فصلنامه مهندسی بهینه پرداز
پیاپی 7 (پاییز و زمستان 1394)

مفهوم ریسک، امروزه به یکی از بنیانی ترین مفاهیم مورد توجه در دنیای امروز قرار گرفته است چرا که انسان به تجربه دریافته است که تقریبا هیچ چیز دنیای واقعی، به طور صد در صد قطعی و هیچ چیزی قطعا غیر ممکن نیست. از این رو در تمامی ابعاد زندگی مدرن، و در هر جا که پای علم و دانش به میان می آید، جای پای ریسک محکم و غیر قابل انکار است. دانسمندان، مهندسان، محققان، پزشکان و به طور کلی آنانی که به هر شکلی درگیر با علم و دانش مدرن هستند، در محاسبات خود، در فرضیات خود و در تمامی ساختارهایی که ایجاد می نمایند، ریسک را در نظر داشته و آن را با استفاده از تکنیک های نوین مدیریت ریسک محاسبه کرده و در طرح ها و برنامه های خود اعمال می کنند.

استاندارد های متنوعی در ارتباط با مدیریت ریسک وجود دراد از جمله چارچوب دانش مدیریت پروژه (PMBOK)از انجمن مدیریت پروژه آمریکا، استاندارد AZN-4360 استرالیا و نیوزلند، راهنمای پیاده سازی مدیریت ریسک بر اساس استاندارد بین المللی ISO 31000، استاندارد ISO/IEC 16085 برای مدیریت ریسک و فرآیند های چرخه عمر در مهندسی نرم افزار و سیستم ها، راهنمای مدیریت ریسک برای سیستم های فناوری اطلاعات بر مبنای NIST 800-30 و بسیاری دیگر. چارچوب PMBOK، ANZ-4360 و ISO/IEC 16085به صورت ویژه به مدیریت ریسک در پروژه ها می پردازند در حالیکه NIST 800-30 و ISO 31000 دامنه ی گسترده تری داشته و به طور کلی به مدیریت ریسک در سازمان ها و بنگاه های بزرگ می پردازند. اساسا کلیه این استاندارد ها دارای پنج جزء اصلی هستند که بین آنها مشترک می باشد؛ طرح ریزی مدیریت ریسک، شناسایی ریسک، تجزیه و تحلیل ریسک، مقابله با ریسک و پایش ریسک. تمرکز این مقاله بر روی مدیریت ریسک در پروژه ها می باشد و مراجع اصلی آن چارچوب PMBOK، استاندارد ANZ-4360 و ISO/IEC 16085 می باشد. این مقاله بر چالش های مرسوم و مرتبط با مدیریت ریسک پروژه ها تمرکز داشته و نگرشی کاربردی برای مدیریت ریسک برمبنای PMBOK، ANZ-4360 و ISO/IEC 16085 ارائه خواهد کرد. همچنین به صورت مختصر بر اینکه چگونه یک بنگاه می تواند بیشترین ارزش را از مدیریت ریسک کسب کند، نیز بحث خواهد شد.

عدد اکتان بنزین مصرفی توسط خودروها، هم در زمان طراحی موتور خودرو و هم در زمان مصرف سوخت از اهمیت بالائی برخوردار است. بنزین با عدد اکتان بالا برای سلامت موتور خودرو بهتر بوده و سبب افزایش کارائی آن میگردد. اما از طرفی تولید بنزین با عدد اکتان بالا مستلزم صرف هزینه های بیشتری نیز می باشد. بنزین توزیع شده در پمپ بنزین های شهر تهران از امتزاج بنزین واحد پلاتفرمر و واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه تهران تولید می گردد. در واحد پلاتفرمر (تبدیل کاتالیستی) نفتای نامرغوب تحت تاثیر دما و فشار مورد نیاز در مجاورت کاتالیست قرار گرفته و به بنزین با عدد اکتان بالا تبدیل می گردد. در این تحقیق با استفاده از روش شناسی رویه پاسخ (RSM) تاثیر سه عامل مهم دما، میزان خوراک ورودی به واحد و میزان گازمایع (LPG) تولید شده (به عنوان محصول جانبی) بر روی عدد اکتان ارزیابی شده و مدل رگرسیونی عدد اکتان در فرآیند تولید بنزین بدست آمده است.
در نهایت مدل رگرسیونی بدست آمده با استفاده از نرم افزار LINGO حل شده و جواب بهینه مدل ریاضی به همراه میزان بهینه هر یک از عوامل بدست آمده است.

امروزه مدیریت دانش و کارآفرینی سازمانی دو رویکرد استراتژیک هستند که سازمانها بطور همزمان جهت کشف و بکارگیری مزایای رقابتی خود از آنها بهره می برند. از آنجا که مدیریت دانش و کارآفرینی سازمانی از طریق منابع در اختیار خود، به رشد و توسعه سازمانی کمک می کنند، به نظر می رسد نه تنها این دو عامل با یکدیگر در تعامل می باشند، بلکه بر هم تاثیر گذار نیز هستند. کارآفرینی سازمانی فعالیت های خلاقانه، نوآورانه، مخاطره پذیر و پیشتاز سازمان را حمایت کرده و منجر به ایجاد محصولات و خدمات جدید، بازارها یا فرآیندهای جدید، شیوه های نوین مدیریتی و در نهایت رشد و پویایی سازمان می گردد. مدیریت دانش (فرآیند کسب یا خلق، حفظ و نگهداری، به اشتراک گذاری، تسهیم و بکارگیری دانش سازمان) در توانمندسازی سازمان ها نقش اساسی داشته و منجر به افزایش خلاقیت و نوآوری سازمانی می گردد. هدف این پژوهش بررسی اثرگذاری فرآیندهای مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی است تا از این رهیافت، جایگاه کارآفرینی در طراحی الگوی مدیریت دانش برای سازمان هایی که قصد ورود به این حوزه را دارند، مشخص شود. در این مقاله با مرور ادبیات مرتبط، ضمن ارایه تعاریفی جامع از مدیریت دانش، کارآفرینی و انوع آن شامل کارآفرینی مستقل و کارآفرینی سازمانی، به بیان اهمیت دو رویکرد کارآفرینی سازمانی و مدیریت دانش در سازمان های امروزی پرداخته و تاثیر مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی را مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان از آن دارد که مدیریت دانش نقش مهمی در کارآفرینی سازمانی داشته و شرکتها برای جاری سازی رویکرد کارآفرینی سازمانی، باید به مکانیزم های مدیریت دانش توجه نمایند.