فهرست مطالب

دانش مالی تحلیل اوراق بهادار - سال نهم شماره 29 (بهار 1395)

فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار
سال نهم شماره 29 (بهار 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/01/31
  • تعداد عناوین: 8
|
  • شهناز مشایخ، نهاله حیاتی صفحات 1-16
    مطالعه حاضر به دنبال مدل سازی رابطه گوردون با استفاده از روش شبکه عصبی پیش خور برای تعدادی از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این مطالعه به بررسی مدل گوردون با رویکرد غیرخطی و مقایسه آن با مدل خطی رگرسیون پرداخته شده است. بررسی مدل غیرخطی گوردون با استفاده از شبکه عصبی تاکنون در مطالعات مورد توجه قرار نگرفته است. در این پژوهش از اطلاعات 247 شرکت و تعداد 1135 مشاهده (شرکت-سال) طی سال های 1385-1392 (پنل نامتوازن برای رگرسیون) استفاده شده است. نتایج حاصل از مقایسه رابطه مذکور با استفاده از دو روش رگرسیون خطی و شبکه عصبی، نشان می دهد که ضریب تعیین بدست آمده برای شبکه عصبی بالاتر از ضریب تعیین رگرسیون خطی است؛ بنابراین استفاده از مدل غیرخطی می تواند توان پیش بینی مدل را بهبود بخشیده و به استراتژی های سرمایه گذاری سودآورتر کمک نماید. برای دستیابی به شبکه بهینه در فرآیند مدل سازی، ساختارهای مختلف شبکه با تغییر در تعداد نرون ها آزمون شدند.
    کلیدواژگان: رابطه قیمت و سود نقدی، شبکه عصبی، مدل گوردون
  • محمدحسین پوست فروش، علیرضا ناصر صدرآبادی، محمود معین الدین صفحات 17-39
    در این مقاله از مدل تحلیل ممیزی (DA)[i] برای تعیین احتمال دستکاری قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. در این مطالعه، ابتدا با استفاده از روش غربالگری، نمونه ای به حجم 345 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب و اطلاعات مربوط به شاخص های قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)، قیمت پایانی، نوسان قیمت پایانی و حجم معاملات در بازه زمانی سال های 1387 تا 1391 گردآوری گردید. سپس با بکارگیری آزمون وابستگی دیرش و آزمون ضرایب کشیدگی و چولگی و با استفاده از متغیر قیمت و بازده نقدی، شرکت های منتخب به دودسته دستکاری قیمت شده و دستکاری قیمت نشده تقسیم شدند. سپس با بررسی نمودار روند تغییرات شاخص قیمت و بازده نقدی و حجم معاملات در مورد شرکت های دستکاری قیمت شده و با استفاده از الگوی «هالی»[ii]، تاریخ شروع دستکاری قیمت تعیین گردید. در گام بعدی، با استفاده از تحلیل ممیزی یعنی تابع ممیزی خطی (LDF)[iii] و تابع تحلیل ممیزی درجه دوم (QDF)[iv] و با استفاده از متغیرهای قیمت پایانی، نوسان قیمت پایانی و حجم معاملات و با استفاده از اطلاعات یکسال قبل از شروع دستکاری قیمت سهام برای شرکت های دستکاری قیمت شده و اطلاعات چهارساله برای شرکت های دستکاری قیمت نشده، مدل هایی برای پیش بینی دستکاری قیمت سهام طراحی گردید. در پایان قدرت پیش بینی مدل ها با استفاده از داده های گروه آزمایش موردبررسی قرار گرفت.با توجه به نتایج به دست آمده، قدرت پیش بینی مدل تحلیل ممیزی خطی 56 درصد و قدرت پیش بینی مدل تحلیل ممیزی درجه دوم 73 درصد است.
