فصلنامه بهبود مدیریت
پیاپی 34 (زمستان 1395)

با توجه به پیشرفت سریع فن آوری و ظهور محیط های شدیدا رقابتی، مهم ترین هدف شبکه های توزیع غیر متمرکز که توسط تامین کنندگان مختلف اداره می شود، بیشینه نمودن سود خود و شبکه است. یکی از ابزارهای کلیدی برای ارتقای کارایی در فضای رقابتی، بهره گیری از تئوری بازی و بازی همکارانه در شبکه های توزیع و حمل و نقل است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه فعالیت های اقتصادی کشور و دست یابی به مدلی همکارانه، به منظور ساماندهی اثر بخش در شبکه های غیر متمرکز است. این امر، این صنایع را وادار می کند که متغیرهای اصلی مانند حجم، هزینه و زمان ارسال را به عنوان یک عنصر مهم در فضای رقابتی در نظر گرفته و سطح خدمت به مشتریان را افزایش داده و محصولات را مطابق با خواسته آنان تهیه نمایند. از سوی دیگر، در دنیای واقعی به علت عدم اطمینان موجود بر اثر مسائل سیاسی مانند تحریم، وقوع جنگ ها، مسائل اقتصادی، اجتماعی، وقایع طبیعی و...، مقدار جریان، هزینه و زمان ارسالی بین تامین کنندگان، دست خوش تغییرات می گردد. بنابراین، برای فائق آمدن بر مسائل غیر قابل پیش بینی، برای تامین کنندگان اهمیت دارد چگونه و با چه ترکیبی فعالیت نمایند تا بتوانند عایدی بیشتری را نصیب خود و شبکه نمایند. در این پژوهش، مسئله ای ریاضی با در نظر گرفتن سناریو های مختلف در حالت غیر قطعی در این صنایع، ارائه می گردد. در ادامه، برای تشریح مدل و اثبات کاربردی بودن، سه مثال عددی در این صنایع مطرح و کارایی رویکرد همکارانه و غیر همکارانه با هم مقایسه می گردند. نتایج تحقیق نشان می دهند که، بازی های همکارانه باعث افزایش میزان عایدی و سود بازیگران شده و میزان تابع مطلوبیت و هم افزایی در بازی همکارانه افزایش چشم گیری می یابد.

یکی از دغدغه های سازمان ها، اجرای امن سامانه مدیریت دانش است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر امنیت فن آوری اطلاعات طبق استاندارد ISO/IEC27001:2013 در اجرای امن سامانه مذکور است. این تحقیق از نظر روش، توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتاب خانه ای، مصاحبه و پرسش نامه مقایسات زوجی جمع آوری شده است. روش ترکیبی دیمتل و فرایند تحلیل شبکه ای برای تعیین اثرگذاری یا اثرپذیری و اولویت بندی اهداف کنترلی استاندارد فوق در ارتباط با سامانه مدیریت دانش استفاده گردیده است. یافته های پژوهش، بیانگر ارتباط علی و معلولی بین اهداف کنترلی ISO/IEC27001:2013 در استقرار سامانه مدیریت دانش است. همچنین، اهداف کنترلی تشکیلات امنیت اطلاعات، امنیت عملیات، امنیت ارتباطات و رمزنگاری از استاندارد مذکور دارای اولویت بالاتری نسبت به سایر اهداف کنترلی استاندارد فوق هستند.

این تحقیق به منظور درک منطق حاکم بر رفتار بازیگران بخش دارویی ایران صورت گرفته است که دلیل آن پی بردن به رفتار نوآورانه بنگاه های این بخش است. به‏همین منظور، از تئوری شبکه‏سازی و تحلیل شبکه های اجتماعی، به منظور احصاء رفتار کنش گران، استفاده شده است. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی الزامات شکل‏گیری شبکه نوآوری است که از منظر رفتار بنگاه در بخش دارویی ایران، انجام شده است. به‏عبارتی دیگر، شناخت منطق قاعده بنگاه‏داری در این بخش، می‏تواند به فهم رفتاری این کنش گر، یاری رساند. بر این اساس، پژوهش حاضر با استراتژی مطالعه چندموردی، نوعی تحقیق اکتشافی، توسعه‏ای و کیفی است که داده های آن از طریق اسناد و مدارک مرتبط با فعالیت‏های نوآوری بنگاه، پرسشنامه و مصاحبه های عمیق در بستر مطالعه 42 بنگاه دارویی و مطالعه 8 مورد نوآوری محصول جمع آوری شده است و سپس از طریق شاخص‏های تحلیل شبکه های اجتماعی، قاعده بنگاه‏داری در بخش دارویی ایران تحلیل و با الزامات شکل‏گیری شبکه نوآوری در این بخش سنجیده شده است. نتایج تحقیق نشان می‏دهند که بنگاه های دارویی ایران در یک بستر عدم شفافیت اطلاعاتی با بهره‏گیری از قاعده عدم تقارن اطلاعات فعالیت دارند و عمده نوآوری های شکل گرفته در این صنعت نه به دلیل تحقیقات و توانمندی های نوآورانه بوده بلکه از طریق روابط غیررسمی و ایجاد فضای بسته رقابتی محصول دارویی مورد نظر هدف‏گیری شده اند و با لابی‏گری و ایجاد یک فضای نسبتا امن بازار با تضمین سهم بازار محصول، دانش فنی وارد مرحله سنتز، فرمولاسیون و تولید و توزیع شده است که در مراحل مذکور ردپای ایمن‏سازی سهم بازار، قابل رویت است.

