فهرست مطالب

مطالعات آموزشی و آموزشگاهی - پیاپی 1 (تابستان 1391)

فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
پیاپی 1 (تابستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/06/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • رحمت الله مرزوقی، نصر الله نوروز، داود بحرینی، مهدی عرب زاده صفحه 1
    هدف پژوهش حاضر بررسی نظام ارزشی دانش آموزان دبیرستانهای نمونه بود. بدین منظور از میان دبیرستانهای نمونه شهرستان دشتستان در سال تحصیلی 1389 - 90، نمونه ای به تعداد335 دانشآموز با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات،پرسشنامه ارزشهای توصیفی شوارتز و همکاران (2001) مورد استفاده قرار گرفت. نتایجحاصل از تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده نشان داد نظام ارزشی دانش آموزان مدارس نمونه شهرستان دشتستان به ترتیب شامل گونه های ارزشی خوداتکایی، امنیت، جهان گرایی،هم نوایی، موفقیت، برانگیختگی، خیرخواهی، سن تگرایی، لذت طلبی و قدرت می باشد. به علاوه، در نظام ارزشی دانش آموزان مدارس نمونه، تمایل به بعد ارزشهای فردی نسبت به بعد ارزش های اجتماعی؛ تمایل به بعد محافظه کاری نسبت به بعد علاقمندی و آمادگی برای تغییر و تمایل به بعد توجه به ماوراء خود نسبت به بعد توجه به تعالی خود به صورتی معنی دار بیشتر است. یافته ها همچنین نشان داد که در نظام ارزشی دانش آموزان پسر و دختر مدارس نمونه، بین گونه های ارزشی خوداتکایی، موفقیت، برانگیختگی و لذتطلبی، و در نظام ارزشی دانش آموزان شهری و روستایی بین گونه های ارزشی امنیت، خوداتکایی، قدرت، موفقیت و لذت طلب ی تفاوت معنی داری وجود دارد
    کلیدواژگان: ارزش، نظامارزشی، دانش آموزان دبیرستانهای نمونه
  • تهیمنه بازگیر، سید محمد میرکمالی صفحه 21
    هدف پژوهش بررسی عوامل موثر در بهبود کیفیت آموزشهای ضمن خدمت کوتاه مدت معلمانابتدایی است. جامعه آمار ی این پژوهش شامل معلمان و یمد ران دوره ابتدایی با مدرک کارشناسی وبالاتر، مدرسان دوره های آموزش ضمن خدمت کوتاه مدت با مدرک کارشناسی ارشد علوم تربیتی،برنامه ریزان، متخصصان وزارت آموزش و پرورش و مجریان ها دوره ی آموزش ضمن خدمت کوتاهمدت شهر و شهرستانهای تهران، یم باشد. از این جامعه تعداد 700 رنف به عنوان نمونه با استفاده ازروش نمونه ریگ ی تصادفی ا طبقهی انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساختهمرکب از 82 گویه مبتنی بر پژوهشهای انجام شده در ایران و جهان بود. ضریب پایایی پرسشنامه ازطریق آلفای کرونباخ 988/. محاسبه شد. روایی آن از طرف اسات دی راهنما، مشاور و نی صاحب نظران مورد دییتا قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی و روش تحلیل عاملی استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل موثر در بهبود کیفیت ها آموزش ی ضمن خدمت کوتاه مدت معلمان ابتدایی به ترتیب اولویت برنامه درسی و آموزش، بودجه و مدیریت، تسلط توانمند ی های مدرس،محیط آموزشی، تلاش فراگیر و زمان دوره یم باشد
    کلیدواژگان: ضمن خدمت کوتاه مدت، برنامه درسی و آموزش، مدیریت، بودج، ه، توانمن، د یه، ای مدرس، محیط آموزشی، فراگیر، زمان، معلمان ابتدایی
  • شهرام علی آبادی، صغری ابراهیمی قوام، فرحناز محمدی صفحه 59
    این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی دو روش آموزش شاگرد محور و روش آموزش معلم محور بر پیشرفت تحصیلی مولفه های درک مطلب و دستور زبان درس زبان انگلیسی پایه سوم راهنمایی انجام شده است. نوع پژوهش آزمایشی بوده که جامعه آن را دانش آموزان پایه سوم مدارس راهنمایی شهزستان سرپل ذهاب تشکیل می دهد. دو کلاس 15 نفری به عنوان نمونه آماری به شیوه ی خوشه ایچند مرحله انتخاب شدند. یک گروه به عنوان گروه آزمایش و گروه دیگر به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شد. گروه آزمایشی به روش شاگرد محور و گروه گواه به روش معلم محور(سنتی) مورد آموزش قرار گرفتند. با استفاده تحلیل کوواریانس ها داده تحلیل شدند. یافته ها نشان داد داد که بین میانگین نمرات مقیاس درک مطلب در روش تدریس شاگرد محور وروش تدریس معلم محور تفاوت معنی دار ی وجود دارد.. بدین ترتیب ضمن تایید فرض دوم پژوهش مشخص شدکه روش آموزش شاگرد محور در آموزش دستورزبان انگلیسی از روش آموزش معلم محور کارآمدتر است.
