فهرست مطالب

فصلنامه علوم و فنون بسته بندی
پیاپی 9 (بهار 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/03/26
  • تعداد عناوین: 8
|
  • وحید قاسمی *، فرهاد توده روستا صفحه 12
    هر اثر فاخر و تاثیرگذاری محصول، یک ایده خلاقانه و نقش بندی ماهرانه یک تجسم از تنوع چند فرهنگی و واقعیات چند محدودیتی ملموس در دنیای واقع است. آنچه که یک فیلمنامه را به اثری ممتاز و بی همتا بدل می سازد و تا مدت ها اذهان را مرهون قدرت تاثیرگذاری و صلابت خویش می نماید، جوشش تفکرات و تخیلات ناب یک نویسنده است که با فرایندها و روش های فیلمنامه، پوشش یافته و با به خدمت گرفتن بهترین و تاثیرگذارترین ابزار یعنی مناسب ترین بازیگران در مقابل دیده همگان به نمایش در آمده است و احساس مطلوبیت و رضایت تماشا را در نگاه همگان برمی انگیزد. در واقع تفکر و تجسم اولیه نویسنده، بسان محصولی در یک بسته ی زیبا که همانا روش های فیلمنامه نویسی است و ابزار بسته بندی مناسب که همان مناسب ترین و موثرترین بازیگران می باشند به صورت یک بسته بندی مطلوب درآمده و وقتی جلوی دیده همگان بازگشایی شده و محصول ارائه می گردد، مورد تحسین و ستایش واقع می شود. بسته بندی تحقق هنرمندی یک ذهن خلاق و تحلیل گر در به کارگیری ابزارآلات مناسب و در دسترس بسته بندی و تلفیق آن با منافع و محدودیت های سازمان در ارائه محصولی با سطح رضایت مندی مطلوب مشتری است و در این امر با یک نگاه تمام نما به تمام زوایای فرایند تبدیل تجسم خود از مرحله خلق ایده اولیه تا تحقق نهایی آن(بسته بندی مناسب محصول) می نگرد. آنچه که بسته بندی یک محصول را به مانند فیلمنامه ای موفق در آورده و گیشه ها را یکی پس از دیگری به تسخیر خود در خواهد آورد، پوشش انتظارات اولیه و سنتی از بسته بندی با مهارت های رفتار شناسانه توام با رویکردهای فرهنگی از تنوع تقاضاهاست.
    آنچه که در این مقاله به آن پرداخته شده است، بررسی اهمیت روزافزون مقوله بسته بندی و ضرورت وافر آن در عصر مجازی و انفجار اطلاعات است، جایی که بسته بندی به دلیل نقش موثرآن در تسخیر بازارهای جهانی امروز به عنوان یک رشته مجزا یعنی مهندسی بسته بندی در کنار سایر رشته های فنی تقریبا در تمامی کشورهای پیشرفته در دانشگاه ها تدریس می شود. با اهمیت یافتن روزافزون مقوله هایی همچون جهانی سازی، تفکرات جهانی، توسعه مرزهای بین المللی بازار و همچنین تشکیل زنجیره های تامین جهانی که اساس کار سازمان ها و شرکت های موفق سال های اخیر را به خود اختصاص داده، بالطبع آنها به دنبال بازارهای مصرف هرچه گسترده تر و جهانی تر محصولات خود که درخور این شیوه تفکرات آنان باشد، می باشند. لذا مزیت های رقابتی از حالت محلی و منطقه ای به جهانی و بین المللی تبدیل می شوند، یکی از این روش ها و مزیت های رقابتی استفاده از هوش فرهنگی در بسته بندی محصولات است که تاثیر مستقیم بر رضایت مشتری و احساس وفاداری او نسبت به محصولات آن شرکت ارائه شده دارد.
