فهرست مطالب

علوم خبری - پیاپی 4 (زمستان 1391)

فصلنامه علوم خبری
پیاپی 4 (زمستان 1391)

  • بهای روی جلد: 90,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1391/11/28
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سعید سرابی، مرضیه قاسمی صفحه 9
    اطلاع رسانی و آگاهی بخشی از رسالت های برجسته ی رسانه های ارتباط جمعی است و مستندهای سیاسی و اجتماعی یکی از قالب های تاثیرگذار در انجام این وظیفه ی اساسی به ویژه بر روی قشر جوان و تحصیل کرده می باشد؛ لذا هدف اصلی این مقاله که بر اساس یک پژوهش علمی نگاشته شده است ، بررسی دیدگاه دانشجویان علوم ارتباطات در خصوص برنامه های مستند سیاسی و اجتماعی سیمای جمهوری اسلامی با تاکید بر رویکرد استفاده و رضامندی است.روش انتخاب شده برای این تحقیق پیمایش می باشد و جامعه آماری آن دانشجویان علوم ارتباطات دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی و دانشکده ی صدا و سیما می باشد. در این تحقیق پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات بین افراد نمونه جامعه آماری توزیع گردید و در نهایت پرسشنامه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج تحقیق نشان می دهد، حدود 57درصد دانشجویان از برنامه های مستند سیاسی اجتماعی به طور متوسط استفاده می کردند. همچنین ، حدود 42 درصد دانشجویان میزان رضایت کمی نسبت به برنامه های مستند ابراز داشته اند. با توجه به ابعاد رضایت از دیدگاه مک کوئیل ، بلامر و براون از رسانه که مبتنی بر چهار نیاز سرگرمی، روابط شخصی، هویت شخصی واطلاعاتی است ، نیاز اطلاعاتی، توسط برنامه های مستند سیاسی اجتماعی،تا حد زیادی برآورده شده ،اما سایر نیازها به میزان کمی برآورده شده است. بنابراین برنامه های فوق بیشتر قادر به برآورده ساختن نیازهای اطلاعاتی (37 درصد زیاد) دانشجویان بوده است. از دیگر یافته های تحقیق می توان به نوع دیدگاه پاسخگویان نسبت به برنامه های مستند اشاره کرد؛ که28.8 درصد منفی، و 26.5درصد مثبت،44.8درصد بینابین بوده است. بنابراین اکثریت دانشجویان دیدگاه بینابینی نسبت به برنامه های مستند داشته اند.
    کلیدواژگان: مستندهای سیاسی واجتماعی، سیمای جمهوری اسلامی، استفاده ورضامندی، دانشجویان ارتباطات
  • سید وحید عقیلی، علی جعفری* صفحه 41
    شبکه های اجتماعی را فراتر از گونه ای وب سایت می توان به عنوان رسانه های جدیدی در نظر گرفت که در ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تغییراتی ایجاد کرده اند. چالش هایی که شبکه های اجتماعی در سال های اخیر با آنها مواجه بوده اند، حوزه هایی فراتر از فضای مجازی را تحت تاثیر قرار داده است. شبکه های اجتماعی از سویی به عنوان یکی از گونه های رسانه های اجتماعی امکانات تعاملی قابل توجهی برای کاربران اینترنتی فراهم کرده اند و در افزایش مشارکت شهروندان در برخی فرآیندها موثر بوده اند. از سویی این شبکه ها با آسیب های گسترده ای در حوزه هایی از قبیل حریم خصوصی، کپی رایت، اعتیاد مجازی، سوء استفاده از کودکان، دزدی اطلاعات، هویت مواجه بوده اند.