    کلیدواژگان: معلم محور، شاگرد محور، پیشرفت تحصیلی، درک مطلب، دستور زبان
  • اکبر رنجبرزاده، فاطمه بیدی صفحه 71
    مقدمه
    تحقیقات متعدد نشان داده اند که معنویت و دینداری تاثیر انکارناپذیری بر سلامت روان دارد. حتی در این که افراد به خاطر عوامل درونی یا بیرونی مذهبی باشند، تفاوت های آشکاری در سلامت روان آنها دیده شده است.
    هدف
    هدف از انجام این پژوهش، تحلیل رگرسیونی ارتباط ابعاد سلامت با التزام به باورهای دینی در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی بود که به روش توصیفی و از نوع همبستگی این رابطه تبیین شد.
    روش
    جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه ی دانشجویان دانشگاه پیام نور اسفراین بود که تعداد ها آن 5400 نفر در سال تحصیلی 1390-91 بود که از این تعداد، 3600 نفر مرد (67%) و 1800 نفر زن (33%) بودند. 315 نفر از دانشجویان به روش تصادفی طبقه یا به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های لازم با استفاده از پرسشنامه های دینداری آرین با پایایی 0/73 و سلامت عمومی (GHQ-28) با پایایی0/79 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (رگرسیون چندگانه با رویه کلی) استفاده شد.
    یافته ها
    نشان داد نشانه های جسمانی (p=0/001؛ ß= -0/20)، اضطراب و بی خوابی (p=0/001؛ ß= -0/21) و نارساکنش اجتماعی (p=0/007؛ ß= -0/14) رابطه منفی و معناداری با التزام به باورهای دینی دارد. رابطه افسردگی و التزام به باورهای دینی تایید نشد.
    نتیجه گیری
    سلامت عمومی و التزام به باورهای دینی رابطه یا تنگاتنگ دارند. برای دستیابی به سلامت عمومی بهداشت دینی و التزام به آن ضروری است و این دو در تعامل با هم هستند. بر این اساس، پیشنهادهایی مبتنی بر انجام پژوهش های مشابه در ها گروه ی مختلف دانشجویی با روش های کیفی و ترکیبی ارائه شد.
    کلیدواژگان: التزام به باورهای دینی، سلامت عمومی، دانشجویان، دانشگاه پیام نور
  • سعید غیاثی ندوشن، محمدحسن پرداختچی، بهروز دری، مقصود فراستخواه صفحه 87
    هدف این مطالعه، بررسی واجد اعتبار بودن الگوی طراحی شده برای نظام جانشین پروری در مدیریت دانشگاه از دیدگاه مدیران اجرایی و علمی دانشگاه ها می باشد. این پژوهش بر مبنای رو یکرد ترکیبی اکتشاف بای مشارکت 298 نفر از یمد ران علم و ی اجرایی انجام شد. نیا مطالعه در ادامه مطالعه کیفی انجام شده که هدف مرحله کیفی کاوش ها مقوله ی مرتبط با استقرار نظام جانشین پرور ی مدیریت در دانشگاه و فراهم نمودن مبنایی برای طراح ی پرسشنامه و مدل مفهومی برای استفاده در مرحله کمی بود.در مرحله کمی با استفاده از تجز یه و تحلیل مدل معادلات ساختاری مدلی 12 عاملی فراهم شد که روابط بین عوامل استقرار نظام جانشین پروری در مدیریت دانشگاه را نشان می دهد. یا فته های پژوهش،مدلی اکتشافی برای توصیف روابط بین پیشایندها، شا سته گرایی به عنوان مقوله کانون ی، راهبردهای استقرار نظام، ابعاد و یا زمینه محیطی ی برای استقرار نظام جانشین پرور ی در مدیریت دانشگاه و نتا جی حاصل از آن ارائه می دهد.
