فهرست مطالب

تحلیل های اقتصادی توسعه ایران - سال پنجم شماره 1 (پیاپی 14، بهار 1396)

نشریه تحلیل های اقتصادی توسعه ایران
سال پنجم شماره 1 (پیاپی 14، بهار 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/03/31
  • تعداد عناوین: 5
|
  • زهرا افشاری*، سما آذری صفحات 1-20
    هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر توسعه مالی بر نابرابری درآمدی و فقر در ایران طی سال های 1357 تا 1394 بوده است. نتایج نشان داد که در بلندمدت، توسعه مالی، نابرابری درآمدی در اقتصاد ایران را کاهش داده است. اثر درآمد سرانه بر توزیع درآمد، مطابق با نظریه U معکوس کوزنتس است. همچنین با افزایش تورم، ضریب جینی افزایش و توزیع درآمد نابرابرتر می شود. به علاوه، نتایج نشان داد که رابطه بلندمدت مثبت، بین سهم مخارج تامین اجتماعی از کل مخارج دولت و نابرابری درآمدی وجود دارد. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده، در بلندمدت، توسعه مالی، افزایش درآمد سرانه، و افزایش مخارج تامین اجتماعی، فقر را کاهش داده است؛ و دلالت بر این دارد که با توسعه مالی، نابرابری درآمدی و فقر کاهش می یابد. از این رو، توسعه مالی از طریق بالا بردن کارآیی نهادهای مالی و کاهش هزینه های بالای واسطه گری مالی، می تواند باعث کاهش نابرابری درآمدی و فقر شود
    کلیدواژگان: توسعه مالی، نابرابری درآمدی، فقر
  • مهدی پدرام، محبوبه عباس زاده * صفحات 21-41
    هدف حصول به نتایج مثبت اقتصادی در اقتصادهای ملی موجب گردیده تا دولت ها با نگرشی جدید، در پی انجام اصلاحات ساختاری و مهندسی مجدد در اقتصاد کشور خود، و درنتیجه خصوصی سازی باشند؛ و از خصوصی سازی به عنوان یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی یاد کنند. هر چند مطالعات نسبتا زیادی سیاست خصوصی سازی را از جنبه خرد بررسی کرده اند، ولی در رابطه با اثرات کلان این سیاست اقتصادی، خصوصا تاثیر خصوصی سازی بر درآمدهای مالیاتی، مطالعات زیادی صورت نگرفته است. در مطالعه حاضر و برای دوره زمانی 93-1383 این فرضیه آزمون می شود که آیا خصوصی سازی اثر مثبتی بر درآمدهای مالیاتی ایران در طی دوره مورد مطالعه داشته است؟ نتایج برآورد با روش گشتاورهای تعمیم یافته GMMنشان می دهد که برخلاف انتظار سیاست خصوصی سازی باعث تاثیر منفی بر درآمدهای مالیاتی کشور شده است.
    کلیدواژگان: خصوصی سازی، درآمدهای مالیاتی، مالیات بر ارزش افزوده، روش گشتاورهای تعمیم یافته
  • زهرا کریمی، شهریار زروکی*، زریان احمدی صفحات 63-80
    امروزه شاغلان غیررسمی، سهم بزرگی از کل اشتغال در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران را به خود اختصاص داده اند. گسترش بخش غیررسمی، یا به دلیل پنهان ماندن از نظارت های دولتی، و یا عدم مقابله دولت با این بخش به سبب اهمیت آن در ایجاد فرصت های شغلی برای جویندگان کار، در کاهش منابع تامین اجتماعی تاثیر بسزایی داشته است. از آنجایی که عمده منابع تامین اجتماعی در ایران بر دریافت حق بیمه استوار است، هر چه سهم بخش غیررسمی در یک منطقه بیشتر باشد، از شمار بیمه پردازان کاسته شده و درآمدهای سازمان تامین اجتماعی کاهش می یابد. بنابراین، اگر گروهی از شاغلان بخش غیررسمی از این ویژگی برخوردار باشند که در صورت حمایت دولتی به بخش رسمی منتقل شوند، تاثیر مثبتی بر منابع تامین اجتماعی خواهد داشت. این مقاله با بررسی سهم بخش غیررسمی قابل تبدیل به بخش رسمی در مناطق شهری استان کردستان، تاثیر این انتقال را بر افزایش منابع مالی تامین اجتماعی این استان بررسی می کند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بیشترین منابع از دست رفته تامین اجتماعی در مناطق شهری استان کردستان در فعالیت های ساختمانی، صنعت، عمده فروشی و خرده فروشی است و با تبدیل اشتغال غیررسمی به رسمی در این بخش ها، منابع درآمدی تامین اجتماعی در استان به نحو چشمگیری افزایش خواهد یافت.
