فهرست مطالب

نشریه علوم و فنون ایمنی ایران
سال دوم شماره 2 (تابستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/05/02
  • تعداد عناوین: 5
|
  • محسن پورصادقیان*، حسین احمدی، فاطمه رضایی، کریم فردزارعی، عبدالحسین پورنجف، علی محمد عباسی صفحه 3
    در سال های اخیر صنایع تولید فلزات اساسی رشد سریعی داشته و با پیشرفت روز افزون آن، کنترل حوادث به منظور حفظ نیروی انسانی به عنوان یکی از عناصر توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده ودر این میان صنایع ریخته گری به عنوان یکی از صنایع مادر کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. امروزه با توجه به اهمیت موضوع برای شناسایی و بررسی خطرات، روش های متعدد گوناگونی از آن جمله روش ردیابی انرژی و تجزیه و تحلیل سیستمهای کنترل کننده«Energy Trace & Barrier Analysis» وجود دارند. مطالعه حاضر از نوع توصیفی – مقایسه ای بشمار می رود که با هدف ارزیابی ریسک های موجود در واحد ماهیچه سازی شرکت بالین تک انجام می گیرد. در این تحقیق ارزیابی ایمنی با روش ردیابی انرژی و تجزیه و تحلیل سیستمهای کنترل کننده (ET&BA) و ارزیابی ریسک های شناسایی شده به روش کیفی انجام گردیده است. بدین منظور از ماتریکس ریسک ارائه شده در استاندارد MIL-STD-882E بهره گرفته شده است که براساس طبقه بندی کیفی شدت و احتمال بروز ریسک طراحی گردیده است. در این مطالعه که در مجموع 16 ریسک شناسایی شد که 4 مورد غیر قابل قبول، 6 مورد نامطلوب و 6 مورد قابل قبول با تجدید نظر می باشد. در این میان سقوط افراد از ارتفاع با عدد ریسک (1A) بالاترین ریسک می باشد. این تحقیق اعمال اقدامات کنترلی مناسب از طریق برقراری سیستم های نظارت و بازرسی، انجام اقدامات مهندسی، برقراری برنامه های منظم Housekeeping، آموزش مسایل ایمنی به پرسنل، برنامه تشویق و تنبیه در مورد رعایت مسائل ایمنی را جهت کاهش ریسک ها تا سطح قابل قبول پیشنهاد می کند.
    کلیدواژگان: ریخته گری، روش ردیابی انرژی، روش تجزیه و تحلیل سیستمهای کنترل کننده، روش ET&BA، ارزیابی ریسک، حوادث
  • علیرضا کوهپایی، محمد خندان*، حمیدرضا ارباب صفحه 12
    یکی از صنایع مهم کشور، خودروسازی است که کارکنان آن فعالیت های فیزیکی مختلفی انجام داده و حوادث زیادی را تجربه می کنند. در راستای لزوم فراهم ساختن محیطی ایمن و متناسب با ویژگی های کارکنان و همچنین این در اقتصاد کشور مطالعه حاضر با هدف مدیریت فرآیند شناسایی و ارزیابی فاکتورهای خطر میان کارگران خطوط تولید یک شرکت خودروسازی در ایران به کمک مطالعه زمان در سال 1393 انجام شد. این مطالعه مقطعی، پس از اعتبارسنجی ابزارها، با استفاده از تلفیق مطالعه زمان و روش«منطقه احتیاط/ مخاطره»، برروی 154وظیفه در قالب 15شغل شکل گرفت. تحلیل های اولیه از طریق آنالیز وظایف شغلی به شکل سلسله مراتبی به منظور ارزیابی ریسک فاکتورهای مشاغل انجام شد. پس از تحلیل داده های حاصل از پژوهش، مشخص گشت سه فاکتور انجام حرکات یکسان با تغییرات کم و بدون حضور سایر فاکتورهای خطر در80%، نیروی زیاد دست- حرکات تکراری در 33/73% و پوسچر گردن (بیش از 45درجه) در 67/46% مشاغل در شرایط احتیاط بودند. مطالعات تکمیلی نمایان ساخت دو فاکتور منطقه احتیاط در 67/6 درصد مشاغل در شرایط خطر می باشند. داده های تلفیقی نشان داد اکثریت مشاغل مورد بررسی دارای بیش از یک عامل در حد غیرقابل قبول هستند. اگرچه ریسک فاکتورهای محیطی و شغلی در میان مشاغل مورد ارزیابی به لحاظ تعداد پایین است، اما با توجه به اینکه 33/93% از مشاغل، دارای حداقل یک فاکتور در شرایط احتیاط اند، احتمال افزایش مشکلات بالا بوده و در نتیجه نیازمند پایش مستمر هستند. از این رو، بایستی عملیاتی ساختن اصلاحات به منظور مدیریت بروز اختلالات اسکلتی-عضلانی و حوادث هرچه سریع تر صورت پذیرد.