    کلیدواژگان: هوش فرهنگی، زنجیره تامین جهانی و بسته بندی
  • محسن فرقانی*، محمود متوسلی، رضا محمد کاظمی صفحه 18
    شناسایی نیازهای مشتریان و علایق مشتری، یکی از مهم ترین گام های مدیران کسب و کارها در راستای پاسخگویی به آن ها است. با توجه به اینکه اغلب تصمیمات خرید مشتریان در نقطه ی خرید صورت می گیرد، و بسته بندی محصولات غذایی یکی از اولین مفاهیمی است که مشتری در مواجهه با محصولات بررسی می نماید. بنابراین شناسایی مولفه های مطلوب بسته بندی موثر بر انتخاب مشتریان در صنعت محصولات غذایی کشور می تواند برای کسب و کارهای فعال در این حوزه، مبنایی مناسب در تصمیم گیری ها و برنامه های مرتبط و آمیخته با محصول و برای مشتری نیز فراهم کننده ی مطلوب ترین بسته بندی باشد. مقاله حاضر بر اساس مطالعه ی نمونه ای متشکل از 124 نفر از شهروندان تهرانی که از نواحی مختلف شهر تهران بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی گردآوری شده بودند، انجام گرفته است. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که مولفه های بسته بندی موثر بر انتخاب مشتری از نظر میانگین دارای اختلاف معنی دار از هم می باشند و بنابراین با استفاده از آزمون فریدمن اولویت بندی شده اند و در نهایت با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل عاملی تاییدی سازه های اصلی تحقیق در سه بعد: عوامل بصری، اطلاعاتی و کارکردی دسته بندی شده اند.
    کلیدواژگان: بسته بندی، انتخاب مشتری و صنایع غذایی
  • روح الله نوری*، مهدی فتح الله، محمدرحیم اسفیدانی، افشین علیپور پیجانی صفحه 32
    امروزه صنعت بسته بندی به عنوان افزایش توان تولید محصولات، نقش بسیار مهمی در توسعه بخش های مختلف اقتصادی دارد. افزایش توانمندی های صنعت بسته بندی، باعث افزایش رقابت پذیری سایر بخش های اقتصادی می شود. از سوی دیگر، بسته بندی به عنوان یک صنعت نقش زیادی در افزایش درآمد ملی و اشتغال دارد. این عوامل باعث شده است که این صنعت، در بسیاری از کشورها مورد توجه خاص دولت باشد. دولت ها در تلاشند با تقویت این صنعت، ضمن افزایش سهم خود از بازار جهانی بسته بندی، توان رقابتی سایر بخش های اقتصادی را نیز بهبود بخشند.
    بررسی آمارهای مربوط به بسته بندی نشان می دهد که علی رغم افزایش سرانه مصرف بسته-بندی در ایران طی سال های 1382 تا 1389، سهم این صنعت در تولید ناخالص داخلی نه تنها افزایش نیافته است بلکه بعضا با روند نزولی نیز همراه بوده است. افزایش سرانه مصرف بسته بندی ناشی از تغییرات سبک زندگی، تغییر در ساختار سنی جمعیت کشور و توجه بیش از پیش مصرف-کنندگان به مصرف مواد غذایی آماده است.
