فهرست مطالب

پژوهش های راهبردی سیاست - پیاپی 17 (تابستان 1395)

فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست
پیاپی 17 (تابستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/06/15
  • تعداد عناوین: 7
|
  • غلامرضا خواجه سروی صفحات 9-39
    مردم سالاری دینی ازجمله مقولاتی نیست که مسلمانان برای نخستین بار از طریق تجربه مغرب زمین با آن آشنا شده باشند، بلکه تجربه صدر اسلام، حاکی از این است که مسلمانان از گذشته با آن آشنا بوده اند. که حکومت پیامبر (ص) چند سال حکومت امام علی علی هالسلام شاهدی بر این مدعاست. با پیروزی انقلاب اسلامی بار دیگر دانشوران مسلمان به این مقوله توجه کردند. در همین راستا رهبران جمهوری اسلامی با الگوگیری از حکومت نبوی و علوی تجربه ای جدید پیشروی جهانیان گذاشته اند. در آنسوی مرزها هم دانشمندان اسلامی به این موضوع پرداخته اند. ازاین رو در این پژوهش با روش تحقیق توصیفی_ تحلیلی به مقایسه نظر آیت الله خامنه ای در جایگاه رهبر جمهوری اسلامی ایران و آیت الله شمسالدین _ از اندیشمندان جهان عرب_ پرداخته و ازآنجاکه تبیین جایگاه مردم در حکومت، بستگی تامی به نوع تفسیر و چگونگی تبیین نظریه حکومت اسلامی دارد، ابتدا مروری بر دیدگاه آن دو درباره حکومت اسلامی داشتیم و سپس به مقایسه ی دیدگاه های ایشان درباره ی درباره ی مردمسالاری دینی پرداخته ایم. همچنین در این مقاله اشاره نمودیم که در باب حکومت اسلامی در عصر غیبت، نگرش این دو اندیشمند، نسبت تباین دارد.
    کلیدواژگان: آیت الله خامنه ای، آیت الله شمس الدین، حکومت اسلامی، فقها، مردم سالاری، عصر غیبت
  • سید محمد علی علوی، سید جلال دهقانی فیروزآبادی صفحات 39-59
    این مقاله در نظر دارد تا با استفاده از گزاره های مکتب امنیتی کپنهاگ به بررسی فعالیت لابی طرفدار اسرائیل در ایالات متحده آمریکا در جهت امنیتی سازی فعالیت هسته ای جمهوری اسلامی ایران و تهدید قلمداد نمودن آن بپردازد. فرضیه مقاله بر این اساس است که رژیم صهیونیستی اسرائیل با بهره گیری از ظرفیت لابی گری در ایالات متحده آمریکا اقدام به امنیتی سازی فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران نموده و از این طریق تلاش نموده تا مانع پیشرفت برنامه هسته ای ایران گردد.
    این مقاله در نظر دارد تا با استفاده از گزاره های مکتب امنیتی کپنهاگ به بررسی فعالیت لابی طرفدار اسرائیل در ایالات متحده آمریکا در جهت امنیتی سازی فعالیت هسته ای جمهوری اسلامی ایران و تهدید قلمداد نمودن آن بپردازد. فرضیه مقاله بر این اساس است که رژیم صهیونیستی اسرائیل با بهره گیری از ظرفیت لابی گری در ایالات متحده آمریکا اقدام به امنیتی سازی فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران نموده و از این طریق تلاش نموده تا مانع پیشرفت برنامه هسته ای ایران گردد.
