نشریه مدیریت استاندارد و کیفیت
سال چهارم شماره 3 (پیاپی 13، پاییز 1393)

با توجه به پیشینه و تجارب موفق و چندین ساله ی استانداردسازی در وزارت دفاع آمریکا، در این مقاله ساختار و روند استانداردسازی فناوری در وزارت دفاع آمریکا بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. در وزارت دفاع آمریکا استانداردهای حوزه ی فناوری با Area مشخص می شوند. این مقاله، حاصل یک کار مطالعاتی و تحقیقاتی در خصوص رویکرد استانداردسازی فناوری های دفاعی وزارت دفاع آمریکا می باشد. در این مطالعه سعی شده است با بررسی اسناد و موضوعات استاندارد حوزه های فناوری تعریف شده توسط وزارت دفاع آمریکا با رویکرد چرخه ی عمر محصول، طبقه بندی موضوعی روی استانداردهای دفاعی آمریکا صورت گیرد. نتایج حاصل از این طبقه بندی در قالب یک ماتریس متشکل از حوزه های فناوری های دفاعی آمریکا و مراحل چرخه ی عمر محصول ارائه شده است. بررسی انجام شده، به شناخت و درک بهتر رویکرد استانداردسازی فناوری های دفاعی آمریکا، فناوری های مهم و راهبردی برای استانداردسازی و همچنین میزان تمرکز وزارت دفاع آمریکا بر این فناوری ها، کمک می کند. نتایج حاصل نشان می دهد که توجه به استانداردسازی فناوری ها با موضوعاتی از قبیل معیارهای طراحی، قابلیت اطمینان و نگهداری و تعمیر، انواع روش های ساخت و تولید، انواع روش های آزمون، بهره برداری و پشتیبانی محصول ضروری می باشد.

پیشرفت های قابل توجه بخش دفاعی در نوآوری و پدیدآوری محصولات و خدمات نوین طی دهه های اخیر، توجه به نظام مند شدن چرخه ی اکتساب فناوری و چرخه ی عمر محصولات، تمرکز بر استانداردسازی سازمان ها، فرایندها و محصولات دفاعی را به گونه ای متناسب با نظام نوآوری دفاعی و مبتنی بر چرخه ی عمر محصولات، ضرورتی اجتناب ناپذیر ساخته و تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است. از طرفی تطابق فعالیت های استانداردسازی دفاعی با دستاوردهای روز دنیا در جهت تسهیل گری و استفاده بیشینه ای از ظرفیت های استانداردسازی ملی و بین المللی، یکی از دغدغه های مهم دهه ی حاضر به شمار می رود. در این تحقیق، بر مبنای تجارب گذشته و مطالعات فرایندهای استانداردسازی روز دنیا، الگوی فرایند ارزیابی انطباق که یکی از فرایندهای بنیادین استانداردسازی به شمار می رود در تناسب با الگوهای بین المللی، مبتنی بر رویکرد نوین استانداردسازی دفاعی، دارای قابلیت انعطاف و پیش بینی بالا و موثر بر چرخه ی عمر محصول طرح ریزی و ارائه شده است که می تواند مبنایی برای توسعه ی فعالیت های ارزیابی انطباق دفاعی قرار گیرد.

رایانش ابری، مدل رو به رشد ارائه ی خدمات فناوری اطلاعات است که در آن کاربر از طریق اتصال به وب، به سرعت و با کمترین تلاش و تعامل، به منابع رایانشی موردنیاز دسترسی می یابد. رایانش ابری ضمن صرفه جویی در هزینه ها، دغدغه هایی از قبیل مقیاس پذیری، فراهم آوری منابع و انعطاف پذیری را کاهش می دهد.
در کنار مزایای متعدد رایانش ابری، دغدغه ی امنیت در محیط پیچیده ی ابری، از مهم ترین چالش هایی است که باید به آن پاسخ داده شود.
تجارب موفق و الزامات امنیتی مناسب در استاندارد نظام مدیریت امنیت اطلاعات (ISO/IEC 27001:2013) جمع شده است تا تضمین کند که امنیت در سازمان در سطح مطلوب بوده و رو به بهبود است.
در این مقاله، ضمن معرفی مختصر رایانش ابری و چالش های آن، الگویی برای پیاده سازی نظام مدیریت امنیت اطلاعات در محیط رایانش ابری ارائه خواهد شد. الگوی مذکور مشتمل بر مجموعه ی کاملی از 355 مولفه ی امنیتی در هفت گروه است که در این مقاله ضمن معرفی این هفت گروه، مولفه های مذکور از سطح دغدغه تا راهکار در سه سطح دسته بندی شده و نگاشت سطوح یک و دو با کنترل های استاندارد ISO/IEC 27001:2013 ارائه خواهد شد. الگوی ارائه شده به سازمان کمک می کند تا مولفه های موردنیاز برای پیاده سازی نظام مدیریت امنیت اطلاعات در محیط رایانش ابری را شناسایی و نسبت به ارائه ی راهکار قابل اجرا برای هر مولفه اقدام کند.

