فهرست مطالب

نشریه زبان شناخت
سال یکم شماره 2 (پاییز و زمستان 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/11/25
  • تعداد عناوین: 8
|
  • تحلیل متون داستانی کودک با رویکرد شعرشناسی شناختی
    آزیتا افراشی، فاطمه نعیمی حشکوانی صفحات 1-25
    یکی از میان رشته هایی که امروزه دستاوردهای زبان شناسی شناختی را به کار می گیرد مطالعات ادبی با رویکرد شناختی است که اصطلاحا به آن شعرشناسی شناختی گفته می شود. شعرشناسی شناختی به رابطه ذهن انسان با متون ادبی می پردازد. در این رویکرد، نظام ادبیات جدا از نظام زبان نیست و درک زبان ادبیات بر پایه دانش ما از دنیای اطراف صورت می گیرد. رویکرد شناختی به ادبیات چگونگی درک رویدادها را به وسیله آنچه در این رویکرد اصطلاحا ذهن ادبی نامیده می شود بررسی می کند. در میان رویکردهای موجود نسبت به تحلیل آثار ادبی، جدیدترین دیدگاه برای تحلیل ادبیات از منظر زبان شناسی، همین رویکرد شعرشناسی شناختی است. در تحقیق حاضر سعی بر آن است تا با استفاده از نظریه ذهن ادبی و قصه مدار ترنر (M.Turner 1996) مفهوم فرافکنی قصه مدار توضیح و به این پرسش پاسخ داده شود که چگونه ذهن انسان با متون ادبی رابطه برقرار می کند. تاکید بر پیوند ذهن و زبان در نگرش زبان شناسی شناختی موید این نکته است که بهترین نمونه ها برای تحلیل های شناختی از مراحل اولیه رشد زبانی به دست می آید. تحلیل متون ادبیات کودک می تواند شواهد با ارزشی برای شعرشناسی شناختی به دست دهد. بر این اساس، در پژوهش حاضر، دو داستان کودک از کتاب های برگزیده انتخاب و بررسی شد. تحلیل داده ها در مورد فرافکنی دانش طرحواره ای حاکی از این امر است که بازنمود این سازه ها در متون داستانی کودک در ایران موفق نبوده است اما، در مورد واحدهای هم حوزه، نتایج تحلیل با فرضیه تحقیق هم سویی نشان می دهد.
    کلیدواژگان: زبان شناسی شناختی، شعرشناسی شناختی، ذهن ادبی، قصه مداری، طرحواره تصوری
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • گزارش منوچهر جوان جم از تیشتر باران ساز در متن فارسی میانه دادستان دینی
    محمود جعفری دهقی صفحات 27-38
    باران در اساطیر ایران پدیده ای اهورایی است. پیدایی این اسطوره به واسطه ویژگی های آب و هوایی فلات ایران امری منطقی است. اسطوره باران سازی «تیشتر» در اوستا و غالب متون فارسی میانه آمده است اما هیچ یک از این منابع اشاره ای به دادستان دینی نکرده اند. در این مقاله، گزارش منوچهر جوان جم، مولف دادستان دینی، درباره اسطوره باران و نقش «تیشتر» در ایجاد این پدیده بررسی شده است.
    کلیدواژگان: اسطوره، باران، ابر، تیشتر، اپوش
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • سیبویه و سرآغاز دستورنویسی زبان عربی
    ژیلا خانجانی صفحات 39-50
    در این مقاله، آرای سیبویه دانشمند مسلمان و ایرانی درباره زبان و زبان شناسی بررسی شده است. این عالم بزرگ ایرانی، که از رهبران نحله بصره نیز بود، در نحو زبان عربی به کمال رسید. کتاب او با عنوان الکتاب از معروف ترین و معتبرترین کتاب ها در زمینه نحو است. الکتاب طرز توصیف دستور زبان عربی را تعیین و تثبیت کرد. تصویری که او از دستور زبان عربی رسمی و کتابتی ترسیم نمود به ذات همان است که امروزیان از آن زبان در ذهن دارند.
