فهرست مطالب
مجله ترویج علم
سال دوم شماره 2 (بهار و تابستان 1391)
- تاریخ انتشار: 1391/05/11
- تعداد عناوین: 11
-
-
صفحه 4
-
صفحه 6
ترویج علم میان ادبیات علمی و گفتمان مردم عادی رابطه برقرار می‌کند. این مفهوم نوپا، به دلیل پویایی، به سرعت مورد توجه قرار گرفته است. اواخر دهه 1970 را می‌توان سرآغاز ترویج علم به مفهوم امروزین آن دانست. از آن تاریخ تاکنون، دولت‌مردان کشورهای مختلف به روش‌های گوناگون، ترویج علم را به عنوان یکی از راهبردهای مطرح برای پیشرفت و توسعه کشورشان در نظر گرفته‌اند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهایی که در چشم‌انداز بیست ساله خود، جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی قدرتمندی را پیش‌بینی کرده است، نمی‌تواند از این قاعده مستثنی باشد. مبانی ارزشی ترویج علم تحت تاثیر جهان‌بینی فراگیری تدوین می‌شود که در برگیرنده باورها و مفروضات و منطبق بر هست‌های تجویزی، بایدها و نبایدهای خود است. از این رو، خرده‌نظام ترویج علم در ایران و مبانی ارزشی آن، منشا تفکر خود را از قدرت لایزال الهی، دین مبین اسلام و رهیافت‌های انقلاب اسلامی می‌گیرد. در واقع، مبانی ارزشی ترویج علم در ایران، نمایانگر جهت‌گیری‌های علمی کشور و اولویت‌های آن در عرصه‌های آموزش، پژوهش و فناوری است. تکیه بر اصول ارزشی ترویج علم و استفاده از پیشرفته‌ترین شیوه‌های آن، باعث رسیدن به جایگاه اول علمی در منطقه و الگو قرارگرفتن ایران برای کشورهای اسلامی خواهد شد. هدف نهایی ترویج علم، سعادت و خوشبختی انسان است. دین مبین اسلام نیز بر سعادت انسان‌ها تاکید دارد. در واقع، مبانی ارزشی اسلام با غایت ترویج علم هم‌سو است. این هماهنگی، بیانگر توجه اسلام بر علم، علم‌آموزی و نشر علم است. این مقاله به موضوع ترویج علم و جایگاه آن در اسلام می‌پردازد. روش تحقیق این مقاله، توصیفی- تحلیلی است.
کلیدواژگان: علم، ترویج علم، فناوری، مبانی ارزشی -
صفحه 18
دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و استاد دانشکده علوم سیاسی و امور بین الملل مدرسه علوم اجتماعی، علوم انسانی و زبان ها،دانشگاه وستمینستر.
-
صفحه 28
در ارزیابی علوم، تنها جنبه کارایی عینی مورد توجه قرار می‌گیرد. از این رو، علوم‌طبیعی نسبت به علوم انسانی از ارزش بیشتری برخوردار است، زیرا نتایج خود را به صورت عینی نشان می‌دهد. هدف این مقاله نقد این روش و ارایه پیشنهادی دیگر است. در این مقاله از نظریه میدان‌های «پیر بوردیو» با رویکردی هنجاری استفاده شده است تا از خودمختاری میدان علم به طور عام و میدان جامعه‌شناسی به طور خاص دفاع شود. نظریه سه جهان «کارل پوپر» به دلیل اهمیتی که برای شکل گرفتن فضایی عینی و متکثر برای علم قایل است و تعریف «رضا داوری» از بومی شدن علم نیز مطرح شده است. هرگونه سودمندی و اثربخشی جامعه‌شناسی منوط به شکل گرفتن و خودمختاری میدان جامعه‌شناسی است. بحث درباره خودمختاری جامعه‌شناسی به معنای نادیده گرفتن سودبخشی جامعه‌شناسی نیست. هدف آن است که جامعه‌شناسی توانمندی لازم را برای انجام وظایفی که بر عهده دارد، به دست آورد.
