فصلنامه بهبود مدیریت
پیاپی 24 (تابستان 1393)

شواهد متعدد حاکی از آن است که علی رغم تعداد کثیر فن آوری های جدید و نو، تنها درصد اندکی از آن ها تجاری شده و به ایجاد کارآفرینی و رفاه عمومی منجر شده اند. در این راستا، شناسایی و پایش عوامل موثر بر تجاری سازی ایده ها، احتمال موفقیت آن ها را در تجاری سازی آن افزایش داده و مخترعین و مبتکرین را در این حوزه یاری می رساند. بر این اساس، تحقیق حاضر با هدف شناسایی و بررسی عوامل موثر بر تجاری سازی اختراعات در استان یزد انجام گرفته است. در این راستا، از روش تحقیق نظریه برخاسته از داده ها، استفاده شده است و الزامات، زیرساخت ها و فرآیند تجاری سازی، ترسیم شده است. برای جمع آوری داده ها، از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده و نمونه گیری به روش نظری و گلوله برفی صورت گرفته است. در پایان نیز راهبردهای تجاری سازی اختراعات از دیدگاه مخترعین بیان شده است..

خط مشی گذاری مبتنی بر شواهد رویکرد جدیدی به چرخه خط مشی گذاری عمومی است که در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از شواهد مهم در این رویکرد آمارهای ملی است. بر این اساس آمار می تواند در صورت دقت و صحت در تولید و اشاعه، اثربخشی و کارایی خط مشی های ملی را ارتقا دهد. هدف این مقاله واکاوی رویکرد خط مشی گذاری مبتنی بر شواهد با محوریت آمار به عنوان یکی از شواهد کلیدی است. به منظور تعیین روابط میان ابعاد مدل مفهومی تحقیق از روش مدل سازی حداقل مجذورات جزیی (PLS) و نرم افزار Smartpls استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده های گردآوری شده از 140 خط مشی گذار و کارشناس حوزه آموزش عالی کشور نشان می دهد که استفاده از شواهد آماری تاثیر مثبت و مستقیمی بر اثربخشی و کارآیی خط مشی های آموزش عالی کشور دارد. بر اساس نتایج، به روز نبودن آمارها و اطلاعات، دسترسی سخت به آمارها و اطلاعات، عدم انتشار به موقع آمارها، قابل فهم نبودن آمارهای تولید شده، نبودن امکان مقایسه آمارهای موجود با آمارهای قبلی و...، از مهم ترین مسایل و مشکلات به کارگیری رویکرد خط مشی گذاری مبتنی بر شواهد آماری است.

فناوری های نوین و پیشرفته نقش اساسی در مزیت رقابتی کشورها ایفا می کنند. از جمله ی این فناوری های پیشرفته؛ فناوری نانو است که مورد توجه بسیاری از کشورها و سرمایه گذاران شان قرار گرفته است. در این راستا نقش شرکت های فعال در حوزه فناوری نانو چشمگیر بوده و دست یابی به مزیت رقابتی در سطح کلان، از گذر تداوم فعالیت های این شرکت ها تحقق می یابد. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر موفقیت و شکست شرکت های نوپای فناوری نانو در ایران می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل: مدیران، مالکان و کارشناسان صاحب نظر در شرکت های حوزه فناوری نانو می باشد. به دلیل محدود بودن جامعه آماری، تمام شماری از جامعه صورت گرفته است و شرکت های بالای 3 سال فعالیت و شرکت های شکست خورده ای که از این صنعت خارج شده اند، بررسی شدند. بعد از بررسی در ادبیات موضوع، متغیرهای اثرگذار بر موفقیت یا شکست شرکت های نوپای فناوری نانو در ایران شناسایی شدند و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دوعامله، توسط نرم افزار Minitab تحلیل شدند؛ که اثرات متغیرهای ویژگی های کارآفرینی موسسان، سطح تحصیلات، تجربه صنعتی و مدیریتی، داشتن طرح کسب و کار، میزان آورده مالی، دسترسی به وام بانکی، سایر حمایت ها، شبکه تجهیزات و آزمایشگاه(خارج از کشور) و (داخل کشور)، بازار دولتی، شبکه تامین و توزیع، میزان نوآوری، نوع مالکیت و دانش فنی، ارتباط با اساتید دانشگاه، نهادهای مالی، شرکت ها و موسسات و افراد خارج از کشور تایید شدند.

توسعه و پیشرفت منابع انسانی تنها با برگزاری آموزش های عمومی و تخصصی حاصل نمی شود. امروزه از آموزش انتظار می رود که بتواند تغییرات رفتاری مطلوب را در کارکنان ایجاد کند. اما بررسی ها نشان می دهد که بسیاری از برنامه های آموزشی تغییرات رفتاری مطلوب را در کارکنان ایجاد نمی کند. این بدان معنی است که کارکنان قادر به انتقال آموخته های خود به محیط کار نیستند. تحقیقات در خارج از کشور نشان داده است که عوامل بسیاری در انتقال آموزش به محیط کار موثر می باشند. اما درمدل های ارزشیابی مورد استفاده در کشور ما متغیرهای مداخله گر عمده از جمله آمادگی یادگیرنده، انگیزش، حمایت مافوق، طرح انتقال و...که فرآیندهای یادگیری و انتقال را تحت تاثیر قرار می دهند، بطور قابل ملاحظه ای وجود ندارد. هیچ مدل ارزشیابی نمی تواند بدون اندازه گیری و سنجش تاثیرات متغیرهای مداخله گر، معتبر باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز شناسایی عوامل کلیدی و اثرگذار بر انتقال آموزش در ایران است. بنابر ماهیتی که این پژوهش دارد به صورت کیفی-اکتشافی انجام می گیرد و در آن عواملی شناسایی می گردد که در بافت کشور ایران و شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی تاثیر کلیدی دارند. این مطالعه با استفاده از روش دلفی انجام گرفته است. جامعه آماری را متخصصان شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی تشکیل داده اند. با توجه به روش دلفی و با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 15 نفر از متخصصان خبره و با تجربه به عنوان نمونه انتخاب شدند. فرایند اجرای دلفی در سه مرحله سازماندهی شد. ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه نیمه ساختارمند و ساختارمند بود. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در مجموع 18 عامل به عنوان مهمترین عوامل شناخته شدند. همچنین عوامل در سه طبقه کلی فردی، سازمانی و آموزشی جای گرفتند.

