فهرست مطالب

پژوهش های اطلاعاتی و جنایی - سال نهم شماره 3 (پیاپی 35، پاییز 1393)

فصلنامه پژوهش های اطلاعاتی و جنایی
سال نهم شماره 3 (پیاپی 35، پاییز 1393)

  • تاریخ انتشار: 1394/05/20
  • تعداد عناوین: 6
|
  • طراحی الگوی ابر اطلاعاتی پلیس
    حسین طالبیان صفحات 9-32
    تنوع و گسترش فزاینده منابع و محصولات اطلاعاتی در محیط وب، ضعف و ناکارآمدی برخی موتورهای کاوش در جستجوی اطلاعات مرتبط، ضرورت انسجام علمی اطلاعات و تحلیل منطقی آنها برای کشف جرم، نیاز مبرم کاربران به الگوها و قالب های استاندارد برای جستجو و بازیابی سریع و دقیق اطلاعات، چالش های جدیدی را فراروی مدیران و فرماندهان پلیس، برای سازماندهی و تسلط بر آینده جرایم و مجرمان و انجام ماموریت های محوله ایجاد کرده است. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل ابر اطلاعاتی پلیس است. این پژوهش از نظر ماهیت و هدف کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی- تحلیلی است. شاخص های مدل مطلوب ابر اطلاعاتی برای پلیس مشخص و با تنظیم پرسش نامه ای در پنج بعد و یازده مولفه و با 62 سوال با استفاده از طیف لیکرت مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری، از دو طیف فرماندهان پلیس و کارشناسان ارشد فناوری اطلاعات انتخاب و حجم آن به تعداد 127 نفر تعیین شده است. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، وجود یک سامانه یکپارچه اطلاعاتی را به عنوان مطلوب ترین راهبرد پلیس برای رفع چالش های موجود بسیار ضروری دانسته و بر آن تاکید کرده است. در این راستا با بهره گیری از داده های حاصله، مدل مطلوب ابر اطلاعاتی برای پلیس نیز طراحی شده است.
    کلیدواژگان: اطلاعات، اب، ر اطلاعاتی، فن، اوری، ارتباطات، پلیس، جامعه اطلاعاتی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مطالعه رویکرد نخبگان دولتی وغیردولتی به نظم و امنیت عمومی
    جواد منظمی تبار صفحات 33-52
    در میان طبقات و اقشار هر جامعه، گروه نخبگان بخش قابل ملاحظه ای از فعالان بالقوه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را تشکیل می دهند که احتمالا به عنوان گروه های مرجع و مهم در جامعه تلقی می شوند و معمولا فعالیت های سیاسی و اجتماعی دیگر اقشار و گروه های اجتماعی تحت تاثیر رفتار و عملکرد این گروه قرار می گیرد. در این تحقیق رویکرد نخبگان دولتی و غیر دولتی به نظم و امنیت عمومی در ابعاد متفاوت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مورد مطالعه قرارگرفته و هدف آن، شناسایی تجربی نوع رویکرد نخبگان به نظم و امنیت عمومی و بررسی روابط آن با سلسله مراتب ابعاد چهارگانه نظم و امنیت عمومی است. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی - توسعه ای است و از نظر شیوه جمع آوری داده ها و روش اجرا، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری آن کلیه نخبگان ساکن در شهر تهران است که 234 نفر از آنها به روش نمونه گیری تعمدی (هدفمند) انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسش نامه محقق ساخته، استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد رویکرد نخبگان دولتی به نظم و امنیت عمومی در همه ابعاد چهارگانه در مقایسه با رویکرد نخبگان غیر دولتی، بیشتر انتظامی است و سلسله مراتب ابعاد چهارگانه نظم و امنیت عمومی برخلاف مدل مطلوب پارسونز، نزد نخبگان ایران به ترتیب سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است. همچنین ابعاد سیاسی و فرهنگی نظم و امنیت در نزد نخبگان دولتی دارای اهمیت و اولویت بالاتری در مقایسه با نخبگان غیر دولتی است.
    کلیدواژگان: نظم، امنیت، امنیت عمومی، نخبگان دولتی، نخبگان غیردولتی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی شیوه های ایجاد اشراف اطلاعاتی بر تجارت الکترونیک
    جعفرحسین پور، جواد مختاررضایی * صفحات 53-76

