فهرست مطالب
فصلنامه راهبرد اقتصادی
پیاپی 8 (بهار 1393)
- بهای روی جلد: 50,000ريال
- تاریخ انتشار: 1393/03/05
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 7هدف اصلی مقاله حاضر بررسی اثرگذاری غیرخطی نااطمینانی تورم بر عبور نرخ ارز ایران است. برای این منظور، ابتدا با استفاده از مدل ناهمسانی شرطی خودرگرسیونی تعمیم یافته (GARCH)، شاخص های بی ثباتی اقتصاد کلان طی دوره زمانی 1389-1342 برآورد شده و سپس با بهره گیری از مدل رگرسیون انتقال یکنواخت (STR) مدل غیرخطی تحقیق برآورد شده است. براساس نتایج به دست آمده در این تحقیق، نااطمینانی تورم به صورت غیرخطی و در قالب یک الگوی دو رژیمی بر عبور نرخ ارز موثر است. همچنین، نتایج نشان می دهد اگرچه در هر دو رژیم نااطمینانی تورم اثر مثبتی بر عبور نرخ ارز دارد، ولی همگام با افزایش سطح نااطمینانی، عبور نرخ ارز ثابت نبوده و افزایش می یابد. براساس یافته های تحقیق حاضر، به نظر می رسد سیاست های کاهش نااطمینانی باید مقدم بر سیاست های ارزی درنظر گرفته شود.
کلیدواژگان: نااطمینانی تورم، عبور نرخ ارز، مدل STR، ایران -
صفحه 35نرخ ارز و تاثیر آن بر متغیرهای کلان اقتصادی همواره مورد توجه پژوهشگران اقتصادی بوده است. به ویژه اینکه این متغیر به لحاظ نظری هم می تواند اثر انبساطی و هم اثر انقباضی داشته باشد. لذا بررسی اثر آن بر سایر متغیرهای اقتصادی به لحاظ تجربی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این مقاله با بهره گیری از روش خودرگرسیون برداری و تخمین توابع عکس العمل آنی و تجزیه واریانس به بررسی اثر تکانه نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی در ایران پرداخته شده است. تمام داده های به کاررفته از بانک اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی و نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران استخراج شده است. نتایج این مقاله حاکی از اثر منفی افزایش نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی در کوتاه مدت و بلندمدت می باشد. طبق نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس صادرات غیرنفتی، نرخ ارز در بلندمدت 89/19 درصد از تغییرات صادرات غیرنفتی را توضیح می دهد. نکته قابل توجه، وابستگی زیاد صادرات غیرنفتی به صادرات نفتی در ایران است که جای تامل دارد.
کلیدواژگان: صادرات غیرنفتی، نرخ ارز، سیاست ارزی، رویکرد VAR، آزمون هم جمعی -
صفحه 55ابزار مالی جدیدی به نام آتی سکه طلا با هدف ایجاد ثبات بیشتر در بازار معاملات نقد طلا توسط بورس کالای ایران معرفی شده است. طی حدود 5 سالی که از زمان معرفی این ابزار می گذرد، بازار معاملات قرارداد آتی سکه طلا با رونق مواجه شده است. حال، سوال این است که افزایش معاملات در بازار قرارداد آتی سکه طلا چه آثاری برای معاملات بازار نقد طلا درپی داشته است. لذا هدف اصلی این مقاله، بررسی اثر معرفی ابزار قرارداد آتی سکه طلا بر نوسانات معاملات بازار نقد طلا در اقتصاد ایران است. فرضیه مورد آزمون در مقاله نیز آن است که معرفی ابزار معاملات قرارداد آتی سکه طلا منجر به نوسانات بیشتر معاملات بازار نقدی طلا در کشور شده است. بر همین اساس، ابتدا به تحلیل آماری عملکرد بازار قرارداد آتی سکه طلا پرداخته شد و در ادامه با استفاده از داده های روزانه طی دره زمانی 1392-1385 و تکنیک اقتصادسنجی مدل های واریانس ناهمسانی خودرگرسیو تعمیم یافته (GARCH) به آزمون فرضیه مقاله پرداخته شد. نتایج برآورد مدل های اقتصادسنجی و تحلیل های آماری نشان می دهد، معرفی ابزار معاملات قرارداد آتی سکه طلا موجب نوسانات بیشتر معاملات بازار نقدی طلا در ایران شده است.