    کلیدواژگان: مکتب کپنهاگ، امنیتی سازی، لابی، آیپک، رژیم صهیونیستی اسرائیل
  • سیدعلی نجات، ابراهیم عباسی، صغری طالبی صفحات 59-81
    اصولا کشورها به دنبال امنیت در حوزه های استراتژیکی خود هستند و هدف اساسی نیز دستیابی به بالاترین حد از امنیت در این حوزه ها می باشد. هر واحد سیاسی ایجاد امنیت در حوزه های جغرافیایی خود را در راستای امنیت ملی خود ارزیابی می کند و از این طریق در صدد اتخاذ مناسب ترین الگوی امنیتی که متناسب با اهداف و منافع ملی کشور باشد گام بر می دارد، در همین راستا، پرسش اصلی نوشتار این است که با توجه به تغییر در محیط امنیتی بعد از انقلاب اسلامی، یعنی گسترش نقش هژمون منطقه ای به رهبری آمریکا و افزایش قدرت یابی ایران در تنگه هرمز، ایران با به کارگیری چه نوع الگوی امنیتی در جهت تامین امنیت ملی خود در حوزه استراتژیک تنگه هرمز تلاش می نماید؟ فرضیه نوشتار این است که با تغییر در محیط امنیتی خلیج فارس با ویژگی هایی مانند؛ گسترش هژمون منطقه ای و افزایش قدرت یابی ایران در تنگه هرمز، و همچنین تحولات سیاسی جدید در پیرامون ایران یعنی عراق و عربستان به نظر می رسد این کشور به سمت اتخاذ یک الگوی امنیتی جدید در تنگه حرکت کرده است. نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای صورت گرفته است.
    کلیدواژگان: تنگه هرمز، الگوی بازدارندگی، الگوی امنیتی، استراتژی تدافعی، استراتژی تهاجمی
  • مجتبی زارعی صفحات 81-101
    بازخوانی عالم واقع با توجه به مفهوم وامکانات« فطرت » درگاه های بسیاری را بر اندیشه ی ما خواهد گشود . امروزه در گیر و دار مشکلات عدیده ی مادی و معنوی ای که فرارویزمانه و جامعه ی ماست ، استلزام چنین رویکردی بیش از پیش احساس می شود چرا که در چنین وضعیتی ما شاهد این امر هستیم آنچه بیش از همه مورد اغماض قرار گرفته است بحث « رعایت انسان » است . بازگشت به استعدادها و اندیشه ی فطرت گرا به معنای مهیا کردن شرایط بیرونی به منظور عرصه ای جهت شکوفایی استعدادهای بالقوه ی انسان است ؛ بطوریکه انسان اعتبار « مثال » پروردگار بودن را بیابد . در این مقاله در صدد برخواهیم آمد که با وارد کردن مفهوم، قوه و فعل « فطرت » در گفتمان سیاست خارجی امکاناتی را که این مفهوم خواهد توانست به روی انسان در این عرصه ببخشد و هم هنگام بازدارندگی هایی را که بر آن اعمال می کند ، مورد تبیین و بررسی قرار دهیم .
    کلیدواژگان: فطرت، سیاست، رئالیسم، ایده الیسم، دیپلماسی
  • سعید وثوقی، عسگر صفری صفحات 101-120
    از سال 2011 و به دنبال شروع ناآرامی ها در کشورهای عربی منطقه خاورمیانه افراط گرایی در این منطقه به ویژه درعراق و در سوریه افزایش یافته است. با توجه به بافت قومی و مذهبی منطقه خاورمیانه تنوع گروه های افراطی در این منطقه قابل پیش بینی است. سوالی که مطرح می شود این است که نقش قدرت های فرا منطقه ای ازجمله ایالات متحده آمریکا را در گسترش افراط گری ها در خاورمیانه را چگونه ارزیابی می شود؟ این پژوهش استدلال می کند که ایالات متحده از مهم ترین علل بقا و عمل این نیروهای افراطی در خاورمیانه و ازجمله در عراق و سوریه است.
    شکل گیری افراط گرایی در منطقه خاورمیانه علیرغم فراهم بودن بستر داخلی به محرک خارجی نیز نیازدارد . هدف این پژوهش بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل خارجی ازجمله نقش دولت ایالات متحده در شکل گیری و گسترش پدیده افراط گرایی در منطقه خاورمیانه است. روش بکار گرفته شده در این پژوهش توصیفی –تحلیلی است .