    در سال های اخیر دسترسی میلیون ها کاربر در سراسر جهان به رسانه های و شبکه های اجتماعی باعث شده است تا این رسانه ها درکانون توجه جوامع مدرن و افراد زیادی قرارگیرند و از محبویت قابل توجهی به خصوص در میان نسل جوان برخوردار شوند. شناخت صحیح از این رسانه ها باعث می شود تا کاربران بیش از پیش بتوانند از این ابزارها استفاده مفید و موثر داشته باشند. این شبکه های اجتماعی از جنبه های مختلف قابل کنکاش و ارزیابی است. در مقاله حاضر سعی شده است به اختصار مطالبی در زمینه رسانه های اجتماعی با تاکید بر شبکه های اجتماعی و اهداف آشکار و پنهان آنها بیان شود و بخش پایانی نیز به نتیجه گیری از مباحث مطرح شده و ارائه پیشنهاد اختصاص یافته است.
    کلیدواژگان: اینترنت، شبکه های اجتماعی، مشارکت، هویت، جنبش اجتماعی، خرد جمعی
  • محمدرضا رسولی صفحه 57
    تبلیغات تجاری در جامعه امروز از دو زاویه اقتصاد و فرهنگ مورد توجه محققان و پژوهشگران علوم اقتصادی و مطالعات فرهنگی قرار دارد. اهمیت تبلیغات در سازوکار اقتصادی به حدی است که سالانه میلیاردها دلار را به این بخش معطوف می کند. این حجم عظیم سرمایه گذاری نشانه آن است که بالاخره تبلیغ تاثیرات اقناعی بر مخاطبان خود دارد، از این رو پژوهشگران بخش فرهنگ را بر آن می دارد تا با مطالعه آثار و آسیب شناسی تبلیغ ، سازوکار تبلیغات را در جامعه مورد مداقه قرار دهند.
    مطالعات و پژوهشهای مربوط به تبلیغات تجاری در ایران کمتر مورد اقبال و توجه پژوهشگران و محققان علوم اجتماعی ،فرهنگ و ارتباطات قرار گرفته است. معدود مطالعات موجود، تبلیغات را صرفا از منظر اقتصاد و بازاریابی مورد بررسی قرار داده است.این موضوع تنها یکی از ده ها مسایلی است که تبلیغات تجاری به مثابه پدیده ای چندوجهی با آن مواجه است.
    مقاله حاضر در پی آن است تا با مرور مطالعات تئوریک و تجربی به آسیب شناسی تبلیغات در ایران پرداخته و راهکارهایی را برای برنامه ریزی و سیاستگذاری در چشم اندازتوسعه تبلیغات تجاری در ایران ارایه کند.
  • شیلا باباخانی*، امیرحسین شمشادی صفحه 81
    بخش عمده ای از روزنامه نگاران و متخصصین ارتباطات، روزنامه نگاری شهروندی را ماحصل پیوند میان اینترنت و روزنامه نگاری حرفه ای می دانند. اگرچه در بسیاری از کشورها با این واقعیت زندگی مجازی مبارزه می شود، اما اینترنت مانند مولکول های هوا، راه خود را با روش های مختلف بسوی زندگی روزمره باز می کند و هر فردی به اقتضای شرایط خود و محیط از آن بهره می گیرد.
    مفهوم روزنامه نگاری شهروندی در کشورهای خاورمیانه پیش از آنکه ابتدا به صورت تئوریک و علمی وارد شود، به صورت عملی پا به عرصه ی وجود نهاد. با توجه به آنچه گفته شد، شرایط زندگی در این مناطق مهم ترین دلیلی است که ما را با چنین فرآیندی مواجه ساخته است.بنابراین توجه به عوامل وابسته به این پدیده، در جوامع در حال توسعه، امری ضروری است.
    کلیدواژگان: اینترنت، روزنامه نگاری شهروندی، شهروند خبرنگار، شبکه های اجتماعی
  • دکتررحمان سعیدی، پگاه سعیدی صفحه 97
    فن آوری اطلاعات مانند هر فناوری نوین دیگر می تواند ابزاری برای استثمار بیشتر زنان و اقشار آسیب پذیر باشد یا وسیله ای برای توانمندی آنان . بنابراین به منظور سوق دادن قابلیتها و استعداد ها این فن آوری به سوی توانمندی زنان باید شناخت کافی نسبت به این موضوع ایجاد شود .
