمات و آینده سنجیده شده است.

وحدت اسلامی و اتحاد بین مسلمین، از جمله اصلی ترین و بنیادی ترین موضوعات در اندیشه سیاسی و فرهنگی رهبر معظم انقلاب اسلامی است. اهمیت این موضوع نزد آیت الله خامنه ای تا آنجاست که ایشان، وحدت اسلامی را به عنوان مساله ای استراتژیک و نه تاکتیکی معرفی نموده و همواره علما، روشنفکران، برجستگان سیاسی و آحاد امت اسلامی را به وحدت، ذیل دستورات و آموزه های قرآن کریم و ارادت و محبت به پیامبر اسلام حضرت محمد(ص)، دعوت کرده اند. در اندیشه مقام معظم رهبری،اتحاد مسلمانان و پرهیز آنان از اختلاف و تفرقه، زمینه ای مساعد برای ایستادگی جمعی در برابر زورگویی های نظام سلطه و دفاع از منافع و حقوق ضایع شده جهان اسلام به شمار می آید.

مقاله حاضر به بررسی وضعیت جهانی پس از جنگ سرد می پردازد. در این بررسی از یک سو به روندهای جهانی در دوران پس از جنگ سرد به ویژه پس از یازده سپتامبر پرداخته شده و از دیگر سو تئوری های موجود جهت تبیین این وضعیت مورد واکاوی انتقادی قرار گرفته است. نویسنده پس از بررسی روندهای بعد از جنگ سرد، به این جمع بندی رسیده است که «ابهام» و «در حال گذار» بودن شاخص های وضعیت موجود جهانی اند و به همین دلیل تبیین این وضعیت با دشواری های فراوانی روبروست و ابزارهای تحلیلی نوینی را می طلبد.

یکی از ارکان مهم شرکت های تجاری مدیریت و اداره شرکت است. اگرچه مدیران به واسطه اعمال مدیریت خویش از مزایایی نیز برخوردار می شوند لکن در معرض مسئولیت هایی نیز قرار گرفته و ممکن است بواسطه اعمال مدیریت یا رخنه در شخصیت حقوقی شرکت مرتکب تقصیر و ضرری نیز بشوند که مسئول جبران خسارت شناخته شوند. شناخت کلیات و ارکان مسئولیت مدنی از مهمترین موضوعات مربوط به این بحث حقوقی است زیرا مسئولیت مدنی مدیران را بایستی از مقررات حقوق مدنی و قواعد کلی حقوقی اقتباس نمود. در حوزه مسوولیت مدنی شرکت اصل بر عدم مسوولیت شخصی مدیران است زیرا مدیران به وکالت و نمایندگی از طرف شخص حقوقی اقدام می نمایند مگر در صورت بروز تخلف یا سوء استفاده از سوی مدیر که در نتیجه مدیر مسئول است مانند ماده 19 قانون صدور چک که در صورت صدور چک به وکالت یا نمایندگی شخص وکیل با صاحب حساب متضامنا مسئول میباشند.برای تمایز مسوولیت مدنی مدیران از مسوولیت مدنی شرکت، ماهیت رابطه مدیران با شرکت را با سه نظریه «وکالت» و «نمایندگی» و «رکن بودن» تحلیل نموده و نظریه «وکالت» را بر دو نظریه دیگر ترجیح دادیم.مسوولیت مدیران شرکت مسوولیتی مبتنی بر تقصیر است بنابراین برای آنکه مدیران مسئول تلقی گردند باید هنگام انجام دادن وظایف خود مرتکب خطا شده باشند و این خطا موجب ضرر شده باشد.لذا این مقاله پس از شناخت مبانی مسئولیت مدنی بدنبال میزان مسوولیت مدیران در هر یک از شرکتهای تجاری است.

آینده، می تواند خوب، بد، فرصت ساز، شیرین، تلخ، رویایی و غم انگیز برپا شود. هدف آینده نگاری، مطالعه منظم آینده و به عبارت دیگر علم و هنر کشف آینده و شکل بخشیدن به دنیای مطلوب فردا است. هدف این تحقیق تبیین آینده منابع انسانی سازمان های ورزشی بود و سعی داشت با تجزیه و تحلیل های محیطی، سناریوهای مناسبی برای آینده های بالقوه ارائه دهد. بنابراین روش این تحقیق، آینده پژوهی از نوع سناریوسازی بود. در این پژوهش به منظور شناسایی عوامل کلیدی موثر بر آینده منابع انسانی در سازمان های ورزشی در ابتدا از روش مصاحبه نیمه باز با 16تن از صاحب نظران و خبرگان آینده پژوهی و مدیریت ورزشی استفاده شد. پس از انجام مصاحبه ها و در مرحله بعد، 2حیطه کلی موثر بر آینده منابع انسانی با عناوین تهدید نرم و تغییرات اساسی محیطی بدست آمد و در مرحله بعد 3 سناریو خوش بینانه، واقع بینانه و بدبینانه در هریک از زیرحوزه ها ارائه شد. سازمان های ورزشی با برنامه ریزی در جهت عوامل بدست آمده می توانند آینده ای مطلوب برای خویش خلق کنند.

چشم انداز، هنر دیدن نادیدنی هاست. رهبران به وسیله چشم انداز پلی از حال به آینده می زنند. امروزه شرایط پیچیده و دائما در حال تغییر محیطی مشکلاتی را برای سازمان ها به وجود آورده است. برای گذر از این چالش ها، سازمان ها نیازمند چراغ راهی هستند که مسیر آینده آنها را مشخص کند، وجود چشم اندازی شفاف، جهت و مسیر سازمان را برای دستیابی به اهداف مشخص می کند. چشم انداز قسمت های مختلف سازمان را به صورت یکپارچه نگه می دارد و نیز موجب ترغیب کارکنان در جهت بهبود عملکرد می شود. نوع تحقیق حاضر مروری، از بعد هدف می توان گفت کاربردی است. در این مقاله سعی شده است با بررسی منابع مرتبط در خصوص چشم انداز و رهبری به روش اسنادی – کتابخانه ای، مفهومی از چشم انداز، ویژگی ها و اجزای آن و همچنین رهنمودهای برای مدیران عالی بیان شود که به وسلیه آن رهنمودها چشم اندازی اثربخش برای سازمان ترسیم کنند.

وحدت اسلامی، باور و اعتقادی راسخ است که ریشه در قرآن کریم و سنت نبوی دارد و دعوت به توحید کلمه و کلمه توحید، اساسی ترین دعوت اسلامی به شمار می رود. آموزه های قرآنی ضمن تاکید بر مرزبندی و جدا کردن صفوف از کفار و معاندان، به رفتار توام با رحمت و رافت و وحدت و الفت میان مسلمانان توصیه می کند. اسلام به مساله وحدت و اتحاد، از دیدگاه اجتماعی آن نیز نگریسته و بر اهمیت این مقوله میان انسان ها، مسلمانان و ادیان الهی تاکید کرده است؛ که ثمره توجه انسان ها به این وحدت، تقویت روابط انسانی و احترام متقابل میان آنها و پیشگیری از برتری طلبی و استکبار و استعمار دیگران است. لذا اتحاد و یگانگی در سایه وحدت عقیده، محکم ترین نوع اتحاد است که قرآن بر آن تاکید ورزیده است.