کلیدواژگان: بازار آتی سکه، بازار نقد طلا، بازار ارز، بورس کالا -
صفحه 77مطالعه حاضر با هدف برآورد تابع تقاضای واردات نه گروه صنعتی ایران انجام شده است. البته یک هدف فرعی با عنوان محاسبه کشش های قیمتی و درآمدی نیز مدنظر بوده است. در اختیار داشتن کشش های قیمتی و درآمدی به ویژه در سطوح بخشی و جزئی تر، مثلا به تفکیک صنایع کشور، به این دلیل دارای اهمیت است که درواقع پیش نیازی برای انجام برخی مطالعات دیگر می باشد. براساس متدلوژی موجود در ادبیات اقتصادی لازم است برای برآورد تابع تقاضای موردنظر، از سیستم تقاضا استفاده شود. یکی از سیستم های تقاضای مناسب که در عین سهولت و سادگی برآورد، عموما نتایج مناسب و قابل اتکایی را نیز ارائه می دهد، سیستم تقاضای تقریبا ایده آل است که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته است. براساس نتایج به دست آمده، کشش قیمتی کلی گروه های صنعتی برای تمامی گروه ها علامتی قابل انتظار دارند. در مورد چهار گروه صنعتی کشش قیمت بیش از واحد است. به عبارت دیگر، در این گروه های صنعتی، با هر واحد افزایش (کاهش) قیمت، تقاضا برای این گروه های صنعتی بیشتر کاهش (افزایش) می یابد. اما در مورد سایر پنج گروه صنعتی، کشش قیمتی کمتر از واحد است. این گروه های صنعتی کم کشش، شامل کالاهای صنعتی ضروری می شوند که با هر واحد افزایش (کاهش) قیمت وارداتی این گروه ها، مقدار تقاضا برای آنها کمتر از واحد کاهش (افزایش) می یابد. در تمامی گروه های صنعتی، کشش درآمدی مثبت است. البته مقدار کشش درآمدی برای سه گروه بیش از یک بوده و این موضوع به معنی لوکس بودن این گروه هاست. اما مقدار کشش در شش گروه صنعتی دیگر، کمتر از واحد بوده و این گروه های صنعتی جزو کالاهای ضروری محسوب می شوند. البته کشش های درآمدی و قیمتی برحسب مبادی واردات ایران نیز محاسبه شده اند که در برخی موارد دارای نتایجی متفاوت از روندهای کلی بوده اند.
کلیدواژگان: کشش قیمتی، کشش درآمدی، مبادی واردات، سیستم تقاضای تقریبا ایده آل -
صفحه 103اهمیت روزافزون انرژی های هیدروکربوری در دنیای امروز و مزیت های ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک ایران، امکان تبدیل ایران به منطقه آزاد انرژی را فراهم کرده است. منظور از منطقه آزاد انرژی، ایجاد شرایط سهل و حذف مقررات دست وپاگیر برای سرمایه گذاری در طیف وسیعی از فعالیت های مرتبط با انرژی همچون اکتشاف، استخراج، پالایش، پتروشیمی نفت و گاز، ایجاد بازار مبادله، انتقال نفت و گاز به بازارهای مصرف، تولید انرژی های ثانویه و غیره در تمامیت قلمرو رسمی جمهوری اسلامی ایران است. در این پژوهش امکان سنجی تبدیل ایران به منطقه آزاد انرژی از طریق مقایسه شاخص های مهم و موثر در ایجاد منطقه آزاد انرژی میان ایران و رقبای اصلی آن در این حوزه صورت خواهد پذیرفت. شاخص های مورد اشاره از مبانی تئوریک مناطق آزاد و مطالعات تجربی انجام شده در این مورد استخراج می شوند. امکان سنجی و تعیین جایگاه و وضعیت ایران برای ایجاد منطقه آزاد انرژی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام خواهد شد. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این مسئله است که ایران برای تبدیل شدن به منطقه آزاد انرژی دارای مزیت نسبی است و در این مورد برترین کشور دنیاست. تحقق این مهم می تواند منافع اقتصادی، سیاسی و امنیتی فراوانی برای ایران به همراه داشته باشد.