در دهه های گذشته، سازمان ها، برنامه جانشین پروری را تحت عنوان برنامه جایگزینی، تنها برای مشاغل به خصوصی به کار می گرفتند، اما با گذشت زمان، سازمان های پیشرو، سعی در به کارگیری مفهومی وسیع تر، تحت عنوان مدیریت یا برنامه جانشین پروری، نمودند. با توجه به این که مطالعات گذشته در رابطه با طرح جانشین پروری، تاکید داشته اند که مدل مورد استفاده برای هر سازمان باید منطبق با ویژگی های آن سازمان باشد، هدف تحقیق حاضر ، شناسایی عناصر الگوی جانشین پروری مدیران در یک سازمان دفاعی و بررسی میزان آمادگی آن سازمان، برای پیاده سازی آن است. بر این اساس، پس از بررسی ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق، از طریق انجام مصاحبه با نمونه آماری تحقیق، سعی در جمع آوری داده های مورد نیاز برای انجام این پژوهش، شده است. همچنین، به منظور تجزیه تحلیل داده های مصاحبه ها، از تحلیل تم استفاده شده است. بررسی داده های مربوط به آمادگی سازمان، از طریق ماتریس اهمیت وضعیت یا IPA، بررسی شده است.

با وجود آن که درباره اهمیت نقش نظام مدیریت منابع انسانی درکارآفرینی توافق کلی وجود دارد، اما الگویی که به صورت یکپارچه نقش و تاثیر تمامی کارکردهای مدیریت منابع انسانی بر کارآفرینی را بسنجد، ارایه نگردیده و تبیین نظری روشنی صورت نگرفته است با عنایت به نقش محوری منابع انسانی در گرایش های کارآفرینانه، پژوهش حاضر در پی تبیین مدل مدیریت منابع انسانی با رویکرد کارآفرینانه در گروه ایران ترانسفو است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد انجام گرفته است. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختار یافته بوده و به منظور گردآوری اطلاعات، با به کارگیری روش نمونه گیری هدفمند با 19 نفر از خبرگان آشنا به مباحث کارآفرینی و سیستم های مدیریت منابع انسانی، مصاحبه انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام گرفت. بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد. نتایج پژوهش حاضر، نشان دهنده ی استخراج بالغ بر 370 کد یا مفهوم اولیه از مصاحبه ها و نیز احصاء 33 مفهوم و 17 مقوله است که در قالب مدل پارادیمی شامل بهبود قابلیت کارآفرینانه نظام مدیریت منابع انسانی به عنوان مقوله محوری و شرایط علی(قابلیت سازمانی- منبع محوری کارکنان و ضرورت حمایت مدیریت ارشد)، عوامل زمینه ای (محیط رقابتی-بینش کارآفرینانه مدیریت و هم راستایی استراتژیک)، شرایط مداخله گر (گریزپایی کارآفرینان، تطبیق ناپذیری سیستم موجود منابع انسانی- بی انصافی سازمانی- نظام ارزش یابی معیوب-رفیق نوازی و فرهنگ محافظه کاری)، راهبردها (فرآیند محوری-متمایز سازی نظام مدیریت منابع انسانی) و عوامل پس آیندی (در سطوح فردی-واحدی و سازمانی)، قرار گرفت.

امروزه مدیریت عملکرد در شرکت های کوچک و متوسط در قالب ارزیابی عملکرد و به شکل غیررسمی انجام شده و اغلب با هدف نظارت و کنترل صورت می گیرد و این در حالی است که مدیریت عملکرد کلیدی ترین اقدامی است که می تواند دانش، مهارت و قابلیت های کارکنان را بهبود بخشیده و ماندگاری نیروی کار کیفی را افزایش دهد. هدف از این پژوهش زمینه سازی و ارایه راه کارهای عملی برای طراحی سیستم مدیریت عملکرد بومی به منظور ارتقای کارآیی کارکنان و اثربخشی در شرکت های کوچک و متوسط ایران، به خصوص شرکت های فعال در بازار سرمایه است. روش پژوهش کیفی، مبتنی بر تحلیل تم، با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در شرکت تامین سرمایه امین انجام گرفته است. نمونه گیری به روش نظری و با به کارگیری فن گلوله برفی انجام گرفته است که بر مبنای آن، 12مصاحبه از سطوح معاونت تا کارشناسی شرکت مورد مطالعه، صورت پذیرفته است. یافته های پژوهش شامل 100 تم فرعی است که در قالب 9 تم اصلی دسته بندی شده ا ند؛ مهم ترین و بیشترین کدهای فرعی مربوط به چالش های شناسایی شده در قالب تم های «شاخص و معیار»، «توجیه نبودن ارزیابان» و «عدالت و سلیقه» است.