فهرست مطالب
مجله پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی
پیاپی 15 (پاییز و زمستان 1395)
- تاریخ انتشار: 1395/12/20
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 13-41زبان مطبوعات سپر دفاعی زبان عربی معیار است، به این معنا که ساخت های واژگانی و بافت های نحوی جدیدی که از رهگذر ترجمه از زبان های خارجی به زبان عربی وارد می شوند، ابتدا در زبان مطبوعات مطرح می شوند و پس از پذیرش مطبوعاتی و رسانه ای به زبان عربی معیار راه پیدا می کنند. این مقاله در پی آن است تا با بر شمردن آن بافت ها به تقاوت های ساختاری این زبان با زبان عربی معیار اشاره کند و تاثیری را که می تواند این تفاوت ها بر متن ترجمه بگذارد، مورد بررسی قرار دهد. از جمله این تاثیرات منفی می توان به گسترش دایره اشتقاق، پیدایش تعابیر و اصطلاحات خاص، کم توجهی به قواعد عربی و مجوز ورود اصطلاحات خارجی و... اشاره کرد که می توانند باعث گمراهی مترجمان شوند. تفاوت عمده زبان مطبوعات با زبان معیار را می توان به صورت کلی در سه حوزه تقسیم بندی کرد: ساختارهای سهولت آمیز، ساختارهای وارداتی، و ساختارهای برگرفته از زبان محاوره ای که تاثیر زبان مطبوعات بر ترجمه بیشتر در سطح ساختارهای سهولت آمیز و ساختارهای وارداتی قابل بررسی و تحلیل است.کلیدواژگان: زبان مطبوعات، زبان معیار، اسلوب و ساختار، تراکیب، ترجمه
-
صفحات 41-62ژان رنه لادمیرال نظریه پرداز نامدار فرانسوی، مولفه هایی را برای رویارویی با مشکلات ترجمه برمی شمارد که مترجم باید آن ها را بشناسد و به آن ها عمل کند. این نظریه پرداز مقصدگرا معتقد است که محدود نمودن ترجمه به رمزگردانی ساده نادرست است و ترجمه باید با بازنویسی همراه باشد و مترجم در آن به تولید معنا یا آفرینش مجدد بپردازد. جستار پیش رو می کوشد که با روش توصیفی تحلیلی، ترجمه تسوجی را از داستان بنیادین هزار و یک شب بر اساس نظریه کاربردی لادمیرال نقد و بررسی نماید و نحوه عملکرد مترجم را در برگردان متن مبدا ارزیابی نماید. نگارندگان این مقاله با پذیرش این اصل که مناسب ترین شیوه برای برگردان کتاب هزار و یک شب، شیوه مقصدگرا و آزاد است که به معنا و مفهوم توجه می کند نه به واژگان و عبارت ها، نظریه لادمیرال را منطبق ترین نظریه با این اصل دانسته اند. بنابراین، مولفه هایی را که لادمیرال برمی شمارد، معیار اصلی بررسی و سنجش نقاط ضعف و قوت ترجمه تسوجی قرار داده اند. نتیجه پژوهش نشان می دهد که ترجمه تسوجی مطابق با این اصل، هم سویی چشمگیری با نظریه لادمیرال دارد و مترجم توانسته ضمن توجه به بازآفرینی و زایش معنا جز در موارد اندکی اثری زیبا و متناسب با بافت فرهنگی زبان مقصد ارائه نماید.کلیدواژگان: ترجمه، ژان رنه لادمیرال، عبداللطیف تسوجی، هزار و یک شب
-
صفحات 63-90ابهام به دو نوع زبانی و ادبی تقسیم می شود. ابهام نحوی که با عنوان ابهام دستوری مطرح می شود و برخی آن را ای هام ساختاری نامیده اند، یکی از وجوه ابهام زبانی به شمار می رود که به دو نوع گروهی و ساختاری تقسیم شده است. مقصود از این نوع ابهام آن است که گاه زنجیره کلام به گونه ای چیده می شود که وجوه معنایی متفاوتی را متبادر می سازد. این معانی می تواند قابل جمع باشد. اضافه مصدر به فاعل یا مفعول به، مرجع ضمیر، عطف به مضاف یا مضاف إلیه، خبریه یا انشائیه بودن جمله، متعلق شبه جمله، قابلیت تعدد در صاحب حال، تشابه نقش های حال، مفعول مطلق، مفعول له، مفعول فیه و مفعول به، امکان مقول قول یا استینافیه بودن، تشابه عطف و استیناف، تشابه تابع و خبر، تعدد معانی حروف جر، از جمله وجوه ابهام نحوی است که در این پژوهش بدان توجه شده است و در ترجمه های قرآن کریم تاثیرگذار بوده است. توجه به بافت زبانی و غیرزبانی کلام می تواند تا حد چشمگیری مشکل فهم معنا را برطرف سازد، اما مشکل آنجاست که قراین کافی و یا مستدل برای یک معنا وجود نداشته باشد و از سوی دیگر، نتوان میان معانی مختلف جمع کرد.کلیدواژگان: قرآن کریم، ترجمه، بافت زبانی، ابهام نحوی، ایهام ساختاری
-