    کلیدواژگان: جانشین پروری، شایستگی مدیریت دانشگاه، آموزش عالی، اعتبارسنجی، مطالعه ترکیبی
  • عباس خورشیدی، فرحناز کارگر صفحه 133
    پژوهش حاضر به بررسی رابطه سبک های تربیتی معلمان زن با پرورش خلاقیت دانش آموزان دختر آنها در پایه اول راهنمایی منطقه 6 آموزش و پرورش شهرتهران «می پردازد. تعداد 76 نفر (38 و مدیر38 معلم) حجم نمونه را تشکیل یم دهد.ابزار سنجش از دو پرسشنامه محقق ساخته؛ 40 سوالی سبک به ترتیب بر اساس سبکها تربیتی بامر ندی (1991) و 30 سوال ی خلاقی ت بر اساس تست سنجش خلاقیت هومن (1385) می دهد که براساس فن دلفی در سه مرحله برای متخصصان تعلیم و تربیت ارسال شد. اعتبار ابزار سنجش به وسیله آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار اعتبار تست سبک های تربیتی84/. و خلاقیت دانش آموزان برابر 0/81 شده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که میان سبک تربیتی مقتدر بالنده معلمان و خلاقیت دانش آموزان (r=0.436) رابطه وجود دارد که در سطح 99 درصد معنادار است. به عبارتی با کاربست سبک تربیتی بالنده، میزان خلاقیت افزایش می یابد. و میان سبک تربیتی مداراگر و خلاقیت رابطه منفی و معکوس است(r=-0.096) که معنادار نیست. به عبارتی با کاربست سبک تربیتی مداراگر خلاقیت دانش آموزان افزایش نمی یابد. و میان سبک تربیتی مستبد و خلاقیت دانش آموزان(r=-0.418) رابطه منفی و معکوس وجود دارد که در سطح 99 درصد معنادار است. بدین معنی که استفاده از سبک تربیتی مستبد میزان خلاقیت دانش آموزان را کاهش می دهد. در مجموع کاربست سبک تربیتی بالنده توسط معلمان درس علوم جمعا 19% خلاقی ت دانش آموزان راتبیین می کند.
    کلیدواژگان: سبک تربیتی، سبک تربیتی مقتدر بالنده، مداراگر، مستبد و خلاقیت
  • اصغر زمانی، هایده ترابی کیا صفحه 149
    هدف مقاله حاضر بر آن است تا با توجه به گستردگی و تنوع کنونی وظائف تربیتی، با هدف شناخت عوامل موثر در رضایت شغلی مربیان و معاونان پرورشی مشخص نماید آیا عوامل حرفه ای مربیان به گونه ای هست که رضایت شغلی آنان تامین شده، با انگیزه و کارآیی مطلوب به ایفای وظائف خویش پردازند یا خیر؟ ماهیت این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی و استنباطی می باشد. در مطالعه مقدماتی طی نظرسنجی از مربیان عوامل شغلی که از نظر آنان برای ایفای مطلوب وظائفشان مهم بوده است فهرست شده، سپس مهمترین آنها، بصورت عوامل پنج گانه در نظر گرفته شده اند و در قالب پنج فرضیه، تاثیر آنها بر رضایت شغلی مورد بررسی قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل نتایج، شیوه های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون آماری همبستگی گشتاوری پیرسون) مورد استفاده واقع شده اند. نتایج مطالعات نشان دادند، مربیان و معاونان پرورشی عوامل پنج گانه شغلی را از وضعیت مطلوبی برخوردار نمیدانند. با توجه به اینکه نگرش مربیان و معاونان پرورش نسبت به عوامل شغلی مناسب نبوده است، رضایت شغلی آنان نیز کاهش یافته است. بطوریکه حدود نیمی از مربیان (46%) از رضایت شغلی برخوردار نبوده اند. همچنین آزمون آماری فرضیات نشان دادهاند میان عواملی شغلی و رضایت شغلی مربیان و معاونان پرورشی ارتباط معنی داری وجود نداشته است. که به نظر یم رسد با توجه به ادغام معاونت پرورشی در معاونت آموزش عمومی طی چند سال قبل، و بدنبال آن احساس منفی مربیان محترم نسبت به این مسئله، عدم امنیت شغلی و وضوح جایگاه سازمانی آنان در نظام آموزش و پرورش، رضایت شغلی آنان را تحت الشعاع قرار داده است.
    کلیدواژگان: رضایت ش، غلی، عوام، ل ش، غلی مربی، ان و معاون، ان پرورش، ی، مربی، ان ترتیب، ی و معاون، ان پرورشی
  • فریبا تاجیک، عباس خورشیدی، علی اکبر خسروی بابادی صفحه 173
    پژوهش حاضر به منظور شناسایی عوامل موثر بر میزان مطالعه معلمان دوره ابتدایی آموزش و پرورش شهر تهران، اجراء شده است. ضمن اینکه شناسایی شاخصهای مربوط به هر عامل واولویت بندی عوامل شناسایی شده از اهداف فرعی پژوهش می باشد. روش پژوهش از نوع توصیفی – پیمایشی می باشد. به منظور بررسی سوالات پژوهش، از میان 620 نفر از متخصصان تعلیم و تربیت فعال در نظام آموزشی، مدیران و معلمان دوره ابتدایی با تحصیلات کارشناسی ارشد و بالاتر که جامعه آماری پژوهش را تشکیل داده است، تعداد 250 معلم به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شده اند. برای شناسایی عوامل موثر برمطالعه از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی اسپیرمن و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش به شناسایی عوامل مدیریتی، آموزشی، فردی، امکاناتی، تکنولوژیکی و اجتماعی به همراه گویه های مربوط به آنها شناسایی شده اند. ضمن اینکه عوامل امکاناتی، تکنولوژیکی و فردی بیشترین تاثیرگذاری را بر مطالعه معلمان داشته اند و عوامل اجتماعی، آموزشی و مدیریتی از اثرگذاری کمتری برخوردارند
    کلیدواژگان: آموزش و پرورش، مطالعه، دوره ابتدایی