کلیدواژگان: جامعه شناسی، بومی شدن، خودمختاری، میدان علم، رزیابی علم -
صفحه 42
زمان اثرات جنگ بر محیط زیست را آشکار می‌سازد. جنبه‌های متفاوت جنگ، مهم‌ترین عامل در تخریب محیط زیست یا به عبارتی تخریب اکوسیستم‌هاست که سرانجام عوارض آن دامن‌گیر جمعیت کره زمین می‌شود. چگونه می‌توان کارنامه یک جنگ را بررسی کرد؟ درباره جنگ، محیط زیست، زنان و اخلاق، اطلاعات چندانی در دست نیست. شاید دلیل آن عدم انجام تحقیقات لازم در این زمینه باشد. در تخریب زیست- محیطی ناشی از جنگ چه کسانی مقصرند، زنان یا مردان؟ در این مقاله، آثار مخرب جنگ با در نظر گرفتن بحث اخلاق و با توجه به نقش زنان بر روی محیط زیست بررسی خواهد شد.
کلیدواژگان: جنگ، محیط زیست، زنان، اخلاق زیستی، توسعه پایدار -
صفحه 50
گسترش فناوری انتقال علوم باعث شده است تا بر سرعت فراگیری افزوده شود و رشد نوآوری در علوم تجربی با شتابی بیشتر از عمر ما طی شود. بنابراین، استفاده از شیوه‌هایی که باعث یادگیری و کاربردی شدن علوم تجربی و یافتن مصداق‌های آن در زندگی روزانه شود و ضرورت کسب دانش و اطلاعات را در افراد ایجاد کند، مستلزم طراحی و برنامه‌ریزی است. طرح آموزش علوم و بحث درباره آن موضوع مهمی است که بسیاری از متخصصان را بر آن داشته تا روش‌های نوینی برای تغییر باورهای عامه نسبت به مشکلات یادگیری علوم تجربی بیابند. اگرچه، روش تدریس سنتی همواره کوشیده است تا از فناوری آموزشی در همه شیوه‌ها استفاده کند، آموزش نوین علوم، کاربردهای بهتر ومناسب‌تری را پیشنهاد می‌کند. این مقاله تلاش دارد تا رویکردهای نوین فناوری آموزشی و استفاده از آن را در آموزش علوم برای نسل جدید معرفی نماید. روش پژوهش، اسنادی است و نتیجه بر اساس مطالعات و دریافت‌های محیطی و روش‌شناسی برای آموزش علوم تجربی به دست آمده است. تعریفی که از فناوری آموزشی در سال‌های اخیر شده است و بررسی نیازهای آموزش علوم تجربی در ایران ازجمله مفاهیم مهم در این پژوهش هستند. هدف آن، مطالعه تعریف فناوری در معیار بین‌المللی و بررسی قابلیت استفاده از آن بر اساس نیازها و امکانات منطقه‌ای در ایران است.
کلیدواژگان: آموزش علوم تجربی، مواد فناورانه، فناوری آموزشی -
صفحه 60
پژوهش‌های بسیاری به منظور شناسایی فرایندهای موثر بر پیشرفت تحصیلی[1] دانش‌آموزان انجام شده است. بر اساس این پژوهش‌ها، می‌توان گفت خودتنظیمی[2] باعث ایجاد انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان می‌شود. با استفاده از این شیوه دانش‌آموزان عادت‌های یادگیری بهتری برای خود ایجاد و مهارت‌های مطالعه خود را تقویت می‌کنند (ولترز، 2011)[3]. آنها همچنین می‌توانند راهبردهای یادگیری[4] را برای افزایش پیامدهای تحصیلی به کار گیرند و بر عملکرد خود نظارت کنند (هریس، فریدلندر، سدلر، فریزل و گراهام، 2005)[5]، و پیشرفت تحصیلی خود را ارزیابی کنند (دبروین، تید و کمپ، 2011)[6]. این مقاله تلاش دارد تا با مروری بر پژوهش‌های انجام‌شده، به تعریف خودتنظیمی و ارتباط آن با عوامل موثر از رویکردهای مختلف بپردازد. در این مقاله مولفه‌های خودتنظیمی، ارتباط آن با معیار عملکرد و خودکارآمدی بررسی شده است و همچنین نگاهی به چگونگی ارتباط خودتنظیمی با مفاهیمی مانند هوش، موقعیت اجتماعی- اقتصادی، و جنسیت دارد. سرانجام، تلاش شده است تا راهبردها و رهنمودهایی برای آموزش این مفهوم ارایه شود.