صفحات 91-116قرآن کریم مشتمل بر انواع روش های تاکید از جمله قسم است. قسم با شیوه های گوناگونی بیان می شود که در این بین، ساختار «لا اقسم» موردی است که به لحاظ ساختاری، محل تضارب آراء است. بررسی این ساختار به عنوان یک مقوله نحوی تاکیدی در ترجمه های انگلیسی قرآن می تواند اختلاف و نارسایی معادل های آن ها را بر اساس نظریات موجود در این علم نشان دهد. با توجه به موقعیت و کارکرد این ساختار در زبان مبدا، نقد و ارزیابی معادل های آن بر اساس الگوی متن گرایی هاوس می تواند راهگشای ترجمه ای دقیق تر در این زمینه باشد. از بین شش وجه تفسیری ذکر شده برای این ساختار، احتمال اینکه اکثر مترجمان «لا» را زائد و «اقسم» را قسم، و یا کل ساختار «لا اقسم» را به عنوان یک صیغه قسم در نظر گرفته باشند، بیشتر از وجوه تفسیری دیگر است؛ زیرا نوع معادل یابی آن ها هماهنگ با نظرات مفسران این دو نظریه است. اما به طور کلی، علی رغم عملکرد بهتر در زمینه ایجاد تعادل واژگانی، نقص عمده معادل های اکثر مترجمان با گرایش های مختلف تفسیری، نداشتن هم ارز گرایی ساختاری و معادل یابی تاکیدی خود جمله قسم (اقسم) است که در اکثر موارد، با ساختار تاکیدی دستور زبان مقصد مطابقت ندارد. گرچه اعجاز بیانی قرآن، تفاوت های دستوری دو زبان و نقش خود مترجم در ترجمه متعادل و یا نامتعادل این ساختار، تاثیر مشهودی دارد، اما با توجه به موقعیت زبانی این ساختار در متن مبدا، می توان با استفاده از روش ترجمه آشکار هاوس و عبارت «I do swear by» برگردانی هم ارز با متن مبدا ارائه نمود.کلیدواژگان: ساختار لا اقسم، تاکید، ترجمه های انگلیسی قرآن، نظریه متن گرایی هاوس، تعادل ساختاری و واژگانی
-
صفحات 117-140این مقاله می کوشد نظم حاکم بر کاربست عناصر زبانی در متن سوره کافرون را کشف کند. با این هدف، سوال این است که متن سوره کافرون به مثابه یک اثر ادبی در قالب چه ساختار زبانی تنظیم شده است و معانی موجود در این متن، در چه ساختاری ارائه شده اند؟ برای پاسخ به این سوال، متن سوره از دیدگاه نظریه ساختارگرایی، با استفاده از ایده تقابل های دوگانه و محورهای هم نشینی و جانشینی مطالعه می شود. روش مطالعه، تحلیلی تطبیقی خواهد بود. در بخش اول، تحلیلی کاربردی از روش ساختارگرا برای مطالعه یک متن خاص ارائه می شود. در بخش دوم، سوره کافرون با تطبیق روشی که در بخش اول ارائه شده، تحلیل می گردد. در نتیجه این تحلیل، مشخص می شود که سوره کافرون بر اساس سه تقابل دوگانه اصلی، از سه سازه اصلی، و سازه دوم نیز بر اساس سه تقابل دوگانه فرعی از چهار سازه فرعی تشکیل شده است. یکی از این سازه های فرعی، عینا دو بار در متن به کار رفته است که یک بار دلالت ایجابی و یک بار دلالت سلبی دارد. عناصر زبانی در متن به گونه ای تنظیم شده اند که سازه های سوره را همزمان از هم جدا می کنند و به یکدیگر پیوند می دهند تا از این طریق، ساختار کلی متن شکل بگیرد. این جدایی و پیوند هم در سطح معنایی سوره به طور عینی نمود دارد و هم در سطوح واجی و واژگانی و نحوی. این مطالعه با تحلیل ساختار سوره کافرون نشان می دهد که چگونه معانی مد نظر در سوره، از طریق روابط جانشینی و همنشینی میان سازه های سوره در چارچوبی منسجم ارائه شده اند.کلیدواژگان: ساختارگرایی، سوره کافرون، تقابل های دوگانه، همنشینی و جانشینی
-
صفحه 135باده در ادبیات فارسی، نمادی کهن و نیرومند است که طیف گسترده ای از افکار متناقض را در خود گرد آورده است. این نماد در فرهنگ ایرانی به مخاطب مجال می دهد تا بنا بر ظن و شخصیت خویش، درکی مادی یا معنوی از آن داشته باشد. پژوهش حاضر می کوشد برگردان رباعیات مشترک میان سه مترجم عرب (ابراهیم عریض، احمد صافی و احمد رامی) را که در آن، سخن از باده و باده گساری است، گزینش نموده، درک و برداشت مترجمان از آن را بررسی و مقایسه نماید. دعوت به باده نوشی از آن لحاظ انتخاب شد که شراب در رباعیات خیام، نماد غنیمت شمردن وقت و تصویری از اندیشه و مضمون اصلی شاعر به شمار می رود. لذا اهمیت می یابد که مترجم نسبت به خوشباشی و دعوت به میخوارگی خیام، چه دید و برداشتی داشته است و این رویکرد، چگونه در زبان عربی بازتاب یافته است و چه ظرافت هایی را در ترجمه های آنان به دنبال داشته است؟ هر مترجم با سازوکارهایی مانند تصریح، حذف، تلطیف اندیشه و... به انتقال معنای دریافتی خویش پرداخته است و شخصیت و عواطف خود را به نوعی در زبان مقصد جای داده است؛ چراکه مترجم نمی تواند حتی در ترجمه های تحت اللفظی، فارغ از شخصیت خود دست به ترجمه بزند. روش تحقیق در این مقاله، تحلیلی کیفی با رویکردی لغوی است.کلیدواژگان: رباعیات خیام، شخصیت، باده، ترجمه، زبان عربی