    کلیدواژگان: مکتب کوفه و بصره، اجزای سخن، رسایی، اعراب، افعال شناختی، استعمال، الغا
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • آزوفا: رویکردی جدید در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان
    احمد صفاری مقدم صفحات 51-70
    مقاله حاضر به بیست سال تجربه نگارنده در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در حوزه آموزش زبان و فرهنگ ایران به غیرفارسی زبانان پرداخته است. نگارنده ماموریت های آموزشی خود در دانشگاه های بوسنی و کره جنوبی را پایه تحقیقات مربوط قرار داده و، با بررسی وضعیت آموزش زبان فارسی و عملکرد مثبت نهادهای متولی، به طرح مسائل و کاستی های عمده پرداخته؛ آنگاه شکل گیری بخش آزوفا در سال های اخیر و رویکرد جدید پژوهشگاه در این حوزه را مطرح ساخته است. براساس این رویکرد، اولا لازم است که سطح آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان و فرزندان ایرانی دور از وطن، با تکیه بر روش های نوین آموزشی و همکاری با نهادهای متولی، به طور جدی ارتقا داده شود و، ثانیا، ترویج جذابیت های فرهنگی و تمدنی ایرانیان به عنوان بخشی از میراث فرهنگ بشری هدف والاتر آموزش زبان تعریف شود.
    کلیدواژگان: آموزش زبان فارسی، میراث فرهنگی ایران، نهادهای متولی، شیوه های آموزشی، جذابیت های صوتی تصویری
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تحول - hu̯ ایرانی باستان در گویش های ایرانی
    اسفند یار طاهری صفحات 71-86
    خوشه همخوانی hu̯– ایرانی باستان در گویش های ایرانی به شکل های مختلفی تحول یافته است. در این مقاله، پس از شرح مختصر پیشینه تحول hu̯– ایرانی باستان در زبان های ایرانی دوره باستان و ایرانی میانه غربی، چگونگی تحول آن در گویش های نو شمال غربی و جنوب غربی بررسی شده است. hu̯– ایرانی باستان به پنج صورت تحول یافته و دو روند کلی را پیموده است: روند نخست: hu̯– > xw– > x– > h–، روند دوم: hu̯– > wh– >w– > f–. گویش های شمال غربی روند یکسانی را نشان نمی دهند و، در آنها، هر دو روند تحول و هر پنج دگرگونی اصلی را می بینیم. اما در گویش های جنوب غربی هماهنگی بیشتری دیده می شود و همه این گویش ها روند نخست تحول را پیموده اند. در پایان این مقاله، گویش های ایرانی، بر اساس نوع تحول hu̯– ایرانی باستان در آنها، دسته بندی شده اند.
    کلیدواژگان: گویش های ایرانی، hu̯- ایرانی باستان، گویش های شمال غربی، گویش های جنوب غربی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • سبک شناسی وبلاگ نویسی به زبان فارسی
    سید مصطفی عاصی، مریم مسگر خویی صفحات 87-98
    در این مقاله، ویژگی های زبانی وب نوشت های فارسی از جهت استفاده از سبک خاصی از زبان بررسی خواهد شد. در این بررسی نشان داده می شود که ادامه روند وبلاگ نویسی و گسترش فزاینده آن، به خصوص در بین نسل جوان امروزی و نسل های آتی، و استفاده از نوع خاصی از زبان در این وبلاگ ها ممکن است تاثیرات قابل توجهی در تغییر زبان فارسی، به خصوص نوشتار رسمی، خط زبان فارسی و، از سوی دیگر، جهانی کردن این زبان بگذارد. برای این منظور، نمونه هایی تصادفی از بین هزاران وبلاگ فارسی جمع آوری شد و، پس از طبقه بندی موضوعی آنها، ویژگی های زبانی سبک این وبلاگ ها از دیدگاه زبان شناختی بررسی شد. آنگاه این نتیجه به دست آمد که نوعی سبک زبانی نزدیک به فارسی گفتاری غیررسمی در این وب نوشت ها به چشم می خورد که ویژگی های منحصربه فردی دارد، اما برخی ویژگی های نوشتار رسمی را نیز حفظ کرده است. در پایان، ویژگی های زبانی این سبک بررسی و توصیف شده است.
