فهرست مطالب

سیاستهای مالی و اقتصادی - سال سوم شماره 11 (پاییز 1394)

فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی
سال سوم شماره 11 (پاییز 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/10/22
  • تعداد عناوین: 7
|
  • ایلناز ابراهیمی، مریم همتی صفحات 37-62
    شورای سیاست پولی در سایه، نهاد مستقلی متشکل از خبرگان حوزه پولی است که به ارزیابی سیاست های بانک مرکزی پرداخته و پیشنهادهایی در رابطه با تغییر مناسب سیاست ها برای دستیابی به اهداف آن ارائه می دهد. این شورا می تواند حلقه ارتباطی صاحب نظران با سیاستگذار بوده و با اطلاع رسانی در خصوص سیاست های اتخاذ شده توسط نهادهای پولی و مالی و بررسی نقاط قوت و ضعف آن ها، موجبات تعامل و پاسخگویی بهتر سیاستگذاران با جامعه را فراهم آورد. این مقاله به محدودیت های شورای پول و اعتبار به عنوان یکی از ارکان مهم بانک مرکزی می پردازد و با ذکر مزیت های شورای در سایه، به نحوه تعامل و نقش آن در بهبود سیاستگذاری ها اشاره می کند. همچنین، ابعاد مختلف تشکیل شورای سیاست پولی در سایه شامل اهداف، کارکردها، ترکیب اعضا، تواتر برگزاری جلسات و اطلاع رسانی و نحوه تعامل آن با رسانه ها از موضوعات مورد بررسی در این مقاله است. از مهم ترین کارکرد های تشکیل چنین شورایی می توان به ارتقای سطح کیفی تصمیمات پولی با بهره گیری از تحلیل های تخصصی اشاره کرد. مهم ترین چالش حال حاضر تشکیل شورا، استقلال مالی و ادامه حیات مستقل آن از مقامات پولی و مالی است که با توجه به تامین مالی بسیاری از مراکز علمی و تحقیقاتی با استفاده از منابع عمومی، مشکل به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: شورای سیاست پولی در سایه، سیاست ارتباطی، پاسخگویی، شورای پول و اعتبار
  • ابراهیم رضایی صفحات 62-84
    این مقاله اثرات تغییرات جمعیتی را بر مخارج اجتماعی دولت از یک سو و از سوی دیگر نابرابری های اجزای مخارج بخش خصوصی را در طول سیکل زندگی مورد بررسی قرار می دهد. مهم ترین پرسش های این تحقیق بررسی میزان اثرپذیری مخارج دولت از تغییرات جمعیتی و همچنین، میزان اثر پذیری اجزای مخارج سیکل زندگی از فاکتورهای جمعیتی مانند سن، ویژگی های خانوار، طبقه سنی و نظایر آن است. به این منظور، جهت پاسخ به پرسش اول، تغییرات جمعیتی بر اساس یک شاخص ترکیبی تعریف و مهم ترین جزء مخارج دولت که بر اساس مباحث نظری، هزینه های سلامت و بهداشت هستند بر شاخص ترکیبی جمعیت و سایر متغیرها رگرس می شود. بر اساس نتایج به دست آمده از این بخش، هزینه های سلامت در ایران نیز با افزایش طبقات سنی جمعیت، در طول زمان و در بین طبقات سنی، روند صعودی معناداری به خود می گیرد. همچنین با استفاده از یک مدل مبتنی بر متغیرهای جمعیتی اجزای مختلف سیکل زندگی بخش خصوصی نشان می دهد که اجزای مخارج مصرفی خانوارها نخست؛ بر اساس طبقات سنی، الگوی خاص کوهانی شکل به خود می گیرند، دوم؛ با افزایش سن گروه ها برخی از اجزای مخارج مانند هزینه های سلامت و مراقبت های بلندمدت، به لحاظ میانگین روند صعودی به خود می گیرند و به لحاظ نوسان نیز پراکندگی قابل توجهی بین مصرف گروه های سنی ایجاد می شود و برخی دیگر مانند مصرف انرژی و سوخت، ارتباط چندان معناداری با متغیرهای جمعیتی ندارند.