-
صفحه 159متن شعری جایگاه حضور بسیاری ازنشانه هایی است که در سایه روابط کنش مند در محورهای افقی (همنشینی) و عمودی (جانشینی) به شکل گیری قطب های مجازی و استعاری در شعر می انجامند. هر یک از این نشانه های شعری به نوبه خود دلالت های چندگانه ای را به وجود می آورند که این امر در نهایت، به تکثر مدلول های واژگان شعری و پدیده چندمعنایی درآن منتهی می شود. حرکت در مسیر مدلول های مختلف و برداشت های معنایی نامحدود از واژگان شعری، بیانگر اصل سیالیت و شناوری نشانه های ادبی در شعر است. در پژوهش پیش رو، برآن خواهیم بود تا به نقش و کارکرد اصلی ترجمه ادبی در انعکاس این سیالیت نشانه ای بپردازیم. در این میان، ترجمه مرحوم کاظم برگ نیسی از مجموعه اغانی مهیار الدمشقی ادونیس را به عنوان موردپژوهانه تحلیل خواهیم کرد. در نهایت، نتایج برآمده از پژوهش، گویای این حقیقت خواهد بود که در مجموعه اغانی مهیار الدمشقی، حرکت نشانه ها در مناسبات نامتعارف و هنجارگریز مجازی و استعاری، مجموعه ای از مدلول های متغیر و متکثر را به دنبال داشته است. این مهم در نهایت، به ابهام و چندلایگی شعر وی می انجامد. در ترجمه مرحوم کاظم برگ نیسی، علاوه بر رعایت دقت، ظرافت و ادبیت در برگردان نشانه های شعری و سیالیت موجود در آن ها، هم ارزی میان متن مبدا و متن مقصد به خوبی رعایت شده است و به موجب آن، فاصله میان متن اصلی و ترجمه از بین رفته است، به طوری که خواننده این مجموعه به هنگام خوانش شعر و مقایسه آن با ترجمه حاضر، همواره به تصور این همانی میان دو متن پیشین و پسین می رسد. این مهم بدان معناست که مترجم در انتقال و انعکاس سبک و لحن شاعر به زبان مقصد و مخاطبان آن موفق بوده است.کلیدواژگان: نشانه های ادبی، دلالت های چندگانه، اغانی مهیار الدمشقی، ترجمه، هم ارزی
-
Pages 41-62Jean-Rene Ladmiral, a well-known French theorist, considers components to face translation problems which should be announced and respected by the translator. This target-oriented theorist believes that limiting translation to simple encoding is not correct and paraphrasing should accompany translation. In this case, the translator will produce meaning or new creation. The following query by the use of descriptive-analytical method tries to review the translation of Tasouji from basic story of "Thousand and One Nights" according to the applicable theory of Ladmiral that will evaluate translator's performance in the translation of source text. By accepting this principle that the most suitable method for translating the book of "Thousand and One Nights" is target-oriented and free one that pays attention to the meaning and sense rather than vocabularies and phrases, Writers of this article consider Ladmiral theory as the most congruous theory with this principle. Therefore, they have used Ladmiral nominated components as the basic standard to review and evaluate Strengths and weaknesses of Tasouji Translation. The result of the study indicates that Tasouji translation has considerable alignment with Ladmiral theory and translator could create beautiful artwork which is in accordance with the cultural context of target language while considering recreation and producing sense as well.Keywords: translation, Jean-Rene Ladmiral, Abdellatif
-