در بازار اسلامی کسب سود و ثروت هدف نهایی نیست، بلکه هدف نهایی از هر فعالیت اقتصادی قرب الهی است. استراتژی حاکم در بازار مطلوب اسلام، استراتژی برد-برد است که در آن بنگاه ها با همدیگر همکاری می کنند و در جهت رفع نیازهای جامعه وبالا بردن رفاه عمومی تلاش می کنند. این تحقیق درصدد است ارزش های ناظر بر تصمیم های استراتژی رقابتی پورتر را که به عنوان الگوی غالب در مقالات مدیریت استراتژیک و بازاریابی می باشد را مورد بحث وبررسی قرار دهد. ارزش های مطرح در تصمیمات استراتژی رقابتی، که شامل استراتژی تمایز، استراتژی رهبری هزینه و استراتژی تمرکز می باشند، استخراج گردید تا با معرفی آن ها مساعدتی هرچند اندک برای لحاظ این ارزش های الهی در سیاست گذاری های مربوط به تصمیم های استراتژیک بازاریابی فراهم گردد؛ که این ارزش ها شامل اصل کیفیت، اصل عدم تدلیس، اصل ارایه ی خدمات اخلاقی، اصل عدالت و انصاف در قیمت گذاری، اصل بهینه سازی هزینه ها و اصل رعایت شان اجتماعی افراد می باشد. این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی واز دید روش،توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری آن، مدیران صنایع غذایی و آشامیدنی استان خراسان جنوبی هستند که تعداد 41 نفر می باشند. روش جمع آوری داده سرشماری است.تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد، در تصمیمات استراتژی رقابتی صنایع غذایی وآشامیدنی اصل کیفیت، اصل بهینه سازی هزینه ها و اصل رعایت شان اجتماعی لحاظ می شود و اصل عدم تدلیس، اصل ارایه خدمات اخلاقی و اصل عدالت کمتر مورد توجه قرار گرفته است که بنا به یافته های تحقیق به دلیل حاکمیت اصول سرمایه داری بر جوامع اسلامی می باشد.

برنامه ریزی منابع انسانی از مهم ترین مسایل هر سازمان است که موضوعات متنوع، جذاب و در عین حال پیچیده ای را شامل می شود. امروزه با توجه به تحولات شگرف در حوزه مدیریت و گرایش مدیران به شایسته سالاری، برنامه ریزی منابع انسانی مبتنی بر شایستگی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. از این رو این پژوهش با استفاده از روش تحقیق آمیخته (تحلیل مضمون و الگوسازی ساختاری تفسیری) ضمن ارائه مفاهیم برنامه ریزی منابع انسانی براساس شایستگی، سعی کرده است با بررسی و مطالعه دقیق متن کتاب شریف نهج البلاغه ضمن استخراج و مدل سازی مضامین سازمان دهنده شایستگی (با عناوین خدامحوری، معرفت، درایت، عدالت، قوت و سلامت) و تدوین شبکه مضامین آن، الگو نهایی تحقیق (برنامه ریزی منابع انسانی بر اساس شایستگی مبتنی بر آموزه های نهج البلاغه) طراحی و تبیین کند. به نظر می رسد در راستای الگو اسلامی و ایرانی پیشرفت برای تولید علوم انسانی اسلامی و بومی سازی علوم غربی با توجه به فرهنگ ارزشی و دینی حاکم بر سازمان های ایران اسلامی، استفاده از الگو های دینی، خصوصا مستخرج از نهج البلاغه برای رشد و ارتقا سازمان های کشور بسیار موثر و مفید خواهد بود.

با وجود توسعه شایسته سوابق علمی و تجربی مدیریت دانش، همچنان تعداد زیادی از سازمان ها و صنایع، در عملیاتی ساختن موفق و یا بهره برداری اثربخش آن ناکام مانده اند. از جمله مهم ترین نواقص و کمبودهای روش شناسی، ترجمان نامناسب از ابعاد کلیدی مدیریت دانش و نبود یک رویکرد کل گرای کمی و کیفی در سنجش مدیریت دانش سازمانی است. این مقاله به دنبال سنجش مدیریت دانش سازمانی با رویکرد جایزه جهانی MAKEدر محیط فازی است. در این راستا با مرور مبانی نظری جایزه جهانیMAKE و با بهره گیری از خبرگی مدیران و کارشناسان دانشکار سازمانی در قالب روش تاپسیس فازی به سنجش معیارهای مدیریت دانش سازمانی پرداخته شد. نتایج حاصل از مطالعه موردی مقاله حاضر، گواه این مهم است که روش شناسی پیشنهادی سنجش مدیریت دانش سازمانی، میزان انحراف از هدف کمی پیش بینی مورد نظر در هر معیار و در نهایت شاخص مدیریت دانش سازمانی را تحلیل و تصمیم سازی های مورد نیاز را برای کنترل رفتاری و محتوایی و تصمیم گیری راهبردی در اختیار قرار می دهد.