نشریه اندیشه آماد
پیاپی 56 (بهار 1395)

این پژوهش باهدف عارضه یابی زنجیره تامین مواد غذایی لجستیک در سازمان های نظامی - انتظامی و ارائه راهکارهای بهینه انجام شد. هدف از عارضه یابی زنجیره تامین مواد غذایی کمک به لجستیک سازمان جهت توسعه ظرفیت مدیریت به منظور اجرای طرح های تحول و ایجاد تغییرات برای بهبود و پیشرفت آن بوده است. لذا شناخت و تشخیص عارضه های احتمالی مقدم بر هر فعالیت و اقدامی است و به این منظور مدل های گوناگونی با رویکردهای متفاوت موردبررسی قرار گرفت. که درنهایت، در این تحقیق سعی شده که زنجیره تامین مواد غذایی آماد و پشتیبانی با رویکرد فرآیندی موردبررسی و عارضه یابی قرار گیرد. جهت نیل به این هدف از چارچوب مدل SCOR به عنوان مدل مفهومی تحقیق استفاده شده است. این مدل دربردارنده پنج فعالیت مدیریتی مجزا شامل: برنامه ریزی، منبع یابی، ساخت، تحویل و بازگشت می باشد که بر اساس این فعالیت ها و 13 فرآیند زنجیره تامین مواد غذایی، پرسشنامه تحقیق تهیه و تنظیم شده است. پرسشنامه تحقیق بعد از سنجش روایی (محتوایی) و پایایی (ضریب آلفای کرونباخ) بین نمونهٔ آماری که متشکل از مدیران و خبرگان و کارشناسان ارشد مرتبط با موضوع تحقیق در معاونت آماد و پشتیبانی رده موزد مطالعه به تعداد 43 نفر توزیع گردید و نظرات و دیدگاه های آنان جمع آوری و موردبررسی قرار گرفت. در ادامه جهت تعیین چالش ها و مشکلات زنجیره تامین مواد غذایی لجستیک از آزمون تی تک نمونه ای وجهت نشان دادن روابط بین مولفه های تحقیق نرم افزار 16spss و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده گردید. عارضه های شناسایی شده در زنجیره تامین مواد غذایی لجستیک بر اساس نتایج آزمون تی با استفاده از مدل فریدمن رتبه بندی گردید و نتایج نشان داد که دو مولفه شناسایی، ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان و بررسی مقدورات و محدودیت ها حداقل مطلوبیت های حد انتظار را ندارند، و مولفه هایی هستند که آسیب ها و چالش های آماد و پشتیانی در آن ها شکل می گیرد. و درنهایت بر اساس گام ها و پروژه های بهبود، راهکارهای بهبود زنجیره تامین مواد غذایی آماد و پشتیبانی، پیشنهاد شد.

زنجیره تامین شبکه ای از سازمان ها را در برمی گیرد که از طریق ارتباطات بالادستی و پائین دستی با یکدیگر در ارتباط هستند. این زنجیره مجموعه ای از فعالیت ها و فرایندهایی را به منظور ایجاد ارزش در یک کالا یا خدمت از ابتدا تا زمانی که به دست مشتریان برسد، شامل می گردد. درنتیجه شرکت ها به تنهایی نمی توانند از عهده تمامی کارها برآیند. امروزه مدیریت زنجیره تامین پدیده ای است که این کار را به طریقی انجام می دهد که مشتریان بتوانند خدمت قابل اطمینان و سریع را با محصولات باکیفیت و حداقل هزینه دریافت کنند. این پژوهش باهدف بررسی تاثیریکپارچگی و مدیریت زنجیره تامین بر عملکرد شرکت های کوچک و متوسط شهر ایلام انجام شد و بدین منظور از 130 نفر از جامعه آماری شامل کارکنان و مدیران شرکت های کوچک و متوسط خواسته شد پرسشنامه های مدیریت زنجیره تامین و عملکرد سازمانی را پاسخ دهند. نتایج تحلیل آماری رگرسیون مشخص کرد که یکپارچگی و مدیریت زنجیره تامین دارای تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد شرکت های کوچک و متوسط است. و ابعاد مدیریت زنجیره تامین شامل مدیریت اطلاعات و مدیریت لجستیک نیز بر عملکرد شرکت ها تاثیرگذارند، اما بین بعد مدیریت روابط و عملکرد شرکت های کوچک و متوسط رابطه ای یافت نشد.

