فهرست مطالب

مطالعات اقتصادی کاربردی ایران - پیاپی 5 (بهار 1392)

فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران
پیاپی 5 (بهار 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/04/10
  • تعداد عناوین: 7
|
  • دولت و مالیات بهینه در اقتصاد بخش عمومی و کارکرد دولت و مالیات در ایران
    یدالله دادگر، روح الله نظری، ابراهیم صیامی عراقی صفحات 1-27
    ی های اقتصاد بخش عمومی، نظام مالیاتی بهینه به همراه دولت بهینه، از ارکان محوری نظام های اقتصادی پیشرفته محسوب می گردد. تجارب کشورهای مختلف نیز نشان می دهد که کارآمدی بخش عمومی و سلامت نظام مالیاتی نقش کلیدی در پایداری توسعه دارند. نظام مالیاتی بهینه در کنار دولت بهینه در راستای بالا بردن رضایت مندی اکثریت شهروندان است. مالیات بهینه ضمن تامین هزینه های بخش عمومی، به باز توزیع مورد نیاز درآمدها و ثروت ها نیز منجر می شود. نظام مالیاتی بهینه، نظارت مالیات دهنده بر دولت را نیز به دنبال دارد که موجب تقویت روحیه مردم سالاری می گردد. این رو این مقاله در صدد است به بررسی فاصله مورد نظر بپردازد. این کار ضمن تحلیل ساختار دولت و مالیات، دولت بهینه و مالیات بهینه را با کمک دو شاخص نسبت مخارج مصرفی دولت به تولید ناخالص داخلی و نسبت مالیات ها به تولید ناخالص داخلی مورد بررسی قرار می دهد. جهت آزمون اندازه بهینه دولت از منحنی تعمیم یافته آرمی استفاده شده و روش گشتاورهای تعمیم یافته بر اساس داده های سری زمانی بکار رفته است. وابستگی منابع مالی دولت در ایران به درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام در دوره ی مورد مطالعه (1390-1352) تاثیر مستقیمی بر ایجاد ساختار دولتی اقتصاد و گسترش اندازه دولت داشته است. برخی نتایج این مطالعه نشان می دهد که فاصله قابل توجهی بین دولت و مالیات موجود در اقتصاد ایران از یک طرف و دولت و مالیات بهینه در نظریات بخش عمومی از سوی دیگر وجود دارد.
    کلیدواژگان: اندازه دولت، اندازه بهینه دولت، مالیات بهینه، رشد اقتصادی، روش گش، تاورهای تعمیم یافته
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر بی ثباتی قیمت نفت بر رشد تولید ناخالص داخلی در ایران؛ تجزیه و تحلیل مدل چرخشی مارکوف
    سید کمال صادقی، محمدعلی متفکر آزاد، محسن پورعبادالهان کویج، اتابک شهباززاداه خیاوی صفحات 29-52
    با توجه به تاثیر گسترده ی نوسانات قیمت نفت بر بخش های مختلف اقتصادی ایران و اهمیت آن در رشد و توسعه ی اقتصادی، در این مقاله به بررسی تاثیر بی ثباتی قیمت نفت بر رشد تولید ناخالص داخلی ایران طی دوره ی 1347-1389 پرداخته شده است. برای این منظور، ابتدا شاخص بی ثباتی قیمت نفت با استفاده از مدل EGARCH(0،1) تخمین زده شده و سپس با استفاده از مدل های غیرخطی مارکوف سوئیچینگ به بررسی تاثیر این شاخص بر رشد تولید ناخالص داخلی ایران پرداخته می شود. برای برآورد مدل غیرخطی بر اساس تابع راستنمایی، مدل MSIAH با دو رژیم از میان حالت های مدل MS برگزیده شد.
    یافته های حاصل از تخمین مدل مارکوف سوئیچینگ (MS-AR)، حاکی از آن است که شاخص بی ثباتی قیمت نفت با در نظر گرفتن دو رژیم متفاوت و در طول وقفه ها تاثیر منفی و معنادار بر رشد تولید ناخالص داخلی داشته و شدت اثرگذاری بی ثباتی قیمت نفت در هر دو رژیم، متفاوت بوده و در رژیم 2 بیشتر از رژیم 1 می باشد. یافته های تجربی مقاله ی فوق، دلالت های مفیدی را برای سیاست گذاران اقتصادی که نیازمند تشخیص اثرات دقیق بی ثباتی قیمت نفت بر رشد اقتصادی هستند فراهم می کند.