کلیدواژگان: انرژی های هیدروکربوری، منطقه آزاد انرژی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی -
صفحه 131مقاله حاضر، وضعیت فقر در ایران طی برنامه های توسعه اول تا چهارم را مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور پس از ارائه تعاریف فقر و انواع آن و مروری بر مطالعات انجام شده، خط فقر مطلق و نسبی محاسبه و سپس شاخص های فقر محاسبه شده است. برای به دست آوردن خط فقر مطلق کل، خط فقر مطلق غذایی براساس رویکرد حداقل نیازهای اساسی، محاسبه و حداقل نیازهای غیرغذایی به آن اضافه شده است. خط فقر نسبی از 66 درصد میانگین مخارج کل خانوار به دست آمده است. نتایج، دلالت بر آن دارد که در طول دوره مورد بررسی، موفقیت چشمگیری در کاهش فقر نسبی نداشته ایم. در مناطق شهری، خط فقر نسبی و مطلق بزرگ تر از مناطق روستایی بوده است. همچنین در مناطق روستایی تمامی شاخص های فقر (درصد فقر نسبی و درصد فقر مطلق) از مناطق شهری بزرگ تر بوده است.
کلیدواژگان: خط فقر، فقر مطلق، فقر نسبی، شکاف فقر، برنامه های توسعه -
صفحه 165فساد اداری، پدیده ای است که کم وبیش در کلیه کشورهای جهان وجود دارد. بااین حال، نوع، شکل، میزان و گستردگی آن در هر کشوری متفاوت است. امروزه فساد اداری و مالی به یک معضل جهانی مبدل شده است و دولت ها آگاهند که فساد باعث آسیب های بسیاری می شود و هیچ حدومرزی هم نمی شناسد. این معضل، اقتصاد داخلی را فلج می کند، جریان توسعه را مختل می سازد و سازمان های دموکراتیک را مورد تهدید قرار می دهد؛ لذا به منظور مبارزه با فساد و کنترل آن ضروری است به صورت علمی، عوامل موثر بر فساد شناسایی شود. هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر دموکراسی و حقوق مالکیت بر فساد اداری در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال افریقا طی سال های 2012-2003 می باشد. برای این منظور از شاخص ادراک فساد برای اندازه گیری فساد اداری (کاهش فساد اداری) در این گروه کشورها استفاده شده است. مدل تحقیق با استفاده از فنون اقتصادسنجی پانلی مانند ریشه واحد پانلی، هم انباشتگی پانلی و الگوی اثرات ثابت روش حداقل مربعات تعمیم یافته تخمین زده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه دلالت بر این دارد که دموکراسی و حقوق مالکیت تاثیر مثبت و معناداری بر شاخص ادراک فساد (کاهش فساد اداری) در کشورهای مورد بررسی داشته است. علاوه بر این شاخص توسعه اقتصادی، متغیر تورم و نرخ پس انداز اثر منفی و معنادار، و سرمایه انسانی اثر مثبت و معناداری بر شاخص ادراک فساد (کاهش فساد اداری) داشته اند.
کلیدواژگان: دموکراسی، حقوق مالکیت، شاخص ادراک فساد، داده های پانل، کشورهای عضو منا
-
Page 7This study examines the nonlinear effects of inflation uncertainty on the exchange rate pass-through in Iran. The study estimates Iran’s macroeconomic Inflation Uncertainty Index by utilizing GARCH model while the nonlinear model is developed by utilizing Smooth Transition Regression (STR) techniques. Results show that inflation uncertainty affects exchange rate pass-through in a nonlinear form under a two-regime model. The results also demonstrate that although the inflation uncertainty has a positive effect on the exchange rate pass-through, but as the level of uncertainty rises, exchange rate pass-through also escalates. According to the results, the study suggests that policies reducing uncertainty should have priority over foreign exchange policies.Keywords: Inflation Uncertainty, Exchange Rate Pass Through, STR Model, Iran
-
Page 35Exchange rate and its impact on macroeconomic variables has been a topic of interest for many economics scholars, particularly because, at least in theory, it includes both contractive and expansive effects. Hence, the investigation of its effect on other economic variables is empirically important. This paper focuses on the effect of exchange rate shocks on Iran’s non-oil exports by employing Vector Auto-Regression (VAR) Method. Data are taken from Central Bank of Iran’s database and its published economic indicators. The results of this paper suggest a negative effect of any increases in exchange rate on Iran’s non-oil exports both in short and long terms. Results obtained from analyzing the variance of non-oil exports shows that the exchange rate in long term is responsible for 19.89 percent of changes in non-oil exports. A notable fact requiring further investigation is the high dependence of non-oil exports on oil exports in Iran.Keywords: Exchange Rate, Auto, regression, Non, Oil Exports, Exchange Policies
-
Page 55This paper investigates the impact of introduction of gold coin futures market on the volatility of the underlying gold coin cash market in Iran. The data used in this analysis incorporates the time period starting from 2 years prior to, until 5 years after the introduction of gold coin futures market (i.e. - 2006 to 2013) with a total number of 1.846 observations. The GARCH Model is used in order to investigate the impact of gold coin’s futures trading on the volatility of gold coin’s cash market in Iran. The empirical results suggest that the introduction of gold coin’s futures market has increased the volatility of gold coin’s cash market in Iran.Keywords: Futures Market, Spot Market, Foreign Exchange Market, Commodities Exchange
-