    تجارت الکترونیک شامل گستره وسیعی از فعالیت های تجاری اینترنتی در زمینه محصولات و خدمات مختلف است. توسعه این نوع تجارت در فروشگاه های مجازی در کشور، گسترش جرایم رایانه ای را به دنبال داشته است. با گسترش و رشد جرایم در حوزه تجارت الکترونیک و فروشگاه های مجازی، داشتن اشراف اطلاعاتی بر این حوزه، امری بسیار مهم و حیاتی برای پلیس است. لذا هدف اصلی این مقاله بررسی شیوه های ایجاد اشراف اطلاعاتی بر تجارت الکترونیک در حوزه فروشگاه های مجازی است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کارشناسان پلیس فتا ناجا به تعداد 149 نفر که نمونه 108 نفری بر اساس جدول مورگان به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم نمونه انتخاب شده است. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که برای ایجاد اشراف اطلاعاتی بر تجارت الکترونیک در حوزه فروشگاه های مجازی، شیوه سامانه های جامع نظارتی، تایید هویت سیستمی، بررسی صلاحیت فروشگاه های مجازی و دریافت گزارشات مردمی مورد تایید و تاکید کارشناسان قرار گرفته است.

    کلیدواژگان: اشراف اطلاعاتی، تجارت الکترونیک، فروشگاه مجازی، پلیس، جرایم
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • رابطه هوش سازمانی مدیران و اثر بخشی ماموریت های اطلاعاتی پلیس
    صیاد درویشی، عبدالرحمن میرزاخانی صفحات 77-98
    طی سال های اخیر هوش سازمانی به ویژه در سازمان های خدماتی که تمرکز بر کیفیت و کسب رضایت مشتریان خود دارند، به عنوان یکی از مولفه های مهمی است که مدیران باید دارا باشند تا با کسب دانش عمیق نسبت به همه عوامل محیطی، باعث هوشمندی و اثربخشی سازمان باشند. بنابراین هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه هوش سازمانی مدیران و اثربخشی ماموریت های اطلاعاتی پلیس است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف و ماهیت، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را افسران دارای مدرک کارشناسی و بالاتر رسته اطلاعات شاغل در تهران بزرگ تشکیل می دهند که به تعداد 97 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات، دو پرسش نامه، شامل پرسش نامه هوش سازمانی و پرسش نامه اثربخشی ماموریت های سازمانی است که در اختیار نمونه آماری قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین ابعاد پنجگانه هوش سازمانی مدیران پلیس با اثربخشی ماموریت های اطلاعاتی رابطه معناداری وجود دارد. به طوری که ابعاد هوش سازمانی بر اثربخشی ماموریت های اطلاعاتی پلیس تاثیر مستقیم دارد؛ لذا با تمرکز بر بهبود ابعاد و شاخص های هوش سازمانی مدیران و توسعه آن می توان اثربخشی ماموریت های اطلاعاتی پلیس را ارتقا داد.
    کلیدواژگان: اثربخشی، هوش سازمانی، مدیران، ماموریت، اطلاعات، پلیس
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی شیوه های پیشگیری از جرایم سایبری؛ مبتنی بر فناوری اطلاعات
    غلامرضا شاه محمدی، منصور تاهو صفحات 99-120
    فضای مجازی با وجود مزایای فراوانش، به دلیل ویژگی هایی مانند امکان تحصیل هویت های گوناگون، گمنامی و سهولت انجام اعمال مختلف، موجب مهاجرت بسیاری از جرایم به آن شده است و مسولیت ناجا را که متولی برقراری نظم و امنیت است، دشوار می سازد. هدف اصلی این مقاله، تبیین شیوه های ارتکاب جرایم سایبری و نحوه پیشگیری از آن است. این تحقیق از نظر نوع و هدف، کاربردی و از نظر روش های کمی گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارشناسان و متخصصان و صاحب نظران حوزه فناوری اطلاعات، معاونت پیشگیری پلیس فتای ناجا و قم در سال 1391 تشکیل می دهند که به دلیل محدود بودن جامعه آماری کلیه افراد جامعه به شیوه تمام شماری انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که شیوه های مبتنی بر فناوری اطلاعات شامل ردیابی هویت مجازی مهاجمان، گشت فضای مجازی و کنترل و نظارت بر فضای مجازی، جمع آوری ادله الکترونیکی جرم و مستند سازی صحنه جرم در پیشگیری از جرایم سایبر تاثیر دارد.
    کلیدواژگان: جرایم سایبری، فضای مجازی، پیشگیری، فناوری اطلاعات، ادله جرم، پیشگیری از جرایم سایبری
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • رابطه اعتیاد به مواد مخدر با وقوع جرایم خرد
    جلال شیرزاد، وحید نجفی امامی صفحات 121-144