    کلیدواژگان: صنعت بسته بندی، ایران، بازار جهانی و اقتصادی
  • مهران کریمی*، حمیدرضا مهری ایرایی، محمدرضا دهقانی صفحه 46
    میزان مهاجرت آلومینیوم از بسته های مقوایی چند لایه اسپتیک به داخل آب پرتقال از طریق کنترل میزان آلومینیوم موجود در آب پرتقال که(آبمیوه خاص، بدون مواد افزودنی) در چنین بسته هایی پرشده و نیز به مدت یک سال در دمای محیط(C° 23) نگه داری شده اند، مطالعه گردید. روش تحلیلی شامل هضم و تجزیه آب پرتقال به کمک مایکروویو (MW)، با اسید نیتریک غلیظ می باشد که منجر به تعیین میزان غلظت آلومینیوم از طریق میدان القایی دو قطبی به همراه طیف سنجی جرمی پلاسمایی (ICP-SFMS)، انجام می شود. احتیاط های لازم جهت کاهش آلودگی های نمونه در طول آزمایش صورت گرفت و منجر به شناسایی روشی گردید که در آن میزان آلودگی های نمونه تا حد μgL-1 5 محدود بوده است و میزان غلظت مواد دیگر نیز در غلظت نهایی مورد بررسی، برآورد شده اند، %10 تعیین شده است. در نتیجه مجموع میزان عدم قطعیت های محاسبه شده در روش مورد بررسی در حدود RSD تعیین شده است. آزمون های آماری انجام شده بر روی داده های به دست آمده، نشان داد که زمان ذخیره سازی بین 12 ساعت تا یک سال، بر روی تغییر میزان غلظت آلومینیوم موجود در تمام 3، 6، 9 و 12 آب پرتقال مورد بررسی، تاثیری ندارد. از نظر آماری(تعداد) ماه ذخیره سازی بسته ها در دمای محیط، تفاوت چندانی بین غلظت آلومینیوم آب پرتقال، قبل از پر کردن آب پرتقال در بسته ها و ذخیره سازی نمونه ها طبق بازه زمانی تعیین شده وجود نداشت(1).
    کلیدواژگان: آلومینیوم، آبمیوه، بسته های چندلایی مقوایی، طیف سنجی جرمی پلاسمایی و زمان ذخیره سازی
  • مونا خانی*، فاطمه انصاری فرد، فریدالدین محمدیان صفحه 56
    هدف از این مطالعه بررسی تاثیر بسته بندی به صورت وکیوم با نایلون پلی وینیل کلراید در روند تغییرات امگا 3 و امگا 6 در ماهی کپور معمولی در سردخانه 18- درجه سانتی گراد به مدت 180 روز بوده است. در این بررسی که در آزمایشگاه تکنو آزما با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی و روش انجام شد. مجموع از 18/21 درصد در ماهی تازه به 14/85 درصد در نمونه شاهد(0/05≤ P). و 16/43 درصد در نمونه وکیوم در پایان دوره 180 روز نگهداری رسیده است (0/05≤ P)؛اما بین نمونه شاهد و وکیوم اختلاف معناداری دیده نشد. (0/05 ≤ P). مجموع امگا 3 در زمان صفر از 16/7 درصد به 6/87 درصد در پایان دوره 180 روزه در نمونه شاهد(0/05≤ P) و در نمونه وکیوم 10/94 درصد در پایان دوره رسید.(0/05 ≤ P). اسیدهای چرب گروه امگا 3 بیشتر در معرض شکستن و تبدیل می باشند و به همین جهت تغییرات زیادی در آن مشاهده می شود. همچنین در مقایسه نمونه شاهد و وکیوم اختلاف معناداری دیده شد(0/05≤ P)، زیرا بسته بندی تحت خلا، نرخ فعالیت های اکسیداسیون را کند می کند و ماندگاری محصول را افزایش می دهد.