    کلیدواژگان: خاورمیانه، افراط گرای، دولت اسلامی عراق و شام، ایالات متحده آمریکا، کمک های مالی و نظامی
  • ابوذر گوهری مقدم، رامین مددلو صفحات 121-143
    این مقاله بر آن است با احصا اصول نوعثمانی گری بر مبنای قرائت حزب عدالت و توسعه از آن و با تکیه بر متغیرهای ریشه ای، ارتباط مستقیم آن اصول را با مبانی نظری و اعتقادی این حزب نشان دهد. به همین جهت سه اصل محوریت ترکیه، مرزهای هویتی بین المللی و هویت شرقی-ارزش های غربی مورد شناسایی و ارتباط آنها با گروه های اجتماعی ای که حزب از میان آنها برخاسته است مورد بررسی قرار گرفته است. این امر موجب گردیده این سه اصل به عنوان اصول پایدار نوعثمانی گری حزب عدالت و توسعه مطرح شوند و از سیاست هایی که ریشه متغیرهای روشی دارند و بر اساس شرایط زمانی و مکانی دچار تغییر می شوند، جدا گردند. همچنین با تکیه بر متغیرهای ریشه ای تعاریف حزب از اسلام گرایی، میزان تاثیرپذیری آن از کمالیسم و گذشته نوعثمانی گری مشخص گردیده است. بر اساس یافته های این مقاله متوجه می شویم که حزب عدالت و توسعه در عرصه سیاست خارجی خود دچار تناقض نیست بلکه به سبب عدم رجوع به تعاریف حزب و رهبران آن از نگرش و شیوه عمل خود در عرصه سیاست خارجی، بینشی متفاوت از بیان آنها بر رفتار آنها از سوی برخی منتقدین حاکم شده بود.
    کلیدواژگان: خاورمیانه، سیاست خارجی ترکیه، نوعثمانی گری، حزب عدالت و توسعه، اسلام گرایی
  • سیدزکریا محمودی رجا، سیدجواد امام جمعه زاده، علی باقری دولت آبادی صفحات 143-168
    جهانی شدن فرهنگ که ازسوی اندیشمندان و تحلیل گران علوم اجتماعی به عنوان پارادایم اصلی انتهای قرن بیستم و ابتدای قرن بیست ویکم مطرح است، از جنبه های گوناگون موردبررسی قرارگرفته است. دریکسوعده ای با خوش بینی محض به آن نگاهی پروسه محورانه دارند که از ابتدای زندگی بشریت مطرح بوده و امروزه به واسطه ی مطرح شدن انقلاب انفورماتیک بیش ازپیش مطرح شده است؛ ازاین رو سرانجام آن را گسترش رفاه، پیشرفت، صلح، دموکراسی برای همگان می دانند. اما عده ای دیگر با تاکید بر گسترش روزافزون فقر، درگیری ها، انواع تبعیض ها و رشد جریان های افراطی در دوران حاکم شدن عقل گرایی و دموکراسی محوری، نگرشی پروژه محور و بدبینی به این جریان دارند. سوال اصلی که در اینجا مطرح می گردد این است که رویکرد دولت احمدی نژاد نسبت به جهانی شدن فرهنگ چه بود و چه عواملی در بروز این رویکرد موثر بودند؟ برای این منظور از چارچوب نظری آشوب و روش توصیفی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تفسیر دولت احمدی نژاد از نظام بین الملل، حرکت آن به سوی آشوب و بی نظمی است و این مساله بیش از هر چیز به جهانی شدن فرهنگ بازمی گردد. لذا باید این روند را متوقف ساخت.
    کلیدواژگان: جهانی شدن فرهنگ، واگرایی، عدالت، روزنا، نظریه آشوب
|
  • Seyed Mohammad Ali Alavi Pages 39-59
    This article intends to use the statements of the copenhagen security school for investigate activities of pro-Israel lobbies in the United States of America that Securitized the nuclear activities of the Islamic Republic of Iran. The hypothesis of this article is that the Zionist regime of Israel, had securitized Islamic Republic of Iran’s Nuclear Activities and Prevented Progress of Iran's nuclear Program.
    This article intends to use the statements of the copenhagen security school for investigate activities of pro-Israel lobbies in the United States of America that Securitized the nuclear activities of the Islamic Republic of Iran. The hypothesis of this article is that the Zionist regime of Israel, had securitized Islamic Republic of Iran’s Nuclear Activities and Prevented Progress of Iran's nuclear Program.
