نشریه اندیشه آماد
پیاپی 39 (زمستان 1390)

از دیدگاه اسلام، اموال عمومی یا بیت المال متعلق به همه مردم هستند و همه در قبال حفظ، حراست و نگهداری از آن ها مسئول و متعهد می باشند، اما براساس آموزه های اسلامی نقش و مسئولیت مدیران و کارگزاران دولت اسلامی در این خصوص حساسیت بیشتری دارد. در این مقاله که مبتنی بر بررسی کتابخانه ای و ادبیات موضوع می باشد، سعی بر این است براساس آموزه های اسلامی، موضوع امانت داری ، حفظ و نگهداری بیت المال به عنوان وظیفه قانونی و تکلیف شرعی مدیران و کارکنان، بویژه مدیران و کارکنان لجستیکی، مورد بررسی قرارگیرد. به طورکلی، می توان گفت براساس بینش اسلامی، اموال عمومی برای کارگزاران دولتی امانت محسوب می شود و حفظ و نگهداری آن، نه تنها از لحاظ قانونی تکلیف و وظیفه است؛ بلکه از لحاظ شرعی واجب می باشد؛ به طوری که هر گونه تعدی، تفریط یا عدم دقت در حفظ و نگهداری بیت المال، خیانت در امانت محسوب شده و حرام است و عقاب الهی را در پی خواهد داشت.

سازمان های امروزی به منظور بهبود کیفیت خدمات و محصولات، کاهش هزینه و زمان تولید، تمرکز بر روی مزیت های اصلی رقابتی و به طورکلی افزایش اثربخشی سازمان، اقدام به برون سپاری برخی فعالیت ها نموده اند. در این تحقیق سعی شده موضوع طبخ و توزیع غذا که در سازمان مورد مطالعه برون سپاری شده است مورد ارزیابی و آسیب شناسی قرار گیرد. بدین منظور ابتدا به مرور برخی مطالعات انجام شده در زمینه آسیب شناسی برون سپاری پرداخته و پس از بررسی وضعیت برون سپاری طبخ و توزیع غذای سازمان مورد مطالعه، جهت ارزیابی عملکرد و شناسایی آسیب های موجود، از سه گروه هدف (مصرف کنندگان، مسئولین مربوطه و پیمانکاران) بوسیله توزیع پرسشنامه و مصاحبه، تحقیقات لازم صورت پذیرفت. در این مطالعه مشخص گردید سازمان علی رغم محدودیت های بودجه تغذیه، به اهداف خود در زمینه ارائه برون سپاری طبخ و توزیع غذا در حد قابل قبولی دست یافته است. همچنین نتایج این تحقیق نشان می دهد که کارکنان به دلیل «تنوع غذا» و مسئولین به دلیل «آزاد سازی منابع و تمرکز بیشتر برماموریت های اصلی سازمان» از اجرای برون سپاری طبخ و توزیع غذا رضایت دارند.

سامانه زنجیره تامین موسسات در تلاش برای رقابت پذیری بیشتر، الگوهای مدیریتی جدیدی را مطالبه و اقتباس می کند. درمیان این الگوها، چهار مورد وجود دارد که بدلیل اهمیت آن ها برای عملکرد بهتر زنجیره های تامین، باید بدان ها اشاره خاص شود، این الگوها عبارتند از: «ناب، چابک، انعطاف پذیرو سبز». در این مقاله، ابتدا یک دیدگاه کلی از مدیریت زنجیره تامین ارائه گردیده و سپس به موضوع قابلیت ترکیب الگوهای مذکور در محیط واقعی سامانه پرداخته می شود. در ادامه به دسته بندی الگوها در زنجیره تامین به طور جداگانه و ترکیبی از پنج پایگاه داده کتابخانه ای ارائه پرداخته و نهایتا یک مدل مفهومی برای زنجیره تامین ناب، چابک، انعطاف پذیرو سبز، با هدف ارزیابی عملکرد زیست محیطی، اقتصادی و عملیاتی بیان شده است که دو عامل تولید به صورت JIT و «روابط بین تامین کنندگان» به عنوان تاثیرگذارترین در عملکرد زنجیره تامین انتخاب گردیده اند. هدف اصلی این مقاله ارائه یک مدل مفهومی است تا تاثیر عملکرد الگوهای «ناب، چابک، انعطاف پذیرو سبز»، بر روی تولید در زنجیره تامین را نشان دهد. این مقاله یک سیستم اندازه گیری عملکرد است که اجازه می دهد تا مدیران و تصمیم گیرندگان نتایج به دست آمده خود را توسط اجرای این شیوه، ارزیابی و کنترل کنند.