    کلیدواژگان: امگا 3، بسته بندی و وکیوم
  • مانا مشکور*، مسعود هاشمی شهرکی، یحیی مقصودلو صفحه 64
    با پیشرفت صنعت نوشیدنی و گسترش بازار مصرف این دسته از مواد غذایی، بسته بندی این محصولات نیز از قالب سنتی خارج شده و به تدریج بسته بندی های هوشمند جایگزین بسته-بندی های سنتی شده است. انواع بسته بندی-های هوشمند در صنایع نوشیدنی ها کاربرد گسترده ای دارند. بسته بندی های ایجاد کننده گاز که با تولید گاز نیتروژن، حالت های بافتی مطلوبی را موجب می شوند، در شیر قهوه به منظور ایجاد حالت خامه استفاده می شود. در بسته بندی های رها کننده مواد مغذی، ترکیباتی مانند عوامل طعم زا، مواد ریز مغذی، پروبیوتیک ها، آنزیم ها و عوامل عطرزا در درپوش و یا ابزار مصرف نوشیدنی مانند نی جاسازی شده و در هنگام و حتی قبل از استفاده، عوامل مربوطه آزاد می شوند. بسته بندی های بو زدا با اکسایش و یا به دام انداختن فیزیکی ترکیبات با بوی نامطلوب موجب افزایش سطح کیفی محصول می شوند. بسته بندی های ضد دست خوردگی که بر پایه فیلم های تغییر پذیر نوری یا رنگ های حساس به گاز که به راحتی قابل مشابه سازی نیستند شامل تغییرات رنگ برگشت ناپذیر می باشند. از این بسته بندی ها به منظور اطمینان مصرف کننده از دست نخورده بودن محصول تا قبل از مصرف استفاده می گردد. در این مقاله سعی شده است تا به بررسی اجمالی در زمیته کاربرد و مکانیسم عمل این دسته از بسته بندی ها در صنعت نوشیدنی ها پرداخته شود.
    کلیدواژگان: بسته بندی های هوشمند، نوشیدنی، مصرف کننده و بسته بندی طعم زا
  • مریم محمدی *، مهران اعلمی صفحه 70
    در این مقاله به معرفی فناوری نان نیم پز و بررسی تاثیر بسته بندی با اتمسفر اصلاح شده بر زمان ماندگاری به لحاظ میکروبی و حسی نان های مذکور در قالب چهار بخش آلودگی پس از پیش پخت، ترکیب گاز، خصوصیات مواد بسته-بندی و فناوری بسته بندی پرداخته شده است. از آنجایی که نان سنتی کیفیت پایین و زمان ماندگاری کوتاهی دارد، به همین دلیل فناوری های جدیدی به منظور تولید نانی با کیفیت بهتر مورد استفاده قرار می گیرند. نان نیم پز یکی از مهم ترین این فناوری ها است. صنعت نانوایی به طور فزاینده ای از فناوری نان نیم پز بهره می برد. علت توجه روز افزون بازار به نان نیم پز سود اقتصادی تولید متمرکز و استاندارد نمودن کیفیت نان است. نان پیش پخت به دلیل فقدان پوسته و یا داشتن پوسته ی خیلی نازک و محتوای رطوبتی بالا، عمر ماندگاری نسبتا کوتاهی دارد. می توان به منظور افزایش زمان ماندگاری نان به لحاظ میکروبی از نگه دارنده های شیمیایی مثل اسیدهای سوربیک، بنزوئیک و پروپیونیک استفاده نمود؛ اما از آنجایی که مصرف کنندگان به دنبال روش دیگری به منظور حفظ تازگی نان بدون استفاده از نگه دارنده های شیمیایی هستند؛ بنابراین بسته بندی تحت اتمسفر اصلاح شده، بهترین راهکار به منظور افزایش زمان ماندگاری نان نیم پز می باشد.
    کلیدواژگان: نان نیم پز، بسته بندی با اتمسفر اصلاح شده و زمان ماندگاری
  • محمدهادی آریایی منفرد*، علیرضا مهرگان نیکو صفحه 80
    اوریگامی یا هنر تا زدن کاغذ از جمله بازی-ها و سرگرمی هایی است که از کشورهای چین و ژاپن باستان به یادگار مانده است. امروزه با اهمیت یافتن مسائل زیست محیطی و افزایش تلاش ها برای کاهش مصرف انرژی، طراحی های متنوع و جدید و در عین حال دوستدار محیط زیست در صنایع بسته بندی هنر اوریگامی به سوی علمی شدن و استفاده وسیع در صنایع بسته بندی در حرکت است. در این مقاله ضمن بررسی تاریخچه پیدایش، سعی شده است تا به کاربردهای نوین این هنر در صنایع بسته بندی به ویژه بسته بندی مواد غذایی از جمله طراحی جعبه و فناوری روز تهیه جعبه های چهارگوش توسط دستگاه های بسته بندی پرداخته شود.