    کلیدواژگان: سبک، سبک شناسی، جامعه شناسی زبان، سبک شناسی اجتماعی، وب نوشت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ستوش در متون فارسی میانه و آیین های زرتشتی
    فرزانه گشتاسب صفحات 99-105
    واژه آیینی «ستوش/ سدوش» به چند معنا در متون فارسی میانه به کار رفته است. در این مقاله معانی گوناگون این واژه بررسی شده است، به مراسم بازمانده از آیین ستوش اشاره و در پایان مقاله اشتقاقی نو برای واژه ستوش پیشنهاد شده است.
    کلیدواژگان: ستوش، سدوش، آیین های پس از مرگ، پادافره سه شبه، هماگ دین
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ساختار تغذیه در اسطوره مشی و مشیانه براساس متون زبان های باستانی ایران
    بهار مختاریان صفحات 107-120
    در این مقاله، اسطوره ایرانی نخستین جفت انسان، مشی و مشیانه، بررسی و نقش تغذیه در این اسطوره در شکل گیری فرهنگ و ارزش گذاری مربوط به آن توضیح داده می شود. با مطابقه صورت های مختلف، نشان می دهیم که صورت آرمانی تغذیه، در فرهنگ ایران پیش از اسلام، تغذیه گیاهی و صورت متقابل و اسفل آن تغذیه گوشتی است. واسطه ای که میان این دو صورت متضاد در نظر گرفته شده است، تغذیه با شیر و تخم مرغ است که نه غذایی گیاهی اند نه غذایی گوشتی. بررسی منطقی که این اسطوره در شکل دادن این روند به کار می گیرد هدف مقاله است.
    کلیدواژگان: اسطوره، جفت آغازین، تغذیه، منطق
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • A Cognitive Approach to Surveying Child Literary Texts
    Azita Afrashi, Fatemeh Naeimi Hashkvaei Pages 1-25
    One of the interdeciplenaries that applies cognitive linguistics is cognitive poetics. Cognitive poetics deals with the relationship between mind and literary texts. In this approach، literature is not separate from language، and understanding literature is based on our knowledge from the real world. Cognitive approach to literature studies how literary mind understands events. Present research tries to explain parabolic projection through the concept of literary and parabolic mind theory of Turner (1996) and to answer how our mind and literary texts are being related. Emphasizing on the relationship between mind and language، cognitive linguistics approach confirms that the best exemplar for cognitive analysis comes from early stages of language development. This analysis provides important evidences for cognitive poetics. Therefore in this research we selected and analyzed two child stories. Data analysis on schema projection shows that representation of these schemata in Persian child stories are below the anticipated level. But with regard to semantic fields، the research results confirm the hypotheses presented.
    Keywords: Cognitive Linguistics, Cognitive poetics, Literary mind, Parabolic, Image Schema
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Manušcihr ī Jawānjamān's Report on the Rain Making Tištar According to the Middle Persian Text, Dādestān ī Dēnīg
    Mahmoud Jafari-Dehaqi Pages 27-38
    Rain is an Ahuric phenomenon in Iranian myth. It seems that the rise of this myth is caused by the weather conditions in the Iranian plateau. “Tištar”، the myth of rain is mentioned in Avesta and most of the Middle-Persian texts but none of these texts have ever referred to Dādestān ī Dēnīg. The opinion of Manuchehr، the son of Jawān-Jam and the author of Dādestān ī Dēnīg on myth of rain and the role of “Tištar” is stated in this article.
    Keywords: Myth, Rain, Cloud, Tištar, Apōš
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Sibawayhi and the Beginnings of Arabic Grammar
    Jila Khanjani Pages 39-50
    The purpose of this brief research is to study the viewpoints and opinions of Sibawayhi، one of the most illustrated Muslim thoughtfuls،about language and linguistics. He was the leader of the Basran school، his one work is known as «sibawayhi''s Book»، Kitaab Sibawayhi. It is، in fact، one of the earliest books in Arabic at all، and was probably dictated informally to Sibawayhi''s principal pupil al-Akhfas، who then issued it as a book after his master''s death. His personal insight into the nature of language and his analytical genius alone enabled him to create an exhaustive Arabic grammatical system which has been the reference point for all subsequent grammatical speculation to this day، and for which it very soon became known as the “Quran of grammar«. In this paper، we''ll try to mention syntax، morphology and lastly phonology، reflecting Sibawayhi''s own notion of appropriate sequence for linguistic analysis.