بی تردید امروزه افزایش بهره وری نیروی انسانی در سازمان ها نقش مهمی در دستیابی به اهداف سازمان ایفا می نماید. هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی معاونت آماد و پشتیبانی ناجا می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی پیمایشی می باشد. میزان ضریب اعتماد با آلفای کرونباخ به دست آمده برابر 87 درصد بود که نشان دهنده پایایی مقیاس می باشد. جامعه آماری تحقیق پرسنل معاونت آماد و پشتیبانی ناجا می باشند که با روش نمونه گیری تصادفی 311 نمونه انتخاب و پرسشنامه توزیع شد. بر اساس نتایج تجزیه وتحلیل تحقیق 24 متغیر اثرگذار بر بهره وری نیروی انسانی معاونت آماد و پشتیبانی ناجا شامل میزان کنترل کارکنان توسط مدیر، گردش شغلی، وجود زمینه مشارکت در تصمیم گیری، امنیت شغلی، نظام ارتقاء کارکنان، بهداشت و ایمنی محیط کار، ابزار و وسایل کار مناسب، نظم و انضباط در محیط کار، تناسب شغل با شاغل در محیط کار، سیستم تعمیر و نگهداری، حقوق و دستمزد، پاداش های مادی و معنوی، امکانات و تسهیلات رفاهی، وجود جو صمیمانه و عادلانه در سازمان، رضایت از شغل، تناسب مهارت فردی و شغل، سطح تحصیلات، داشتن تجربه کاری، جو و فرهنگ سازمانی شناسایی گردید، که با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی، هشت عامل با مقدار ویژه بالای یک احصاء که تحت عناوین سبک مدیریت و رهبری، محیط فیزیکی کار، اقتصادی، روانی و اجتماعی، شخصی، فرهنگ سازمانی نام گذاری گردید. هشت عامل مذکور بر روی هم 386/56 درصد واریانس کل متغیرها را تبیین نمود و عامل اول یعنی سبک مدیریت و رهبری با مقدار ویژه 496/4 و تبیین 733/18 درصد واریانس جامعه به عنوان مهم ترین عامل تاثیرگذار بر بهره وری نیروی انسانی معاونت آماد و پشتیبانی ناجا تعیین گردید که نشان دهنده درجه اهمیت این عامل است.

در جهان معاصر سازمان ها با چالش های جدی مواجه هستند و توانایی در تغییر سریع برای ارتقای راهبردی سازمان حیاتی است. رویکردهای مختلفی برای استقرار فرهنگ کیفیت در سازمان ها وجود دارند که در اصول و روش ها مشابه هستند. سازمان هایی که از مدیریت کیفیت جامع استفاده می کنند کارایی بهتری در رهبری، برنامه ریزی راهبردی، توجه به مشتری، شناسایی و آموزش کارکنان، توانمندسازی کارکنان و کار تیمی، اندازه گیری و تجزیه وتحلیل کیفیت و پیامدهای بهبود کیفیت و بهره وری دارند. تحقیق حاضر باهدف ارزیابی معاونت آماد و پشتیبانی ناجا ازنظر اصول بنیادین مدیریت کیفیت جامع، صورت گرفته است. برای اجرایی شدن این هدف کاربردی به یک سوال اساسی با عنوان معاونت آماد و پشتیبانی ناجا از نظرمولفه های فوق در چه شرایطی قرار دارد، پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی است که با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه های استاندارد و در جامعه آماری به تعداد 73 نفر که به صورت تصادفی از میان مدیران ارشد مدیران میانی و نیز کارکنان معاونت آماد و پشتیبانی ناجا انتخاب شده توزیع و پس از جمع آوری داده ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که سازمان دارای فلسفه ای منطقی با سازماندهی مطلوب درزمینهٔ بهبود بهره وری و کیفیت است که شروع به شکوفایی نموده است بنابراین مسئولین سازمان باید درعین حال که وضعیت موجود را حفظ نموده بر روی اجرای برنامه های منطقی متمرکز گردند تا سطوح بالاتر کیفیت و بهره وری روش ها حاصل گردد.