    کلیدواژگان: روش منطقه احتیاط، مخاطره، مطالعه زمان، محیط ایمن، خودروسازی
  • محمد خندان، منصور ضیایی*، الهه خوشبو صفحه 21
    بارکاری از عوامل اصلی بروز حوادث هستند. از مهمترین علومی که می تواند در راستای حفظ و ارتقای ایمنی و سلامت کارکنان در محیط های مختلف کاری کمک کند، ارگونومی است، بویژه ارگونومی شناختی. از دیدگاه این علم مهمترین عامل در بروز صدمات و حوادث، عدم تناسب میان بارکاری و ویژگی های مختلف فرد است. در این مقاله نتایج حاصل از بررسی بارکاری کارکنان اداری در یکی از دانشگاه های کشور در سال 1393 ارائه شده است. این مطالعه مقطعی به صورت تمام شماری بین 223 کارمند صورت پذیرفت. بارکاری با استفاده از پرسشنامه NASA-TLX و داده های دموگرافیک نیز به کمک پرسشنامه محقق ساخته بررسی گشتند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی تست، تحلیل واریانس یک طرفه و همبستگی پیرسون با کمک نرم افزار SPSS V20 تحلیل شدند. متوسط نمره بارکاری 15/76 بدست آمد، و دو بعد عملکرد، و سعی و تلاش بیشترین مقدار را در بارکاری دارند. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 83/0 بدست آمد. از سوی دیگر، تفاوت بارکاری فیزیکی بین گروه های تحصیلی دارای اختلاف معنی دار آماری (p<0/05) می باشد. نتایج حاکی از بالا بودن بارکاری است. جهت بهبود شرایط بایستی با استفاده از کنترل ها و اقدامات مدیریتی، ابعاد بارکاری و به طور ویژه دو بعدی که بیشترین سهم را دارند، عملکرد، و سعی و تلاش، تعدیل کرد و ایمنی را ارتقا بخشید.
    کلیدواژگان: بارکاری، ایمنی، پرسنل اداری، پرسشنامه NASA، TLX
  • مهرزاد ابراهیم زاده*، ابراهیم درویشی صفحه 40
    فرهنگ ایمنی هسته سیستم مدیریت ایمنی یک سازمان است که به عنوان پتانسیل حرکت سازمان برای دستیابی به استانداردهای بالاتری از ایمنی در نظر گرفته می شود. هدف این مطالعه بررسی فرهنگ ایمنی و عوامل موثر بر آن در کارگران معدن سنگ بافق بود.
    مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر بر روی 223 نفر از کارگران شاغل در معدن سنگ آهن بافق در سال 1393صورت گرفته است. به منظور بررسی وضعیت فرهنگ ایمنی و عوامل موثر بر آن از پرسشنامه استاندارد فرهنگ ایمنی مشتمل بر 80 سوال استفاده شد. 75 سوال مربوط به فرهنگ ایمنی و 6 سوال مربوط به حادثه به صورت تشریحی (پرسشنامه سابقه حادثه) طراحی گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری کای دو و t مستقل آنالیز گردید. یافته ها مطالعه نشان داد که میانگین و انحراف معیار سن، سابقه کار و نمره فرهنگ ایمنی افراد مورد مطالعه به ترتیب 8/7 ± 14/34 و4/6 ± 17/12 سال و4/33 ± 6/256 بود. در مجموع، 60 نفر سابقه حادثه داشتند که شایعترین علت آنها بی احتیاطی(7/56%) بود. بین نمرات فرهنگ ایمنی سابقه کار و سابقه داشتن حادثه رابطه معنی دار وجود داشت بطوریکه درصد فرهنگ ایمنی مثبت در افراد دارای سابقه حادثه از درصد افراد بدون سابقه حادثه بیشتر بود. بین متغیرهای سن، تحصیلات و تاهل با فرهنگ ایمنی رابطه معنی داری وجود نداشت. به نظر می رسد که فرهنگ ایمنی بیشتر متاثر از سابقه حادثه بوده و رابطه معنی دار با سابقه حادثه دارد. لذا به منظور بهبود فرهنگ ایمنی باید بر روی فاکتورهایی از جمله آموزش ایمنی، استفاده از کارکنان با تجربه و آنالیز حوادث سرمایه گذاری کرد.