کلیدواژگان: یادگیری خودتنظیمی، پیشرفت تحصیلی، خودکارآمدی، آموزش یادگیری خودتنظیم -
صفحه 72
پیشینه: دانش حقیقی نه تنها توانایی آن را دارد که انسان را به وجد آورد، بلکه می‌تواند نحوه تفکر انسان را درباره خود و جهان پیرامونش دگرگون کند. اهمیت این موضوع بدین سبب است که روند (توسعه) دانش با روندهای طبیعی اغراق‌شده بازی‌ها تفاوت‌های اندکی دارد. بازی، انسان (و سایر پستانداران) را قادر می‌سازد تا روابط و الگوها را کشف (یا ابداع) کند. هنگامی که کسی قواعدی را به بازی بیفزاید، مسابقه ابداع می‌شود. دانش یعنی بازی با قواعدی که انسان را قادر می‌سازد تا الگوهای نادیدنی روابط (میان پدیده‌ها) را آشکار سازد که این خود باعث توسعه آگاهی و ادراک ما از طبیعت و موجودیت انسانی می‌شود. با تعمق در این راه و روش می‌توان برای آموزش دانش به شیوه‌ای روشن و صریح و مبتنی بر ادراک مستقیم برای طرح پرسش‌ها و طراحی بازی‌هایی برای نیل به پاسخ آنها دست یافت. نتیجه تمام بازی‌ها و بازی‌کردن‌ها قابل پیش‌بینی نیست، از این‌رو، پشتیبانی از این شلوغ‌کاری، که خود موتور محرکه علم است، در معرض نقد آموزشگران علم (و یا به عبارت کلی‌تر آموزشگران شیوه‌های آموزشی خلاق) قرار گرفته است. درحقیقت، ما آموخته‌ایم که کاربست ملموس دانش در محیط‌های جمعی و عمومی می‌تواند علاقه بیش از حد کودکان و نیز بزرگسالان را به فهم روندهایی تحریک کند که به ما تصویری از دنیای پیرامونمان می‌دهند. مطالعه حاضر از این هم فراتر می‌رود، زیرا نه تنها خارج از گروه آزمون (در یک کلیسای نورمن در جنوب غربی انگلستان) انجام شده است، بلکه بازی‌ها به صورت گروهی با مشارکت 25 کودک 8 تا 10 ساله طراحی شده‌اند. آنها پرسش‌ها را مطرح می‌کردند، برای پاسخ‌ها فرضیه‌پردازی می‌کردند، بازی‌ها (یا در معنایی دیگر آزمایش‌ها) را طراحی می‌کردند تا فرضیه‌ها را به بوته آزمون بگذارند و سرانجام داده‌ها را تحلیل می‌کردند. آنها همچنین نمودارها و شکل‌ها را (با مداد رنگی) می‌کشیدند و حتی گزارش را می‌نوشتند. مربی آنها دیو استرودویک[1]و من با همکاری یکدیگر برنامه آموزشی را طراحی کردیم) نام آن را آی- ساینتیست[2] گذاشته بودیم(. من زنبورها را هدایت می‌کردم و گفتگوهای بچه‌ها را ثبت می‌کردم (این گفتگوها در گروه‌های کوچک‌تری در مدرسه روستای مورد نظر انجام شده بود). آنچه در پی می‌آید بررسی (علمی و تعمقی- تفهمی) جدیدی از زبان کودکان بدون رجوع به نگاشته‌های پیشین در این باره است، که درواقع نوعی رویارویی با این قسم نوشته‌ها نیز به شمار می‌رود. اگرچه پیشینه تاریخی هر مطالعه‌ای به طور حتم اهمیت دارد، در این مورد ویژه تمامی منابع مرجع به دو دلیل غیر قابل اطمینان و فاقد صراحت لهجه‌اند. نخست به دلیل آنکه شیوه آنها برای تنظیم و گزارش داده‌های علمی و اطلاعات وابسته به آنها برای کودکان 8 تا 10 ساله غیر قابل فهم است و دوم آنکه انگیزه حقیقی برای هر بررسی علمی (یا حداقل یکی از انگیزه‌های اصلی آن) کنجکاوی شخص دانشمند است که این موضوع در مورد کودکان با ادبیات علمی و گفتار دانشمندانه معمول تحریک نمی‌شود، بلکه با مشاهدات آنها از دنیای پیرامون برانگیخته می‌شود. نبود پیشینه تاریخی متناسب با این بررسی نه تنها باعث کمبود نتایج، روش یا تناسب این تحقیق با مخاطبان دانشمند یا غیر دانشمند آن نشده است، کاملا برعکس، دانش را در درست‌ترین (و ساده‌ترین) شکل آن به نمایش گذاشته است و از این طریق همگونی میان دانش، هنر و به عبارت دقیق‌تر تمام کنش‌های خلاق را آشکار ساخته است. یافته اساسی: ما دریافتیم که زنبورهای عسل در اینکه کدام گل را با چه رنگی برای تهیه عسل برگزینند، از تلفیقی از روابط مربوط به رنگ گل‌ها و فواصل میان آنها استفاده می‌کنند. ما همچنین کشف کردیم که دانش بسیار جالب و نشاط‌آور است، زیرا انسان را به انجام کاری وا می‌دارد که پیش از آن کسی انجام نداده است. (بچه‌های بلک‌آوتن)