امروزه برای داشتن محصول رقابتی در بازار، نیاز به ایجاد یک زنجیره تامین رقابتی می باشد. استفاده از پارادایم های مختلف مدیریت زنجیره تامین به یک راه مناسب برای کسب مزیت رقابتی تبدیل شده است. تاکنون پارادایم های ناب، چابک، ارتجاعی و سبز، در اکثر موارد از دیدگاه های مستقلی موردبررسی قرارگرفته اند. پژوهش حاضر قصد دارد که یک زنجیره تامین تلفیقی را با استفاده هم زمان از چهار پارادایم ناب، چابک، ارتجاعی و سبز (که به اختصار لارج (LARG) نامیده می شوند)، به منظور رقابتی تر شدن و پایدارترشدن زنجیره تامین ارائه دهد.

فناوری اینترنت اشیاء یکی از جدیدترین فناوری ها درزمینهٔ هوشمند سازی مواد، کالاها، تجهیزات و فرایندهای کاری می باشد. در این فناوری با تبدیل تمام اشیاء فیزیکی موجود در سازمان ها به شبکه ای از اشیاء هوشمند و اتصال در لحظه آن ها به اینترنت، امکان مدیریت یکپارچه و دقیق آن ها فراهم می آید. در این راستا، فناوری RFID با توجه به انعطاف پذیری و فواید فراوان، جهت مقاصد خودکارسازی شناسایی اشیاء شیوه بسیار مناسبی است. با استفاده از فناوری های جدید RFID و یکپارچه سازی آن با فناوری های دیگری نظیر حسگرها، می توان وضعیت اینترنت کنونی را به سمت اینترنت اشیاء هدایت نموده و به ارتباط مستمر اشیاء موجود در اطرافمان با شبکه جهانی اینترنت که از نتایج آن نظارت آنی، دقیق و آسان بر آن ها می باشد، دست یافت. از سوی دیگر، ورود اینترنت به عرصه فعالیت های تجاری، موجب ظهور تجارت الکترونیک و ایجاد فرصت های متعدد در سازمان ها و شرکت های بزرگ و کوچک گردیده و ازآنجاکه هزینه فرایندهای لجستیکی گاه تا 33 درصد از هزینه های تحویل (قیمت تمام شده) محصول را تشکیل می دهد، این موسسات به منظور بهره وری بیشتر از اطلاعات تولید، سفارش دهی و ارائه خدمات پشتیبانی مشتریان، از اینترنت استفاده می کنند. هدف اصلی نویسندگان در این مقاله، علاوه بر معرفی فناوری اینترنت اشیاء، بررسی اثرات و کاربردهای آن در مدیریت زنجیره تامین می باشد تا نمای روشنی از مزیت های این فناوری برای مدیران ارائه گردد.

هدف از این مقاله بررسی و ارزیابی جنبه های کلیدی در موفقیت زارا است با شناسایی شکاف ها و نقاط ضعف، و به جهت ارائه برای تلاش های تحقیقاتی آینده است، طرح روش رویکرد موردمطالعه زارا است و ادبیات منتشرشده از 2001 الی 2010 مورد بررسی قرار گرفت یافته ها این مقاله به جنبه های مهم موفقیت زارا، که بسیاری از آن ها در تحقیقات قبلی انجام شده است، می پردازد. محدودیت های تحقیق مضامین تحقیق این مقاله به بررسی جامع، از تمام تحقیقات منتشرشده در خصوص زارا می پردازد. این بررسی مقالات منتشرنشده، مقاله در مجلات غیردانشگاهی و یا مقالات ارائه شده در کنفرانس را در بر نمی گیرد. مفهوم عملی این مقاله یک منبع مفید برای محققان زنجیره تامین علاقه مند به زنجیره تامین چابک و خرده فروشان مایل به یادگیری جنبه های کلیدی موفقیت زارا در زنجیره تامین چابک است. اصالت ارزش این مقاله نظریه علمی (زارا) را مطرح می کند که خلاف یافته های محققان دیگر است. شناسایی شکاف ها و چالش ها می تواند به عنوان پایه ای برای محققان آینده باشد.