    کلیدواژگان: تغییرات جمعیتی، مخارج اجتماعی دولت، مخارج سیکل زندگی
  • سید محمد میرهاشمی دهنوی صفحات 85-108
    بر اساس مطالعات تجربی و نظریه های ارائه شده، شوک های قیمت نفت آثار قابل توجهی بر بازار سهام کشورهای صادرکننده نفت به ویژه کشورهای عضو اوپک داشته اند. از این رو در این مطالعه اثر قیمت نفت و آثار نامتقارن شوک های آن بر اساس تعاریف مورک (1989)، همیلتون (1996) و لی (1995) از عدم تقارن، بر بازار سهام کشورهای ایران، امارات، کویت، عمان و قطر به عنوان کشورهای صادرکننده نفت بررسی می شود. به این منظور از داده های روزانه قیمت نفت، قیمت طلا، نرخ ارز (قیمت دلار در هر کشور) و شاخص قیمت سهام کشورهای مورد نظر برای دوره اول ژانویه 2008 تا دوازدهم جولای 2012 وآزمون های ریشه واحد و هم انباشتگی پانلی و آزمون همبستگی مقطعی بروش-پاگان و روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط برای برآورد استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که قیمت نفت اثر معناداری بر شاخص قیمت سهام کشورهای مورد مطالعه داشته و شوک های قیمت نفت بر اساس هر سه تعریف آثار نامتقارنی بر بازدهی سهام کشورهای ایران، امارات، عمان، قطر و کویت داشته اند.
    کلیدواژگان: آثار نامتقارن شوک های قیمت نفت، بازار سهام کشورهای صادرکننده نفت، خودهمبستگی مقطعی، رگرسیون های به ظاهر نامرتبط _
  • جواد پورغفار، رسول برادران حسن زاده، یونس بادآورنهندی صفحات 109-132
    هدف اصلی این مطالعه بررسی متغیرهای موثر بر انتخاب سهام و رتبه بندی آن ها و نیز ارتباط این متغیرهابا بازده سهام در 84 شرکت بورس اوراق بهادار تهران در سال های(1389-1385) می باشد. برای این منظور با بهره گیری از روش تحلیل عاملی و نیز تحلیل سلسله مراتبی به شناسایی و انتخاب متغیرهای موثر بر انتخاب سهام و نیز رتبه بندی آن ها پرداخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که از بین 25 متغیر موثر بر انتخاب سهام، با توجه به تکنیک تحلیل عاملی در نهایت تعداد 8 متغیر به عنوان متغیرهای موثربر انتخاب سهام در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران در نظر گرفته شده و متغیرهای موثر بر انتخاب سهام به ترتیب اولویت یا رتبه بندی شامل متغیرهای میانگین سود سهام، روند سود سهام، روند سود تقسیمی، سود تقسیمی هر سهم، سود هر سهم، نسبت سود خالص به فروش، نسبت سود عملیاتی به فروش، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده دارایی ها می باشد. همچنین نتایج محاسبه ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن نیز بر همبستگی مثبت و معنادار بین متغیرها با بازده سهام در این شرکت ها دلالت دارد.