    کلیدواژگان: رشد تولید ناخالص داخلی، شاخص بی ثباتی قیمت نفت، EGARCH، مدل های مارکوف سوئیچینگ
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • شوک های ارزی و دلاری شدن اقتصاد ایران
    غلامرضا زمانیان، ایوب ابوذری صفحات 55-73
    اقتصاد ایران در سال های اخیر چندین شوک ارزی را تجربه کرده است؛ از طرفی، تغییرات جزئی در دلاری شدن ممکن است منجر به حرکات عظیم نرخ ارز شود. در این مقاله با استفاده روش «خودرگرسیون با وقفه های توزیعی گسترده(ARDL)»، تابع تقاضای پول برای بررسی دلاری شدن اقتصاد ایران تخمین زده می شود. سپس حجم سپرده های ارزی خارجی(FCD) در سیستم بانکی کشور با استفاده از روش کمین و اریکسون(2003) به دست می آید و شاخص دلاری شدن محاسبه می شود. نتایج نشان می دهد که اقتصاد ایران دلاری شده و شاخص دلاری شدن در سال های 1390و 1391 به ترتیب 77/0 و 81/0 است.
    کلیدواژگان: دلاری شدن، شوک های ارزی، روش ARDL، اقتصاد ایران
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تجزیه و تحلیل پیوندها و نشتی های ناشی از واردات فعالیت های اقتصادی ایران
    اسفندیار جهانگرد، حمیده نیسی صفحات 75-102
    در قالب جدول داده- ستانده دو نوع پیوند بین بخش ها وجود دارد. پیوند طرف تقاضا را پیوند پسین و پیوند طرف عرضه را پیوند پیشین می گویند. تحلیل این پیوندها به ما اجازه شناخت اهمیت بخش ها را در اقتصاد می دهد. بدیهی است که در یک اقتصاد باز از واردات به عنوان نهاده در فرایند تولید کالاها و خدمات استفاده شود بنابراین زمانی که تولید اضافه می شود باعث افزایش واردات برای حمایت از آن تولید اضافی نیز می شود. این نوع از واردات به عنوان نشت اقتصادی نام گذاری می شود و به عنوان یک نشت در ضریب فزاینده اقتصاد تاثیر می گذارد. برای چنین ارزیابی در ایران و در مطالعات تجربی تمایز بین نهاده واردات و عرضه داخلی نادیده گرفته شده است. در این مقاله با تمایز بین نهاده وارداتی و داخلی در چارچوب حساب های ملی، امکان اندازه گیری پیوندهای داخلی به عنوان یک بعد جدید تحلیل به می تواند اضافه شود. با این وصف در این مقاله با استفاده جدول داده ستانده سال 1380 ایران به بررسی و تجزیه و تحلیل پیوندها و نشت های بین بخشی در اقتصاد ایران پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: تحلیل داده ستانده، پیوندهای متقابل، ضرایب وابستگی متقابل، ضرایب تراوشات یا نشتی ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تعیین دوره ی زمانی بازده سرمایه گذاری بخش خدمات در اقتصاد ایران
    نادر مهرگان، محمدحسن فطرس، ابراهیم فرجی صفحات 103-119
    خش خدمات نزدیک به 57% از تولید ناخالص داخلی ایران را به خود اختصاص داده است، در کشورهای پر درآمد این سهم بیشتر بوده و به طور متوسط 75% از تولید ناخالص ملی را تشکیل می دهد (WDI، 2012).با توجه به سهم بالای بخش خدمات در اقتصاد، ارائه اطلاعات کمی به صاحبان سرمایه و مدیران سرمایه گذار در این بخش می تواند کمک شایان توجهی به اقتصاد ملی نموده و مسیر رشد و توسعه ی اقتصادی را هموارتر نماید. در این تحقیق با استفاده از یک روش توزیع تاخیری به تعیین دوره ی زمانی بازدهی سرمایه گذاری کل کشور، بخش غیر نفتی، بخش خدمات و زیربخش های آنبا استفاده از داده های سری زمانی 1386-1338 در ایران پرداخته ایم. نتایج بدست آمده نشان می دهد که دوره ی زمانی بازده سرمایه گذاری برای بخش خدمات 6 سال است و بیشترین میزان بازدهی مربوط به سال سوم می باشد. در بین زیر بخش های خدمات، موسسات پولی و مالی، بازرگانی و خدمات اجتماعی نسبت به بقیه زیر بخش های خدمات بازده بیشتری داشته و زود بازده تر می باشند. همچنین بطور متوسط طول و میزان بازدهی سرمایه گذاری بخش خدمات به میزان قابل توجهی از بازدهی کل کشور پایین تر است.
