فهرست مطالب

مجله راهبرد سیاسی
سال سوم شماره 1 (پیاپی 8، بهار 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/01/24
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ناصر گروسی، سعید جهانگیری* صفحات 1-22
    در اسلام، تساوی ارزشی بین زن و مرد ونیز یکسان بودن راه ترقی برای آن دو یک اصل اساسی است و بدون شک این به این معناست که به حقوق زنان احترام زیادی گذاشته شده است. از طرفی کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان مجموعه ای از مواد مربوط به حقوق زنان است که در 27 آذرماه سال 1358 طی قطعنامه شماره 180/34 مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسیده و برای امضا و الحاق کشورها مفتوح گردیده است در این مقاله به حقوق زنان در اسلام و کنوانسیون منع هر گونه تبعیض علیه زنان با عطف به دو واژه (تبعیض یا تفاوت) پرداخته می شود و محقق علاوه بر ذکر کلیات، مغایرت هایی را در این مساله در اسلام و کنوانسیون مذکور عنوان کرده و به تحلیل و بررسی می پردازد.
    کلیدواژگان: حقوق زن، اسلام، تفاوت، تبعیض، کنوانسیون رفع تبعیض
  • احسان جعفری فر، سید علی ساداتی نژاد، سید محمد ساداتی نزاد * صفحات 23-63

    در این پژوهش، با استفاده از روش شناسی اجتهادی، متون فقهی امام خمینی(ره) مورد بررسی قرار گرفت و تلاش شد تا نگاه فقهی امام خمینی(ره) به روابط بین الملل استخراج گردد. بر این اساس، نگاه فقهی این فقیه بزرگ در قالب انسان شناسی، هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی مورد بررسی قرار گرفت و نهایتا فرضیه این پژوهش مبنی بر اینکه نگاه فقهی امام خمینی(ره) به روابط بین الملل نیز همچون فقهاء قبل از خود مبتنی بر تقسیم بندی عقیدتی اسلام و کفر حربی می باشد، مورد تایید قرار گرفت. در عین حال، مشخص شد که با توجه به شرایط جدید بین المللی، امام خمینی(ره) ضمن تایید مفهوم ملت- دولت به عنوان یکی از عناصر اصلی بازیگر روابط بین الملل، با نفی ناسیونالیسم و طرح مفهوم وحدت شیعه و سنی و مفهوم امت واحده اسلامی، تلاش نموده تا چالش وارده به مفهوم دار الاسلام را بر طرف نماید. ایشان همچنین با طرح بحث نفی سلطه و سلطه پذیری از کافران، اعتلای اسلام، استکبار ستیزی و استعمار ستیزی و دشمنی با آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش نمود تا مفهوم دار الحرب را نیز بازسازی و در شکل نوین و جدید آن ارائه نماید.