    کلیدواژگان: انتخاب سهام، بورس اوراق بهادار، تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، بازده سهام
  • سعید خدامرادی، محمد ابراهیم راعی عزآبادی صفحات 133-154
    شرکت های هلدینگ از ساختارهای سازمانی متعارف در بسیاری از کشورها هستند. این شرکت ها از بازیگران اصلی در اقتصادهای نوپا به شمار می روند. تصمیم گیری های مربوط به انتخاب روش تامین مالی همواره یکی از دغدغه های اصلی مدیران شرکت های هلدینگ بوده است. تامین مالی داخلی (بازار سرمایه داخلی) در کنار تامین مالی از منابع خارج از شرکت (از محل بدهی های بانکی و افزایش سرمایه)، دو روش اصلی تامین مالی عملیات در شرکت های هلدینگ هستند. در این تحقیق، پس از معرفی بازار سرمایه داخلی به عنوان رویکردی جدید در نظام تامین مالی شرکت های هلدینگ، با مرور ادبیات و جمع آوری نظرات خبرگان، عوامل موثر بر انتخاب روش های تامین مالی در شرکت های هلدینگ را شناسایی کرده و سپس با استفاده از تکنیک دیمتل به تعیین روابط درونی این معیارها پرداخته ایم. در نهایت با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل شبکه (ANP)، عوامل موثر بر انتخاب روش های تامین مالی و نیز روش های تامین مالی را اولویت بندی نمودیم. نتایج حاصل حاکی از آن است که مدیران شرکت های هلدینگ تامین مالی داخلی یا به عبارتی استفاده از مکانیزم بازار سرمایه داخلی را نسبت به تامین مالی خارجی بیشتر ترجیح می دهند، زیرا استفاده از مکانیزم بازار سرمایه داخلی می تواند منجر به کاهش ریسک مالی و هزینه سرمایه شرکت گردد.
    کلیدواژگان: هلدینگ، تامین مالی، بازار سرمایه داخلی، دیمتل، فرایند تحلیل شبکه
  • محمدنبی شهیکی تاش، کامران محمودپور، حدیثه محسنی صفحات 155-188
    این مطالعه با بررسی مولفه های کارایی بازار بر رقابت پذیری در میان کشورهای جهان و با تاکید بر اقتصاد ایران انجام شده است. داده ها و اطلاعات مورد استفاده در خصوص 168 کشور توسعه نیافته، درحال توسعه و توسعه یافته برای بازه زمانی (2014-2011) در این مطالعه به کار رفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که اجزای تشکیل دهنده شاخص رقابت پذیری اثر مثبت و معنا داری بر شاخص مورد مطالعه دارند. همچنین بر اساس گزارش سالانه مجمع جهانی اقتصاد طی سال های (2014-2013) کشورهای سوئیس، سنگاپور، فنلاند، آلمان، ایالات متحده، سوئد، هنگ کنگ، هلند، ژاپن و انگلستان 10 اقتصاد نخست رقابت پذیر جهان هستند. در این راستا بهترین رتبه در بین شاخص ها برای ایران، شاخص اندازه بازار با رتبه 19 است که مقدار این شاخص 14/5 است که بیانگر ظرفیت ها و پتانسیل های کشور می باشد.
    کلیدواژگان: رقابت پذیری، کارایی، ارکان رقابت، بهره وری _
|
  • Vida Varahrami, Masoud Abdollahi Pages 7-36

    Iran economy is a dependent economy on exogenous factor of oil revenues and as Iran economy is governmental condition, the production quantity depends on this exogenous factor and always has lots of fluctuations. As lack of fluctuation in production quantity and its continuum growth form the increase in profitability expectation of private investment, this article reviews the effective factors on private investment focusing on fluctuation of real quantity of economy using time-series statics between 1966 and 2011. At first by the Generalized Auto-regressive Conditional Heteroskedastic (GARCH) fluctuation of the quantity of economy is calculated then, by using the Auto-Regressive Distributed Lag Model (ARDL), model is calculated. The results reveal that in long term and short term fluctuations of country’s production have a negative effect on private section’s investment. Reviewing of other factors shows that private investment has a positive relation with both gross domestic product and production capacity and also has negative relation with exchange rate and long term deposits.