    کلیدواژگان: دستکاری قیمت بازار، تحلیل ممیزی خطی، تحلیل ممیزی درجه دوم
  • مهدی صالحی، سمانه زمانی مقدم صفحات 41-56
    مسئله بهینه سازی مارکویتز و تعیین مرز کارای سرمایه گذاری، زمانی که تعداد دارایی های قابل سرمایه گذاری و محدودیت های موجود در بازار کم باشد، توسط مدل های ریاضی حل شدنی است. اما این شیوه های ریاضی پاسخ های مختلفی ارایه می دهند که گاهی بعضی از آن ها دقیق تر و کاملتر می باشد. در این مقاله ما به بررسی وابستگی ساختاری بین نرخ مبادله دلار و سری های زمانی شاخص های بورس اوراق بهادار تهران و تاثیر آن بر مرز کارا پرتفوی پرداخته ایم. نتایج نشان می دهد که شاخص های مورد مطالعه دارای وابستگی دمی بالایی کمتر نسبت به وابستگی دمی پایینی می باشد، )این بدان معناست که با کاهش نرخ مبادله دلار شاخص ها کاهش می یابند اما با افزایش نرخ مبادله دلار در شاخص های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران افزایش کمتری مشاهده می شود(. همچنین ما برنامه بهینه سازی جدید را پیشنهاد می کنیم که در آن ریسک به وسیله ارزش در معرض خطر و بازده آن توسط تابع مفصل برآورد شده است، در این روش تغییرات قابل توجهی در مرز کارا پرتفوی مشاهده می شود.
    کلیدواژگان: مرز کارا، وابستگی ساختاری، توابع مفصل، ارزش در معرض خطر
  • مریم مقدس بیات، شمس الله شیرین بخش ماسوله صفحات 57-70
    در این مقاله ازالگویcopula- GARCH وتوانمندهای رویکرد نیمه پارامتری استفاده می گردد تا توزیع شرطی ناگاوسی متغیرها به چگالی های حاشیه ای وتوابع مفصل تفکیک گردد.این ویژگی آماری، امکان تحلیل وابستگی پویا وکرانه ای رادر ساختارهای غیرخطی ونامتقارن فراهم می آورد.با بهره گیری ازاین ابزارنوین آماری، ساختار وابستگی بازارمالی ایران به بازارداخلی وخارجی طی دوره زمانی 12مردادماه1392 تا25 مردادماه1394موردبررسی قرارمی گیرد.به این منظوراز شاخص آزاد شناور، نرخ رسمی ارز(ریال/دلار)، قیمت جهانی طلا(برحسب دلار)وقیمت نفت سبد اوپک(بشکه به دلار)با فراوانی روزانه استفاده می گردد. نتایج نشان می دهد که وابستگی بازارمالی به سایربازارهاکاملا پویا بوده وتنها در مقاطعی اززمان نا همبسته می باشد.بررسی ساختار وابستگی در دنباله توزیع نیزبروجود وابستگی کرانه ای نا متقارن دلالت دارد به نحوی که وابستگی بازارمالی به بازرهای مذکور در وضعیت رونق بازار نسبت به وضعیتکسادی بازارقویتراست.این یافتهنشان می دهد که در دوره موردبررسی، سرمایه گذاران خوش بین بوده و نسبت به اخبارخوب حساس تر می باشند.
    کلیدواژگان: الگویcopula، GARCH، رویکرد نیمه پارامتری، توزیع شرطی نا گاوسی، ساختار وابستگی کرانه ای
  • حسین رضایی دولت آبادی، راضیه صادق فلاح صفحات 71-84
    زمانی که مالکان یک شرکت سهامی بر واگذاری سهام شرکت در بورس توافق می کنند، آنها تصمیم به اصلاح، تغییر و به احتمال زیاد پراکنده تر کردن ساختار مالکیت بنگاه خود گرفته اند و حضور یک سهامدار بزرگ به عمل واگذاری کمک می کند. در این پژوهش تاثیر حضور سهامدار بزرگ بر گرایش بنگاه به واگذاری بلوکی سهام، بر اساس رویکردی نوین مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا نمره گرایش به واگذاری نمونه ای متشکل از 102 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 10 ساله (1382-1391) محاسبه می شودو با استخراج نمونه به دست آمده تاثیر حضور سهامدار بزرگ و میزان گرایش به واگذاری برآورد می شود. نمره گرایش حاصل شده در واقع تمایل شرکتها به انجام واگذاری و احتمال تحقق آن را در آینده محاسبه می کند. نتایج حاصله گویای عدم معناداری تاثیر بزرگترین سهامدار بر تصمیمات واگذاری است و در مقابل حضور دومین سهامدار بزرگ بر گرایش بنگاه به واگذاری تاثیر مثبت و معناداری دارد.