    کلیدواژگان: بسته بندی، مقوا، طراحی، اوریگامی و مواد غذایی
|
  • Vahid Ghasemi*, Farhad Toode Rosta Page 12
    Each full weight artwork is the product of a creative idea and skillful imagination from multicultural and multicultural facts in our real world the thing inverts a scenario as a top artwork and impresses the thin kings for a long time, is the pure imaginations of a writer such that is covered by scenario writing process and methods. in terms of applying most impressiable tools such as most impressible actors while showing to al,. can satisfy all the looking's packing is the realization of a creative article brain in application of suitable and available tools to customer satisfaction. this article notices to the importance of the packing fields in our metaphorical and informational word. where that the packing is teaches as a distinct scientific field in the almost whole universities of advanced countries called pack engineering. with the expressions such as globalization, global thinking and supply chain to be more important, firms and organizations are tended to invert their local and regional consumption methods to global and international consumption markets. one of these techniques is applying the cultural intelligence in product packing, such that impresses to customer satisfaction directly.
    Keywords: Cultural intelligence, global supply chain, packaging
  • Mohsen Forghani*, Mahmood Motevasely, Reza Mohammad Kazemy Page 18
    Identification of customer needs and interests is one of the business managers’ most important steps in responding to them. Since most of the purchasing decisions of the customers are made at the point of purchasing and since food products packaging is one the first concepts the customers examine in facing those products, the identification of optimum packaging elements influencing the customer choice in the country’s food products industry can be a suitable basis for decision makings and for plans relevant to product mix and can provide the customers with the optimum packaging. The present research has been done according to a study consisting of 124 Tehran citizens in different areas of Tehran collected with stratified random sampling method. The results show that there is a meaningful difference between the averages of packaging elements influencing the customer choice and, therefore, they have been prioritized according to Friedman test. Finally, using structural equation modeling, confirmatory factor analysis and main constructs, the research has been categorized into three dimensions of visual factors, informational factors and functional factors.
    Keywords: Packaging, customer choice, food industry
  • Roohallah Noori*, Mahdi Fathollah, Mohammad Rahim Esfidani, Afshin Alipour Pijani Page 32
    The packaging industry by promoting the production capability has an important role in the development of different economic sectors. Empowerment of packaging industry increases the competitiveness of other economic sectors. On the other hand, packaging industry has an important role in increasing the national income and employment. These factors cause the governments to pay special attention to this industry in many countries. Governments try to develop this industry, while increasing global market share of the packaging industry; can also improve the competitiveness of other economic sectors. The main goal of this paper is the comparative study of Iranian packaging industry with selected countries. First, the concept of packaging industry has been explained. Then, quantitative and qualitative situation of packaging industry in Iran has been described. Finally, according to the packaging industry in Iran with regard to global trends, recommendations are presented to develope this industry.
    Keywords: Packaging industry, Iran, packaging functions, packaging types
  • Mehran Karimi*, Hamid Reza Mehri Irayi, Mohammad Reza Dehghani Page 46
    The migration of aluminum (Al) from aseptic laminated paperboard packages was studied by monitoring the Al content of orange juice (plain juice, no additives) filled into such packages and stored at ambient temperature (23ºC) for up to 1 year. Analytical procedure includes MW-assisted digestion of orange juice with concentrated nitric acid followed by determination of Al concentration by double-focusing sector field inductively coupled plasma mass spectrometry(ICP-SFMS). Special precautions were taken in order to reduce sample contamination at all stages of the procedure, resulting in a method detection limit of 5µ g L-1. In the concentration interval typical for orange juices reconstituted from concentrate, the combined measurement uncertainty of the method was within 10% RSD. Statistical tests performed on data setters presenting the storage period from 12 hto1 year revealed no time-depend etching's in A concentration. Through out all storage times, 3, 6, 9 and 12 months, the Al concentration is statistically un distinguish able from native concentration in the orange juice before fling in to the packages.