    کلیدواژگان: فرهنگ ایمنی، حادثه، معدن سنگ، عوامل موثر بر ایمنی
  • صفورا سلجوقیان، کریم فرد زارعی، علی محمد عباسی، عبدالحسین پورنجف، مهسا حامی، محسن پورصادقیان* صفحه 48
    در دنیای امروز محیط های کاری ایمن یکی از مهمترین مولفه های لازم برای رسیدن به بهبود مستمر بهره وری است.یکی از تکنیک های ارزیابی ایمنی روش فرانک مورگان در آنالیز ریسک می باشد که برای بررسی میزان خطرات و کنترل های مربوط به آن ها است. در این روش شاخص ریسک نسبی، کل سرمایه در معرض خطر و ریسک کلی مربوط به کارخانه کارتن پلاست اصفهان برآورد شده و در نهایت واحد های مورد پژوهش بر اساس ریسک کلی رده بندی شده اند.این پژوهش به روش توصیفی و مقطعی در 3 کارگاه اکسترودر، چاپ و شابلون، دایکات یک شرکت پلاستیک سازی صورت گرفت. در این روش با استفاده از چک لیست، میزان ریسک های موجود و راه های کنترل آن ها برای هر واحد تعیین شده و با محاسبه کل سرمایه در معرض خطر و ریسک کلی مقایسه نهایی صورت گرفت.با توجه به بررسی های انجام شده در 3 گارگاه مختلف این کارخانه نتایج زیر بدست آمد: نمره خطر، نمره کنترل، شاخص ریسک، ریسک نسبی، درصد شاخص ریسک، ریسک کلی مربوط به اکسترودر، چاپ و شابلون، دایکات با ارزش ریالی746319306.7 و 394317296.8 و 10132582.65 ریال به ترتیب عبارت است از (79، 166، 77)، (73، 61،53)، (6-، 105-، 24-)، (0، 99-، 18-)، (0،61/84،34/15)، (0، 5868198747، 1848634280) کنترلهای بکار گرفته شده در واحد اکسترودر 1% و در واحد چاپ شابلون 28% و در واحد دایکات 6% کمتر از خطرات موجود در این کارگاه هاست. یکی از روش های بسیار موثر پیشگیری و کنترل حوادث ناشی از کار مدیریت ریسکهای موجود در هر محیط کاری می باشد. بنابراین لازم است هر محیط کاری برای اطمینان از اینکه در مورد هر ریسک شناسایی شده، پیش بینی ها و اقدامات لازم اتخاذ شود دارای یک برنامه مدون مدیریت ریسک باشد.
    کلیدواژگان: ارزیابی ریسک، فرانک مورگان، اقتصاد HSE، اقتصاد بهداشت حرفه ای
|
  • Mohsen Poursadeghiyan*, Hossein Ahmadi, Fatemeh Rezaei, Abdul Hossein Pournajaf, Ali Mohammad Abbasi Page 3
    Basical metals industry has developed in recent years. Accident control to protect the human force is a major constant development element and foundry as a mother industry has been shortly considered. Regard to the importance of topic for risk assessment and identification numerous methods such energy trace and barrier analysis of comparative controlling systems developed for risk assessments in muscle unit. This study is a descriptive research in Balin Tak Company. In this research, safety assessment is done by Energy Trace and Barrier Analysis and risks assessment has been done qualitatively. To do these, risk matrix represented in (ET and BA) was utilized to qualitative categorization of intensity and risk possibility. In standard MIL-STD-882E related to this research, sixteen risks were identified, four unacceptable risks, six unfavorable risks and six acceptable risks with review. This research is implementation of appropriate monitoring efforts of 1A. Meantime, fall is with risk number, Housekeeping training by surveillance and audit settlement, engineering efforts, regular safety schedule for staff, punitive and appreciating plans to consider safety rules to reduce risks.
    Keywords: metallurgy, Energy Trace method, Barrier Analysis method, ET, BA method, risk assessment, accident
  • Alireza Koohpaei, Mohammad Khandan*, Hamid Reza Arbab Page 12
    Automobile manufacturing is one of the most important industries in Iran which their workers are involved with the variant physical activities and accidents. Regard to importance of this industry in viewpoints of national economics and also workers’ safety and compatibility to situations, this study has been conducted to management of identify and assess risk factors process among operational workers of an automobile manufacturer company in Iran. This cross sectional study has been done in production line of an automobile producer in Iran using "Hazard/Caution Zone" method, along with Hierarchal Task Analysis (HTA) and time study after validity study of tools, in 2014. Data analysis illustrated that three factors (1) Using the same motion with little or no variation every few seconds - no other risk factors in %80 of jobs (2) High Hand Force- repetitive motion in %73.33 of jobs (3) Working with the neck bent more than 45° in %46.67 of jobs were in caution zone. Extra studies show each of two first factors is in hazard zone in %6.67 of jobs. Combined data show most of studied jobs have more than one factor at unacceptable level. Environmental and occupational risk factors are low regard to amount but considering %93.33 of studied jobs contains one risk factor at least so, it is likely to increase in problems. Therefore, they need to be monitored continuously. Also, corrective actions should be done as soon to control musculoskeletal disorders and accidents prevalence.