    در مقاله حاضر که بیشتر تاکید بر چالشها و محدودیتهای موجود در فعالیتهای اینترنتی زنان است سعی شده است موضوع از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد :-از نظر امکانات و میزان استفاده از فناوری های جدید نتایج تحقیقات حاکی از آنست که شکاف دیجیتالی عمیقی بین کشورهای دارا و نادار وجود دارد بعنوان منال در حالی که از جمعیت 000/800 / 200 میلیونی آمریکا در سال 2000 میلادی حدود 380/170 میلیون نفر کاربر اینترنتی بوده اند که از این تعداد 379/83 میلیون نفر آنها زنان کاربر اینترنتی بوده اند و نسبت کاربران زن اینترنتی نسبت به کل جمعیت آمریکا 60% درصد بوده است . در «اوگاندا» با جمعیتی موجود 167/22 میلیون در سال 2000 میلادی فقط 25 هزار کاربر اینترنتی وجود داشته سعی در مجموع 1% درصد افراد نسبت به کل جمعیت کاربر اینترنتی بوده اند و در مجموع 72/3 هزار کاربر زن اینترنتی وجود داشته است .
    -در زمینه چگونگی دسترسی به رایانه و اینترنت در سال 2001 تعداد رایانه های متصل به اینترنت برای هر هزار نفر جمعیت در گشورهای پر درآمد عنصر سازمان همکاری و توسعه اقتصادی 400 دستگاه بوده است ، در حالیکه کشورهای آفریقایی جنوب صحرا این رقم برای هر هزار نفر 8/7 دستگاه بوده است .
    -در بنگلادش هزینه وصل شدن به شبکه اینترنت می تواند یک خانواده را برای یکسال تغذیه کند . به دلیل مشکلات ، زیرساختی هزینه وصل شدن به اینترنت در فیلیپین 200 دلار آمریکایی هزینه دارد که پرداخت آن از عهده طبقه متوسط جامعه هم بر نمی آید . در مورد استفاده زنان از اینترنت در کشورهای فقیر وضع از این هم بدتر است . در حالیکه در اوگاندا و هندوستان درصد زنان استفاده کننده از اینترنت به ترتیب 32و 23 درصد کاربران هستند درصد کل جمعیتی که در این دو کشور به اینترنت دسترسی دارند 1% و 2/0 % (یک و دو دهم درصد است) و در نهایت علاوه بر مشکلاتی که زنان بخصوص در کشورهای در حال توسعه به دلیل فقر امکانات ، زیرساختها و سطح درآمد برای دسترسی به اینترنت دارند موانع دیگری از جمله میزان سواد – زبان-عدم دسترسی به دوره های آموزشی در زمینه فن آوری اطلاعات – تفاوتهای زنان و مردان در تحصیل علم و فناوری از جمله چالشها و محدودیتهای هستند که زنان در فعالیتهای اینترنتی با آن مواجه هستند که مقاله حاضر به تشریح آنها پرداخته است.
    کلیدواژگان: زنان، اینترنت، جامعه اطلاعاتی، جامعه دانای محور
  • عقیل متقدم* صفحه 113
    آموزش الکترونیک اصطلاحی است که برای آموزش از راه دور مبتنی بر وب و بدون تعامل رودر رو مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع آموزش امروزه به عنوان بخش جدایی ناپذیر از اینترنت و آموزش سنتی است.با توجه به افزایش روزافزون متقاضیان برای آموزش و از طرف دیگر دسترسی آسان تر به اینترنت و دیگر فن آوری های ارتباطی نسبت به گذشته ، در جامعه ما آموزش(الکترونیک) روز به روز در حال گسترش است. این مقاله مطالعه ایی کیفی در بررسی مزیت ها ، چالش ها و ضرورت های آموزش مجازی در جامعه ایران است. با توجه به پژوهش های انجام گرفته در این زمینه به نظر می رسد درصورت فراهم آمدن شرایط قانونی ، تکنولوژیک ، فرهنگی و دیگر شرایط ضروری درکنار هم ، آموزش مجازی می تواند شیوه ای مدرن و مناسب و بعضا جایگزین نسبت به آموزش سنتی باشد. به نظر می رسد یکی از پیش شرط های موفقیت و دستیابی به بازده بالاتر در آموزش الکترونیک در کنارتحقق دیگر عوامل ضروری ، نظرسنجی و استفاده از نظرات آموزش دیدگان این دوره ها باشد.