    کلیدواژگان: واگذاری، بلوک دارندگان سهام، همسان سازی نمره گرایش
  • عصمت جمشیدی عینی، حمید خالوزاده صفحات 85-96
    مسئله ی انتخاب سبد سهام بهینه، یافتن روشی بهینه برای تخصیص مقدار ثابتی سرمایه به مجموعه ای از دارایی های موجود است که با هدف داشتن حداکثر بازده مورد انتظار و در عین حال حداقل ریسک ممکن، صورت می گیرد.در این پژوهش، نشان داده می شود که یک سرمایه گذار با وجود سهم ریسکی، چگونه می تواند دارایی اش را برای رسیدن به سود مشخص با حداقل ریسک بین این سهام پخش کند.چنین سبد سهامی، یک سبد سهام کارا نامیده می شود. برای این منظور، با بررسی الگوریتم های فراابتکاری ژنتیک، رقابت استعماری و ازدحام ذرات و در نظر گرفتن قیدهای اساسی در مسئله سرمایه گذاری، از این روش های کاربردی برای حل مسئله بهینه سازی سبد سهام استفاده می کنیم. ارزش سبد سرمایه و ریسک آن، به عنوان اهداف بهینه سازی و معیار ارزش در معرض ریسک مشروط، به عنوان سنجه ریسک به کار برده شده است. نتایج عملی برای حل مسئله بهینه سازی سبد سرمایه در بازار بورس اوراق بهادار تهران، با انتخاب 20 شرکت از میان 30 صنعت فعال تر موجود، همراه با اعتبارسنجی آن ها به دست آمده است. هدف کمک به سرمایه گذاران برای انتخاب هرچه بهتر و عملی تر سهام های مختلف و در نتیجه سرمایه گذاری موثر است.
    کلیدواژگان: سبد سهام، ارزش در معرض ریسک مشروط، الگوریتم ازدحام ذرات، الگوریتم ژنتیک، الگوریتم رقابت استعماری
  • زهرا فرشادفر، منصور خلیلی عراقی صفحات 97-109
    امروزه سرمایه گذاری موفق، مستلزم شناسایی عوامل موثربرسرمایه گذاری وریسک های مرتبط باآن و تخصیص بهینه منابع باهدف کسب بالاترین بازده است. در این راستا سرمایه گذاران فردی ونهادی درجستجوی استراتژی هایی هستندکه بتوانندبااستفاده ازآنهابازده بیشتری رابدست آورند ، شناسایی عوامل موثر بر ریسک وبازده،درفرآیندسرمایه گذاری یکی از این استراتژی هاست.در این راستا این مقاله بر آن است تا با پایه قرار دادن الگوی چهار عاملی کرهات و افزودن متغیر قابلیت نقدشوندگی به مدل، الگوی پنج عاملی قیمت گذاری آربیتراژ را تشکیل داده و به آزمون تجربی آن در رابطه بین ریسک و بازده در بازار سرمایه ایران بپردازد. برای انجام این آزمون از روش داده های تابلویی در دوره زمانی 1388 تا 1392 و با حجم نمونه 176 شرکت فعال در بورس استفاده شده است. نتایج گویای این است که ترکیب ریسک نقدینگی و ریسک مومنتوم توان توضیحی بیشتری در بیان رابطه بین ریسک و بازده و در نتیجه قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای دارد.