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مطالعه ی رابطه ی حداقل دستمزد بر فقر در ایران
    سعید عیسی زاده، عدنان محمدی صفحات 121-143
    حداقل دستمزد یکی از متغیرهای مهم سیاست های بازار کار در سطح جهانی است. زیرا یکی از اهداف مهم اقتصادی – اجتماعی دولت ها، حمایت و پیشتبانی از نیروی کار جهت حفظ و ارتقای قدرت خرید و رفاه زندگی و تامین امنیت شغلی آنان با استفاده از اهرم حمایتی حداقل دستمزد می باشد. به دلیل ارتباط میان حداقل دستمزد و کاهش سطح فقر این سیاست به یکی از ابزار اصلی جهت کاهش فقر در میان اکثر کشورها تبدیل شده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه ی حداقل دستمزد بر فقر در اقتصاد ایران می باشد. در این مطالعه برای انجام آزمون همگرایی و تخمین مدل از الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) استفاده شده است. برای این منظور، داده های سری زمانی سالانه اقتصاد ایران طی دوره ی 1387-1363 به کار گرفته شده است. طی دوره مورد بررسی یافته های پژوهش نشان می دهد که رابطه میان حداقل دستمزد و نرخ فقر منفی و معنی دار می باشد. می توان نتیجه گرفت که دولت با افزایش حداقل دستمزد، ضمن حفظ قدرت خرید کارگران در شرایط تورمی، نرخ فقر را به طور معنی داری کاهش دهد.
    کلیدواژگان: حداقل دستمزد، نرخ فقر، بیکاری، تورم، یارانه های مصرفی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی اثرات القایی قیمت انرژی بر روی تغییرات فناوری کارگاه های صنعتی ایران و ارزیابی آثار محیط زیستی
    زین العابدین صادقی، شهرام گلستانی، احسان پوربافرانی صفحات 143-166
    انرژی یکی از عوامل اصلی تولید و یکی از مولفه های موثر بر رشد و توسعه اقتصادی کشورهاست. به علت کمیابی منابع انرژی و عدم تجدید پذیری بسیاری از آن ها، انسان ها علاوه بر این که به طور مستمر به دنبال منابع جدید انرژی می باشند، همواره به دنبال راهکارهاییبوده اند تا از طریق افزایش کارایی، مصرف انرژیرا کاهش دهند تا بدین گونه توسعه پایدار حاصل گردد و منافع نسل های آتی نیز تامین شود. از این رو در این مطالعه به بررسی اثر القایی قیمت انرژی بر روی تغییر فناوری و میزان انتشار آلودگی در صنایع ایران پرداخته شده است. جامعه ی آماری مورد نظر شامل 21 صنعت (کد isic دو رقمی) طی دوره ی زمانی 1374-1386 می باشد. در این مطالعه با استفاده از تابع فاصله ی جهت دار مدل مورد نظر تصریح و با استفاده از شاخص تغییر بهره وری(PCH)، اثر تغییر قیمت انرژی بر میزان تغییر فناوری و آلودگی بررسی شده است. نتایج نشان می دهند که بین قیمت های نسبی انرژی و تغییرات فناوری در ایران طی دوره ی مورد مطالعه رابطه مشخصی وجود ندارد و همچنین بین قیمت های نسبی انرژی و انتشار آلودگی نیز در طی دوره ی مورد مطالعه رابطه ی مستقیم وجود دارد.
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Optimum government and tax in public sector economics and in Iran
    Dadgar.Y., Nazari. R., Siami Eraghi.E Pages 1-27
    According to public sector economics the optimum government and taxing are pillars of economic systems. Optimum government and taxing are factors which help to satisfy citizens. Thus this article is going to analyze the gap between optimum and taxing and actual ones in Iran. It uses to index of government expenditure to GDP at one hand and the ratio of tax to GDP at the other. For testing optimum of government it has used army curve. dependence of government financial recourses of government to petroleum does have direct effect on government size. The result shows that there is a considerable distance between government and tax in Iran at one hand and its optimum one in public economics.
    Keywords: optimum tax, optimum government, public sector theory
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Impact of Oil Price Volatility on Iran's GDP Growth A Markov Model Analysis
    Sadeghi. S.K._Motafakkerazad.M.A._Pourebadollahan Covich. M._Shahbazzadeh Khiavi . A. Pages 29-52
    Considering the major impact which volatility in the oil prices has on various sectors of Iran's economy and the importance of that role in economic growth and development, this paper intends to investigate the effects of the volatility in oil prices on Iran's output growth for the period of 1968 to 2010. To that end, oil price volatility index has been estimated incorporating with EGARCH (0, 1) model using the Markov-Switching's nonlinear models to investigate the effects of the impact of oil price volatility on Iran's output growth. Estimations obtained through the Markov Switching models indicated that MSIAH model with two regimes out of the various MS model are the most suitable ones. The result of the estimations obtained through the Markov Switching models indicated that the oil price volatility index with considering two different regimes and lagging time intervals are significant and effect on the GDP growth and strongly influence of oil price volatility both two regimes had different and regime 1 stranger regime 2. The practical implications of these findings could be beneficial to the investors and policy makers who need to be aware of the exact nature of the effects which oil price volatility has on the economic growth.