در سال های اخیر توسعه ی محصولات جدید به یکی از فرایندهای ضروری برای بقای سازمان ها و حفظ رقابت پذیری آن ها تبدیل شده است. این فرایند به جهت اینکه در مسیر تغییر چارچوب های موجود برای خلق ارزش حرکت می کند، با چالش های خاص خود مواجه است به طوری که نرخ شکست پروژه های این حوزه با فرایندهای معمول سازمانی قابل قیاس نیست. شایستگی های کارکنان در گروه های توسعه ی محصول عامل مهمی در موفقیت و یا شکست پروژه های این حوزه است. شایستگی های نیروی انسانی از جمله مفاهیم نوظهور در حوزه ی مدیریت منابع انسانی است که دربرگیرنده ی ویژگی ها و قابلیت هایی است که عملکرد فراتر از انتظار را پیش بینی می کنند. این رویکرد جدید توانسته به سرعت جای رویکردهای سنتی را بگیرد گرچه در حیطه ی توسعه ی محصول کمتر موردتوجه قرارگرفته است. در این تحقیق پس از مرور ادبیات دو حوزه ی شایستگی و توسعه ی محصول، یک مدل نظری با استفاده از روش تحلیل محتوی استقرایی در مورد شایستگی های کارکنان موفق در گروه های توسعه ی محصول مبتنی بر ادبیات این حوزه ارائه شده است. هر سازمان می تواند بر اساس نیازها و اولویت های خود با وزن دهی مناسب و استفاده از فنون تصمیم گیری مرتبط، مدل خود را بر اساس یافته های این تحقیق ایجاد نماید.

مدیریت ریسک، فرایند نظام یافته ی شناسایی، تحلیل و واکنش به ریسک پروژه بوده و یکی از فرایندهای نه گانه مدیریت پروژه به شمار می آید. با توجه به شرایط فعلی بازار و تجارت، تحریم های اقتصادی و رکود بازار و شرایط عدم قطعیت، بیشتر پروژه ها در معرض بحران قرارگرفته و در صورت عدم شناسایی مخاطرات پروژه و عدم مدیریت صحیح آنها، ممکن است با تاخیر در زمان مواجه شده و به تقبل هزینه های سنگین و عدم اجرای دقیق پروژه ها منجر شود. بدین منظور با بهره گیری از تکنیک تجزیه و تحلیل حالات خطا و اثرات آن جهت شناسایی مخاطرات، علل خطا و پیامدهای آن استفاد هشده است. انتخاب بهترین روش برای اولویت بندی مخاطرات و تصمی مگیری دقیق آنها جهت تدوین برنامه و انجام اقدامات لازم جهت کاهش و مدیریت ریسک ها از بین سه روش تجزیه و تحلیل حالات خطا و اثرات آن فازی بدون در نظر گرفتن اوزان پارامترهای عدد اولویت ریسک و تجزیه و تحلیل حالات خطا و اثرات آن فازی با در نظر گرفتن اوزان و تکنیک تلفیقی تجزیه و تحلیل حالات خطا و اثرات آن فازی و تکنیک مجموع وزین رده ای موردبررسی قرار گرفت و نتایج بررسی با د رنظ رگرفتن مزایا و معایب روش ها، نشان می دهد که انتخاب روش سوم تاثیر بسزایی در اولویت بندی دقیق و تصمیم گیری صحیح تر مخاطرات پروژه داشته است.

با توجه به توسعه روز افزون تکنولوژی در صنایع مختلف و ضرورت کسب آن به خصوص در کشورهای در حال توسعه، ضرورت یافتن راهکارهای اثربخش انتقال تکنولوژی از جمله مسائلی است که همواره مورد توجه این کشور ها بوده است. یکی از راهکارهای انتقال تکنولوژی که به خصوص در ایران اهمیت ویژهای یافته، انتقال تکنولوژی به روش مهندسی معکوس است. دراین مقاله با استفاده از روش تحقیق کیفی و استفاده از نظرات کارشناسان ضمن بررسی تعاریف و طبقه بندی مهندسی معکوس و ارائه مدلهای متداول آنبا تمرکز بر روش مبتنی بر MIL-HDBK- 115، با توجه به الزامات پیکره دانش مدیریت پرو‍ژه مزایای این مدل مفهومی نسبت به سایر مدلها مورد ارزیابی قرار گرفته است.