فهرست مطالب

مدیریت استاندارد و کیفیت - سال پنجم شماره 2 (پیاپی 16، تابستان 1394)

نشریه مدیریت استاندارد و کیفیت
سال پنجم شماره 2 (پیاپی 16، تابستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/07/13
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ترجمه: مریم محمدروضه سرا، مجتبی بحیرایی صفحه 6
    تاثیر استانداردها بر توسعه ی اقتصادی کشورهایی که از تولید صنعتی و نوآوری عقب مانده اند، کمتر شناخته شده است. اصولا استانداردسازی به مثابه یک موضوع فنی دیده شده و فقط از طریق سیاست های محدود سطح بالا پشتیبانی می شود.
    استانداردهای فنی در کم ترین حالت به اندازه ی اختراعات ثبت شده به رشد اقتصادی کمک می کنند. به علت رهبری غالب کشورهای توسعه یافته در ثبت اختراعات، استانداردهای فنی در کشورهای درحال توسعه، به مثابه یک مکانیسم کلیدی برای اشاعه ی دانش فناورانه و جایگزینی برای ثبت اختراعات ظهور یافته اند. اگرچه، کشورهای درحال توسعه و بنگاه هایشان دارای مجموعه ای از توانمندی ها و محدودیت هایی هستند که اساسا با توانمندی ها و محدودیت های کشورها و بنگاه های توسعه یافته متفاوت است. در این مقاله، استدلال می شود که کشورهای درحال توسعه بایستی معیارهایی را برای ارزیابی اتخاذ کنند که با زمینه های موجود در آن کشورها متناسب تر هستند و بر اثرات یادگیری و ایجاد توانمندی های پویا تمرکز می کنند. مقاله ی حاضر به بحث در خصوص موضوعات رایج می پردازد که در درک توسعه و پیشرفت کشورهای آسیایی در استانداردسازی ضروری هستند. همچنین به بررسی نقش مهم و حیاتی که اختراعات ثبت شده برای استانداردسازی ایفا می کنند، پرداخته و استدلال می کند که «ثبت راهبردی اختراعات» به منظور کسب درآمد از استانداردهای صنعتی غیررسمی می تواند از توسعه ی اقتصادی کشورهای درحال توسعه جلوگیری کند.
    کلیدواژگان: استانداردسازی، توسعه ی اقتصادی، آسیای شرقی، کشورهای درحال توسعه، ثبت راهبردی اختراعات
  • علی نیکبخت، فریدون اوحدی، مجید سبزه پرور صفحه 23
    اقتصاد امروز دنیا، دانش محور و بر مبنای دانش و دارایی های دانشی سازمان است. هدف اصلی مدیریت دانش در مدیریت پروژه، کاهش زمان، هزینه و پیشگیری از بروز مشکلات پروژه هاست. تکرارپذیربودن بروز مشکلات پروژه ها به دلایل مستند سازی نامناسب، عدم بهره برداری لازم از سوابق و تجارب پروژه های گذشته از یک سو، عدم گردش یا به کارگیری مناسب دانش بین کارکنان سازمان ها از سوی دیگر موضوعاتی است که منجر به افزایش زمان اجرای پروژه ها، افزایش هزینه، دوباره کاری و در نهایت نارضایتی مشتریان و کاهش فضای رقابتی شده است. این موضوعات در پروژه های تحقیقاتی- صنعتی دارای اهمیت ویژه بوده و به عنوان چالش مطرح می شوند. بدین منظور هدف از این تحقیق طراحی روشی برای استانداردسازی و اجرای نظام مدیریت دانش در پروژه های تحقیقاتی- صنعتی است. در این تحقیق با در نظر گرفتن فرآیندهای اصلی مدیریت دانش یعنی شناسایی، اکتساب، توسعه، اشتراک و توزیع، بهره گیری و نگهداری دانش، یک نرم افزار مدیریت دانش ارائه می شود تا به کمک آن بتوان گردش دانش های متفاوت را در پروژه های تحقیقاتی- صنعتی به مرحله یکسان و استانداردی رساند. پس از به کارگیری نرم افزار مدیریت دانش تاثیر آن بر روی انحراف زمانی و هزینه ای پروژه ها اندازه گیری شده و نتایج حاصل نشان از کاهش هزینه، زمان و افزایش بهره وری پروژه ها بوده است. این نرم افزار قابلیت شبیه سازی برای تمامی سازمان ها و شرکت ها را در جهت پیشگیری از بروز عدم تطابق ها و افزایش دانش کارکنان داراست.
    کلیدواژگان: دانش، مدیریت دانش، پروژه های تحقیقاتی صنعتی، مدیریت پروژه، نرم افزار
  • محمد فروزنده، مهدی قنادیان صفحه 37
    یکی از نیازهای جدی فعلی صنایع دفاع کشور استفاده از روش ها و مدل های بهینه برای مدیریت بهتر اجرای پروژه های فرا سازمانی است. وضعیت فعلی پروژه های فراسازمانی دفاعی و نحوه ی مدیریت جاری آن ها نشان می دهد که این نوع مدیریت در بسیاری از پروژه ها کارساز نبوده و پروژه ها به نتایج مطلوب نرسیده اند. لذا نیاز به مدل های جدید همکاری، تعامل و مشارکت بیش از پیش احساس شده تا از منابع به طور بهینه استفاده شود و پروژه بتواند به اهداف مطلوب خود برسد. شواهد نشان می دهد که در صنایع دفاعی کشور به روش های جدید تعامل و مشارکت برای مدیریت بهتر این نوع پروژه ها توجه زیادی نشده و در مورد آن سازوکار مشخصی وجود ندارد. نحوه ی بهینه ی همکاری و مشارکت در پروژه های فراسازمانی نیاز به الگوی جدید سازماندهی پروژه های فراسازمانی دارد. این مقاله ابتدا با بررسی مدل های موجود در زمینه ی اجرای پروژه های دفاعی، مشکلات و چالش های این نوع پروژه ها را بیان نموده و راه کارهائی جهت مدیریت و اجرای بهتر این نوع پروژ ها را به همراه یک مدل مفهومی ارائه می دهد. در نهایت چند مطالعه ی موردی در این زمینه در کشورهای مختلف ارائه می شود.