    This article intends to use the statements of the copenhagen security school for investigate activities of pro-Israel lobbies in the United States of America that Securitized the nuclear activities of the Islamic Republic of Iran.
    Keywords: Copenhagen school, securitization, lobby, AIPAC, Zionist Israel
  • Ebrahim Abbasi, Soghra Talebi Pages 59-81
    In principle, countries seeking security in their areas of strategic and fundamental objective is to achieve the highest level of security in these areas. Each political security in your geographical area in order to assess national security and thus are taking appropriate security model that is appropriate to the objectives and national interests picks step, in this context, the main question is article Due to new developments in the region, Iran is using what type of security model to ensure national security in the strategic Strait of Hormuz tries? Research hypothesis is that changes in the security environment of the Persian Gulf, and increase empowerment extends the power of intervening in Iran, it seems the country to the changes in the security model of the past and adopt new security model has moved, the findings of this article is that changes in the security environment in the Persian Gulf and the developments in Iraq, Saudi Arabia and the presence of confounding, Iran's defensive strategy of deterrence with features such as, increasing its military power in the region in order to cope with power taken outside the region.
    Keywords: Strait of Hormuz, deterrence model, security model, defensive strategy, offensive strategy
  • Pages 101-120
    Since 2011, followed by the start of the unrest in the Arabic countries of the Middle East, the extremists in the region, especially in Iraq and in Syria has increased. Given the ethnic and religious context of the Middle East, diversity of extremist group in this region is Predictable. The question that arises is that the role of trans-regional power such as united state of America in the Spread of extremism in Middle East how evaluated? This study argues that, the United States is the major causes of survival and function of extremist forces in the Middle East, including in Iraq and Syria. The formation of extremism in the Middle East, despite the availability of its domestic context, also needs to external stimulus. The aim of this study is evaluate the impact of external factors such as the US government's role in the formation and spread of the phenomenon of extremism in the Middle East. The research method is descriptive and analytical.
    Keywords: Middle East, extremism, ISIS. United state of America, Financial, military assistance
  • Abozar Gohari Moghadam Pages 121-143
    Turkish foreign policy has gone through important changes since its establishment due to changing internal and international conditions. Even though its major orientation remained the same as well as its basic principles, the transformation of the global balance of power had important impacts over the Turkish diplomacy. In the last decade, marked by the outcome of the September 11 attacks in the international level and the AK Party rule in Turkey, the latter has taken important foreign policy decisions, which are mainly influenced by Ahmet Davutoğlu’s geopolitical approach, on how to deal with the new issues of the international scene. These can be seen both a continuation of Turkey’s traditional diplomacy line and a new vision implemented to better serve Turkey’s national interests. will be translatedwill be translatedwill be translatedwill be translatedwill be translatedwill be translatedwill be translated will be translatedwill be translatedwill be translated will be translated.
    Keywords: middle east, turkish foreign policy, neo, ottomanism, USTICE, DEVELOPMENT PARTY, islamism
  • Pages 143-168
    Globalizalization of culture as a main paradigm and one of the vaguest term has been touched upon from diverse angels in scientific forums in late 20th century and early days of 21th century. On one hand, some scholars perceive it optimistically as a process-oriented issue that has been present from the very first days of human life and it has been more prominent these days due to informatics revolution and finally it ends in internalization and expansion of welfare, advancement, peace, democracy for everyone. However, the more we head on in the era of rationalism and democracy not only these idealistic mottos have not been realized but the number of the poor increases and conflicts, segregation are at maximum. Further, a minority of society are getting richer and more powerful. These items make an investigatory background and pessimistic orientation of some people and particular countries to this issue. Regarding the actions of ninth and tenth government based on reformist and revisionist structures and prevalent events in the world in the form and frame of justice and management, and public participation in management of the world, questioning holocaust, terrorism sense and emphasizing the right of Iran for attaining nuclear energy.
    Keywords: Globalization ofculture, divergent, public management, justice, nuclear energy