    Keywords: GDP growth, Oil price volatility index, EGARCH, Markov switching models
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Currency shocks and dollarization of Iranian economy
    Zamanian. Gh, Abuzary.A. Pages 55-73
    Iranian economy in recent years has experienced several currency shocks; on the other hand، slight changes in dollarization would cause huge exchange rate movements. In this paper، using “Autoregressive Distributed Lag Method” (ARDL)، the money demand function is estimated to check the dollarization of the Iranian economy. Then، the volume of “Foreign Currency Deposits” (FCD) in the banking system، using Kamin and Erickson (2003) method has calculated and we get to dollarization index. The results show that the Iranian economy is dollarized and the dollarization Index in 1390 and 1391 is respectively 0. 77 and 0. 81.
    Keywords: Dollarization, Currency Shocks, ARDL Method, Iranian Economy
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Analyzing Linkages and Leakages Sectors in Iran
    Jahangard. E., Niesi. H Pages 75-102
    Within input–output framework، there are two kinds of economic linkages between sectors. The demand relationship is referred to as backward linkage and the supply relationship is referred to as forward linkage. The analysis of the strengths of backward and forward linkages allows us to identify the most important sectors in the economy. Obviously، in an open economy، imported products may also be used in the production process. Hence، when increasing production it will also generate additional imports to support it. That kind of import is called an economic leakage in the sense that it represents a leakage to the multiplier effect. For such assessment in Iran، the distinction between imported and domestically supplied inputs، which has been disregarded so far in empirical analysis، is crucial. In This paper، the distinction between imported and domestically produced inputs is taken into account in such a framework، besides an accurate measurement of domestic linkages; one can add a new dimension to the analysis. However، in this paper using the 1380 input-output tables of Iran''s linkage and leakage sectors are analyzed.
    Keywords: Input–output analysis, intersectoral linkages, coefficient of interdependence, coefficient of leakage
    Abstract View Paper Original: Persian
  • An Assessment of the Output Duration of Investment in Service Sector in Iran
    Mehregan. N., Fotros. M.H., Faraji. E Pages 103-119
    Service sector has dedicated about %57 of GDP to itself in Iran. Even in high income countries this portion is almost %75 GDP (WDI، 2012). So it is expected that in the recent years this proportion of production in service sector would be more than the current one. As lots of investments compared to other sectors are made in service sector، the studying of investments in this sector is of great importance. In this study using Almon''s dilatory distribution، we want to determine the output duration of investment in the whole country and also non-oil sector، service sector and its subsections in Iran to provide the investors with good ideas and suggestions and present criterion for the evaluation of the administers of the investments. Based on the results the output duration of investment for service sector is 6 years and the most efficacies occur in the third years. The duration and amount of investment''s efficacy in service sector is considerably lower than the investment''s efficacy of the whole economy of the country.
    Keywords: Service sector, value added, investment, output duration, Almon's dilatory distribution method
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Study of the Relation of Minimum Wage on Poverty in IRAN
    Isazadeh. S., Mohammadi.A Pages 121-143
    The Minimum wage is one of most important labor market policies in the world. Because one of the significant economical - social goals of governments is supporting workforce in order to maintain and improve the purchasing power and life welfare and job security of them using the minimum wage of leverage support. Because of the relationship between minimum wage and poverty line in economic context، this policy has been used as an important tool in the most of countries for alleviating of poverty. The main goal of this research is investigating the relation between minimum wage and poverty in economy of Iran through ARDL model in the period 1363-1387. The results show there is a negative relationship between minimum wage and poverty line in the economy of Iran. Government could reduce the poverty rate by increasing minimum wage، if the inflation rate will be controlled by policy makers.
    Keywords: Minimum Wage, Poverty Rate, Unemployment, Inflation, Subsidy
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Study of Energy Price-Induced Effects on Technological Changes in Iran's Industrial Plants and Assessing Environmental Outcomes
    Sadeghiz., Golestani. Sh, Pourbafrani. E Pages 143-166
    Energy is one of the main factors affecting the economic growth and development of the countries. Due to the scarcity of some energy resources and their non-renewability، new ways to decrease energy consumption should be pursued in order to secure sustainable development and future generations’ benefits. So in this paper the effect of energy induced price on technology change and the extent of pollution emission in industries is studied. The statistical populationconsists of Iranian industries including 21 industries (two-digit isic code) is investigated over the period of 1995-2007. In this study، using direct distance function and the effect of energy price on the extent of technology change and pollution using productivity change index (PCI) is investigated by specified model.  The results indicate that there is no relationship between technological changes and relative prices of Iniran energy during the studied period. Also، there found a direct relationship between relative prices of energy and pollution during the period.
    Keywords: Energy Price, inducedeffects, directional distance function, productivity change index
    Abstract View Paper Original: Persian