    کلیدواژگان: استان کردستان، اشتغال غیررسمی، تامین اجتماعی
  • حسین پناهی*، فیروز فلاحی، سجاد مردم دار صفحات 81-106
    شناسایی عوامل تاثیرگذار بر درآمدهای مالیاتی که مبتنی بر ظرفیت های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و درنتیجه توان بالقوه مالیات ستانی هست، در ادبیات اقتصاد کلان از اهمیت زیادی برخوردار است. مالیات به عنوان یکی از مهم ترین راه های تامین مالی دولت ها، همیشه موردتوجه سیاست گذاران و برنامهریزان اقتصادی بوده است. بحث مالیات ها از دیدگاه اقتصاد کلان و خرد دارای اهمیت فراوانی هست. در این راستا هدف اصلی این تحقیق، مقایسه اثر حکمرانی خوب بر درآمدهای مالیاتی در کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته طی سال های 2013-2000 می باشد. برای این منظور، مدل تحقیق با استفاده از رهیافت داده های تابلویی و در قالب روش گشتاورهای تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج تخمین، تاثیرگذاری مثبت و معنی دار شاخص حکمرانی خوب بر روی درآمدهای مالیاتی در کشورهای توسعه یافته و تاثیرگذاری منفی و معنی دار بر درآمدهای مالیاتی در کشورهای درحال توسعه را نشان می دهد. همچنین شاخص تحلیل حساسیت نیز بیانگر آن است که در کشورهای درحال توسعه، شاخص حکمرانی خوب بر روی تولیدناخالص داخلی و درکشورهای توسعه یافته بر روی درآمدهای مالیاتی تاثیرگذاری بیشتر و مستقیم دارد.
    کلیدواژگان: درآمدهای مالیاتی، شاخص حکمرانی خوب، روش گشتاورهای تعمیم یافته
  • حمید کردبچه*، حسین راغفر، نسرین سرگزی صفحات 107-128
    رشد فزاینده مطالبات غیرجاری بانکی و افزایش سهم آن به بیش از 15 درصد وام های پرداختی و مهمتر اینکه افزایش سهم مطالبات مشکوک الوصول به بیش از 60 درصد این وام ها، مطالبات غیرجاری را به یکی از تهدیدهای جدی بانکها و موسسات اعتباری تبدیل نموده است. افزایش حجم مطالبات مذکور، اثرات قابل توجهی بر رفتار بانک ها و بنگاه ها به عنوان دو طرف اصلی این وام ها داشته است. یک از مهمترین اثرات این واقعیت، افزایش هزینه واسطه گری مالی بانک ها و کاهش حاشیه سود آنها است. این پیامد، خود می تواند اثرات قابل توجهی بر خطر پذیری بانک ها و رفتار سرمایه گذاری آنها داشته باشد. این مطالعه به بررسی اثر مطالبات مذکور بر سودآوری بانک ها پرداخته، و برای این منظور، اثر رشد مطالبات غیرجاری شامل مطالبات سررسید گذشته، معوق و مشکوک الوصول بر بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام مورد ارزیابی قرار گرفته و در این راستا، از یک مدل رگرسیون پانل برای یک نمونه از شانزده بانک کشور در طول دوره زمانی 91-1384 استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مطالبات معوق و مشکوک الوصول تاثیر منفی و معناداری بر سودآوری بانک ها دارند؛ اما بین مطالبات سررسید گذشته و سودآوری بانک ها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد
    کلیدواژگان: ایران، بانک، رگرسیون پانل، سودآوری، مطالبات غیرجاری
|
  • Afshari Afshari *, Sama Azari Pages 1-20
    This study investigates the effect of financial development on income inequality and poverty in Iran by using the Auto regressive Distributed Lags (ARDL) method during 1978-2016. The results indicate that financial development has reduced the income inequality in the long-run. The effect of per capita income on income distribution confirms the Kuznets’ inverted U-hypothesis. In addition, Gini coefficient increases and income distribution gets more inequitable with an increase in inflation rate. Furthermore, there is a long-run relationship between the ratio of social security expenses to government expenditure and income inequality. The results also indicate that financial development; increases in per capita income and social security expenses reduce poverty. Moreover, both income inequality and poverty decrease due to financial development. Therefore, financial development through increasing the efficiency of financial institutions and reducing the cost of financial intermediation may reduce both poverty and income inequality.