    کلیدواژگان: اصل شتاب، نقد شوندگی سهام، الگوی کرهات، داده های تابلویی
  • کاظم بیابانی خامنه، سعید خزایی، امیرحسین افشاریان صفحات 111-125
    هدف از این پژوهش آزمون وجود رفتار انفجاری و شناسایی دوره های حبابی محتمل در بازار سهام ایران در دوره دی ماه 1387 تا شهریور 1393 است. در دوره هایی که چندین حباب قیمتی رخ می دهد فرآیندی که سری زمانی مورد بررسی از آن پیروی می کند از یک فرآیند گام تصادفی به فرآیندی انفجاری تبدیل می شود. در این حالت اغلب آزمون های سنتی قدرت تشخیص مناسبی نخواهند داشت زیرا لازم است که آزمون توانایی تشخیص تغییر فرآیند سری زمانی از I(0) به I(1) هنگام وقوع حباب و از I(1) به I(0) در زمان رکود را داشته باشد . به این دلیل در این پژوهش از روش GSADF و SADF که مبتنی بر آزمون ریشه واحد ADF راست دم بوده و اخیرا توسط فیلیپس و همکاران(2014) معرفی گردیده، بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج بدست آمده در 69 ماه مورد بررسی 15 ماه، از جمله تیرماه 1392 تا دی ماه 1392 بازار سهام با پدیده حباب مواجه بوده است.
    کلیدواژگان: رفتار انفجاری، حباب، آزمون ریشه واحد دیکی فولر تعمیم یافته راست دم، GSADF، SADF
|
  • Shahnaz Mashayekh, Nahaleh Hayati Pages 1-16
    This study tends to model Gordon relation using feed forward neural network approach for Tehran Stock Exchange listed companies. In this research, the examination of Gordon model with a nonlinear approach is discussed and the results are compared with linear regression. The examination of nonlinear Gordon model using neural network has not been considered in the studies as yet. In this research, data for 247 companies and 1135 observations (firm- year) between 2006- 2013 are used (unbalanced panel). Comparative analysis of results for linear regression and nonlinear neural network approaches shows that the coefficient of determination for neural network approach is higher than the coefficient of determination for linear regression; so using nonlinear model can improve prediction power of model and lead to more profitable investment strategies. In the modeling procedure, various structures of network are tested by changing the number of neurons for getting optimal network.
    Keywords: Gordon model, neural network, price, dividend relation
  • M. Hossein Poustfroush, Alireza Naser Sadrabadi, Mahmood Moeinaddin Pages 17-39
    In this study, Discriminant Analysis (DA) model are used to estimate manipulation of stock prices in Tehran Stock Exchange. In this study, first by using screening data method, a sample of 345 companies listed in Tehran Stock Exchange were selected and then information about the 'TEDPIX' index, closing price, volatility of closing price and trading volume in the time frame years 1387 to 1391 were collected. Afterwards the selected companies categorized into manipulated and non-manipulated groups by using duration dependence test and skewness & kurtosis test. Then with scrutiny of the trend of Tedpix's chart and volume chart of the manipulated group, Start of price manipulation is determined. In next step by using Linear Discriminant Function (LDF) and Quadratic Discriminant Function (QDF) and by using closing price, volatility of closing price and trading volume variables and also using information in range one year before starting manipulation group and in range four years for non-manipulation group, designed models for forecasting manipulation. At the end, the prediction ability of the models was examined. According to the results, the prediction ability of LDF model is 56% and the prediction ability of QDF model is 73%.
    Keywords: Market Price Manipulation, Linear Discriminant Analysis, Quadratic Discriminant Analysis
  • Mehdi Salehi, Samaneh Zamani Moghaddam Pages 41-56
    Markowitz optimization problem and to determine the efficient frontier of investment, when the number of assets and restrictions on investment in the market is low, the mathematical model is solved. But this mathematical approach can reply different provider that sometimes it is more accurate and more complete. In this paper, we examine the dependence structure between time series Tehran Stock Exchange market indices and exchange rate of the dollar and its impact on the efficient frontier portfolios have covered.