    کلیدواژگان: آموزش الکترونیک، فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، اینترنت، دانشگاه مجازی
|
  • Saeed Sarabi, Marzieh Ghasemi Page 9
    Informing the audience is one of the outstanding missions of the mass media with sociopolitical documentaries being one of the effective formats used to do so particularly when informing the educated young people.
    The main objective of this article, which has been written on the basis of a scientific study, is to examine the communications students’ opinions on sociopolitical documentaries produced by Islamic Republic of Iran Broadcasting (IRIB) with emphasis being laid on use and gratification approach.
    This research is based on a survey with its statistical sample being comprised of the communications’ students at the social sciences faculty of Allameh Tabataba’i University as well as those at IRIB University. In this study questionnaires were used to collect information which were later on analyzed.
    The results of the survey reveal that 57% of the students watched sociopolitical documentaries to a normal degree. In addition, about 42% of the students expressed a low degree of satisfaction with documentaries.
    McQuail, Blumler, and Brown developed a model of “media-person interactions” to classify four important media gratifications, which is used in this study: (1) Diversion: escape from routine or problems; emotional release; (2) Personal relationships: companionship; social utility; (3) Personal identity: self reference; reality exploration; value reinforces; and (4) Surveillance (forms of information seeking).
    Based on such a theoretical approach, students’ needs for information seeking have to a large extent been gratified whereas other needs have been gratified to a lesser extent. The study –among other things- also revealed that in terms of students’’ viewpoints on documentaries, 28.8% had unfavourable viewpoints, 26.5% favourable ones and 44.8 were somewhere in between, which comprised the majority of the students.
    Keywords: Sociopolitical documentaries, produced IRIB, Use, gratification, Communications students
  • Seyed Vahid Aghili, Ali Jafari* Page 41
    Social networks can be considered as new Media which are beyond some sort of website that have made changes in social, cultural, economic and political structures. The Challenges that public networks have dealed with in recent years, affected zones beyond the virtual space. In one side, social networks as one of the kinds of social media have provided outstanding communicative facilities for net users and were effective in increasing the communion of habitants. On the other side, these networks have dealed with widespread harms in zones such as privacy, copy write, virtual addiction, child abusing, information rubbery, and identity.
    In recent years the access of million users to media all over the world and social networks made these media so popular among modern societies and young people. By true understanding of these media the users can have further effective use of them. These social networks can be estimated from different aspects. In this article we tried to issue briefly subjects about social media by emphasizing on both clear and abstruse goals of social networks and the conclusion is devoted to some issued topics and suggestions.
    Keywords: internet, social networks, participation, identity, social movement, collective intellect
  • Shila Babakhani*, Amir Hossien Shemshadi Page 81
    Big part of journalists and communication specializeds, enumerate citizen journalism as a product of jointing internet and professional journalism. Although in many countries there are campaigns against this reality of virtual life, but internet opens it’s way to the daily life and every single person use it in his life.
    The concept of citizen journalism became apparent in middle east practically, before entering as a theory. Thus, life conditions in this area is the most important reason that confronts us with such phenomenon. So that’s important to notice it’s factors in developing countries.
    Keywords: internet, citizen journalism, citizen journalist, social networks
  • Aghil Moteghadem* Page 113
    Electronic education is a term that is used for web-based distance education and non-face interaction. This type of training is an integral part of internet and traditional education with increasing rate of applicants for training and easier access to the internet and other communication technologies than in the past, electronic education is expanding in our society day by day. This article has a qualitative evaluation of the advantages, challenges and necessity of virtual education in Iran. According to the done research in this field, if the circumstance provide a legal, technological, cultural and other necessary conditions together, virtual education can sometimes be an alternative to traditional education. It seems that one of the preconditions for success and achieving to higher efficiency in electronic education with the realization of other important factors, be poll and the use of trained people comment in these courses .
    Keywords: electronic education, new information, communication technologies, internet, virtual university