    Keywords: Aluminum, orange juice, laminated paperboard packages, double, focusing sectored inductively coupled plasma mass spectrometry, storage time
  • Mona Khani*, Fatima Ansari Fard, Faridaddin Mohammadian Page 56
    The purpose of this study was to investigate the effect of polyvinyl chloride vacuum packaging(170 micron thickness) on omega 3 and omega 6 contents of Carp fillet at -18 ° C during 180 day storage. The tests were done with the use of Gas Chromatography. Total content of w6 in fresh fish was 18.21%. After 180 day storage the amount of w6 in control sample changed to 14.85% but for vacuumed fillet it reached to 16.43% (P ≤ 0.05) but there was no significant difference between them. For omega-3 the total content was16.7 % that reached to 6.87 % at the end of 180 days storage in control sample (P ≤ 0.05) and 10.94% in vacuum packaged sample(P ≤ 0.05). Most of omega fatty acids are prone to breaking and converting. There was a significant difference between control and the vacuum packaged sample. So vacuum packaging slows the rate of oxidation and increases the shelf life.
    Keywords: Omega 3, packaging, vacuum
  • Mana Mashkour*, Masood Hashemei Shahraki, Yahya Maghsodlou Page 64
    With the development of beverage industry and expansion of the markets, packaging of these products has also come out of its traditional form and intelligent packaging has been applied gradually. Different types of smart packaging are used in the beverage industry such as Gas Release Packaging which by gas production causes a good texture and is used in order to create a creamy milk coffee. In Nutrient Release Packaging flavor-causing agents, nutrients, pro-biotics, enzymes, and odor-causing agents are used in lid of packaging or other tools and when they are used, release their agents. De odor packaging by oxidation or physical trapping, removes undesirable odors and promotes the quality level of products. Tamper-proof Packaging is based on light changeable films or gas-sensitive dyes that are not easy to identify. For consumer certification, this kind of packaging was used.
    Keywords: Smart Packaging, packaging of beverages, gas release packaging, flavor release packaging, nutrient release packaging
  • Maryam Mohammadi*, Mehran Alami Page 70
    This review focuses on the introduction of par-baked bread technology and effects of MAP on the microbial and sensorial shelf life of the mentioned bread, which are discussed here under four categories of the product contamination after probating, the composition of the gas, the characteristics of the packaging material, and the packaging technology. Since traditional breads have a low quality and relatively short shelf life, therefore new technologies are used to produce better quality bread. One of the most important technologies, is par-baked bread. The bakery industry has increasingly exploited the applications of part baked bread technology. The growing interest of the market toward partially baked bread has been driven mainly by the economic advantage of a centralized manufacturing and standardization of product quality. Partially baked bread has a relatively short shelf life due to the absence of crust or has a very thin crust and high moisture content. To extend shelf life from a microbiological point of view, chemical preservatives can be used e.g. sorbat, benzoic and propionic acid, but since consumers preferences push towards an alternative technique that maintains the freshness of bread without the use of chemical preservatives, therefore modified atmosphere packaging is the best way to extend the shelf life of the par-baked bread.
    Keywords: A medias el pan, modified atmosphere packaging, shelf life of the par
  • Mohammad Hadi Aryaie Monfared*, Alireza Mehregan Nikoo Page 80
    Origami or the art of paper folding is one of the traditions and hobbies that has been survived from ancient China. Nowadays because of environmental issues and increase of attempts to reduce energy consumption, various and novel designs and also environmental friendly techniques in the origami art moves toward being scientific and popular in the packaging industry. In this article, in addition to study of origami's history, it has been tried to mention new applications of this art in the packaging industries such as carton designing and tetra packs.
    Keywords: Packaging, paper, carton, origami