به نام خداوند جان و خرد

کزین برتر اندیشه برنگذرد

عقل و خرد در شاهنامه حکیم فردوسی توسی بر همه چیز ترجیح داده شده است، فردوسی انسان(انسان خردمند و خردپرور، و پر عشق و شور و کمال جوی) را برای داشتن دو چیز می ستاید؛ خرد “عقل” و جان”روح”، نخستین ستایش او از خداوند نیز این است که او آفریننده “جان و خرد” است.

اصلاشاهنامه مبتنی بر خرد است و نه اینکه در یکی دو بیت، فردوسی از خرد “عقل” نام برده بلکه خرد”عقل” و اندیشه عقل گرایی به صورت یک محور و به عنوان یک جریان در شاهنامه مطرح است.”خرد و خردمندی” گوهر شاهنامه است. واژه خرد و خردمند و خردمندی بیش از هر واژه دیگری در شاهنامه به کار گرفته