آرشیو پنجشنبه ۷ امرداد ۱۳۸۹، شماره ۴۵۶۳
اندیشه
۲۰

اروس و تمدن

هربرت مارکوزه مترجم: علیرضا افتخاری راد
نشر چشمه

مارکوزه در این کتاب ضمن ارائه خوانشی تازه از نظریات فروید درباره فرهنگ و تمدن، نقدهایی را به طرز تفکر وی مطرح می کند.

مارکوزه این اثر مشهورش را در اواسط دهه 1950 نوشت. این کتاب، نقدی بر روانکاوی فروید و خوانشی تازه از نظریات وی درباره فرهنگ و تمدن به شمار می آید. مارکوزه در این اثر در پی تبیین و گسترش محتوای آن دسته از آموزه های فروید است که معطوف به جامعه شناسی و تاریخ در باب انسانند.

این فیلسوف در برابر نگاه بدبینانه فروید درباره فرهنگ بشری، روایتی تازه ارائه می کند که در دهه های پنجاه و شصت سبب پویشی در تفکر معاصر شد. او در این اثر برخلاف فروید، فرهنگ بشری را در پی سرکوب کردن غرایز نمی پندارد.

نظریه پرداز مکتب فرانکفورت و تحلیلگر پرآوازه قرن بیستم که پدر فکری چپ نو نیز خوانده می شود، با دفاع از «فرهنگ والا» در حوزه مطالعات فرهنگی، چندان در پی انتقاد از فرهنگ برنمی آمد.

مارکوزه در ایران اغلب تنها با کتاب «انسان تک ساحتی» شناخته شده است. انتشار کتاب «اروس و تمدن» با فراهم کردن فرصتی برای آشنایی بیشتر با این اندیشمند تاثیرگذار، می تواند سبب شود گامی دیگر در شناخت اندیشه های اساسی فیلسوفان اروپایی قرن بیستم بردارد.