    Keywords: Financial Development, Income Inequality, Poverty, Iran
  • Mehdi Pedram, Mahboobe Abaszade * Pages 21-41
    Achieving positive economic consequences among national economies has induced governments to adopt structural reforms, economic re-engineering and privatization. The privatization policy in micro level has been examined in a large number of researches; however the macroeconomic effects of privatization, especially the effect of privatization on tax revenues, have been neglected. For the period of 2004-2014, this study tests the hypothesis whether privatization affects tax revenues in Iran. Using GMM, the estimation results show that privatization reduces tax revenues. This finding contradicts theoretical expectation
    Keywords: Privatization, Tax revenues, Value added tax, GMM
  • Zahra Karimi, Shahryar Zaroki *, Zryan Ahmadi Pages 63-80
    Today, the informal employees are responsible for large shares of employment rate in developing countries including Iran. The informal sector, due to either hiding from government controls or lack of government confrontation because of its importance in job creation, is of significant impact on reduction of revenues in Social Security Organization. Since the major revenues of social security are based on receiving premiums in Iran, the increasing share of the informal sector in one region reduces number of insured people, and lessens revenues of the social security organization. Thus, if parts of informal sector employees can be shifted to the formal sector by government support, this shift will have a positive impact on social security revenues. This paper examines the shift of informal employment into formal employment in the urban areas of Kurdistan province and its effect on social security revenues. The results show that the highest shares of social security revenues are lost in construction, industry, wholesale and retail sale sectors. Therefore, social security revenues will increase considerably through shifting informal employment into formal employment in these sectors.
    Keywords: Informal Employment, Kurdistan Province, Social Security
  • Hossein Panahi *, Firouz Fallahi, Saggad Mardomdar Pages 81-106
    Identifying factors affecting tax revenues which depend on economic, political, social and cultural capacity is of great importance in macroeconomics. Tax, as one of the most important means of financing, has always been a matter for policy makers and planners from the point of view of macro- and microeconomics. In this regard, the main purpose of this research is to compare the effects of good governance between developing and developed countries from 2000 to 2013. To this end, we use generalized method of moments (GMM) in the form of panel data. The results show that good governance has significant and negative effect on tax revenues in developing countries. But this effect is positive and significant among developed countries. In addition, the sensitivity analysis indicates that good governance has higher positive effect on GDP and tax revenues in the developing and developed countries, respectively
    Keywords: Tax Revenue, Good Governance, Generalized Method of Moments
  • Hamid Kurdbacheh*, Hossein Raghfar, Nasrin Sargazi Pages 107-128
    The growing non-performing loans (NPLs) and increment of their shares to more than 15% of loans, along with increasing doubtful accounts’ share to more than 60% of loans, make NPLs as main threat for banks and credit institutions. The increase in NPLs volume has significant effects on behaviour of banks and institutions as two sides of such loans. The increasing cost of financial intermediation and reduction of profit margins are some of such effects in this area. So risk-taking and investment of banks could be affected. In this paper profitability of banks in such loans is investigated. For this purpose growth effect of expired loans, NPLs and doubtful accounts on return on asset and equity have been evaluated. In this regard, a panel regression model is run for sixteen banks of Iran during 2005-2012. The results show that NPLs and doubtful accounts have negative and significant effects on banks’ profitability. However there is significant and positive relationship between the expired loans and profitability of banks
    Keywords: Iran, Bank, Non-Performing Loans, Panel Regression, Profitability