Page 77This paper aims to estimate the demand for import of nine industrial groups in Iran as a function of income and price elasticity. Having price and income elasticity of different industrial groups is in fact a prerequisite for this study. According to the economic literature on demand estimation, the authors utilize the Almost Ideal Demand System (AIDS) in order to provide expected results. The obtained results show that the overall price elasticity of each industrial group conforms to the expected results of Iran’s total industrial sector. The price elasticity of four industries exceeds one unit. In other words, in these four industrial groups, with each unit increase (decrease) in price, the demand for these industrial goods decreases (increases) by more than one unit. But in the other five industrial groups, the price elasticity is less than one unit. Income elasticity is positive in all of the nine industrial groups: income elasticity in three industrial groups is more than one (signifying that these are luxury goods), while it is less than one in the other six industrial groups (signifying that these are necessity goods). The price and income elasticity are also calculated on the basis of origin of goods that in some cases illustrates differing results from the general trends observed.Keywords: price elasticity, income elasticity, import origins, Almost Ideal Demand System
-
Page 103The increasing global importance of hydrocarbon energies together with the geo-political and geo-economic advantages of Iran has provided the possibility of turning Iran into an Energy Free Economic Zone (EFEZ). Such a EFEZ is characterized by: facilitated investment conditions and comfortable regulations for investing in a wide-range of activities related to energy. These include: (1) Exploration of Oil & Gas, (2) Extraction of Oil & Gas (3) Refinement (4) Production of Petrochemicals, (5) Exchange Market Activities (6) Transportation of Oil & Gas to Consumption Markets, and (7) Production of Secondary Energies. Turning Iran into an EFEZ leads to an enhancement of country’s national power and reinforcement of Iran’s status internationally. Results suggest that Iran has significant relative advantages for turning into EFEZ compared to all its neighboring countries. This transformation shall bring several economic, political and security benefits to Iran.Keywords: Hydrocarbon Energy, Free Energy zone, Analytical Hierarchy process
-
Page 131This paper closely examines “Poverty” during the first four “Development Programs” employed by the Iranian government from 1989 to 2009. After defining poverty and a review of previous studies made on this subject, the authors discuss diverse issues related to measurement of poverty and calculate levels of absolute and relative poverty lines. Additionally, they calculate indices for poverty in this paper. In order to obtain the Absolute Poverty Line (APL), the food poverty line is calculated based on minimum basic needs approach and is then added to the minimum non-food requirements. The result indicates a relative poverty line placed at 66% of the average total household expenditures. The obtained results indicate that the government hasn’t had great success in reducing relative poverty during the period studied. Relative and absolute poverty lines are greater in urban areas than in rural areas. Both relative and absolute indices of poverty were greater in rural areas than in urban areas.Keywords: poverty gap, absolute poverty, Poverty line, relative poverty, Poverty alleviation
-
Page 165Administrative corruption is more or less observed in almost all countries. However, its extent and form vary from one country to another. Presently, administrative and financial corruption is a worldwide problem. The governments worldwide are fully aware of the many damages it causes: it paralyzes the local economies, disrupts the trend of economic development, and threatens democratic institutions. Therefore, it is necessary to fight corruption by identifying and controlling the factors influencing it. The main objective of this study is to evaluate the impact of democracy and property rights on diminishing corruption in the Middle East and North Africa over the period 2003-2012. For this purpose, the Corruption Perception Index (CPI) was used to measure the fall in administrative corruption in these countries. The utilized research model was developed by using econometrics techniques such as Panel Data Unit Root, Panel Data Co-Integration, Fixed Effects Method and Generalized Least Squares Method. The results of this study indicate that democracy and property rights have significant positive effects on CPI (a decrease in corruption) in the studied countries. Economic Development Index (EDI), inflation and saving rate have significant negative effects on CPI (an increase in corruption). Additionally, the human capital has a positive effect on CPI (a decrease in corruption).Keywords: Democracy, Property rights, Corruption Perception Index, Panel data, MENA countries
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.