سوءمصرف مواد در ایران سابقه ای دراز دارد. گیاهانی که افیون و حشیش از آن ها به دست می آیند از گیاهان بومی این منطقه بوده و خواص خوراکی دارویی و روان گردان آن ها از چند هزار سال پیش توسط ساکنان فلات ایران و اقوام هم مرز آن ها شناخته شده بود. خواص روان گردان حشیش (بنگ) براساس نوشته هرودوت برای اقوام آریایی شناخته شده بود و آن ها از نوعی حمام بخار بنگ به عنوان جزیی از مراسم عزاداری خود استفاده می کردند.

خواص خواب آور و ضددرد تریاک توسط پزشکان ایران مانند زکریای رازی و ابوعلی سینا توصیف شده است اما شواهد مربوط به سوءمصرف آن در مورد غیرپزشکی بسیار نادر است.