کلیدواژگان: زنبور، زنبور عسل بوف- تیلد، دریافت دیداری، توانایی دیدن رنگها، رفتار -
صفحه 92
-
Page 6
Science popularization makes a link between scientific literature and people dialogue. This new concept has rapidly been considered due to its dynamism. Late of 1970s could be remarked as commencement of science popularization in its form. From that time, policy-makers of different countries value popularization of science in various types as one of the major approaches for progress and development of their countries. Iran could not be an exception to the above-mentioned issues as a country which has predicted International and regional strong status for itself in Formal Vision document. The valuable principles of science popularization is complied at the influence of the comprehensive outlook, which contains the believes and assumptions and it is in accordance with the prescribed nature. So, the origin of thought related to the micro-discipline of the science popularization in Iran and its valuable principle is driven from the supreme, Islam and the approaches of the Islamic Revolution. In fact, the valuable principle of the science popularization in Iran is as the nature of the scientific Movement in country and it is making apparent the scientific orientations in country and its priorities in the field of training, researching and technology. Depending on valuable principles of the science popularization and benefiting of its most progressive approaches we could obtain the first position in science in the region. Following notified approach, Islamic Republic of Iran will be a pattern for the other Islamic Countries. Final goal of science popularization is Human happiness & prosperity. Islam like science value human prosperity. Without any doubt, Islam accent scinece poularization and all its principle are conform on science. Metedology of this paper is based on descriptive-analytical way.
Keywords: Science, Science Popularization, Technology, Worthy Bases -
Page 18
In this paper following a short excursion into the history of the evolution of the concept of amateur scientist to citizen-scientist, the main causes of renewal of the importance of this class of citizens in advancing scientific research will be briefly discussed and then some of the current projects in which citizen-scientists are involved will be introduced at some length. In the last part of the paper some suggestions, concerning the best ways for introducing and consolidating the idea of citizen-scientist in Iran, are made.