    کشور جمهوری اسلامی ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در مجاورت بزرگ ترین کانون تولید مواد افیونی و مسیر ترانزیت این مواد، همچنان تحت تاثیر این شرایط قرار گرفته و نتوانسته خود را از آثار سوء این بلیه ایمن نگهدارد. کلان شهر تبریز نیز به دلیل قرار گرفتن در مسیر ترانزیتی انتقال مواد مخدر به اروپا که بخش قابل توجهی از مواد مخدر انتقالی از سوی قاچاقچیان، توسط توزیع کنندگان جزء بین مصرف کنندگان و معتادان شهر تبریز پخش می شود و معتادان به منظور تامین مواد مصرفی روزانه خود به سمت ارتکاب جرایم خرد که بیشترین فراوانی را در بین معتادان دارد، روی می آورند. همچنین غافل ماندن از جرایم خرد زمینه را برای وقوع جرایم مهم تر هموار می کند. بنابراین، این تحقیق با هدف تبیین رابطه اعتیاد به مواد مخدر با افزایش وقوع جرایم خرد در کلان شهر تبریز انجام شده است. روش تحقیق حاضر، از نظر هدف و ماهیت کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه پرونده های مربوط به جرایم خرد سال 1389 به تعداد8602 بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر روی پرونده 297 نفر دارای سابقه ارتکاب جرایم خرد اجرا شده است. برای گردآوری داده ها از یک پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد ارتکاب جرایم خرد بین افراد معتاد بیشتر بوده و رابطه معناداری بین نوع و میزان مواد مخدر مصرفی و ارتکاب جرایم خرد وجود دارد.
    کلیدواژگان: اعتیاد، جرایم خرد، مواد مخدر، تبریز، معتاد
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Police Information Cloud
    Hosein Talebian Pages 9-32
    Increasing variety of the information sources and products in web, insufficiency of some motor searches, necessity of the coherence of information, the need to standard models and framework for reviewing the information all have confronted the police managers with new challenges in controlling crimes and criminals.The present study tries to help police use an approach named “Information Cloud” to get a full control over the process of crime completion and its control. This is an applied descriptive study. First, the process of formation of information cloud is clarified, then the current status of I.R.I police information banks, the extent to which the officers are familiar with them, and the indices for the appropriate model of information cloud are elaborated on. Questionnaire was used to collect the required data. The findings demonstrat that a Coherent information system is a necessity. Police information cloud is proposed as the police most appropriate strategy in dealing with the present challenges.
    Keywords: Information, Intelligence, Information Society, Performance, Information Technology, Communication
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Approach of Governmental and Non-governmental Elites to Order and Public Security
    Javad Monazamitabar Pages 33-52
    The present study tries to explore the approach of governmental and non-governmental elites to order and public security in its social, economic, political, and cultural aspects. Experimental identification of the type of approach the elites devise toward order and public security is the objective of the study.This is an applied descriptive study. 234 of the elites were randomly selected to form the statistical sample of the study. Questionnaire was used to collect the required data.The findings of the study are: Elites’ approaches are maily police-oriented; Political, cultural, social, and economic aspects are emphasized respectively; Political and cultural aspects are considered more important on the part of governmental elites.
    Keywords: Order, Public Security, Governmental Elites, Non, Governmental Elites, Policing Approach
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Ways to Have Intelligence Surveillance over Electronic Marketing
    Jafar Hoseinpoor, Javad Mokhtar, Rezaie Pages 53-76