یکی از ابزارهایی که به سازمان ها در برقراری یک ارتباط سازنده با مشتریان و درنتیجه حفظ آن ها کمک می نماید، سیستم مدیریت ارتباط با مشتری است، به گونه ای که تدوین و استقرار یک سیستم مدیریت ارتباط با مشتری کارآمد، جزء ضروریات سازمان های امروزی می باشد. بر این اساس هدف اصلی این مطالعه شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر فرآیند پیاده سازی سیستم مدیریت ارتباط با مشتری است. از نظر روش شناسی، پژوهش حاضر از نوع توصیفی پیمایشی با هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق را مدیران، کارشناسان و کارکنان شرکت صنایع آذر آب تشکیل می دهند. داده های موردنیاز، از طریق پرسش نامه محقق ساخته، جمع آوری و تحلیل گردید؛ به گونه ای که ابتدا چهار عامل موثر در فرآیند پیاده سازی سیستم CRM شامل عوامل فرهنگی، تکنولوژیکی، راهبردی و ساختاری شناسایی و سپس رتبه بندی گردیدند. روایی محتوایی آزمون توسط متخصصین و خبرگان و اعتبار آن هم به روش آلفای کرونباخ برای متغیرهای مستقل و وابسته به ترتیب 812/0 و 792/0 محاسبه و تایید شد. در بخش آمار استنباطی از دو آزمون تی استیودنت و فریدمن برای ارزیابی سوالات پژوهش بهره گرفته شد. یافته های نهایی، نشان می دهند که تمامی فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار گرفته اند، به این معنی که چهار عامل فرهنگی، تکنولوژیکی، راهبردی و ساختاری در فرآیند پیاده سازی سیستم مدیریت ارتباط با مشتری موثر هستند. با توجه به سایر نتایج مربوط به اولویت بندی متغیرها، بالاترین امتیازات به عوامل فرهنگی و امتیازات پایین تر به ترتیب به عوامل راهبردی، فن آوری و ساختاری اختصاص یافته اند.

مدل سازی بهینه از زمان اولین کاربرد آن در موقعیت های حوادث دریایی در دهه 1970 به ابزاری قدرتمند برای فائق آمدن برمشکلات لجستیک اضطراری تبدیل گردیده است. این مقاله با استفاده از تکنیک های تجزیه و تحلیل محتوا به مرور مدل های بهینه سازی به کار رفته در لجستیک اضطراری می پردازد. عملیات های مربوط به بلایا را می توان قبل یا بعد از وقوع حوادث انجام داد. ارزیابی اخطار در کوتاه ترین زمان، جانمایی تاسیسات و موقعیت یابی قبلی موجودی به عنوان عملیات های اصلی قبل از وقوع بلایا طرح ریزی می گردند. در حالی که توزیع امداد و انتقال مصدومان به عنوان عملیات های پس از وقوع بلایا طبقه بندی می گردند. طبق این عملیات ها، تحقیقات ارائه شده در مقالات به سه بخش تقسیم می گردند: محل جانمایی تاسیسات، توزیع امداد و انتقال مصدومان و سایر عملیات ها. مقالات دو بخش اول، براساس انواع مدل، تصمیمات، اهداف و محدودیت ها سازمان دهی و تجزیه و تحلیل می گردند. در نهایت از طریق چارچوب تجزیه و تحلیل محتوا، شکاف های تحقیقاتی شناسایی می گردند و مسیرهای تحقیقات آتی مطرح می گردند.