Pages 63-90Syntactic ambiguity is divided into linguistic and literary types. Grammatical ambiguity is a type of linguistic ambiguity which is in turn divided into group and structural types. This type of ambiguity refers to situations when the arrangements of words make different meanings. The meanings can be integrated, but, they sometimes are in conflict with each other. Addition of the infinitive to the subject or object, the reference of a pronoun, using conjunctions to connect the modified or modifiers, having declarative or compositional sentences, clauses, having several cases, similarity of case roles, genitive conjunction, cognate object, cause, adverbial and object, statement, the similarity between conjunctives and connectives, subsidiary subject and predicate, and several meanings of prepositions are aspects of syntactic ambiguity that have been considered in this study and are effective in translations of the Holy Quran. Attention to the linguistic and non-linguistic contexts of the utterances can to a large extent resolve difficulties in understanding meaning. The problem lies in situations where there are not enough clues for understanding meanings, and it is not possible to integrate different meanings.Keywords: Quran, translation, Syntactic ambiguity
-
Pages 91-116There are various emphatic devices in the holy Quran, like oath that used in various forms. "Lā ̕qsem-o" is the most controversial structure. Study of this structure as a syntactic- emphatic device in Quran translation reveals their unbalanced equivalents based on existing theories of translation science. Because of the position of this structure in source language, its assessment based on House Textual Theory can lead to their precise translation. The most likely chosen interpretional theories by most of translators are considering "Lā" as additional letter and "̕qsem-o" as oath or the whole of "Lā ̕qsem-o" structure as one of oath methods. In real the equivalents of most of translators is according to these interpretional theories. As general, despite lexical balance, the major imperfection and weakness of majority of translators equivalents with various interpretational attitude is unbalanced grammar translation of "Lā ̕qsem-o" i.e. not finding emphatic equivalent to "̕qsem-o" itself. Though felicitous miracle of the Quran, linguistics differentiates and the translator role, himself, have effective role about balanced or unbalanced translation of this structure, but based on linguistic position of this structure in source language, it is possible to translate this structure, equivalent by using House overt translation method and "I do swear by".Keywords: L? ?qsem-o structure, Emphasis, Quran English translations, House textual theory, Lexical, grammar balance
-
Pages 117-140The present article is an attempt to discover the order governing the linguistic elements in Surah Al-Kafirun [109]. The question posed is that as a literary text, what linguistic and semantic structures does the Surah Al-Kafirun adopt? This is answered through binary oppositions as well as syntagmatic and paradigmatic relations. The study will be a descriptive-comparative one. The first section of the article presents an applied analysis of the structural approach to text study. The second section analyses the Surah Al-Kafirun according to the aforementioned analysis, which shows the text is built up of three main structures based on three main binary oppositions, with the second opposition itself built up of four minor structures based on three minor binary oppositions. One of these minor oppositions has been repeated in the text, once with Positive implications and