    Intelligence surveillance plays an important role in the safety of electronic marketing. The present study tries to investigate the ways to have intelligence surveillance over electronic marketing. 108 of the police officers working in Tehran police commandment were randomly selected to form the statistical population of the study. Questionnaire was used to collect the required data. The findings of the study demonstrated that all four hypothese have been approved to be correct. The proposed ways to maintain inteligence surveillance over electronic marketing are then: comprehensive supervision systems, approving the systemic identity, exploring the required qualifications of the cyber markets, and receiving the public reports.

    Keywords: Intelligence Surveillance, Electronic Marketing, Cyber Market, Police
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Relationship between the Manager's Organizational Intelligence and Effectiveness of Police Intelligence Operations
    Sayyad Darvishi, Abdorahman Mirzakhani Pages 77-98
    Organizational Intelligence especially in the service organizations is considered an important factor which managers should have to make the organization more effective.The present study tries to investigate the relationship between the manager’s organizational intelligence and effectiveness of police intelligence operations. This is an applied descriptive study whose statistical population were officers holding BA or above at work in intelligence branch in Tehran. 97 of the officers were randomly selected to form the statistical population. Questionnaire was used to collect the required data. SPSS was used to analyze the collected data. The findings of the study demosntrated that there is a significant relationship between the aspects of police managers organizational intelligence and effectiveness of intelligence missions.
    Keywords: Organizational Intelligence, Police, Manager, Intelligence, led Policing, Effectiveness, Organization
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Methods of Cyber-crimes and the Prevention Based on Information Technology
    Gholam Reza Shahmohammadi, Mansoor Tahoo Pages 99-120
    Despites its various advantages, cyber space has let so many different crimes in due to its special features. The present study tries to elaborate on the ways to prevent them. This is a descriptive applied study. 57 of the experts of information technology in Iran police formed the statistical population of the study. Questionnaire was used to collect the required data. T-test was used to analyze the collected data. The findings of the study demonstrate that the following methods are significantly effective in cyber crime prevention:- Methods based on information technology including the attachers’ Ips;- Cyber space control;- Collecting electronic evidences;- Documentation in crime scene;
    Keywords: Crime, Cyber crime, Cyber Space, Prevention, Information Technology, Documentation, Evidence
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Relationship between Drug Addiction and Increase of Crime Rate
    Jalal Shirzad, Vahid Najafi, Emami Pages 121-144
    The present study aims at investigating the effect of drug addiction on the dimunitive crime rate in Tabriz. Dimunitive crimes have been less-attended due to certain reasons.Such crimes can lead to the weakening of the sense of security.All the cases related to the dimunitive crimes in 2011 formed the statistical sample of the study. Questionnaire was used to collect the required data. The study is an applied descriptive research. SPSS was used to analyze the collected data.The findings of the study demonstrated that there was a significant relationship between the drug abuse and dimunitive crime rate. No significant relationships were seen between personal features and theft.
    Keywords: Addiction, Crime, Drug, Abuse, Police, Tabriz
    Abstract View Paper Original: Persian