    Keywords: School, Parts of speech, Morpho, syntax, Case, markers, Cognitive verbs, Infelicitous, Immediate constituents
    Abstract View Paper Original: Persian
  • AZOFA: A New Approach to Teaching Persian to Non-Persian Speakers
    Ahmad Saffari Moqaddam Pages 51-70
    The present article refers to the writer’s twenty years of experience at the Institute for Humanities and Cultural Studies in the field of teaching Iranian language and culture to non-Persian speakers. The writer has set his teaching missions to Bosnia and South Korea universities as a basis for related research and has proceeded to put forth the principal problems and shortcomings of the field by studying the situation of teaching Persian language and positive outcome of responsible organizations. Then the formation of Azofa group during the recent years and the new approach of the Institute in the field has been propounded. According to the new approach، it is required in the first place that instruction of Persian language to non-Persian speakers and Iranian younger generation abroad be promoted vigorously by relying on modern pedagogic methods and cooperating with responsible organizations. In the second place، the propagation of Iranian culture and civilization which is part of the human cultural legacy should be defined as the more valuable target of instruction.
    Keywords: Teaching Persian Language, Cultural Legacy of Iran, Responsible Organizations, Pedagogic Method, Sound, Picture Attractions
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Old Iranian hu- in Iranian Dialects
    Esfandiar Taheri Pages 71-86
    Old Iranian (OIr.) hu- has developed in Iranian dialects in different form. This paper deals with development of OIr. hu- in Iranian and West middle Iranian languages، the development of this cluster is described in New Northwestern and Southwestern Iranian dialects. OIr. hu- has changed in five form xw-، x-، h-، w- and f- in Iranian dialects. And these changes can be classified in two groups: 1. hu- > xw- > x-> h- 2. hu- > wh- > w- > f-. Northwestern dialects show both changes groups، and show all of five developments، whereas Southwestern dialects show more similarity، and all of them have developed in first way. At the end of this paper Iranian dialects are classified according to this cluster change
    Keywords: Iranian dialects. Old Iranian hu, . Southwestern dialects, Northwestern dialects
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Stylistics of Web Writing in Persian
    Mostafa Asi, Maryam Mesgar Khui Pages 87-98
    In this paper، the characteristics of the Persian web writings are explored، regarding to the use of special style. This research shows that the web writings and their development، especially between youth and future generation، and the use of special kind of the language in this web writings can have extensive effects on the change of Persian language، especially formal writings، Persian script، and the other hand، on the globalization of the language. So accidental samples are collected and after subjective classification، their linguistic characteristics are explored from their point of view of the linguistics. As a consequence، a kind of linguistics style which is like to informal spoken Persian is used in these web writings the style has unique characteristics while it reserves some characteristics of the formal writings. Finally the linguistics characteristics of the style are explored.
    Keywords: style, Stylistics, Sociolinguistics, Sociostylistics, Web writings
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Stōš in Middle Persian Texts and Zoroastrian Rituals
    Farzaneh Goshtasb Pages 99-105
    Stōš is a ritualistic word which is used in several meanings in Middle Persian texts. In this article، the different meanings of this word is investigated، the present ritual remaining of Stōš is described and finally a new etymology for this word is proposed.
    Keywords: Stōš Sedōš Rituals after death, Pādifāh, Hamāg, dēn
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Structure of Nutrition in the Myth of "Mashi and Mashyaneh"
    Bahar Mokhtarian Pages 107-120
    In this article the writer has depicted the role of the nourishment in the formation of the culture by investigating the Persian mythology of the first human beings، Mashia and Mashianeh. By comparing the narration of this mythology with the similar ones، the author has shown that the vegetarianism is the ideal form of nourishment in the Iranian culture، while the carnivorism is the contrasting lowest form and eating milk and eggs is a phase in between.
    Keywords: Myth, Mashi, Mashyaneh, Nutrition, Logic
    Abstract View Paper Original: Persian