    The results show that the upper tail dependence indices is less than the lower tail dependence, this means that the decline in the dollar exchange rate indices are reduced, but with the rise in the dollar exchange rate accepted in Tehran stock Exchange index increase is lower. We also propose a new optimization program where the risk is worth the risk and return of joint function is estimated. The results show that the upper tail dependence indices is less than the lower tail dependence,
    Keywords: Copula Function, Efficient frontier, the dependence structure, value at risk
  • Maryam Moghaddas Bayat, Shamsollah Shirinbakhsh Massoleh Pages 57-70
    This article uses copula-GARCH model and semi parametric approach to detach non-Gaussian conditional distribution to marginal densities and copula functions. This statistical characteristic conceives analysis of dynamic and extreme dependency in nonlinear and asymmetric structure. This modern statistical tool uses to study structure of Iran financial market dependency to domestic and international market during period of 3 August 2013 to 16 August 2015.Daily observations consist of Free Float Index, official exchange rate(Rial/Dollar), international gold price(in terms of Dollar), and OPEC Basket Price(Barrel/Dollar). Results show that stock exchange dependency to the markets is completely dynamic and there is non-correlation only in some time point. Structure of tail distribution dependency implies that there is asymmetric extreme dependency in a way that stock exchange dependency to the markets is stronger during expansion rather than recession. This findings show that investors are optimistic and more sensitive to good news during the period under study
    Keywords: copula, GARCH, semi parametric approach, non, Gaussian conditional distribution, extreme dependency structure
  • Esmat Jamshidi Eyni, Hamid Khaloozadeh Pages 85-96
    The optimal portfolio selection problem to find an optimal way to allocate a fixed amount of capital to a set of available asset swhich aims to maximize expected returns and minimize risk at the same time, to take place. In this Study is shown that an investor with n risky share, how to reach certain profits with minimal risk. Such a portfolio, efficient portfolio is called. For this purpose, the study of evolutionary algorithms, Genetic Algorithm, Imperialist Competitive Algorithm and Particle Swarm Optimization algorithm, also with regard to the basic constraints on the investment, we use these practical methods to solve the portfolio optimization problem. Practical results for the portfolio optimization problem in the Tehran Stock Exchange, of the30 company' sactivein the industry with the selection of20companies along with their validation, is obtained. Aims to help investors better and more practical to select different stocks and thus is an effective investment.
    Keywords: Portfolio, Conditional Value at Risk, Particle Swarm Optimization Algorithm, Genetic Algorithm, Imperialist Competitive Algorithm
  • Zahra Farshadfar, Mansour Khalili Eraghi Pages 97-109
    Identifying the important factors of risk and return and optimal resources is one of the most important element to reach the maximum return. This would help individuals and institutions investors searching the best strategy to help them reaching this. This research try to study the five factor arbitrage pricing model based on the Cerhat four factor model plus stock liquidity and testing the empirical model in Iran Stock Exchange
    For do that we have used the panel data model for the period of 2008-2012 for 173 active unit in Tehran Stock Exchange.
    Keywords: Momentum principle, stock liquidity, Cerhat model, panel data
  • Kazem Biabany Khameneh, Saeid Khazaei, Amir Hosein Afsharian Pages 111-125
    The purpose of this research is testing of existence explosive behavior and identifying periods with price bubbles in stock market of Iran in January 2008 until September 2014. In periods that multiple price bubbles occurs, process of time series change from random walk to an explosive behavior. In this cases most of the traditional unit roots tests has less power in detecting bubbles because It is necessary that unit root test is able to detecting changes in time series from I(0) to I(1) during bubbles and changing I(1) to I(0) during collapse. For this reason, in the present study Sup ADF and Generalized SADF tests that’s based on right tail augmented Dickey-Fuller unit root test that recently Introduced by Phillips et.al (2014) was applied for testing explosive behavior. According to the results, existence of bubbles in the 15 months of samples, and specially July 2013 until December 2013 is confirmed.
    Keywords: Explosive behavior, bubbles, right tail ADF, SADF, GSADF