    کلیدواژگان: روابط بین الملل، فقه، امام خمینی، مبانی و اصول
  • مسعود ملایی، رضا جنیدی* صفحات 65-89
    ایالات متحده آمریکا در سال های اخیر با اعمال فشارهای مضاعف به بهانه وجود شائبه در برنامه هسته ای ایران، تحریم های بی سابقه ای را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرده است. علاوه بر این، به کمک دستگاه های تبلیغاتی خود تلاش کرده تا افکار عمومی جهان را نسبت به ایران حساس کرده و چهره ای جنگ طلب از کشور در ذهن جهانیان تصویر کند. به نظر می رسد راه برون رفت از فضای فعلی و خنثی کردن راهبردهای سیاسی و دیپلماتیک ایالات متحده، بهره گیری از مولفه های مولد قدرت نرم جمهوری اسلامی است. در این راستا می توان از «دیپلماسی عمومی» به مثابه ابزار قدرت نرم جمهوری اسلامی جهت «تصویر سازی» مثبت و حقیقی در افکار عمومی جهان بهره برد. به عقیده برخی از نظریه پردازان تنها راه مهار ایران از طریق قدرت نرم آمریکا است که هزینه کمتر و نتیجه بهتر و سریع تر می دهد. دولت آمریکا در طول تجربه خود از عملکرد و ماهیت عقیدتی و فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران، به این نکته مهم وقوف پیدا کرده است که ماهیت، چیستی، توان و قدرت ایران، بیش از هر چیز معطوف به توانمندهای نرم، فرهنگی و ارزشی است. به همین جهت این کشور در کنار رویکرد تحریم، تهدید و فشارهای اقتصادی و سیاسی خود به مقابله نرم روی آورده و در پی تضعیف پایه های اعتقادی نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک راهبرد کلیدی برآمده است.
    کلیدواژگان: قدرت نرم، قدرت هوشمند، دیپلماسی عمومی
  • محمدتقی آذرشب، رضا آسوده* صفحات 91-105
    توسعه سیاسی و جامعه مدنی از جمله موضوعات مهمی است که در سال های اخیر در جامعه مطرح شده و مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله، پس از بررسی نظری موضوع و ارائه تعاریفی در باب توسعه سیاسی و جامعه مدنی به رابطه بین جامعه مدنی و توسعه سیاسی پرداخته شده است. هدف از این مقاله تبیین جایگاه و نقش جامعه مدنی در توسعه سیاسی می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر نشان داد که برای رسیدن به یک جامعه توسعه یافته سیاسی باید هم دولت توسعه گرا و هم جامعه مدنی توسعه گرا وجود داشته باشد، در نهایت پس از بررسی های انجام گرفته مشخص شد که جامعه مدنی یکی از عوامل اصلی توسعه سیاسی است.
    کلیدواژگان: توسعه سیاسی، جامعه مدنی، تشکل های سیاسی
  • سید سعید میرترابی حسینی، امید خزایی* صفحات 107-132
    انرژی دارای ارزش و اهمیت بسیار تعیین کننده ای در روابط بین الملل می باشد و وجود آن در هر منطقه جغرافیایی می تواند آن منطقه را تبدیل به عرصه ای برای رقابت و کشاکش نموده و صف بندی ها و آرایش های سیاسی را حول آن شکل دهد. در راستای دکترین فوق روسیه به دنبال استفاده حداکثری از انرژی و تسلط بر مناطقی است که دارای منابع انرژی می باشند تا قدرت خود را بازیابد وبیشترین تاثیر را بر سیاست های کشورهای وابسته به انرژی خود به ویژه اتحادیه اروپا و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز برجای بگذارد. بنابراین پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی به بررسی دیپلماسی و راهبرد امنیت انرژی روسیه و جایگاه و اهمیت آن در سیاست خارجی روسیه بین سال های 2000 تا 2015 می پردازد. که براساس یافته های پژوهش روسیه با بهره گیری از دیپلماسی و راهبرد امنیت انرژی تهاجمی در سیاست خارجی خود از انرژی به عنوان ابزاری برای بازگشت این کشور به صحنه بین المللی و بازیابی قدرت خود در سطح جهانی و وابسته نگه داشتن جمهوری های شوروی سابق و اتحادیه اروپا به خود است.
    کلیدواژگان: نوواقع گرایی، انرژی، سیاست خارجی روسیه، خطوط لوله انتقال انرژی
  • محمدرضا دهشیری، فریده کریمی مهر* صفحات 133-159
    بررسی دیپلماسی فرهنگی فرانسه در قبال چین گواه آن است که کاخ الیزه در تنظیم روابط دیپلماتیک با چین به دنبال تحقق منافع اقتصادی خود و سرمایه گذاری ویژه در چین در بخش های مختلف اقتصاد چین از راه تقویت قدرت نرم فرهنگی بوده است. به رغم آنکه روابط فرهنگی دو کشور فرانسه و چین متاثر از مناسبات تجاری فی ما بین است، دولت فرانسه برای جبران کسری تراز تجاری در روابط دوجانبه با چین در صدد آن است که با تکیه بر قدرت نرم خود و اختصاص بودجه قابل ملاحظه به این بخش به جبران موازنه منفی تجاری با پکن مبادرت نماید. تلاش برای جذب توریست های بیشتر از چین، اهتمام به استفاده از مزیت نسبی در سرمایه گذاری بر کالاهای لوکس، تقویت خلاقیت در طراحی داخلی، تروج فرانکوفونی در زمره برنامه های متکی به قدرت نرم در دیپلماسی فرهنگی فرانسه محسوب می شود.
    کلیدواژگان: دیپلماسی فرهنگی، قدرت نرم، فرانسه، چین، موازنه منفی تجاری