    کلیدواژگان: فراسازمانی، مشارکت، کنسرسیوم
  • یزدگرد بلالک صفحه 50
    در این تحقیق تلاش شده است تا اطلاعات جامعی در ارتباط با انواع سرجنگی که عبارت است از بلست. شکل یافته (shape charge)، ترکش زایی و نفوذپذیر EFP، ارائه شود. تا بتوان با تکیه بر این اطلاعات، گامی موثر در روند طراحی و تجهیز میدان های تست مربوط به آنان برداشت. این اطلاعات شامل معرفی سرجنگی های مختلف، روابط حاکم بر این سرجنگی ها و جوانب مختلف به کار رفته در یک میدان تست مربوطه است که به منظور کارکرد درست، می بایست شناختی جامع نسبت به تجهیزات مورد استفاده در این میادین و روش انجام تست کسب شود. ضمنا علاوه بر معرفی این قسمت ها، باید دانشی کلی نسبت به اجزا و تکنولوژی به کار رفته در این محصولات داشت تا در نهایت منجر به استفاده ی بهینه از آن ها گردد.
    کلیدواژگان: سرجنگی، میدان تست، چیدمان میدانی
  • سعید جعفری خانشیر، محسن خانقلی، مجید زمانی صفحه 62
    توسعه ی محصول جدید به عنوان رویکردی نوین برای مواجه با تغییرات محیطی به کار می رود و مقدمه ای برای ورود به فضای رقابتی و کسب مزیت رقابتی است. اهمیت فرایند توسعه ی محصول جدید در محصولات پیچیده دو چندان است. اجرای موفقیت آمیز پروژه های توسعه ی این محصولات وابستگی شدیدی به، در اختیار داشتن فناوری های جدید و پیشرفته (برای بهره گیری در زیر سامانه های محصول نهایی) دارد. از طرفی اکتساب فناوری های پیشرفته دارای ریسک های مالی و زمانی بالایی است و یکی از راهبردهای اساسی برای تسریع در اجرای پروژه های سامانه ای پیچیده و کاهش هزینه های آن، استفاده از شبکه ی تامین کنندگان بیرونی در قالب شرکت های دانش بنیان به منظور اکتساب و انتقال (به درون) فناوری های مورد نیاز در سامانه و دستیابی به دانش فنی آن هاست. نظارت بر گام های توسعه ی فناوری و تحویل گیری فنی یکی از دغدغه های سازمان متولی سامانه های پیچیده در فضای کار شبکه ای و مواجهه با پیمانکاران دانش بنیان است. هدف این مقاله ارائه ی چارچوب و معیاری برای شناسایی و اثبات سطح آمادگی فناوری برون سپاری شده است تا کارفرمای پروژه ی فناوری (که طراح و مسئول سامانه ی اصلی است) بر اساس این معیار، سطح آمادگی فناوری را تایید کند. این تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی است که از تجربیات متخصصین دفتر طراحی مرتبط با طراحی و توسعه ی سامانه های پیچیده و همچنین تعاریف موجود در زمینه ی سطح بلوغ فناوری و همچنین دیدگاه های مهندسی سیستم استفاده شده است و بعد از مرور ادبیات موجود درباره ی چگونگی ارزیابی و تعیین سطح آمادگی فناوری، از تحلیل خبرگی و همچنین اسناد و تجربیات کارشناسان دفتر طراحی در زمینه ی مهندسی سیستم و مهندسی ساخت استفاده شد و همچنین ابزار «سطوح آمادگی فناوری» (TRL) برای ارزیابی آمادگی فناوری انتخاب شد و به تناسب هر یک از سطوح آمادگی فناوری، مدارک و مستندات فنی متعارف به عنوان معیار تایید سطح آمادگی فناوری از طریق نظرات خبرگی شناسایی شد.
    کلیدواژگان: توسعه ی محصول جدید، سامانه ی پیچیده (CoPS)، سطوح آمادگی فناوری (TRL)
  • محمدرضا گودرزی، مصطفی تمتاجی صفحه 76
    توسعه ی فناوری اطلاعات در سازمان ها، علی رغم مزایای متعدد و غیرقابل انکار ، بحث های زیادی را نیز به دنبال داشته است. ارائه ی خدمات فناوری اطلاعات با کیفیت مطلوب و در بستر امن از جمله دغدغه های اساسی در ارائه ی این نوع خدمات به بخش های درون سازمانی و برون سازمانی است. استانداردهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات و مدیریت امنیت اطلاعات برای رفع این دغدغه توسعه یافته اند.
    لزوم استقرار این دو استاندارد در سازمان، به منظور تضمین کیفیت خدمات و امنیت اطلاعات، موضوع بعدی این مسیر است. در این مقاله، ابتدا مفاهیم و اصول این دو نظام بیان شده، سپس چارچوبی برای استقرار هم زمان آن ها ارائه شده است. چارچوب ارائه شده از نظر عملیاتی بودن مورد تایید خبرگان قرار گرفته و از نظر جامعیت با محتوای استانداردها، نگاشته شده است.
    این چارچوب مسیری کارا و اثربخش برای استقرار این دو نظام ارائه کرده است و موجب هزینه کردن هدفمند منابع در سازمان خواهد شد.
    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات، امنیت اطلاعات، نظام مدیریت خدمت