Keywords: Citizen-scientist, Amateur scientist, citizen-science, Guiding theories, Technological advancement -
Page 28
The common method of evaluating of sciences only takes into account the tangible utility of sciences. This method leads to constant appreciation of natural sciences and convicting humanities of inefficiency because natural sciences yield concrete results. In this article, this method is criticized. Using Pierre Bourdieu’s field theory, and adopting a normative approach, the autonomy of the field of science in general, and specifically sociology, is defended. Also included is Karl Popper’s three world theory, due to the prominence it gives to the formation of an objective augmentative sphere for science. In the end, a definition of science localization proposed by Reza Davari is presented. Any utility and efficacy of sociology relies upon the formation and autonomy of the field of sociology. The autonomy of sociology should not be interpreted as ignoring the profitability of sociology to society. The aim is to enable sociology to achieve the competency required by its responsibilities
Keywords: Sociology, Localization, Autonomy, Science Field, Science Evaluation -
Page 42
The environmental impacts of war can be understood by examiningthe magnitude and duration of effects, involved ecosystems. From war perspective, different activities can be seen as having prolongedand pervasive environmental impact with significant consequencesfor human populations. There is always this question: How much is the cost of a war. There are enormous gaps in our knowledge about the relationshipof war, environment women and ethics. Understanding is constrained by the lackof recorded information and the comparative absence of continuingsystematic research undertaken from within any one discipline. Who is responsible for this environmental conflict, women or men? In present study we explore how war affects environment without considering ethics with respect to women. The environmental impacts of war can be understood by examiningthe magnitude and duration of effects, involved ecosystems. From war perspective, different activities can be seen as having prolongedand pervasive environmental impact with significant consequencesfor human populations. There is always this question: How much is the cost of a war. There are enormous gaps in our knowledge about the relationshipof war, environment women and ethics. Understanding is constrained by the lackof recorded information and the comparative absence of continuingsystematic research undertaken from within any one discipline. Who is responsible for this environmental conflict, women or men? In present study we explore how war affects environment without considering ethics with respect to women.
Keywords: War, Environment, Women, Ethics sustainable Development -
Page 50
The role of technology in transferring knowledge cause to improve learning very fast, it improves faster than changes in life. Therefore using the methods that lead the learning process and helping people to use technology for daily life to raise their knowledge need to be planned Nowadays the necessity of science education and discussion about it is an important subject that many of experts try to find new methods to change the public beliefs about difficulties of learning science. Although traditional teaching gets used to employ the educational technology in its methods, but new science education suggests better and more appropriate usage of technology in learning process. This paper aims to introduce the new approach of educational technology and usage of it in science education for new generation, who must be the self-learners. This research is a documental method and based on environmental observations. The goals are to study the international approaches technology subject and using this knowledge to plan the science education correlated to local needs and facilities.
Keywords: Science Education, Technological Material, Educational Technology -
Page 60
There have been many studies conducted in order to identify the effective processes on the students’ academic achievement. Based on these researches, we can say that self-regulated learning will result in motivation and academic achievement of the student. Using this learning method, students will develop better learning habits for themselves and will reinforce their studying skills (Wolters, 2011). They can also use learning strategies in order to improve learning results, monitor their performances (Harris, Friedlander, saddler, Frizzelle & Graham, 2005) and evaluate their academic achievement (De bruin,Thiede, & Camp, 2011). Through a literaturereview on the previous researches, this article tries to define self-regulated learning and study its relation with the effective factors from different aspects. In this article, self-regulated components and its relation with the performance and self-effectiveness scales are studied and also it will discuss the relation of self-regulation with concepts of intelligence, social-economical situations and sex. At the end, it tries to propose strategies and guidelines for this concept.
Keywords: Self-Regulated Learning, Academic Achievement, self-Efficacy, Self-Regulated Learning Training
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.