    Keywords: Governmental Condition Economy, Oil Revenues, Private Investment, ARDL Model, GARCH Model
  • Ilnaz Ebrahimi, Maryam Hematy Pages 37-62
    Shadow Monetary Policy Committee is an independent institute that includes monetary experts. This institute evaluates central bank policies and makes some suggestions about appropriate changes in these policies to achieve monetary policy targets. It has the capacity to create some communication channels between experts and policy makers and also informs them about advantages and weaknesses of monetary and fiscal policies. This committee can also encourage policy makers to better communicate with society and be responsible about the adopted policies. In this paper, we pay attention to the restrictions of the Monetary and Credit Council (MCC) as one of the pillars of central bank. Highlighting the advantages of Shadow Monetary Policy Committee, we emphasis on its role in improvement of policy making. We also survey different dimensions of organizing such a committee like its targets, functions, members’ combination, frequency of meetings and its communication with the media. One of the most important functions of organizing such a committee is the improvement of monetary decisions quality utilizing the scientific and experiential analyses. The greatest challenge of organizing this committee is its fiscal independence from monetary and fiscal authorities. This can be a tough job because many scientific and research centers in Iran finance their activities through public funds
    Keywords: Shadow Monetary Policy Committee, Communication Policy, Responsibility, Monetary, Credit Council
  • Ebrahim Rezaei Pages 62-84
    This paper investigates the impact of demographic changes on government social expenditure on one hand, and private life cycle expenditure components inequalities, on the other.The main questions here are to consider what affect government expenditure as well as private life cycle expenditureswhich can be affected by demographic factors. Therefore, to reply these questions, demographic changes as a composite index has been identified then, based on theoretical debate, the main demographic-related component of government expenditure (health and care expenditure) has been regressed on mentioned index and other explanatory variables. Result shows that over time and among age groups, large and increasing share of health and care budget devote to older generations. Also, analyzing the other question it has been revealed that life cycle components have hump-shape against age groups and while some of them, health and long term care for instance, are related to demographic factors, with increasing mean and dispersion between age groupsin long time, the others such as energy consumption are independent from demographic changes.
    Keywords: Demographic changes, Government Social Expenditure, Life, Cycle Expenditure
  • Sayed Mohammad Mirhashemi Dehnavi Pages 85-108
    This paper performs an empirical investigation into the relationship between oil price and stock market price for five countries (Kuwait, Oman, UAE, Qatar and Iran) using panel unit root test, panel co-integration test and Breusch-Pagan cross-section dependency test. For this aim, daily data for oil price, gold price, exchange rate and stock exchange index from countries since January 2008 to July 2012 have been used. Breusch-Pagan LM test for cross-sectional dependency and SUR method is used in our sample. The empirical findings show the asymmetric effect of oil price shock on stock market in oil exporting countries.
    Keywords: Asymmetric Effect of Oil Price Shock, Oil Exporting Stock Market, Cross, Sectional Dependency, Seemingly Unrelated Regression.
  • Javad Pourghaffar, Ba Younes Badavar Nahandi Pages 109-132
    The main purpose of this paper is to investigate the effective factors of share selection in 84 companies of Tehran Exchange Stock Market over the years 2006-2010. For this aim, the factor analysis and analytical hierarchy process (AHP) methods have been used for determining and ranking of effective variables. The empirical results of this paper indicate that earnings trend, dividend earning trend, dividend per share, earning per share ratio, profit margin‚ operating income ratio to sale, rate of equity return ratio‚ rate of return assets are the main determinants of share selection in the companies of Tehran Exchange Stock Market. Moreover, there is a positive and significant relationship between these variables and the rate of return in 84 companies of Tehran Exchange Stock Market.
    Keywords: Stock Selection, Stock Exchange‚ Analytical Hierarchy Process (AHP), Stock Return
  • Pages 155-188
    This study investigates the performance components of competitiveness in the world market, with the emphasis on Iran economy. We used 168 countries data and information included underdeveloped, developing and developed countries during the years of 2011- 2014. The results indicate that the competitiveness parameters have a positive and significant effect on the indicator we have studied. According to the World Economic Forum, Annual Report 2013-2014 states that Switzerland, Singapore, Finland, Germany, the United States, Sweden, Hong Kong, the Netherlands, Japan and the UK are top 10 competitive economies in the world. In this regard, the best ranking of the indicators for the Iran is the market size with the rank of 19 and the value of this index is 5.14, which indicates the capacity and potential of Iran.
    Keywords: Competitiveness, Performance, Competitiveness Parameters, Efficiency