    Keywords: Hazard, Caution Zone Method, Time study, safe environment, Automobile Manufacturing
  • Mohammad Khandan, Mansour Ziaei*, Elaheh Khoshboo Page 21
    Workload is one of the main factors result in accidents. One of the important sciences that can help managers to promote workers’ health and safety is ergonomics, especially cognitive ergonomics. From this science’s point of view mismatch between workload and human’s capability is the main factor of injuries. This article presents result of workload and its dimensions among administrative staffs of a medical sciences university in Iran, in 2014. This cross sectional study conducted by survey all the administrative staffs (n=223). Workload is survived by NASA-TLX questionnaire and demographic factors gathered using a questionnaire developed by research team. Data has been analyzed by t–test, ANOVA and Pearson correlation using SPSS V20. Data analysis results declare workload with 76.15 as average scale. Its reliability was analyzed by cronbach's alpha and was 0.83. In addition, physical workload has statistical significant difference among educational groups (p<0.05). Totally, workload was in high level. Administrative controls and actions should be used to improve conditions and also workload dimensions specially two dimensions have highest portions (Performance and Effort) needed to be modified to improve safety.
    Keywords: Workload, Safety, Administrative Staffs, NASA, TLX Questionnaire
  • Mehrzad Ebrahemzadih*, Ebrahim Darvishi Page 40
    safety culture is considered as the core of an organization's safety management system. Safety culture is an organization's ability to achieve higher standards of safety. The aim of this study was to assess safety culture and its influencing factors in the Bafg quarry mine company. This cross-sectional study was conducted among 223 workers in the Bafg quarry mine company. In order to determine the level of safety culture in the quarry, safety culture standard questionnaire was used that included 80 questions. The Results of study showed The mean of the subject’s age, work experience and score of safety culture were 34.14±7.8, 12.17±6.4 years and 256.6±33.4, respectively. A total of 60 individuals had a history accident. The most common cause of the accidents was indiscretions (56.7%). There was a statistically significant correlation between Safety culture and accident history and work experience (P<0.05). The percentage of a positive safety culture of workers with accident history was more than the percentage of those without an experience of accident. There was not a statistically significant correlation between safety culture and age, education, and marital status. It seems that safety culture is influenced by the accident history in the Quarry and there was a significant relationship with the history of accident. So, in order to improving the safety culture in the workers should be invested on safety training, use of experienced workers and analysis of events.
    Keywords: Safety culture, accident, Quarry, Factors influencing
  • Safoura Saljoghian, Karim Fard Zarei, Mahsa Hami, Mohsen Poursadeghiyan* Page 48
    In today's world, one of the most important components of a working environment to achieve continual improvement in productivity is safety. A safety assessment technique by Frank Morgan is a risk analysis to assess and control the risks associated with them. In this way, the relative risk of total capital at risk and the overall risk of the plant is estimated. Finally, units are ranked based on overall risk. This cross-sectional study conducted in three workshops: extruding, printing templates, and dikes in a plastics manufacturing company. In this method the Check list of existing risk and control programs for each specified unit and by calculating the total capital at risk and overall risk compared to the final took place. According to a survey carried out in three different workshops of the factory obtained the following
    Results
    The risk, control scores, indicators of risk, relative risk, index risk, the overall risk of extrusion, printing templates, Dyke of monetary value 746319306.7, 394317296.8 and 10132582.65 rials respectively. The (77, 166, 79), (53, 61, 73),(-24, -105, -6), (-18, -99, 0), (15.34, 84.61, 0), (1848634280, 5868198747, 0) controls used in the extrusion unit 1% and a stencil printing unit 28% And 6% less per unit of risk in the workshop's Dyke. One of the most effective methods of prevention and control work-related accidents in the workplace is risk management. Therefore, the working environment needs to be assessed to ensure that any risks are identified. Forecasts and take necessary action to be taken is by a risk management program.
    Keywords: Risk Assessment, Frank Morgan, Economics HSE, Occupational Health Economics