once with Negative implications. The linguistic elements in the text have been used in such a way that simultaneously divide and join the Surah structures. This occurs both in the semantic representation of the text on the one hand and in morphological, lexical, and syntactic representations on the other. The structural analysis shows how the intended meanings have been presented through paradigmatic and syntagmatic relations in a coherent structure.Keywords: Structuralism, Surah Alkafirun, binary oppositions, Paradigmatic, syntagmatic relations
-
Page 135Wine is an old and rich symbol in Persian literature which has dedicated itself a wide range of conflicting thoughts. This symbol in Iranian culture allows the addressee to have a materialistic or spiritual understanding of it according to his or her suspicion and character. This research seeks to select the common Rubaiyat among three Arab translators about wine and vinosity and compare the translators understandings about wine. Invitation to drinking is chosen because wine in Khayyam Rubaiyat is the symbol for seizing time and it is considered as an image of thought and the main theme for the poet. How did the translator react to joyfulness and invitation to drink wine by Khayyam? What effects do the taste and ideology of the translator have in rendering this motif in Khayyam poetry in Arabic, and what intricacies are followed by their translations? This research is limited to three translations of Ebrahim Qoreyz, Ahmad Safi and Ahmad Najafi. Each translator employing strategies such as a stipulation, omission, and refined thought has conveyed his interpretation and has placed his character and emotion in the target language during the process of transmission. This happens because the translator cannot translate free of his character even in literal translations. The research method used in this paper is descriptive-analytic with a lexical approach.Keywords: Khayyam Rubaiyat, Character, wine, translation, Arabic
-
Page 159We will be encountered with a bewildering variety of literary signs in a poetic text. Action-oriented relations between mentioned signs in poem sitting-together axes and poem substitution leads to the fluidity of these signs and their different implicative functions. This is a factor which contributes to poetic language prominence and leads to literariness of the poetic text. Considering the special function of literary signs and their fluid nature in the formulation of poetic texts causes a complexity and difficulty in translating of these kinds of texts. This research criticizes the role and position of translation, in reflecting the fluidity of literary signs in the target language. In the meanwhile, the translations of Aghany Mahyar Aldamshqy's poems by Kazem Barg Neisi will be examined. Finally, the researcher considers the translation of Kazem Barg Neisi as a successful one in the realm of literary translation. The translator's success is because he has a full knowledge of his poet style and poetic language. By adopting this strategy and having a full knowledge of the poet style, the translator has chosen suitable equivalences and has conserved the fluidity of the text in a way that the reader of this work, by juxtaposing of the source text and the target one can reach the same effect as the readers of the source text do.Keywords: Fluidity, Literary signs, Translation equivalence, Aghany Mahyar Aldmshqy
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.